Siz o‘tgan o‘quv yilida «Hozirgi o‘zbek adabiy tili» predmeti, hozirgi

 
310-mashq. «Yuvosh yigit sizga yoqadimi?» mavzusini munozaraga 
epigraf qilib oling.
Juda yuvoshsan deb aytaverib biz
Qo‘yga aylantirdik hurkak olqorni,
Juda ishlaydi deb maqtayverib biz
Eshak qilib oldik uchqur tulporni.
Endi aytishim shart shundayin so‘zlar:
Qo‘ylar o‘xshasinlar hurkak olqorga.
Тoki bu so‘zimni tinglagan kezlar
Eshaklar aylansin tag‘in tulporga. 
 (A. Mo‘minov)  
Yuqorida ishlatilgan fe’llarga tavsif bering. 
Тayanch tushunchalar 

---

shaxs-son qo‘shimchalari, tuslovchi qo‘shimchalar, birlik son, ko‘plik 
son, shaxs-son asosi. 
31.2. ZAMON QO‘SHIMCHALARINING USLUBIY 
XUSUSIYAТLARI 
Dars maqsadi: zamon qo‘shimchalari yuzasidan o‘rta umumiy ta’limda 
olgan bilimlarni mustahkamlash. Zamon qo‘shimchalaridan nutqda o‘rinli 
foydalanish ko‘nikmasini shakllantirish.
R e j a:
* Zamon qo‘shimchalari haqida ma’lumot.
* Zamon qo‘shimchalarining tasnifi. 
* 
Zamon 
qo‘shimchalarining 
o‘zaro 
vazifaviy 
almashinuvi va uning uslubiy xususiyatlari. 
Keldim, kelyapman, kelaman fe’llarining uchalasi ham I shaxsni 
bildiradi, lekin ular harakatning nutq momentiga nisbatan qachon bajarilishi 
yoki bajarilmasligi bilan farq qiladi. 
Fe’ldan anglashilgan harakatning nutq momentiga nisbatan 
bajarilishi yoki bajarilmaslik paytini bildiradigan shakllarga 
zamon shakllari, ana shunday shakllar tizimiga zamon 
kategoriyasi deyiladi. 
Zamon turini belgilashda so‘zlanayotgan nutq vaqti asosiy tayanch nuqta 
bo‘lib hisoblanadi. Ana shunga ko‘ra uch zamonga bo‘linadi: 1) o‘tgan 
zamon, 2) hozirgi zamon, 3) kelasi zamon. 
Fe’ldan anglashilgan harakatning nutq so‘zlanayotgan