Shaxsning ijtimoiy borliqni bilishi xotira, tafakkur, nutq va xayol


Nutq faoliyatining ko'p turlari mavjud. Gap bo'lishi mumkin


Download 486.97 Kb.
bet4/5
Sana13.01.2023
Hajmi486.97 Kb.
#1090178
1   2   3   4   5
Bog'liq
Xotira,tafakkur,nutq va xayol

Nutq faoliyatining ko'p turlari mavjud. Gap bo'lishi mumkin:

  • Nutq faoliyatining ko'p turlari mavjud. Gap bo'lishi mumkin:
  • 1) Tashqi yoki ichki. Tashqi nutqda odam turli xil odamlar tomonidan so'zlarning ma'nosini har xil tushunishga duch keladi, shuning uchun ko'pincha tushunmovchiliklar va tushunmovchiliklar paydo bo'ladi. Ichki nutq (o'zi bilan suhbat) inson uchun juda tushunarli. O'zingiznikiga qaraganda boshqalar bilan muloqot qilish qiyinroq. 2) og'zaki yoki yozma. Xat yozilgan nutqdir. 3) passiv (o'qish, tinglash) yoki faol (gapirish, yozish). 4) Monologik yoki dialogik.Shuningdek, nutq tez yoki sekin, qisqa yoki uzoq, tushunarli, aniq yoki tartibsiz, hissiy jihatdan ifodali yoki monoton, tabiiy yoki odobli, jim yoki baland, yorqin yoki tushunarsiz, aqlli yoki qo'pol, savodli yoki savodsiz va boshqalar bo'lishi mumkin.
  • Ba'zida, hatto so'zlarning ma'nosini bilmasdan ham, muhokama qilinayotgan narsani tushunamiz, kontekstdan yoki grammatikaga e'tibor qaratamiz.
  • Biz til to'g'risidagi bilimimizni va uning ichki tarkibiy aloqalarini, mantiqiy fikrlash qobiliyatini sinab ko'ramiz.

Xayol - odamning ongida ilgaridan bor bo‘lgan vaqtli aloqalarning qaytadan tiklanishi va bir-biri bilan yangicha qo‘shilishi orqali narsa va hodisalarning yangi obrazlarini hosil qilish.

  • Xayol - odamning ongida ilgaridan bor bo‘lgan vaqtli aloqalarning qaytadan tiklanishi va bir-biri bilan yangicha qo‘shilishi orqali narsa va hodisalarning yangi obrazlarini hosil qilish.
  • Agglyutinatsiya – «elimlash» degan ma’noni bildirib, unda turli qismlarni bitta qilib yangi obraz yaratiladi.
  • Giperbolizatsiya – obrazlarni kattalashtirish yoki kichiklashtirish shuningdek, alohida qismlarni o‘zgartirishdir.
  • Urg‘u berish – ayrim belgilarni ta’kidlash orqali obrazlar yaratish.
  • SHunday qilib, xayol – bu real voqelikni aks ettiruvchi taassurotlarni, qayta tuzish va shu asosda yangi taassurotlarni yaratish jarayoni. Xayol – bu obraz, tasavvur yoki g‘oya shaklidagi yangilik yaratishning psixik jarayoni.
  • Xayol obrazlari idrok obrazlari va xotira tasavvurlaridan ularda inson hali duch kelmaganlari aniqlanishi va shu tarkibda bo‘lishi bilan farq qiladi. Bular inson ko‘z o‘ngida sodir bo‘lmagan va bo‘lishi mumkin bo‘lmagan hodisalar, dalillar, voqealardir. Xayol obrazlari o‘zida sodir bo‘lishi kutilgan voqea va hodisalarni tutishi mumkin. SHu bilan birga, xayollarda kashf etilgan yangilik doimo haqiqatda mavjud bo‘lganlar bilan u yoki bu darajada bog‘langan bo‘ladi. Xayol obrazlari idrok obrazlariga, shuningdek, xayolda chuqur o‘zgarishlarga uchraydigan xotira tasavvurlariga ham tayanadi. Insonning individual taraqqiyoti jarayonida xayol tafakkur bilan uzviy aloqada shakllanadi. Xayol obrazlarini tuzish inson aqliy taraqqiyotining yuqori darajasidagina amalga oshishi mumkin.

Download 486.97 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling