Ssh, Secure Shell bu tarmoq protokoli boʻlib, u ikkita masofaviy xostlar oʻrtasida Internet orqali yoki tarmoq ichida xavfsiz aloqani oʻrnatish uchun ishlatiladi

O`ZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT TEXNOLOGIYALARI VA KOMMUNIKATSIYALARINI RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI
MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI

Kompyuter tarmoqlari fanidan

4-topshiriq


Bajardi: Saidov Og’abek
Tekshirdi: Sobirova Sh.A
Nazariy qism
SSH va Telnet ikkita tarmoq protokoli boʻlib, ular masofadan turib kompyuterga tarmoq ichida yoki Internet orqali ushbu tizimga kirish orqali ulanishda va masofaviy buyruqlar yordamida tizimni boshqarish uchun ishlatiladi. Shunday qilib, ikkalasi ham terminal emulyatorlari deb hisoblanadi. SSH Secure Shell degan ma’noni anglatadi va SSH foydalanuvchi xavfsiz shifrlangan ulanishdan foydalangan holda tarmoqdagi kompyuterlar juftligi oʻrtasida ma’lumot almashish imkoniyatini beradi. Telnet asosiy tarmoq protokoli boʻlib, u masofaviy tizim bilan matnli terminaldan deyarli foydalangan holda aloqa qilish uchun ishlatiladi.
SSH, Secure Shell - bu tarmoq protokoli boʻlib, u ikkita masofaviy xostlar oʻrtasida Internet orqali yoki tarmoq ichida xavfsiz aloqani oʻrnatish uchun ishlatiladi. SSH kompyuterlar oʻrtasida ma’lumotlarni uzatish uchun shifrlangan formatdan foydalanadi, shuning uchun ushbu shifrlangan mexanizm almashinilayotgan ma’lumotlarning maxfiyligi va yaxlitligini ta’minlaydi. SSH masofadan kirish tizimlarida va yuqori darajadagi xavfsizlik mavjudligi sababli masofaviy buyruqlarni bajarish uchun keng qoʻllaniladi. SSH-dan foydalanuvchi foydalanuvchi nomi, parol va boshqa buyruqlar kabi maxfiy ma’lumotlarni xavfsiz tarzda yuborishi mumkin, chunki bu ma’lumotlar shifrlangan formatda va ularni shifrlash va xakerlar tomonidan oson oʻqilishi mumkin emas. SSH masofaviy tizimni autentifikatsiya qilish uchun ochiq kalitlarning kriptografiyasidan foydalanadi. SSH serverlari 22 portni TCP (Transmission Control Protocol) standarti orqali tinglaydi va ulardan jamoat tarmogʻida foydalanish mumkin. U ishonchli autentifikatsiya va xavfli kanallar orqali xavfsiz aloqa mexanizmini ta’minlaydi.
Telnet, shuningdek, tarmoqdagi yoki Internetdagi ikkita uzoq xostlar oʻrtasida ma’lumotni ikki tomonlama yoʻnalishda almashish uchun foydalaniladigan tarmoq protokoli. Ushbu protokol yordamida foydalanuvchilar masofaviy tizimga kirishlari va virtual terminal yordamida aloqa qilishlari mumkin, ammo bu Internet kabi ishonchsiz tarmoqlardan foydalanish uchun xavfli. Telnet oddiy matnda ma’lumotlarni almashadi, shuning uchun ushbu protokol yordamida foydalanuvchi nomlari va parollarini oʻz ichiga olgan maxfiy ma’lumotlarni yuborish uchun mos emas, chunki boshqa kimdir ushbu matnni almashishni oʻqiy oladi va xabarlarni osongina ushlay oladi. Odatda Telnet 23 port orqali TCP orqali ulanadi va boshqa portlar va xizmatlarga ham kirishi mumkin. U kam xavfsizlik tufayli xususiy tarmoqlarda ishlatilishi mumkin.
Telnet







SSH