Сўнгги пайтларда бутун дунёда органик маҳсулотлар, органик деҳқончилик каби атамалар оммалашиб бормоқда

Сўнгги пайтларда бутун дунёда органик маҳсулотлар, органик деҳқончилик каби атамалар оммалашиб бормоқда.

Органик қишлоқ хўжалиги деганда ўзи нима назарда тутилади? Органик мева-сабзавотларни етиштириш агротехнологияси, амалда кенг қўлланилаётган анъанавий агротехнологиядан фойдаланиб етиштирилган маҳсулотлардан нимаси билан фарқ қилади?

Айни пайтда ҳар қандай мамлакат аҳолисининг 80-90 фоизида саломатлик кўрсаткичлари бўйича меъёрдан оғиш кузатилади. Бунинг муҳим сабабларидан бири – юзага келган овқатланиш тизими ҳисобланади. Аҳолининг ижтимоий ҳимояга муҳтож қатламига мансуб, шунингдек соғлом овқатланиш тарзига риоя қилмайдиган инсонларда кўплаб витаминлар, минерал тузлар, антиоксидантлар ва бошқа биологик фаол моддалар етишмаслиги аниқланмоқда.
Миллат саломатлиги инсоннинг овқатланиши ва истеъмол қилаётган маҳсулот сифати ва хавфсизлик кўрсаткичлари меъёрларига боғлиқлиги ҳисобга олинган ҳолда, аҳолининг соғлом овқатланишини таъминлашга давлат сиёсати даражасида эътибор қаратилади. Мамлакатимизда ушбу йўналиш бўйича жорий йилнинг апрель ойида қабул қилинган “Органик маҳсулотлар тўғрисида”ги Қонун доирасида тартибга солинади.
Экологик омиллар
Органик маҳсулотлар ишлаб чиқаришда аввало иқлим, тупроқ, релеф шароити ҳамда сув таъминоти сингари омиллар инобатга олинади. Экологик шароитларга боғлиқ равишда тоза маҳсулот етиштириш суғориладиган, лалми, сизот сувлари ер юзасига яқин жойлашган, шўрланган, эрозияга мойил ерларда амалга оширилади.
Органик маҳсулот ишлаб чиқаришда тупроқ соғлом, унинг табиий унумдорлиги юқори (балл боннитети 60 дан кўп) бўлиши керак, тупроқ зичлиги, ғоваклиги, гумус, микроорганизмлар, органик моддалар миқдори кабиларга қатор талаблар қўйилади.


Органик маҳсулотлар етиштиришда сувга қўйиладиган талаблар

Ўзбекистонда сув сифатини интеграл баҳолаш учун сув ифлосланиши индексидан (СИИ) фойдаланилади. Республикамизда қабул қилинган таснифлашга кўра, ер усти сув объектлари 7 тоифага бўлинади:

жуда тоза (СИИ-0,3 ва ундан кам);

тоза (СИИ-0,31-1,0);
ўртача тоза (СИИ-11-2,5);
ифлосланган (СИИ-2,51-4,0);
нотоза (СИИ-41-6,0);
жуда нотоза (СИИ-61-10,0);
ҳаддан ташқари нотоза (СИИ-10,0 дан кўп).

Органик қишлоқ хўжалиги маҳсулотларини етиштиришда

1-3 тоифадаги сувлардан фойдаланиш тавсия қилинади.