Shaxsning individual – psixologik xususiyatlari

Xarakterning fiziologik asoslari

Shaxsning individual - psixik xususiyatlari turli-tumandir. Masalan: kamtarlik, mag`rurlik, xudbinlik, samimiylik, rostgo`ylik, bahillik, g`amho`rlik, tortinchoqlik, quvnoqlik va x.k. Shunday ekan xarakterni tashkil qiluvchi xususiyatlar xarakter xislatlari deyiladi. Xarakter xislatlari 2 ta katta gruppaga bo`linadi:

Xarakter xususiyatlari jumlasiga quydagilar kiradi

Xarakter xususiyatlari jumlasiga quydagilar kiradi:
Chuqurlik darajasi.
Xarakter kuchi.
Barqarorlik-o`zgaruvchanlik darajasi.
Plastikligi. Shaxsning markaziy, asosiy munosabatlari bilan belgilanadigan xususiyatlarini biz xarakterning bir muncha chuqurroq xususiyatlari deb aytamiz. Shuning uchun ular boshqa xususiyatlarning juda keng sistemasi bilan bog`langan bo`ladi.

Odam xarakteri bir qator omillar ta’sirida shakllanadi. Bular quyidagilardir

Ijtimoiy muhit
Tarbiya
Oila
O’z - o`zini tarbiyalash
Maktab jamoasi.
Bizga ma’lumki shaxs munosabatlari ijtimoiy munosabatlar bilan belgilanadi. Bunda butun bir ijtimoiy tuzumni xarakterlovchi keng ijtimoiy munosabatlar katta ahamiyatga ega. Moddiy muhtojlik yoki ta’minlanganlik, ishsizlik yoki kelajakka ishonch, ijtimoiy tenglik – bularning xammasi faqat shaxsning ijtimoiy tipik xususiyatlarigina emas, balki, xarakter individual xususiyatlarining tarkib topshiga xam ta’sir ko`rsatadi.

Xarakterning aniqligi

Xarakterning aniqligi shaxsning xulq - atvorini uning ishonchiga, ma’naviy – siyosiy tasavvuriga, yo`nalishiga mos tushishda ifodalanadi.
Xarakterning qat’iyligi shaxs xatti harakatlarning o`ylanganligi, o`z qarashlarining va qabul qilgan qaroriga amal qilishda ifodalanadi.
Xarakterning yaxlitligi so`z va ish birligida ifodalanadi. 5. Xarakterning shakllanishi.

Xarakterning namoyon bo`lishi va uning o`rganish metodlari.

Shaxsning xarakterri bir qancha sharoitlarda namoyon bo`ladi, bular quyidagilardir:
Xarakterning faoliyatida namoyon bo`lishi.
Xarakterning nutqda namoyon bo`lishi
Xarakterning odamning tashqi ko`rinishida namoyon bo`lishi.
Xarakterning turli vaziyatlarida namoyon bo`lishi. Xarakter odamning aktiv faoliyati jarayonida uning ish – xarakatlariga
bog`liq ravishda sodir bo`ladi.
Irodaviy sifatlar
Har birimizning o’z oldimizga maqsad qo’yib,unga erishish yo’lidagi qiyinchiliklarni yengishimizni ta’minlovchi sifatlarimiz