Summerhill school

SUMMERHILL SCHOOL

Summerhill maktabi haqida qisqacha malumot berib o’tmoqchi man 1921– yilda Angliyada Aleksandr Sutherland Nill Summerhill maktabga asos solgan .Ushbu maktabning asosiy g’oyasi – bu qoidalarga moslashish kerak bolalarni emas, qoidalar bolalar tomonidan belgilanishi kerak .Keyinchalik Aleksandr Nillning “Summerhill Freedom Education “ kitobi , chop etildi.Maktab o’quvchilari tomonidan qo’llaniladigan bolalarni tarbiyalashning yondashuvlari bilan bog’liq barcha masalalarni batafsil yoritib berdi. Bundan tashqari , yaxshi oilalarning farzandlari ko’pincha baxtsiz holatga tushushining sabablarini ochib berdi . Buning sababi shundaki maktabga qabul qilingan paytdan boshlab kichkina odam o’z xoxlamagan ishlarini qilishga majbur bo’ladi. Natijada , bola bezovtalanib o’ziga hurmatini yo’qotadi. Shuning uchun ham ko’plab maktab bitiruvchilari hayotda nima qilishni istayotganlarini bilishmaydi,chunki ular hatto nima qilishni ham tushunishlariga yo’l qo’yilmaydi. Nilla “ilm bilimi uchun “ ta’limiga bo’lgan mavjud yondashuvini rad etdi. Hech kim mo’jizaviy ta’limotdan mamnun emas.Shuning uchun Nillning Summerhill maktabida bepul ta’lim tizimi mavjud. Bu yerda bolalar o’zlari qaysi narsalarni tashrif buyurishadi , bezorilik haqida uchrashuvlarda ishtirok etadilar . Bolalarning ovozi o’qituvching ovozi bilan teng.Har bir kishi teng sharoitda. Haqiqat olish uchun u erishish kerak ,bu qoidalar ham, bolalar ham, o’qtuvchilar uchun ham bir xildir.Nill bolaning erkinligi,har qanday axloqiy ta’limot va diniy ta’limotga cheklovlarini rad etdi.U bolaning ishonchli ekanini aytdi. Summerhill maktabi bo’yicha hujjatli film olingan ekan va men uni tomosha qilib noodatiy maktab ekanligini bildim.O’ziga xos atmosfera va turli xil yoshdagi bolalar uchun mo’ljallangan.Bolalar maktabda o’z xoxishlariga ko’ra ish tutarkan.Bolaga nima uchun bu maktab yoqadi desak, ularda majburiy fan yo’qligi . Ular kun davomida qiziqqan fan va yoqqan ishlari bilan mashg’ul bo’lisharkan.Bu maktabni ko’pchlik chet el bolalariga yoqqan jihati mening fikrimcha o’smir yoshda bolalar yolg’iz qolishni xoxlashadi.Shuning uchun bu maktab bolalarni o’ziga jalb qiladi.Bu maktabda cheklovlar yo’q ota-onalaridan yiroqda va yangi do’stlar o’ziga mos bo’lgan .Bolalar bu maktab nazariy va amaliy bilimlarni bemalol xoxlagan vaqtida bajarishadi.Hattoki ularda majlis bo’lisharkan hammaning fikri inobatga olinarkan.Summerhill maktabining ijobiy va salbiy tomonlarini tahlil qiladigan bo’lsam,bu maktabda tahsil olgan bolada qo’rquv hissi ,fikrlarni bemalol bayon eta oladigan shaxs sifatida shakllanadi.Ijobiy tomonlarini yuqorida ko’p keltirdim.Salbiy jihatdan ba’zida o’quvchilarning bir-biriga bo’lgan munosabati juda ham mos emas. Ular Yoshi kattalarga va mehmon yoki tekshirish kelganda hurmatsizlik qilishadi shu harakatlari unchalik yoqmadi.Filmda bir xil joylarida ular bir-birlariga nisbatan yolg’on ishlatishi va buni oqibatida ko’ngilsizliklar va alamzadalik bolalarda paydo bo’ldi. Summerhill maktabi bizda ochilishi haqida fikrim bunaqa maktablarda hozircha ochilmasa kerak deb o’ylayman . Chunki bu maktab noodatiy va qonun qoidalarimizga mos emas deb bildim. Menga yoqmagan jihati turli xil yoshdagi o’smirlar ta’lim olarkan. Bolalarning ba’zi bir harakatlari va munosabatlari to’g’ri kelmaydi.Bizning sharoitimizda ota-onalar bunaqa maktablarga qo’yishmaydi.Bir tomondan Summerhill maktabi aynan emas o’zimizga to’g’ri keladigan maktablar ochilishi tarafdoriman .Menga Summerhill maktabining yoqqan jihati erkin tanlovidir.Ko’p psixologlar tomonidan shaxsning mustaqil rivojlanishiga ruhsat berilsa, u ko’p ishlarni qo’rqmasdan amalga oshiradi deb ta’kidlashgan.Summerhill maktabining filmini ko’rib men o’zim ham o’sha atmosferada oz muncha bo’lishni xoxladim.

Jalilova Mahliyo

ID:202002028
Group:2120 C Kechki