Soliq va soliqqa tortish

Айланмаданолинадигансолиқниқўллашнингўзигахосхусусиятлари
Солиқ Кодексида кўрсатилгансолиқтўловчиларқўшилганқийматсолиғивафойдасолиғинитўлашўрнигаайланмаданолинадигансолиқ (бунданбуёнушбубўлимдасолиқдебюритилади) тўлашниназардатутадиганмахсуссолиқрежиминитанлашгаҳақли.
Солиқ Кодексида кўрсатилгансолиқтўловчиларайланмаданолинадигансолиқтўлашганавбатдагисолиқдавриданбошлабўтишгаҳақли. АйланмаданолинадигансолиқнитўлашгаўтишучунсолиқтўловчиларайланмаданолинадигансолиқнитўлашгаўтишитўғрисидасолиқҳисобидатурганжойидагисолиқорганиниЎзбекистонРеспубликаси Давлат солиққўмитаситомониданбелгиланганшаклда, бироқайланмаданолинадигансолиқнитўлашгаўтилаётганнавбатдагисолиқдаврибошланишигақадарўнкунданкечиктирмайхабардорқилади.
Солиқ Кодексида кўрсатилгансолиқтўловчиларнингсолиқдавридатоварларни (хизматларни) реализация қилишданолингандаромади юз миллион сўмданошганда, агар бошқачақоиданазардатутилганбўлмаса, солиқнингошибкетгансуммасиданайланмаданолинадигансолиқнитўлашгаўтади.
Солиқ Кодексида кўрсатилганяккатартибдагитадбиркорларайланмаданолинадигансолиқнитўлашўрнигақўшилганқийматсолиғинивафойдасолиғинитўлашгаўтишгаҳақли. Солиқсолиштартибинитанлашучуняккатартибдагитадбиркорларсолиқҳисобидатурганжойидагисолиқорганигатоварларни (хизматларни) реализация қилишданолгандаромадлари юз миллион сўмданошгансанаданбешкунданкечиктирмай, ЎзбекистонРеспубликаси Давлат солиққўмитаситомониданбелгиланганшаклдабилдиришномаюборади.
Билдиришнома кўрсатилганмуддатлардатақдимэтилмагандаяккатартибдагитадбиркорайланмаданолинадигансолиқтўлайди.
Янги ташкилэтилганюридикшахслардавлатрўйхатиданўтказилганкунданэътиборантадбиркорликфаолиятисубъектинидавлатрўйхатиданўтказишчоғидатанлангансолиқсолиштартибиникўрсатишорқалиайланмаданолинадигансолиқнитўлаштартибинитанлашҳуқуқигаэга.
Юридикшахсларайланмаданолинадигансолиқниқўллашниқўшилганқийматсолиғинитўловчисифатидарўйхатданўтишучунвабирвақтнингўзидаайланмаданолинадигансолиқнитўлашни рад этишгадоираризаберилганойданкейингиойнинг 1-санасидан бошлабихтиёрийравишда рад этишгаҳақли.
Қўшилганқийматсолиғинивафойдасолиғинитўлашгаихтиёрийравишдаўтгансолиқтўловчилар, башартижорийсолиқдавриякунларибўйичатоварларни (хизматларни) реализация қилишданолганжамидаромадларибир миллиард сўмданошмаганбўлса, айланмаданолинадигансолиқнитўлашгакамидаўниккиойданкейинқайтаўтишгаҳақли.
Солиқдавридавомидажамидаромадибир миллиард сўмданошгансолиқтўловчилар, шу жумладанянгиташкилэтилганюридикшахсларваянгирўйхатданўтганяккатартибдагитадбиркорларжамидаромадикўрсатилганмиқдоргаетганкунданэътиборанқўшилганқийматсолиғинивафойдасолиғинитўлашгаўтади.
Агар янгиташкилэтилганюридикшахсдаёкиянгирўйхатданўтганяккатартибдагитадбиркордатоварларни (хизматларни) реализация қилишданолингандаромадсуммасирўйхатданўтилгансанадан то календарь йилтугагунигақадар, 365 га бўлинганварўйхатданўтилгансанадан то календарь йилтугагунигақадарбўлганкунларсонигакўпайтирилгандабир миллиард сўмгатенгсуммаданошса, у ҳолдабундайшахсларрўйхатданўтилганйилданкейингийилданэътиборанқўшилганқийматсолиғивафойдасолиғинитўлашгаўтади.
Воситачилик, топшириқшартномасивавоситачиликхизматларикўрсатишгаоидбошқашартномаларбўйичавоситачиликхизматларикўрсатувчисолиқтўловчилар, шу жумладантелекоммуникациялароператорларива (ёки) провайдерларигавоситачиликхизматлариникўрсатувчияккатартибдагитадбиркорлартоварларни (хизматларни) реализация қилишданолингандаромадни реализация қилишбўйичаумумийайланмадан (битимсуммаларидан) келибчиққанҳолдааниқлайди.
Бўштурганбинолар, яшашучунмўлжалланмаганиншоотларвақурилишитугалланмаганобъектлар, шунингдекфойдаланилмаётганишлабчиқаришмайдонларинингмулкдорибўлганюридикшахслар, уларнисамарасизфойдаланаётганлигибўйичахулосачиқарилганойданкейингиойнингсанасиданэътиборанқўшилганқийматсолиғинивафойдасолиғинитўлашгаўтади.
Қурилишитугалланмаганобъектларвафойдаланилмаётганишлабчиқаришмайдонларинингмулкдорларибўлганюридикшахслар, инвестиционлойиҳанингамалгаоширилмаганлигитўғрисидахулосаберишгаваколатибўлганваколатлиорганнингхулосасичиқарилгансанаданэътиборанқўшилганқийматсолиғинивафойдасолиғинитўлашгаўтади.
Молиялаштиришнингмарказлаштирилганманбалариҳисобиданобъектларқурилишини (бунданжорийва капитал таъмирлашмустасно) бажарувчиюридикшахсларбундайқурилишгадоиршартноматузилгансанаданэътиборанқўшилганқийматсолиғивафойдасолиғинитўлашгаўтади.
ЎзбекистонРеспубликасинингбожхоначегарасиорқалитоварларниолибкиришни (импортни) амалгаоширувчиюридикшахсларваяккатартибдагитадбиркорларқайси сана олдинроқкелишигақараб импорт шартномаситузилганёкитоварларолибкирилган (импорт қилинган) санаданбошлабқўшилганқийматсолиғиниҳамдафойдасолиғинитўлашгаўтади.
Ушбу назардатутилганшахслартегишлирухсатномаларни (лицензияларни) олганёкиўзфаолиятинибошлаганлигитўғрисидаваколатлиорганнихабардорқилгансанаданбошлабқўшилганқийматсолиғиниҳамдафойдасолиғинитўлашгаўтади.
Қишлоқхўжалигитоварлариниишлабчиқарувчиюридикшахслардайигирмабеш гектар ваунданортиқсуғориладиганқишлоқхўжалигиэкинларимавжудбўлгантақдирда, улар кўрсатилган ер участкасигабўлганҳуқуқниёкиушбу ер участкасинингмайдониўзгарганлигинитасдиқловчиҳужжатларрасмийлаштирилгансанаданбошлабқўшилганқийматсолиғинивафойдасолиғинитўлашгаўтади.
Оддийширкатишлариниюритишўззиммасигаюклатилганишончлишахсбўлганоддийширкатиштирокчисиоддийширкатшартномасидоирасидаамалгаоширилаётганфаолиятбўйичаоддийшерикликшартномаситузилгансанаданбошлабқўшилганқийматсолиғинивафойдасолиғинитўлашгаўтади.
Бозорларвасавдокомплекслари, нотижоратташкилотларидавлатрўйхатиданўтказилгансанаданэътиборан, бюджет ташкилотлариэсаташкилтопгансанаданэътиборанқўшилганқийматсолиғинивафойдасолиғинитўлашгаўтади.
Аудиторликташкилотлариаудиторликхизматларикўрсатишучуншартноматузилгансанаданбошлабқўшилганқийматсолиғиниҳамдафойдасолиғинитўлашгаўтади.
Солиқнитўлашсолиқтўловчиниқуйидагиларданозодэтмайди:
ушбу Кодекс биланунингзиммасигаюклатилгансолиқагентинингмажбуриятларинибажаришдан;
агар ушбуКодексдабошқачақоидабелгиланмаганбўлса, ҳисобварақ-фактура тақдимэтиш, харидларниҳисобгаолишкитобинивасотишларниҳисобгаолишкитобиниюритишмажбуриятидан.