Statistikasi

10.2. Institutsional birliklarning moUyavjy holati 
va barqarorligi ko‘rsatkichIari
Bozor iqtisodiyoti sharoitida korxona va tashkilotiaming moiiyaviy 
holati va barqarorligi muhini ahamiyat kasb etadi, chunki korxo- 
naning rivojlanishi asosan o ‘z mablag’lari hisobidan amalga oshi- 
riladi. Bu — birinchidan. Ikkinchidan, korxona bilan hamkorlik qil- 
moqchi bo'lgan firmalar va potcnsial investorlar ishni boshlashdan 
oldin korxonaning moiiyaviy holati va barqarorligi bilan yaxshi lani- 
shib chiqadi.
Korxonaning moiiyaviy holati va barqarorligini baholashda 
m a’lumot manbayi korxona balansi (sh.№ I), korxona (tashkilot) 
faoliyatining asosiy ko'rsatkichlari to‘g‘risida hisobot (shakl № 1-f) 
xizmat qiladi.
Korxonaning moiiyaviy holati va barqarorligi shunchalik ko‘p 
qirraliki, uni bitta ko‘rsatkich bilan baholab bo’lmaydi. Ayrim olim-
289

---

l a m i n g t a ’ k i d l a s h i c h a , i i l a r n i n g s o n i 80 d a n o r t i q c k a n . U l a r n i n g
e n g iTUthiinlari v a k e i i g q o ' l l a n a d i g a n i a r i b i l a n l a n i s h i b c h i q a m i z ,
Likvidlik koeffltsiyentlari. 
U k v i d l i k d a r a ja s i j o r i y v a g ‘ o y a t t e z
k o ' r s a t k i c h l a r g a b o ' l i n a d i :
1. 
Joriy likvidlik koeffitsiyenti joriy aktivlarning joriy majburi- 
yatiarga nisbati bilan hisoblanadi:
Joriy aktivlar 
Joriy m ajburiyat lar
Joriy aktivlarga naqd pul, qimmatli qog‘ozlar, debitor qarz va 
moddiy-tovar qiymatlar zaxirasi kiradi. Joriy majburiyatlar qisqa 
muddatii qarzlardir.
Joriy likvidlik koeffitsiyenti korxona qarzini qanday zaxira bilan 
today olishini tavsiflaydi.
2. 
G ‘oyai tez likvidlik koeffitsiyenti moddiy-tovar qiymatlar 
summasiga kamaygan joriy aktiviarning joriy majburiyatlarga nisbati 
bilan aniqlanadi: