Sharqda birinchi bo‘lib, ideal jamiyat, davlat va adolatli rahbar to‘g‘risidagi g‘oyalarni kim ilgari surgan?
Download 25.03 Kb.
|
Manaviyat
|
Sharqda birinchi bo‘lib, ideal jamiyat, davlat va adolatli rahbar to‘g‘risidagi g‘oyalarni kim ilgari surgan? «Ezgu fikr, ezgu so‘z, ezgu amal» degan ibratli tamoyil qaysi tarixiy manbaning tub mohiyati hisoblanadi? Arab tili grammatikasiga asos solgan hamda “Al-Mufassal” nomli asarni yozgan vatandoshimiz? Mirzo Ulug‘bek munajjimlik ilmida kimni o‘zning ustozi deb bilgan? Boburiylar davrining yuksak meʼmoriy obidasi bo‘lmish “Tojmahal” yodgorligi qaysi mamlakat va shaharda bunyod etilgan? “Yo vatan yo sharofatli o‘lim” deya Vatan ozodligi uchun mo‘g‘ullarga qarshi kurashgan vatandoshimiz kim? Mamlakatimiz hududida tashkil etilgan, Sharqdagi ilk akademiyalardan biri sanalgan ilmiy maskan nomini ko‘rsating? Mazmuni va namoyon bo‘lish shakliga qarab, g‘oyalarni qanday turlarga bo‘lish mumkin? Mafkuraviy profilaktika deganda nimani tushunasiz? 1336 yil 9 aprel - bu... Abdulla Qodiriyning "O‘tkan kunlar" romanida qaysi davrdagi voqealar tasvirlanadi? Mirzo Ulug‘bekning “Zijji jadidi Ko‘rag‘oniy” kitobi nima haqida? O‘zbekiston Respublikasida nechta millat va ellatlar istiqomat qiladi? Ilk bor kim Yer shari meridian yoyining uzunligini aniqlagan? Bugungi kunda O‘zbekiston Respublikasining Hukumat gazetasi qaysi javobda to‘g‘ri ko‘rsatilgan? Quyidagi asarlardan qaysi biri Abu Nasr Farobiy tomonidan yozilgan? “Bilmaganni so‘rab o‘rgangan – olim,orlanib so‘ramagan o‘ziga zolim” so‘zlarining muallifi kim? “Intensiv” so‘zining maʼnosi to‘g‘ri ko‘rsatilgan javobni tanlang. O‘zbekiston qaysi davlatlar bilan chegaradosh? Quyidagi allomalarimizdan qaysi biri “Hadis ilmining sultoni” sifatda mashhur hisoblanadi. “Qadimgi xalqlardan qolgan yodgorliklar” asarining muallifi kim? Toshkent shahriga “Islom madaniyati poytaxti” nomi qaysi tashkilot tomonidan berildi? Fidoyilik deganda nimani tushunasiz? Tarixda quyidagi shaharlardan qaysi biri “Qubbatul islom” (“Islom dinining gumbazi”) deya degan sharafli nomga sazavor bo‘lgan? Qurʼoni Karimni o‘zbek tiliga kimlar tomonidan tarjima qilingan? “Arab va g‘ayri arablar ustozi” degan sharafli nom bilan qaysi alloma ulug‘langan? 2019 yilgi parlament va mahalliy Kengashlarga o‘tkazilgan saylovlar qaysi shior ostida o‘tkazildi? “Har bir millatning dunyoda borligini ko‘rsatadigan oyinai hayoti – bu uning milliy tili va adabiyotidir” jumlasi qaysi mutafakkirga tegishli? “Dunyoda turmoq uchun dunyoviy fan va ilm lozimdur, zamona ilmi va fanidan bebahra millat boshqalarga poymol bo‘lur” degan fikr qaysi mutafakkirga tegishli? Toshkentdagi “Hazrati imom” majmuasida qaysi mashhur allomaning maqbarasi mavjud? Arab tili grammatikasini mukammal ishlab chiqqan buyuk allomani ko‘rsating? Qaysi meʼmoriy inshootda “Agar bizning qudratimizga shubha qilgudek bo‘lsangiz, biz qurdirgan imoratlarni ko‘ring” so‘zlari yozilgan? Maʼnaviyatni shakllantiradigan mezonlardan biri bu — … “Kimki bir ko‘ngli buzuqning xotirini shod aylagay, oncha borki, Kaʼba vayron bo‘lsa obod bo‘lgay” satrlari kimning qalamiga mansub? Milloddan avvalgi asrlarda yurtimiz mustaqilligi uchun kurashgan tarixiy qahramonni ko‘rsating? “Adabiyot yashasa – millat yashaydi” so‘zlarining muallifi kim? Nemis faylasufi Immanuil Kantning fikriga ko‘ra, Yo‘qolganida hayotning qadrini belgilaydigan boshqa hech narsa qolmaydigan qadriyat bu - Qanday islohot odamlarning qalbiga, yuragiga tez kirib boradi? “Agar saodat, izzat, osoyishtalik, rohat, sharaf, nomus va eʼtibor kerak bo‘lsa, tezroq avlod tarbiyasi usullarini bilib olib, bolalarimizni shu usul va qoidalar asosida tarbiyalashimiz lozim”. Bu fikr qaysi allomaga tegishli? “Vesternizatsiya” atamasi nimani anglatadi? Adab o‘rgan, ilm hosil qil, Ahli maʼnog‘a o‘zni vosil qil. Bu satrlar kimning qalamiga mansub? “Mehr” so‘zining lug‘aviy maʼnolari qaysi javobda berilgan? Respublikada maʼnaviy-maʼrifiy ishlarni amalga oshirish, yuksak ijtimoiy-maʼnaviy muhitni shakllantirish borasida fidokorona mehnat qilgan fuqarolarni rag‘batlantirish maqsadida beriladigan mukofot qanday Mamlakatimizda qaysi shaharlarga Abu Rayhon Beruniy haykallari o‘rnatilgan? Qanday diniy ekstremistik oqimlarni bilasiz? Missionerlik harakati nima? Kubroviya, Naqshbandiya, Yassaviya tariqatlari qaysi taʼlimotning yo‘nalishlari hisoblanadi? Aqidaparastlik mafkurasining mohiyati qaysi javobda berilgan? Muayyan millatni boshqalardan ustun qo‘yadigan mafkuraviy aqida bu ... O‘zbek tilida bolalar uchun “Birinchi muallim”, “Ikkinchi muallim”, “Tarix”, “Turkiy Guliston yohud axloq” darsliklarini kim yaratgan? Mirzo Ulug‘bek tomonidan Buxoroda qurilgan madrasa peshtoqiga nima deb yozilgan? “Yaxshilarga yaxshilik qildim, yomonlarni esa yomonliklariga topshirdim...” Bu so‘zlar kaysi kitobdan olingan? Ko‘plab yoshlarni o‘z domiga tortib, milliy qadriyatlarga zid bo‘lgan “anʼanalar” kirib kelishiga sabab bo‘layotgan omil nima? “Mafkuraviy poligon” tushunchasi mohiyatini aks ettirgan javobni toping. Qaysi xalqni o‘zingga tobe qilmoqchi, bo‘ysundirmoqchi bo‘lsang…?” fikrni davom ettiring. O‘zbek davlatchiligining ilk o‘choqlari - bu... Miloddan avvalgi II asrdan milodiy XIX asrga qadar mavjud bo‘lgan savdo yo‘li qaysi? Abu Nasr Farobiyning fikriga binoan davlatning asosiy vazifasi nima? Milliy tiklanishdan ... . Nuqtalar o‘rniga mos javobni tanlang? Quyidagi mutafakkirlardan qaysi biri ijod faoliyatiga ko‘ra shoir hisoblanadi. Amir Temurning ota-onasi ismi to‘g‘ri berilgan javob qaysi? O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti tashabbusi bilan yangi o‘quv yilidan umumiy o‘rta taʼlim muassalari dasturlariga kiritiladigan fan qanday nomlanadi? Taniqli muhaddis olim va ahamiyatiga ko‘ra Qurʼondan keyingi o‘rinda turuvchi “Al-Jomiy as-Sahih” kitobining muallifi kim? Ko‘plab yoshlarni o‘z domiga tortib, milliy qadriyatlarga zid bo‘lgan “anʼanalar” kirib kelishiga sabab bo‘layotgan omil nima? “Mafkuraviy poligon” tushunchasi mohiyatini aks ettirgan javobni toping. Qaysi xalqni o‘zingga tobe qilmoqchi, bo‘ysundirmoqchi bo‘lsang…?” fikrni davom ettiring. Mafkuraviy kurashning sinonimi qaysi javobda to‘g‘ri ko‘rsatilgan? Maʼnaviyat qayerda qudratli kuchga aylanadi? Bugun xalqaro terrorchi guruhlar va buzg‘unchi kuchlar o‘z faoliyatida yoshlarni o‘ziga bo‘ysundirish va zo‘ravonlik g‘oyasini tarqatishdek yovuz maqsadlarida asosan nimadan foydalanmoqda? “...kim qayoqqa tortsa, nimaga qiziqtirsa, shu yoqqa qarab intiladi...” ushbu fikrda gap kimlar haqida aytilgan? Qaysi ijodkorlarning birga kechgan ahil hayoti, bir-birlariga bo‘lgan sevgi va sadoqati bugungi kunda ham yoshlarimiz uchun har jihatdan ibratli? “Agar bu ulug‘ zotni avliyo desak, u avliyolarning avliyosi, mutafakkir desak, mutafakkirlarning mutafakkiri, shoir desak, shoirlarning sultonidir”, ushbu taʼrif qaysi tarixiy shaxsga nisbatan aytilgan? Islom huquqshunosligini o‘z ichiga olgan huquqiy meʼyorlar jamlanmasi nima deb ataladi? Oydagi kraterlardan ikkitasi ikki buyuk vatandoshimiz nomi bilan atalgan. Ular kimlar? Dunyo hamjamiyatida katta tashvish uyg‘otayotgan masalalar – bu... Maʼnaviyat qachon eng zaif nuqtaga aylanadi? Qaysi javobda Vijdon erkinligiga to‘g‘ri taʼrif berilgan? Yot va zararli g‘oyalarga qarshi kurashning samarali vositasi nima? Xavf-xatar kuchayishining subyektiv manbalari qaysi javobda to‘g‘ri kursatilgan? Quyidagi javoblarning qaysi birida “G‘oyaviy bo‘shliq” tushunchasiga to‘g‘ri taʼrif berilgang? Buzg‘unchi g‘oyalar qanday sharoitda ko‘proq taʼsir ko‘rsatadi? Erkinlik – bu... O‘zbekiston Prezidenti Shavkat Mirziyoyev tashabbusi bilan Islom sivilizatsiyasi markazi qaysi shaharda tashkil etildi? Umuminsoniy qadriyatlar deganda nimalarni tushunasiz? Insonning intellekti, sog‘lig‘i, bilimi, sifatli va unumli mehnati hamda uning turmush sifati – bu... Chingiz Aytmatov qaysi asarida “manqurt” atamasini qo‘llagan? “Besh asrkim, nazmiy saroyni, Titratadi zanjirband bir sher”. (A.Oripov) Shoir bu misralarida kimni nazarda tutgan? Maʼnaviyatning muhim xususiyatlaridan biri – bu... “Mehnatdan kelsa boylik,...” maqolning davomini to‘ldiIring “Mehnatdan kelsa boylik,...” maqolning davomini to‘ldiring. Boybo‘ri, Boysari, Qorajon, Qultoy, Barchinoy singari qahramonlar qaysi dostonda uchraydi? Alisher Navoiyning 5 ta dostonni (“Hayrat ul-abror”, “Farhod va Shirin”, “Layli va Majnun”, “Sabʼai sayyor”, “Saddi Iskandariy”) qamrab olgan yirik epik asari nomini ko‘rsating. Mashhur o‘zbek adibining qaysi asarida Alisher Navoiyning ijtimoiy-maʼrifiy faoliyati, insoniy kechinmalari yuksak badiiy mahorat bilan yoritib berilgan? Zahiriddin Muhammad Boburning tarixiy-memuar asari ko‘rsatilgan javobni toping. Abdulla Qodiriyning “O‘tkan kunlar” romani qahramonlarini aniqlang. Sharq musiqa sanʼatining shohona asariga quyidagilardan qaysi biri kiradi? Yaqinda 100 yilligi nishonlangan davlat arbobi Sharof Rashidov qaysi yillarda O‘zbekistonga rahbarlik qilgan? O‘tkir Hoshimov “Nur borki–soya bor” asarida ularni charxpalakka qiyos qilganlar. Charxpalak suv tomchilarini kaftiga solib, yuqoriga olib chiqadi ular esa aslo ortiga qaramay o‘z yo‘llaridan ketadilar. Charxpalak esa ranjimaydi. Asarda kimlar charxpalakka qiyos qilingan? Imom al Buxoriy o‘z kitoblarida keltirgan hadislardagi jumlani to‘g‘rilang: “Agar sen bu dunyoda yaxshi yashashni xohlasang – savdogor bo‘l, agar sen u dunyoda yaxshi yashashni xohlasang taqvodor bo‘l, agar sen ikki dunyo saodatiga erishaman desang, ...”. Qanday holatlarda jamiyatga begona g‘oyalar kirib keladi? Hozirgi zamonda mafkuraviy kurash avj olganligining sababi nimada deb o‘ylaysiz? “Davlat ishlarining to‘qqiz ulushi kengash, tadbir va mashvarat, qolgan bir ulushi esa qilich bilan bajo keltirilur” degan jumla qaysi manbadan olingan? “Taʼlimni tarbiyadan, tarbiyani esa taʼlimdan ajratib bo‘lmaydi, bu... Islom taʼlimotining rivojlanishiga o‘lkan xissa qo‘shgan xadisshunos allomalarni aniqlang. “Rahbar jiddiy, kamgap bo‘lishi kerak. Qo‘l ostidagi xodimlar yoki fuqaroga bo‘lar-bo‘lmasga nasihatbozlik qilavermasligi yoki tanbeh, dashnom beravermasligi lozim” jumlasi qaysi asarda bayon etilgan? Globallashuv davrida qanday millatning kelajagi Yo‘q bo‘lishi mumkin, deb hisoblaysiz? Tarixiy obidalar hisoblangan “Minorai Kalon”,“Jarqo‘rg‘on” minoralari qaysi sulola hukmdorlari davrida bunyod etilgan? Taʼlim bilan tarbiyaning bir-biriga munosabati qanday izohlaysiz? “Modernizatsiya” so‘zi qanday maʼnoni bildiradi? Jamiyat tashabbuskorligini qo‘llab quvvatlash nimani anglatadi? “Maʼnaviyatga tahdid” deganda nimani tushunasiz? Dunyo miqyosida “Meditsina”, «Sog‘lom turmush tarzi» degan tushunchalarning fundamental asosi bo‘lib xizmat qilgan «Tib qonunlari» asari muallifi bo‘lgan mashhur allomani aniqlang. O‘nlik sanoq sistemasini, algoritm va algebra tushunchalarini dunyoda birinchi bo‘lib ilm-fan sohasiga joriy etgan va shu asosda aniq fanlar rivoji uchun o‘z vaqtida mustahkam asos yaratgan buyuk allamoni aniqlang. Insoniyat tarixidagi ilk Uyg‘onish davrining eng zabardast va kuchli namoyandasi, «Astronomiya asoslari haqida kitob» nomli asari XII asrdayoq lotin va ivrit tillariga tarjima etilgan, XVI asrda Oydagi kraterlardan biriga uning nomi berilgan allomani aniqlang. O‘zbekiston xalqini kimlar tashkil qiladi? Muayyan aqidani isbotsiz, ko‘r-ko‘rona qabul qilish, ishonish qaysi oqimning asosiy tamoyili hisoblanadi? Mafkuraviy plyuralizm deganda nimani tushunasiz? «Dunyoda turmoq uchun dunyoviy fan va ilm lozimdur, zamona ilmi va fanidan bebahra millat boshqalarga poymol bo‘lur». Bu so‘zlarni kim aytgan? “Podshoh o‘z qarorida qatʼiy bo‘lsin, yaʼni har qanday ishni qilishga qasd qilar ekan, to bitirmagunicha undan qo‘l tortmasin” satrlari qaysi tarixiy asarda bayon qilingan? Qanday xavf-xatarlar odamzot asrlar davomida amal qilib kelgan eʼtiqodlar, oilaviy qadriyatlarga putur yetkazmoqda? Globallashuv davridagi g‘oyaviy tahdidlar qanday ko‘rinishda namoyon bo‘lmoqda? Iqtisodiy munosabatlar ko‘rinishida Amir Temur haqida G‘arb yozuvchilarining «Yetti iqlim hukmdori» romani kim tomonidan yozilgan? Markaziy Osiyoda yagona bo‘lgan islom diniga oid oliy muassasa qaysi qatorda to‘g‘ri ko‘rsatilgan? Toshkent islom institutiga qaysi ulug‘ allomaning nomi berilgan? O‘zbekistoning Birinchi Prezidenti Islom Karimov haykali qaysi shaharlarda o‘rnatilgan? Mirzo Ulug‘bek tavalludining 600 yilligi O‘zbekistondan tashqari, yana qaysi davlatda keng nishonlangan edi? 2016 yilda qaysi o‘zbek milliy anʼanasi YUNESKOning nomoddiy madaniy meros ro‘yxatiga kiritildi? “Besh bolali yigitcha”, “Sariq devni minib”, “Shirin qovunlar mamlkatida” asarlari muallifi kim? Qoraqalpog‘istonda qaysi ijodkor nomiga maktab barpo etildi? O‘rta asrlarda elchilarga bir qator talablar qo‘yilgan bo‘lib, ularning eng asosiysi sifatida “Qurʼoni karim”da belgilangan elchi talabi ko‘rsatilgan. U qaysi talab edi? Quyidagi qaysi yirik shaharlarda Alisher Navoiy xaykali o‘rnatilgan? O‘zbekiston Fanlar Akademiyasining birinchi Prezidenti kim bo‘lgan? Avlodlar o‘rtasidagi ruhiy maʼnaviy bog‘liqlik nima orqali namoyon bo‘ladi? Download 25.03 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|