Слайд-фильм

Makroiqtisodiy agentlar

Xorijiy
sektor
u kümülatif, ratsionaldir
amaldagi makroiqtisodiy agent.
dunyodagi boshqa barcha mamlakatlarning yig'indisidir ,
mamlakat bilan o'zaro aloqada
bo'ylab:

• xalqaro savdo;
• kapital harakati.

Makroiqtisodiy bozorlar

BOZOR

BULAR

VA

XIZMATLAR

BOZOR
IQTISODIY
RESURSLAR
MOLIYAVIY
BOZOR
VALYUTA
BOZOR

Makroiqtisodiy bozorlar

BOZOR

BULAR

VA

XIZMATLAR

haqiqiy bozor
Talab - barcha makroiqtisodiy
agentlar.
Taklif - kompaniyalar.
Natijada muvozanat narx darajasi va muvozanatli ishlab chiqarish.

Makroiqtisodiy bozorlar

MOLIYAVIY
BOZOR
qaysi bozor hisoblanadi
talab va taklif
moliyaviy aktivlar.
pul
bozor
qimmatli qog'ozlar bozori
qog'ozlar
Talab - barcha ma / ekv. agentlar.
Taklif -
markaziy bank.
Talab asosan uy xo'jaliklarida.
Ta'minot - firmalar va davlat.

Makroiqtisodiy bozorlar

BOZOR
IQTISODIY
RESURSLAR
mehnat bozori bilan ifodalanadi
Ishchi kuchiga talab - firmalar.
Mehnat ta'minoti - uy xo'jaliklari

Makroiqtisodiy bozorlar

VALYUTA
BOZOR
bozor hisoblanadi
almashinuv mavjud
milliy pul
turli mamlakatlarning birliklari
bir-biriga .
Milliy valyutaga bo'lgan talab - chet elliklar.
Milliy valyuta taklifi -
mamlakat markaziy banki.
Uy xo'jaliklari
F I R M S
TOVAR BOZORI VA
XIZMATLAR
BOZOR IQTISODIYoTI
FIR RESURSLARI
ikki sektorli model (xususiy sektor)
Daromad.
Faktor xarajatlari
Faktorli daromad
Iste'molchi
xarajatlar .
Tovarlar va xizmatlar
Tovarlar va
xizmatlar
Omillar
ishlab chiqarish
Omillar
ishlab chiqarish

Xulosa:

Xulosa:

• HAR bir MATERIAL OQIMNING QIYMATI PUL OQIMI QIYMATIGA TENG;
• BERISH XARAMI UMUMIY DAROMAD QIYMATIGA TENG;
• UMUMIY XARAJATLAR (JIMI TALAB) UMUMIY MAHSULOTGA TENG (JIMI TAKLIF);
• UMUMIY DAROMADLAR UMUMIY XARAJATLARGA TENG.

Uy xo'jaliklari
F I R M S
TOVAR BOZORI VA
XIZMATLAR
BOZOR IQTISODIYoTI
FIR RESURSLARI
ikki sektorli model
(xususiy sektor)
Daromad.
Faktor xarajatlari .
Faktorli daromad.
Iste'mol xarajatlari.
Tovarlar va xizmatlar
Tovarlar va xizmatlar.
Omillar
ishlab chiqarish
Ishlab chiqarish omillari
Moliyaviy
bozor
Saqlash.
Sarmoya
resurslar
Invest. mahsulotlar
Invest. xarajatlar

Xulosa:

Makroiqtisodiy o'ziga xoslik:

E ≡ Y

Y - umumiy daromad, umumiy mahsulot.

E - umumiy xarajatlar.

E = C + I Y = C + S

S - uy xo'jaliklarining iste'mol xarajatlari

I - firmalarning investitsion xarajatlari

S - shaxsiy jamg'armalar

C + I ≡ C + S

S=I

uch sektorli model
(yopiq iqtisodiyot)
Uy xo'jaliklari
F I R M S
TOVAR BOZORI VA
XIZMATLAR
BOZOR IQTISODIYoTI
FIR RESURSLARI
Daromad.
Faktor xarajatlari .
Faktorli daromad.
Iste'mol xarajatlari.
Tovarlar va xizmatlar
Tovarlar va xizmatlar .
Omillar
ishlab chiqarish
Ishlab chiqarish omillari
Moliyaviy
bozor
Saqlash.
Sarmoya
resurslar
davlat
soliqlar
soliqlar
Transferlar
Subsidiyalar
davlat xaridlari
Davlat. qarz
Davlat. kredit
yoki
Investitsion tovarlar
Investitsion xarajatlar
Uy xo'jaliklari
F I R M S
TOVAR BOZORI VA
XIZMATLAR
BOZOR IQTISODIYoTI
FIR RESURSLARI
Daromad.
Faktor xarajatlari .
Faktorli daromad.
Iste'mol xarajatlari.
Moliyaviy
bozor
Saqlash.
Sarmoya
resurslar
davlat
soliqlar
soliqlar
Transferlar
Subsidiyalar
davlat xaridlari
Davlat. qarz
Davlat. kredit
yoki
Sarmoya
xarajatlar

Xulosa:

Xulosa:

• Makroiqtisodiy o'ziga xoslik:

E ≡ Y

• Umumiy xarajatlar (E) quyidagilardan iborat:

1) iste'mol xarajatlari (C),

2) investitsiya xarajatlari ( I ),

3) davlat xaridlari tovarlar va xizmatlar ( G ).

E=C+I+G

• Umumiy daromad ( Y ) quyidagilarga taqsimlanadi:

1) iste'mol ( C ),

2) tejash ( S ),

3) sof soliqlar (T).

Y=C+S+T

║

▼

C+I+G = C+S+T

• T – sof soliqlar, T = Tx – Tr

Yd – bir martalik daromad, Yd = Y - Tx + Tr , Yd = Y - T , Yd = C+S

To'rt sektorli model
(ochiq iqtisodiyot)
UY.
FERMALAR
F I R M S
TOVAR BOZORI VA
XIZMATLAR
BOZOR IQTISODIYoTI
FIR RESURSLARI
Daromad.
Faktor xarajatlari .
Faktorli daromad.
Iste'mol xarajatlari (C)
Moliyaviy
bozor
Tejamkorlik ( S )
Sarmoya
resurslar
davlat
soliqlar (Tx)
Soliqlar (Tx)
Transferlar ( Tr )
Subsidiyalar ( Tr )
Davlat xaridlari ( G )
Davlat. qarz
Xorijiy
sektor
Eksport ( sobiq )
Import ( im )
Kapital oqimi ( Ex < Im )
Kapitalning chiqib ketishi ( Ex > Im )
Inv. xarajatlar. ( men )

Sof eksport

• Sof eksport
• xn = Masalan - Im
• Im > Ex → savdo taqchilligi = > kapital oqimi, qarz oluvchi mamlakat .
• Masalan > Im → ortiqcha savdo balansi => kapital oqimi, kreditor mamlakat .

Xulosa:

makroiqtisodiy shaxs

makroiqtisodiy shaxs

E ≡ Y

E=C+I+G + Xn Y=C+S+T

║

▼

C+I+G + Xn = C+S+T

E ≡ Y = C+I+G + Xn

Umumiy xulosalar:

• Har bir xo'jalik sub'ektining daromadi boshqa xo'jalik sub'ektiga daromad keltirib, sarflanadi va uning xarajatlari uchun asos bo'lib xizmat qiladi.
• Umumiy ishlab chiqarish qiymati umumiy xarajatlar qiymatiga teng.

E ≡ Y = C+I+G + Nx

makroiqtisodiyot predmeti:

Makroiqtisodiyot makroiqtisodiy bozorlarda makroiqtisodiy agentlarning xatti-harakatlari modellarini o'rganadi.

Makroiqtisodiy modellar

• Bu jarayon va hodisalarning ular orasidagi asosiy munosabatlarni aniqlash maqsadida ularning rasmiylashtirilgan (grafik yoki algebraik) tavsifi.
• Ikki turdagi o'zgaruvchilarni o'z ichiga oladi:
• Ekzogen - modeldan tashqarida shakllanadi (mustaqil o'zgaruvchilar)
• Endogen - model ichida hosil bo'ladi (qaram o'zgaruvchilar)

MODEL
ekzogen
o'zgaruvchan
Endogen
o'zgaruvchan

Makroiqtisodiy o'zgaruvchilar:

Oqim ko'rsatkichlari xarakterlash raqam boshiga aniq davri vaqt. Kümülatif chiqish Jami daromad Iste'mol Investitsiyalar Davlat byudjeti taqchilligi (profisit) Eksport va boshqalar.

Birja ko'rsatkichlari sana uchun miqdorni tavsiflang . milliy boylik shaxsiy boylik asosiy kapital Ishsizlar soni Ishlab chiqarish salohiyati Davlat qarzi va boshqalar.

bu xarajatlar oqimini kamaytiradigan har qanday narsa va shuning uchun daromad (jamg'arma, sof soliqlar, import);

• bu xarajatlar oqimini kamaytiradigan har qanday narsa va shuning uchun daromad (jamg'arma, sof soliqlar, import);
• In'ektsiya - bu xarajatlar oqimini va shuning uchun daromadlarni (investitsiyalar, davlat xaridlari, eksport) oshiradigan hamma narsa

I + G + Ex = S + T + Im

- ochiq iqtisodiyot uchun in'ektsiya va olib qo'yishning asosiy identifikatori.

XULOSA

• Shu bilan birga iqtisodiyotda muvozanat bo„lishi uchun ayrim ko’rsatkichlarning aynan teng bo’lishi talab etiladi. Turli makroiqtisodiy ko‘rsatkichlar, yoki ko‘rsatkichlar guruhlari o‘rtasidagi mavjud bo‘ladigan, yoki mavjud bo‘lishi iqtisodiy qonuniyat hisoblagan o’zaro tenglikka makroiqtisodiy ayniyat deyiladi.
• Shu bilan birga iqtisodiyotda muvozanat bo„lishi uchun ayrim ko’rsatkichlarning aynan teng bo’lishi talab etiladi. Turli makroiqtisodiy ko‘rsatkichlar, yoki ko‘rsatkichlar guruhlari o‘rtasidagi mavjud bo‘ladigan, yoki mavjud bo‘lishi iqtisodiy qonuniyat hisoblagan o’zaro tenglikka makroiqtisodiy ayniyat deyiladi.

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR

• 1. Sh.Shodmonov, M.Raxmatov “Iqtisodiyot nazariyasi” fanining ikki chigal tuguni va uning еchimi. Monografiya. Toshkеnt: Iqtisodiyot, 2019 yil 2 . Raxmatov M.A., B.Z.Zaripov. Klastеr – intеgratsiya, innovatsiya va iqtisodiy o‘sish. T.: Zamin Nashr, 2019 y. 20 bеt. 3. Shodmonov Sh.Sh., G’afurov U.V. Iqtisodiyot nazariyasi (darslik). – T.,
• «Fan va texnologiya» nashriyoti, 2020. – 784 b. 4. Oʻlmasov A., Vahobov A. Iqtisodiyot nazariyasi: Darslik. – T.: «IqtisodMoliya», 2020. 5. E.F. Borisov. Ekonomicheskaya teoriya: ucheb. 2-e izd.. pererab. i dop. - М.: TK Velbi, Izd-vo «Prospekt», 2005. 6. Brendelyova E.A. Neoinstitutsionalnaya teoriya. Ucheb.posob. - М.: TEIS, 2003.