- Тема-грекча – мухокама қилинадиган масала.
- Фундаментал тадқиқотларда муаммо билиш ҳақидаги билмаслик ҳолати сифатида ходиса ёки жараённинг миқдорий ва сифатли хусусиятларини ўрганиш заруратини илгари суради.
- Шундай қилиб социологик тадқиқотларда социла муаммолар ўрганилиб, социал муаммолар одатда оммавий тус олган катта ижтимоий жамаолар ва гуруҳлар манфаатларига дахл қилувчи жараён саналади.
- Аниқ белгиланган муаммоли вазият (мавзуни шаклланатрилганлиги) 60-70 фоиз тақиқот якуни самарасини бегилайди.
- Муаммони шакллантиришда социолог илмий-методологик адабиётлар, манбаларни ўрганишдан бошлайди.
- Битта тадқиқот доирасида бир нечта муаммони ўрганиш қўллаб-қувватланмайди.
- Муаммоли вазиятни илмий ўрганишда
- 1) муаммоли вазият тузилмаси ҳақида аниқ тасаввур ҳосил қилиш. Унинг элементлари, омилларини ажратиб олиш ва уларни ўрганишда қайси фан иштирокини белгилаш.
- Бу социологга муаммоли вазиятни аниқ белгилаб унинг ечими социологнинг компетенцияси эканлигини исботлашга хизмат қилади.
- Муаммо социологик тадқиқот ёрдамида ўрганилсада унинг айрим компонентларини аниқлашда турдош фанлар ёрдамига таянилади. Масалан, иқтисод, психология, ҳуқуқ ва ҳ.к.
- 2) муаммонинг фанда аллақачон ўрганилган ва аниқланганган компнентлари ҳамда алоҳида ўрганишни талаб этувчи жиҳатларини ажратиб олиш.
- Бунда аллақачон ўрганилган компонент ахборотловчи, маълумотлар базасини тўлдириш вазифасини ўтайди.
- 3) муаммоли вазиятнинг бош (муҳим, долзарб) ва иккиламчи компонентларни аниқлаш. Масалан меҳнат унумдорлигини ошириш муаммосида а) самарали ишлай олиш имконияти (мехнаткашлик), б) самарали ишлай олиш кўникмаси (таълим ва мутахассислик), в) самарали ишлаш хохиши (мехнатга муносабат). Меҳнатга муносабат бош омил сифатида қатнашади.
- Бунда мехнат килиш хохиши эътиборга олинмаса ишчилар квалификацияси, профессионаллиги баланд бўлсада ишлаш хохиши бўлмаганлиги учун самарадорлик кутилгандек бўлмайди.
- Эътиборингиз учун рахмат!
Do'stlaringiz bilan baham: |
