Sipunkulidlar (Sipuncula) yer yuzida 150

18..Nima uchun Xelitseralilar deb aytiladi(bosh bo`limidagi jag`oyoqlarining bo`lishi)?
Xelitseralilar (Chelicerata) -boʻgʻimoyoqlilar tipiga mansub umurtqasiz hayvonlar kenja tipi. Uz. 0,05 mm dan (ayrim kanalar) 1,8 m gacha (kazilma evriptidlar). X.ning boshi va 6 ta, koʻkrak boʻgʻimi qoʻshilib, boshkoʻkrakni hosil qiladi. Qorin qismi 12 boʻgʻimdan, sodda X.da oldingi qorin (7 boʻgʻim) va keyingi qorin (5 boʻgʻim)dan iborat (chayonlar). Boshkoʻkraqda 6 juft oʻsimta bor, ulardan oldingi 2 juft ogʻiz teshigi oldida (xelitseralar) va orqasida (pediapalpalar), keyingi 4 jufti yurish oyoqlari hisoblanadi. Qorin oyoqlari qoldigʻi oʻzgarib jabralar, oʻpka, taroqsimon oʻsimtalar, oʻrgimchak soʻgallarini hosil qiladi. 2 sinf: merostomalar va oʻrgimchaksimonlarga boʻlinadi. Merostomalar, asosan, dengizlarda yashaydi; koʻpchiligi qirilib ketgan. X. ning 54000 ga yaqin turi mavjud.


19..Exiuralarda jinsiy demorfizm mavjud bo`lsa qaysi turlarida uchraydi(bonnelida)?


Exiuridlar — umurtqasiz hayvonlar tipi (ilgarigi halqali chuvalchanglar sinfi). Filogeneyasi aniq emas. Gavdasi silindrsimon, boʻgʻimlarga boʻlinmagan, uz. 3 sm dan 185 sm gacha. Uzun (1 m gacha) kipriklar bilan qoplangan xartumi oziqni ogʻizga surish uchun xizmat qiladi. Ogʻzi xartumi asosida joylashgan. Tanasining oldingi qorin tomonida bir juft qili bor. Ikkilamchi tana boʻshligʻida koʻp sirtmoqli ichagi joylashgan. Ichagi anal teshigiga ochiladi. Juft anal xaltasi kiprikli voronka bilan taʼminlangan boʻlib, ayirish va nafas olish funksiyasini bajaradi. Jinsiy hujayralar 1—4 juft nefromiksiyalar orqali chiqariladi. Qon aylanish sistemasi yaxshi rivojlanmagan. Nerv sistemasi halqum atrofi nerv halqasi va qorin nerv zanjiridan iborat. Ayrim jinsli, lichinkasi — troxofora. Ayrim turlari (bonelliya)da jinsiy dimorfizm rivojlangan. 1 sinfga mansub 150 ga yaqin turi bor. Dengiz tubidagi balchiqqa koʻmilib yashaydi.


20.Sipunkulalar qayerlarda yashaydi va qanday organizm hisoblanadi(bentos organizmlardir)?
Sipunkula Bu segmentlarsiz yumaloq qurtlardan tashkil topgan hayvonot dunyosiga tegishli filum. Uning a'zolari "yerfıstığı qurtlari" nomi bilan tanilgan. Birinchi marta u 1814 yilda ingliz tabiatshunosi Konstantin Rafinesk tomonidan tasvirlangan.
Ushbu filumga mansub bo'lgan ko'pgina hayvonlar ilm-fan siridir, chunki ular asosan dengiz tubida joylashgan bo'lib, ularni tabiiy yashash joylarida kuzatish va o'rganish juda qiyin.
Ushbu qurtlar eukaryotik hujayralardan iborat bo'lib, ularning genetik materiallari (DNK) hujayra yadrosi ichiga kiritilgan. Ular shuningdek ko'p hujayrali, chunki ular turli funktsiyalarga ixtisoslashgan hujayralardan iborat.

Xuddi shu tarzda, u ikki tomonlama simmetriyani taqdim etadi, shuning uchun agar bu hayvonning o'rtacha tekisligi orqali xayoliy chiziq chizilgan bo'lsa, bir-biriga to'liq teng ikkita yarm olinadi.

Xuddi shu tarzda, bu hayvonlar triblastikdir, chunki ularning embrional rivojlanishida uchta jinsiy qatlam paydo bo'ladi: ektoderma, mezoderm va endoderm. Ulardan hayvonning har bir to'qimasi rivojlanadi.
Uning ko'payish turi jinsiy va embrional rivojlanishi lichinka hosil bo'lishi bilan bilvosita.
Uning muhim xarakteristikasi og'iz atrofidagi tentaklarning mavjudligi bilan beriladi.