Soʻlak bezlari

Tishlar haqida qiziqarli faktlar

dilfuza 

muallif

E`lon qilindi 9 месяцев назад

1,794
Ko`rish

QIZIQARLI

Ko’pgina odamlarning fikricha, ular tishlar haqida yetarlicha ma’lumotlarga egalar, shuning uchun tishlari haqida hech qanchay yangilik yoki ma’lumotlar bilan qiziqmaydilar. Tishlari haqida ham juda kech qayg’urib qoladilar. Biz yana bir bor bu qimmatbaho va beqiyos tuhfa haqida to’xtalib o’tishga qaror qildik va tish haqida quyidagi ma’lumotlarni e’tiboringizga ahvola qilamiz.

1.Tish uchun eng xavfli sport turi -  bu xokkey. 68% professional o’yinchilar o’yin paytida hech bo’lmasam bitta tishlarini yo’qotganlar. 

2.Inson organizmidagi yagona qayta tiklanmaydigan tana qismi – bu tish. Boshqa to’qimalarga qaraganda, tananing ushbu bo’lagi vrachlarning yordamisiz tiklanmaydi. 

3.Tish emali organizm tomonidan ishlab chiqariladigan eng qattiq to’qimadir.

4.Inson tanasidagi 99% kaltsiy tishlarga to’g’ri keladi.

5.Yapon olimlarining aniqlashlaricha, tishlarini kuniga uch marotaba yuvadiganlar ortiqcha vazndan kamroq aziyat chekadilar.

6.Eng qimmat tish ser Isaak Nyutonga tegishli bo’lgan. 1816 yilda uning tishlaridan biri Londonda 730 funt evaziga sotilgan, bugungi kun hisobida 35 700 dollarni tashkil qiladi. Uni xarid qilgan odam tishni uzukka qimmatbaho tosh o’rniga bezak sifatida o’rnatgan.

7.AQSH da har yili 53 000 000 litr tish pastasi sotiladi, uning bir qancha qismi yevilib ham ketadi.

8.Taxminan 2000 ta chaqaloqdan 1 tasi tishlari bilan tug’iladi.

9.Yaponiyada qiyshiq tishlar urf bo’ldi. Ko’pgina yapon ayollari o’zlarining qiyshiq tishlarini atayin qiyshaytirar ekanlar, yanayam yoshroq va jozibaliroq ko’rinish uchun.

10.Tarixiy faktlarda keltirilishicha, qadimda yelpig’ich nafaqat dim havo va issiqdan himoya qilgan, balki tishlar yo’qligini bildirmaslik uchun to’siq vazifasini bajargan hamda og’izdan keladigan noxush hidni yelpib, ketkazib turgan.

11.65 yoshga borib, faqat 60% odamlargina butun va sog’lom tishlari bilan maqtana oladilar. 

12.Ilk tish pastasi 1892 yilda chiqarilgan.

13.Xitoyliklar 20 sentyabrda “o’z tishlariga g’amxo’rlik” kunini nishonlaydilar. 

14.Inson hayoti davomida o’rtachasiga 500 000 litr so’lak ishlab chiqaradi va bu so’lak tishlamizni tabiiy yo’l bilan himoyalab turadi. 

15.Tishdagi kirda 300 dan ortiq bakteriyalar yashaydi. Tishlarni yuvmay uxlashga yotayotganingizda shu haqda yana bir bor o’ylang.

16.Stomatolog vrachlar tishlarni kuniga 2-3 marotaba, 4-5 minut davomida yuvishni maslahat beradilar. 

17.Hoh ishoning, hoh ishonmang, dunyoda eng ko’p tish akula yoki timsohda emas, shilliq qurtda ekan. Uning tishlari naq 25 000 ta ekan.

Tishlarimiz bilan bog‘liq muammolarni kamaytirish uchun biz ularning gigiyenasiga alohida ahamiyat berishimiz va bir qancha tavsiyalarni bajarishimiz kerak bo‘ladi. Afsuski bunday tavsiyalarning barchasi ham tish­larning mustahkamligini ta’minlab bermaydi. Aksincha, biz oldini olmoqchi bo‘lgan muammolarni keltirib chiqarishi mumkin. Biz sizlarga to‘rtta omma­bop tishlar haqidagi bahsli fikrlarni havola etmoqchimiz:

Mundarija [Yopish]

• 
  Asal aralashtirilgan sutni yotishdan avval ichish foydali
  
• 
  Ovqatdan so‘ng tishlarni yuvish lozim
  
• 
  Tishlar faqat oppoq bo‘lishi kerakmi?
  
• 
  Og‘izni chayuvchi suyuqliklar qanday bo‘lishi zarur
  

Asal aralashtirilgan sutni yotishdan avval ichish foydali

Bu fikrni butunlay to‘g‘ri deb ham bo‘lmaydi. Chunki, bunday kokteyl asab tizimi uchun chindan ham foydali. Lekin tishlar uchunchi? Sut bilan aralashtirilgan asalni yotishdan oldin ichish – tishlarimizga qattiq ta’sir etuvchi zahar berish bilan barobardir. Sut tarkibidagi laktoza tish emalining tez yemirilishini ta’minlab beruvchi vositadir. Shuning uchun sut ichgandan so‘ng tishlaringizni iliq suv bilan albatta yuvishni maslahat beramiz.

Ovqatdan so‘ng tishlarni yuvish lozim

Bu noto‘g‘ri. Tishlarni ovqatlanishdan keyin emas, aksincha, undan oldin yuvish kerak. Bu tish emalini mustahkamlaydi. Agar siz tishlaringizni ovqat iste’mol qilib bo‘lib yuvishni ma’qul ko‘rsangiz, unda bu ishni ovqatdan so‘ng 1 soat o‘tgach amalga oshiring. Chunki, shu vaqt o‘tgach og‘iz bo‘shlig‘ida nordon ta’m paydo bo‘la boshlaydi. Agarda bu jarayonni 1 soat o‘tmay amalga oshirsangiz foydasi bo‘lmaydi, negaki nordon ta’m 1 soat o‘tgach baribir seziladi.

Tishlar faqat oppoq bo‘lishi kerakmi?

Bu fikrni ham unchalik to‘g‘ri deya olmaymiz. Albatta tishlarning patologik sarg‘ayishi yaxshi emas. Ammo haddan ziyod oq tishlar ham to‘liq sog‘lom bo‘lmaydi. Gap shundaki, mustahkam va sog‘lom emal o‘z tarkibida barcha zarur minerallarni jo qiladi. Bu esa uning sarg‘ish tusga kirishiga sabab bo‘ladi. Shuning uchun sarg‘ish rangli tishlar oq tishlarga nisbatan mustahkamroq bo‘ladi.
Ushbu maqolani ham o‘qing:  Qaysi tish yuvish pastasi foydaliroq ekanligini bilasizmi?

Og‘izni chayuvchi suyuqliklar qanday bo‘lishi zarur

Bunday suyuqlik tarkibida spirt bo‘lsa bu tavsiya ham noto‘g‘ri. Afsuski, hozirgi kunda 90 foiz og‘iz chayish uchun mo‘ljallangan suyuqliklar spirtdan iborat. Bu og‘izning shilliq qavatini quritib yuboradi. Tishlarga zarar keltiradi. Ularning o‘rniga qaynatilgan iliq suv bilan og‘zingizni chayishni maslahat beramiz.