Shaxsiy xuquq va erkinliklar

Shaxsiy xuquq va erkinliklar
Shaxsiy xuquq va erkinliklar – bu insoni kundalik hayotidagi eng muhim extiyojlarini taminlovchi imkoniyatlardir
Shaxsiy xuquq va erkinliklar quyidagilar kiradi
Yashash xuquqi
Erkinlik va shaxsiy daxlsizlik xuquqi
Sudda ishlarni ko’rish jarayonida shaxsiy manfatlarni himoya qilish xuquqi
O’z shani va obro’siga qilingan tajovuzlardan, shaxsiy xayotda aralashishdan himoyalanish va turar joyi daxlsizligi huquqi
Respulika xududida bir joydan ikkinchi joyga ko’chish, O’zbekiston Respublikasiga kelish va undan chiqib ketish huquqi
Fikirlash, so’z va etiqod erkinligi
Vijdon erkinligi

Siyosiy xuquq va erkinliklar.
Siyosiy xuquq va erkinliklar – bu insonni davlat hokimyatini tashkil etish va uni amalga oshirish orqali o’z ehtiyojlarini ta’minlovchi imkoniyatlaridir
Jamiyat va davlat idoralarini boshqarishda bevosita hamda o’z vakillari orqali ishtirok etish huquqi (saylov huquqi, referendum, umumxalq muhokamasida ishtirok etish)
Mitinglar, yeg’ilishlari va namoyishlar o’tkazish huquqi
Kasbga uyushmalari, siyosiy partiyalar va boshqa ommaviy harakatlarda ishtirok etish huquqi
Davlat organlariga, muassasalarga yoki xalq vakillariga ariza, taklif va shikoyatlar bilan murojaat qilish huquqi

Iqtisodiy – ijtimoiy huquq va

erkinliklar
Iqtisodiy – ijtimoiy huquq va erkinliklar – bu insonlarni moddiy ne’matlarni ishlab chiqish va taqsimlash sohasidagi imkoniyatlaridir
Mulkdor bo’lish huquqi, omonatlarni sir tutilishi, meros huquqi
Mexnat qilish, erkin kasb tanlash, adolatli mehnat sharoitlarida ishlash va ishsizlikdan himoyalanish
Dam olish huquqi
Ijtimoiy ta’minotga ega bo’lish
Malakali tibbiy xizmatdan foydalanish huquqi
Bilim olish huquqi, bepul umumiy ta’lim olishga bo’lgan huquq
Ijod erkinliklari

O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi

18 yoshda.

Mustaqillik yillarida O’zbekistonda bozor munosabatlariga asoslangan huquqiy – demokratik davlatni qurish va fuqarolik jamiyati asoslarini shakillantirish borasida ulkan yutuqlar qo’lga kiritiladi. Mazkur jarayonda insonga oliy qadiryat sifatida munosabatda bo’lish muhim ahamiyat kasb etadi. Prezident Islom Karimov alohida takidlaganidek: “Aslida, har qanday islohotning eng muhim samarasi, avvalo, xalqning ma’naviy – ruhiy qarashlaridagi yangilanish jarayonlari, uning ongu taffakurining yuksalishi, mamlakatda yuz berayotgan o’zgarishlar uning hayotiga taqdiriga daxldor bo’lganini belgilanadi. Biz amalga oshirayotgan islohotlarimizda ana shunday natijalarga erishish uchun barcha o’zgarish va yangilanishlarning markaziga inson va uning manfaatlarini qo’ydik. Shuning uchun ham bugungi kunda ana shu jarayonlarning mohiyatida isloxat – islohot uchun emas, avvalo inson, uning farovon hayoti uchun hizmat qilishi kerak, degan maqsad mujassam ekanini va uning amaliy ifodasini barcha sohalarda ko’rish, kuzatish qiyin emas”.

Ma’lumki, har bir xalq erkin, farovon yashash huquqiga ega va buni aziz deb biladi. Jumladan, har bir inson ham bunday huquqa ega.

Zotan, O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasida inson va fuqorolarning huquqlari, erkinlik va burchlari kafolatlari belgilab berilgan.

Mustaqillik yillarida O’zbekistonda inson huquqlari va erkinliklarining ustvorligidan kelib chiqadigan, halqaro miqyosda qabul qilingan yangi yuridik tamoyil va talablarga asoslangan keng huquqiy muhit vujudga keltirildi. Mustabid tuzumning tazyiq va zo’ravonligidan jahon andozalariga mos keladigon huquqiy meyorlar sari keskin burilish yasaldi. Ma’lumki, BMT tomonidan 70ga yaqin Yevropa Kengashi Bosh assambeleyasi tomonidan 160dan ziyod, YUNESKO tomonidan 70dan ortiq Yevropada Xavfsizlik tashkiloti tomonidan 30dan ko’p inson huquqlariga taalluqli xalqaro konvensiyalar, deklarasiyalar, paktlar qabul qilindi. Hozirgi payitda inson huquqlari bo’yicha 400ga yaqin xalqaro hujjat mavjud. Mamlakatimiz qonunlarini inson huquqlari sohasidagi mazkur mayor va andozalarga muvofiqlashtirish, bu sohada milliy harakat dasturini ishlab chiqish, inson huquqlarinihimoya qiladigan muassasalarning yaxlit tizimini barpo etish, inson huquqlariga oid xalqaro shartnomalar va hujjatlarga qo’shilishda davom etib, ular bo’yicha majburyatlarni bajarishning mexanizmi yaratildi.




Mavzu: O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi 18 yoshda.

Bajardi:_______________________

imzo _____________

Tekshirdi:_____________________

imzo _____________

Toshkent 2010 yil