Sharq yoki Gʼarb yozuvchilarining badiiy asarlari tahlili


Download 67.58 Kb.
bet1/2
Sana22.02.2023
Hajmi67.58 Kb.
#1221909
  1   2
Bog'liq
ppt asar

Sharq yoki G‘arb yozuvchilarining badiiy asarlari tahlili.

  • Mualliflar to`g`risida.
  • Asarlar haqida qisqacha ma'lumot.
  • Har ikki asarning asosiy g`oyasi
  • Asarlardagi peysajning qiyosiy tahlili.

REJA:
MUALLIFLAR TO`G`RISIDA
Odil Yoqubov — oʻzbek sovet adabiyoting yirik vakili, 1926-yili Qozogʻistonning Turkiston tumanidagi Qarnoq qishlogʻida ziyoli oilada tugʻilgan.Ikkinchi jahon urushi boshlangach, urushda qatnashish uchun yoshini katta koʻrsatib, Yaponiya frontiga joʻnagan. 1945-yildan 1950-yilgacha haqiqiy harbiy xizmatda boʻldi. 1951–1956-yillar mobaynida Oʻrta Osiyo Davlat Universiteti (hozirgi Milliy universitet)da taʼlim olgan. „Literaturnaya gazeta“ning Oʻzbekiston boʻyicha muxbiri, Oʻzbekiston yozuvchilari uyushmasi raisi, „Oʻzbekiston adabiyoti va sanʼati“ gazetasi bosh muharriri va boshqa mas’ul vazifalarda ishlagan. Yoqubov 1985-yil Oʻzbekiston xalq yozuvchisi ordeni bilan taqdirlanga
Lev Nikolayevich Tolstoy (Лев Николаевич Толстой, 28 avgust (9 sentabr), 1828, Yasnaya Polyana, Tula guberniyasi — 7 (20) noyabr, 1910, Astapovo stansiyasi, Tambov Guberniyasi) — keng ommaga mashhur rus yozuvchisi, publitsist va diniy namoyonda, tolstovchilar harakatining ideologi.
Tolstoylar sulolasi Tolstoy Lev Nikolayevich [1828. 28.8(9.9), Tula gubernyasi Yasnaya Polyana qishlogʻi — 1910.7(20). 11, Lipetsk viloyati, hozirgi Lev Tolstoy bekati; Yasnaya Polyanada dafn etilgan] — rus yozuvchisi. Rossiyadagi kadimiy dvoryanlar sulolasidan, graf. Peterburg Fanlar akademiyasi muxbir aʼzosi (1873), faxriy akademik (1900). 1844—47 yillarda Qozon universitetining arabturk va huquqshunoslik ftlarida oʻqigan. 
„Ulugʻbek xazinasi“ — oʻzbek yozuvchisi Odil Yoqubov qalamiga mansub roman. Asarda temuriylar hukmronligi va olim Mirzo Ulugʻbek shaxsiy hayoti va fojiaviy qismati yoritilgan. Asar Yoqubovning eng sara asari hamda oʻzbek adabiyotidagi eng muhim romanlarning biri hisoblanadi.
Roman ilk marotaba 1973-yil Toshkent shahrida Gʻafur Gʻulom nomidagi Adabiyot va sanʼat nashriyotida chop etilgan. Oʻn marotabadan oshiq, jumladan, 1980-, 1986- (Yoqubovning uch jildli tanlangan asarlar toʻplamida) va 1994-yillarda qayta nashr qilingan. Shuningdek, roman bir necha tilga tarjima qilingan. 1976-yil romanning Yu. Surovsev muallif bilan hamkorlikda oʻgirgan ruscha tarjimasi Moskva shahrida „Sovetskiy pisatel“ nashriyotida chop etilgan.
"Anna Karenina"— buyuk rus adibi Lev Tolstoy qalamiga mansub roman. Birinchi marta1878-yilda kitob shaklida nashr etilgan. Koʻplab yozuvchilar Anna Kareninani eng buyuk adabiyot asarlaridan deb bilishadi. Tolstoyning oʻzi uni birinchi haqiqiy romanim deb atagan. Dastlab u 1873-yildan 1877-yilgacha "Rossiya xabarchisi " davriy nashrida ketma-ket boʻlib chiqarildi.
Oʻndan ortiq asosiy qahramonlardan iborat sakkiz qismdan iborat murakkab roman, odatda ikki jilddan iborat 800 dan ortiq sahifalarga (tarjima va nashriyotchiga qarab) tarqaldi. Bu xiyonat, iymon, oila, nikoh, imperatorlik rus jamiyati, xohish-istaklari va qishloqlarga qarshi shahar hayoti mavzulariga bagʻishlangan.
Bu syujet Anna va otliq ofitser graf Aleksey Kirillovich Vronskiy oʻrtasidagi nikohdan tashqari munosabatlarga asoslangan boʻlib, u Sankt-Peterburgning ijtimoiy doiralarini janjalga soladi va yosh sevishganlarni baxt izlab Italiyaga qochishga majbur qiladi. 
Tarixiy faktlardan oziqlangan Odil Yoqubov romanda Mirzo Ulug‘bek va o‘g‘li Mirzo Abdulatif ziddiyatlaridan, uning toj-taxt uchun olib borayotgan kurashlaridan istirob chekayotgan xal hayoti, uning murakkablashish jarayoni, podshohlikdagi kurashlardan ozor chekkan xalq fojealari juda asosli ifodalangan. Mirzo Ulug‘bek ruhiy olamidagi qarama-qarshiliklarning vujudga kelish sabablari, istiroblari monologik va diologik nutq asosida tasvirlanganligini alohiha qayd etadi. Odol Yoqubovning “Ulug‘bek xazinasi” romanidagi talqinlar badiiy adabiyotda Mirzo Ulug‘bek va Ali Qushchi o‘rtasidagi insoniy munosabatlarning mavjudligini ko‘rsatadi.
Romandagi voqealar 1861-yilgi ozodlik islohotlari orasida asosiy oʻrinni egallagan Rossiya imperatori Aleksandr II boshlagan liberal islohotlar, soʻng sud-huquq islohoti, shu jumladan sudyalar tizimi natijasida sodir boʻlgan voqealar; harbiy islohotlar, saylanadigan mahalliy hukumatlarning (Zemstvo) joriy etilishi, temir yoʻllarning tez rivojlanishi, banklar, sanoat, telegraf, yangi ishbilarmon elitalarning paydo boʻlishi va eski quruqlik zodagonlarining tanazzuli, erkin matbuot, jamoatchilik fikrining uygʻonishi,Panislavizm harakati, Serbiya bilan harbiy mojaro, 1876-​​yildagi Usmonli imperiyasi va boshqalar. Ushbu zamonaviy voqealar roman qahramonlari tomonidan qizgʻin muhokama qilinadi.
  • Romanning markaziy qahramonlaridan biri 
    Download 67.58 Kb.

    Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling