Шавкат Мирзиёйев

Дунёдаги ҳар бир давлат, ҳар бир миллат, энг аввало, интеллектуал салоҳияти, юксак маънавияти билан кучли. Ва бу енгилмас кучнинг манбаи китоблар ва кутубхоналар - инсониятнинг буюк кашфиёти "
Шавкат Мирзиёйев
Ўзбекистон Республикаси Президенти, 2020 йил феврал, Анқара.
Хоразм вилояти ноёб маданий меросга эга.
Юртимиз буюклар ватанига айланди
Бу ерда халқ муҳаббати ва шуҳратини қозонган олимлар, адиблар, миллий маданиятимиз шон-шуҳрат китобига киритилган асарлар яратилган: ал-Хоразмий – унинг ихтироси бугунги ахборот технологияларини яратишга мустаҳкам асос бўлди, буюк иборалар таъбири билан айтганда. шоир Абдулла Орипов, “ақл машъаласи” билан дунёни ёритган Ал Беруний, Маҳмуд Замахшарий.
Ватан - татар-мо'г'ул босқинчиларига қарши чиққан Жалоладдин Мангуберди
Хоразм 2019-йилда ЮНЕСКО томонидан эʼтироф этилган номоддий жаҳон мероси роʻйхатидаги Лязги рақсининг ватани ҳисобланади.
Ватан - Комилжон Отаниязова, Анна Герман
Вилоят бу меросни асраб-авайлашни, уни кўпайтиришни, китобхонлар оммасини ёритишни билади.
Кутубхона ҳар доим одамлар билим учун келган жой бо'либ келган. Бог'дод, Москва, Лондон, Берлин кутубхоналарини зиёрат қилиш учун юзлаб, юзлаб километрларни босиб о'тишга то'г'ри келган барча даврларда ҳам шундай бо'лган. Ва бугунги кунда кутубхоналар ахборот магистраллари, билим манбалари учун қандайдир ойна бо'либ қолмоқда.
Кутубхоначилар нафақат катта ҳажмдаги ма'лумотларни шакллантириш, сақлаш, балки китобхонликни тарг'иб қилиш миссияси билан ҳам дуч келишмоқда.
Ҳозирги кунда кутубхона фонди учта блокга бо'линган:
Чоп этилган ҳужжатлар;
Аудиовизуал ҳужжатлар;
Электрон ҳужжатлар.
Мамлакатимиз ахборотлаштириш босқичига кириши билан кутубхона фондларига электрон ҳужжатлар келиб туша бошлади. Дарҳол савол туг'илди: электрон ҳужжатлар пайдо бо'лишидан олдин маблаг'лар то'лдирилган бошқа турдаги ҳужжатларни қандай номлаш керак.
Кутубхона олимлари ва кутубхоначилар деярли қаршилик ко'рсатишди: эски то'пламлар ан'анавий, янгилари - электрон деб атала бошланди.
Ан'анавий ма'лумот ташувчилар - бу биз ко'рган шаклдаги босма маҳсулотлар - қо'лёзма, тошбосма ёки босмахонада нашр этилган ҳужжат.
Кутубхона фондида ҳужжатлар тасодифий йиғилмайди, балки кутубхонанинг мақсади ва китобхонлар эҳтиёжларидан келиб чиққан ҳолда уларнинг намунавий танлови асосида танланади.
Ахборот-кутубхона маркази фонди бугунги кунда 604406 бирликдан ортиқни ташкил этади. Улардан 506 326 дан ортиқ китоблар мавжуд. , журналлар - 93849, CД дисклар - 1366 ва 2863 - газеталар то'плами
Бугунги кунда нодир ва қимматли ҳужжатлар фонди 2500 нусхадан ортиқ.
Шулардан 140 та китоб ва қоʻлёзмалар араб, эски оʻзбек (турк), форс, татар, қозоқ тилларидадир. Бу ҳужжатлар рақамлаштирилиб, улар бўйича “Хоразмнинг нодир ва қимматбаҳо китоб ёдгорликлари рейестри” тузилди. Қолган китоблар эски черков славян, немис, инглиз, франтсуз ва бошқа тилларда.
Хоразм Ахборот-кутубхона марказининг ўзига хос ифтихори бу нодир ва қимматли ҳужжатлар фонди ва унинг тўпламларидир.
Картографик то'пламлар, График нашрлар, Мусиқа нашрлари, даврий нашрлар
Жамг'армамизнинг яна бир тури бу Ёзувлар жамг'армаси (аудио нашрлар)
Биз кутубхона ходимлари, соънгги 30 йил ичида инсоният оъзининг тоъртинчи ахборот айланисҳига кирганини коъриб турибмиз. Биринчи тсиклнинг рамзи одамда нутқнинг пайдо бо'лисҳи еди; иккинчиси - ёзисҳ; учинчиси - типография. То'ртинчиси, афтидан, то'г'ри Интернет айланисҳи деб аталади.
Дарҳақиқат, “кутубхона ҳақидаги ески ғоялар” ҳозирги даврда, жамиятни ахборотласҳтирисҳ даврида, електрон ҳужжат пайдо боълисҳи билан оъз моҳиятини тоълиқ сақлаган ҳолда оъз имкониятларини сезиларли даражада кенгайтиради, холос.
Електрон каталог яратисҳ
Илгари кутубхоначилар бирласҳтирилган каталог ва уларнинг ма'лумотнома-библиографик то'плами орқали масофавий манбалар ҳақида ма'лумот берисҳган, уларнинг вазифаси, асосан, о'з то'пламидан тасҳқарига чиқисҳдир. Енди бунга Интернетнинг енг бой имкониятлари қо'сҳилди. ахборотни интернет орқали тарқатисҳ, сҳу орқали ахборот олисҳ ва билим олисҳ еркинлиги тусҳунчасини кенгайтирисҳ
Ноёб фонддан рақамли китоблар учун дисклар
Ахборот ҳужжатларини сканерласҳ бо'лимининг исҳи
Ҳақиқий амалиёт сҳуни ко'рсатадики, ҳозир ҳам кутубхона фондларини кейинчалик сақласҳ ва фойдаланисҳ учун електрон сҳаклга о'тказисҳ кутубхоналар учун жуда зарур ва истиқболли исҳдир.
Електрон фондлар ва кутубхона ресурсларидан еркин фойдаланисҳ имкониятларини кенгайтирисҳ фуқароларнинг, айниқса, ёсҳ авлоднинг интеллектуал савиясини юксалтирисҳга хизмат қилисҳи сҳубҳасиз.
Ҳужжатлар оқимида янги турдаги насҳрларнинг пайдо бо'лисҳи со'нгги йилларда турли хил ма'лумотларни тақдим етисҳни (матн, расм, овоз, видео, аниматсия, Интернет ресурсларига ҳаволалар ва босҳқалар) бирласҳтирган мултимедиа насҳрлари кенг тарқалди. Електрон онлайн насҳрларнинг (електрон китоблар, журналлар ва босҳқалар) улусҳи.
Кутубхонада библиография боълими мултимедиа насҳрларини яратисҳ боъйича ҳам коъп исҳларни амалга осҳирмоқда: у ҳудуд ҳақидаги маълумотларни тоъплайди ва мултимедиа насҳрларини яратади. Кутубхонада Фирдавсийнинг “Олтин саз парчалари”, “Сҳаҳаримизнинг тарихий масканлари орқали”, “Хива – Сҳарқ гавҳари”, “Хоразмнинг буюк олимлари”, “Комилжон Отаниёзов” ва босҳқа видеофилмлар яратилди. лойиҳалар.
Сизни қизиқтирган маʼлумотларни “ХорахмАКМ.уз @ сайтимиз орқали олисҳингиз мумкин.
Китоб саноатидаги соънгги янгиликлардан бири ҚР кодли интерактив китобларнинг пайдо боълисҳидир. Сҳу билан бирга, китоб оддий босма насҳрга о'хсҳайди, лекин аслида у то'лиқ рангли тасвирланган китоб (қог'оз ва електрон тасҳувчиларда) ва интерактив насҳрдир. Ҳар бир расм, фотосурат ортида турли қурилмаларда (плансҳетлар, мобил қурилмалар, компютерлар, ноутбуклар) о'қилисҳи мумкин бо'лган давоми мавжуд. Ко'рсатилган ҚР код сизга расм, видео ёки мусиқа қаторига о'тисҳ имконини беради.
РЕКЛАМА Кутубхона фондини осҳкор қилисҳ, уни реал ва потентсиал фойдаланувчиларга тақдим етисҳ кутубхона-ахборот муассасаларининг муҳим вазифасидир. Муайян насҳрларга қизиқисҳ уйг'отисҳ ва фойдаланувчиларга то'пламда ҳаракат қилисҳда ёрдам берисҳ учун уни реклама қилисҳ керак.
Реклама фойдаланувчиларни тақдим етилаётган хизматлар ва маҳсулотлар то'г'рисида хабардор қилисҳ воситаси бо'либ, ҳар қандай кутубхона ҳаётида муҳим рол о'йнайди, унинг ресурсларидан фойдаланисҳ даражасини осҳиради.
Марказимиз учун кутубхона рекламаларида қуйидагилар ҳақида маълумотлар мавжуд:
• хизмат ко'рсатилаётган ҳудуднинг кутубхона тармог'и, унда тармоқнинг босҳқа кутубхоналарининг имкониятлари ҳақида ё'налтирисҳ;
• бутун кутубхона ва (ёки) унинг таркибий боълинмалари (филиаллар, боълимлар);
• кутубхона фонди, унинг таркиби ва тузилисҳи;
• кутубхона томонидан коърсатиладиган хизматлар, унинг маҳсулотлари ҳақида.
Ко'ргазма фаолияти реклама кутубхона технологияларининг муҳим таркибий қисми бо'либ қолмоқда, сҳунинг учун виртуал ахборот муҳитига кириб, кутубхоналар дарҳол уни янги муҳитга мосласҳтирисҳга ҳаракат қилисҳди.
Ҳозирда виртуал ко'ргазма нима еканлиги ҳақида аниқ та'риф ё'қ. Бундан тасҳқари, "виртуал ко'ргазма" атамаси ко'пинча "електрон ко'ргазма" атамаси билан алмасҳтирилади ва аксинча.
Кутубхонада янги ахборот каналлари мавжуд: янгиликлар тасмаси, блоглар, саҳифалар, почта жоънатмалари
2. Махсус исҳлаб чиқилган контент (сҳарҳлар, ҳисоботлар, ҳисоботлар)
3. Профилни қидирисҳ хизматлари
Сҳундай қилиб, сҳуни айтисҳимиз мумкинки, то'лиқ технологик тсикл: електрон китоб, о'қисҳ учун електрон қурилмалар ва усҳбу инқилобий технологияни оммавий рависҳда тарқатисҳ учун бозорнинг нисбий то'йинисҳигача бо'лган давр тугади. Електрон китоблар ко'п миллиард долларлик бизнесга айланди, бозорни о'згартирди, лекин уни бо'йсундирмади.
Сҳу нуқтаи назардан, кутубхоналар миссиясининг ҳозирги мақсади қуйидаги метафорик максим билан ифодаланисҳи ва жойласҳтирилисҳи керак: кутубхона қанчалик узоқ бо'лса, у о'тмисҳ омборидан лаборатория ва / ёки заводга айланисҳи керак. келажак исҳлаб чиқарисҳ. Сҳундагина ва айнан сҳу мақомда - кутубхона жамоатчилиги учун муҳим аҳамиятга ега - кутубхона атрофимиздаги рақамли дунёда ва о'зи учун келажакни тописҳ учун мустаҳкам имкониятга ега бо'лади.
Оъқисҳнинг аҳамияти ва билимга очиқ кирисҳ Китоб – мамлакатимиздаги барча кутубхоналарнинг юраги, доимо еътиборда боълисҳи керак боълган тимсол.
Рақамли асрнинг қийинчиликларига досҳ берисҳ керак + классикаларни есласҳ, кутубхонанинг ан'аналари ва ДНКсини сақласҳ
Ко'пгина кутубхоналар, сҳу жумладан намунавий кутубхоналар маданий меросни сақлаб қолисҳ ва сҳу билан бирга янги нарсаларни олиб келисҳади - китобхонлар манфаатларини ҳисобга олган ҳолда фондларни сҳакллантирисҳ, китобхонликка бо'лган муҳаббатни уйг'отисҳ учун турли ё'ллар билан.