T o sh k e n t d a V la t iq t iso d iy o t u n IV e r s it e t I f. Sh. Shamsutdinov, Sh. F. Shamsutdinova chet mamlakatlar


to ‘lovchi  nom iga  avtom obil  yozilib,  unga  raqam  berilgan  shaxs


Download 4.32 Mb.
Pdf ko'rish
bet25/44
Sana02.12.2017
Hajmi4.32 Mb.
#21364
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   44

to ‘lovchi  nom iga  avtom obil  yozilib,  unga  raqam  berilgan  shaxs 

hisoblanadi.  A vtom obillam i turlariga qarab soliq sum m asi  o ‘zgaradi.

Asosiy tayanch iboralari:

-  Federalizm printsipi

-  Daromad va mulkdan olinadigan soliqlar

-  Iste’mol va egalikdan olinadigan soliqlar

-  Daslabki soliq solish

-  Ikki  tomonlama  soliq  solish:  ozod  qilish  uslubi  va  kreditlash 

uslubi


Annuitet


-  "Manba" dan olinadigan soliq

-  Chegaralangan va chegaralanmagan soliq javobgarligi

-  Q at’iy belgilangan stavka va multiplikator stavkalari

Takrorlash uchun savollar:

1.  Kantonlar o‘zlarining soliq qonunchiligini  ijro qilish huquqiga ega bo‘la 

oladilarmi?

2.  Harbiy xizmatni o‘tmagan shaxslarga solinadigan soliq

3.  Jon boshiga solinadigan soliq

4.  Tomoshaga solinadigan soliq

5.  Soliq haqidagi qonun hujjatlari qaysi  printsiplarga asoslangan?

6.  Ikki  yoqlama  soliq  solishni  o‘ziga  xos  xususiyatlari  Shveytsariyada 

nimalardan iborat?

7.  Xolding 

kompaniyalari 

tarkibiga 

qaysi 

turdagi 


korxonalar 

kiradi?


8.  Gerb yig‘imlarini uchta darajasi o‘rtasidagi farqlar

9.  Soliq solishda kanton va munitsipalitetlarni huquqiy  farqlari

10.  Chet el fuqarolari soliqqa qanday tartibda tortiladi?

Test savollari:

1.  Konfederatsiyaga daromad va mulkdan kelib tushadigan soliqlar guruhi.

a)  Tomoshaga  solinadigan  soliq,  savdoga  solinadigan  soliq,  ко  chmas 

mulkka solinadigan soliq.

b)  Transport  vositalariga  solinadigan  soliq,  harbiy  xizmatni  o ‘tmagan 

shaxslarga solinadigan soliq, tomoshaga solinadigan soliq.



c)  Gerb  yigMmi,  itlarga  solinadigan  soliq,  foyda  va  kapitalga 

solinadigan  soliq,  ko ‘chmas  mulkni  o‘tkazib  berish  uchun  solinadigan 

soliq.

d)Daromad 



soligM, 

foyda 


va 

kapitalga 

solinadigan 

soliq, 


manbadan 

olinadigan 

soliqlar, 

gerb 


yigMmi, 

harbiy 


xizmatni 

o ‘tmagan shaxslarga solinadigan soliq.

e)  Kapitalni o‘sishiga solinadigan soliq, itlarga solinadigan soliq.

2.  Konfederatsiyada  ist’emol  va  egalikdan  olinadigan  soliqlar  guruhi 

nimalardan iborat?

a)  Ko‘chmas  mulkka  solinadigan  soliq, jon  boshiga  solinadigan  soliq, 

foyda va kapitalga solinadigan soliq.

b) Meros va hayriyadan olinadigan soliq, kapitalni o‘sishiga solinadigan 

soliq, jo n boshiga solinadigan soliq.

c)  Q o'shilgan  qiymat  soligi,  tamaki  maxsulotlariga  solinadigan  soliq, 

pivoga  solinadigan  soliq,  disterlanmagan  spirtga  solinadigan  soliq, 

bojxona boji.

d)Foyda 

va 


kapitalga 

solinadigan 

soliq, 

jon 


boshiga 

solinadigan 

soliq, 

pivoga 


solinadigan 

soliq, 


ko‘chmas 

mulkka' 


solinadigan soliq.

e)  Tamaki  mahsulotlariga  solinadigan  soliq,  ko‘chmas  mulkni  o ‘tqazib 

berish uchun solinadigan soliq, kapitalni o‘sishiga solinadigan soliq.

3.Kantonlarda 

daromad 

va 


mulkdan 

olinadigan 

soliqlar 

guruhi:


a)  Daromad  soligM  va  toza  mulkdan  olinadigan  soliq,  jon  boshidan 

olinadigan  soliq,  foyda va  kapitalga  solinadigan  soliq,  meros  va  hadyadan 

olinadigan soliq.

b)  tomoshaga  solinadigan  soliq,  jon  boshiga  solinadigan  soliq, 

qo'shilgan  qiymat  solig'i,  bojxona  boji,  ko'chmas  mulkka  solinadigan 

soliq.


c)  Q o'shilgan  qiymat  solig'i,  tamaki  mahsulotlariga  solinadigan  soliq, 

pivoga solinadigan soliq, disterlangan spirtga solinadigan soliq.

d)  Tomoshaga  solinadigan  soliq,  foyda  va  kapitalga  solinadigan  soliq, 

jon boshiga solinadigan soliq, ko'chm as mulkka solinadigan soliq, bojxona 

boji.

e)  Jon  boshiga  solinadigan  soliq,  bojxona  boji,  disterlangan  spirtga 



solinadigan soliq,  foyda va kapitalga solinadigan soliq, bojxona boji.

4.  M unitsipalitetlar qaysi  guruh harajatlami  moliyalashtiradi?

a) Pensiya bilan ta’minlash, kasallik vaqtida sug'urta m ablag'ini berish.



b)Boshqarish  harajati,  iqtisodiyotni  moliyalashtirish,  byudjet  defitsiti

(tanqisligi)ni qoplash. 

,  • 

*

c) BoshlangMch ta’lim berish, sog‘liqni saqlash, ijtimoiy ta  minot.



d)A,V,s  

.

.



.

 

,  •  ,  u



e)Ishsizlarga  moliyaviy  yordam  berish,  nogironlarm  ta  minlash,

tadbirkorlarga moliyaviy yordam berish.

5.Shveytsariya 

soliq 


qonunlari 

qanday 


tamoyillarga

asoslangan? 

.

a)  Har  bir  ob’ektdan  bir  marta  soliq  olish,  to‘g‘n  soliqlarga  e  tibor



berish imtiyozlarini  kuchaytirish. 

.  .


b)  Mulkchilik  shakliga  qarab  stavkalami  o‘zgartirish,  oilaviy  holatini

hisobga olish, jarimani chegaralash.

c) Bir martalik, savdo erkinligi, jarimani  chegaralash, teng huquqli.

d)Teng  huquqli,  savdo  erkinligi,  mulkchilik  huquqini  kafolatlash 

kantonlararo  ikki tomonlama soliqqa tortishni taqiqlash.

e) Hammasi noto‘g‘ri.

6.  Kantonlar uchun ist’emol va egalikdan olinadigan soliqlarni am qlan g..

a)  Savdoga  solinadigan  soliq,  gerb  yigMmi,  jon  boshiga  solinadigan 

soliq,  foyda va kapitalga solinadigan soliq.

b)  Daromad  solig‘i,  sof aktivlarga  solinadigan  soliq,  ko‘chmas  mulkni 

o‘tkazib berish uchun solinadigan soliq, tomoshaga solinadigan soliq.

c)Foyda  va  kapitalga  solinadigan  soliq,  savdoga  solinadigan 

soliq, 

kapitalning  o'sishiga  solinadigan  soliq,  gerb  yig‘imi,  itlarga  solinadigan 



soliq.

d ) A ’V ’S  

Г  

1 '


e)Transport  vositalariga  solinadigan  soliq,  itlarga  solinadigan  soliq, 

tomoshaga solinadigan  soliq,  gerb yig‘imi,  gidravlik  elektrostantsiyalariga 

solinadigan soliq va boshqa soliqlar. 

■ 

■ 

v

7.Jismoniy  shaxslardan  daromad  soligM  olinganda  qaysi  turdagi  stavka 

qoMlanadi?

a) Proportsional

b) Regressiv

c) Progressiv

d) A,V,S

e) hammasi noto‘g‘ri

8.Huquqiy  shaxslami  foydalari  yigMndisiga  qoMlaniladigan  eng  yuqori

stavka necha foizni tashkil qiladi?

a)  12,0


b)  11,0

с) 9,8 


D) 9,8

e) Hammasi to‘g ‘ri

9.M unitsipalitetlar  ixtiyoriga  o'tadigan  daromad  va  mulkdan  olinadigan 

soliqlar guruhini aniqlang:

a)  Jon  boshiga  solinadigan  soliq,  foyda  va  kapitalga  solinadigan  soliq, 

ко  chinas  mulkka  solinadigan  soliq,  itlarga  solinadigan  soliq,  boshqa 

soliqlar.

b)  Transport  vositalariga  solinadigan  soliq,  tomoshaga  solinadigan

soliq,  foyda  va  kapitalga  solinadigan  soliq,  kapitalni  o'sishiga solinadigan 

soliq.


c)  Daromad  soIig‘i  va  so f  aktivlarga  solinadigan  soliq,  jon  boshiga 

solinadigan  soliq,  foyda va  kapitalga  solinadigan  soliq,  ko'chmas  mulkka 

solinadigan  soliq,  ko'chm as  mulkni  o'tkazib  berish  uchun  solinadigan 

soliq, savdoga solinadigan soliq.

d)Ko  chmas 

mulkka 


solinadigan 

soliq, 


savdoga 

solinadigan 

soliq,  gerb  yig'im i, 

meros  va  hadyadan  olinadigan  soliq,  jon 

boshiga solinadigan soliq, foyda va kapitalga solinadigan soliq.

e) Hammasi n oto'g'ri.

lO.Sug'urta  polisi  bo'yicha  olingan  mukofotdan  qaysi  foiz  hajmida  gerb 

yig'im i olinadi? 

>

a) 0,12%


b) 0,06%

c) 0,3%


d) 0,15%

e) 5%


11.  Munitsipalitetlar  ixtiyoriga  tushadigan  ist’emol  va  egalik  qilishdan 

olinadigan soliqlar guruhiini aniqlang:

a)  Daromad  solig'i  va  so f  aktivlarga  solinadigan  soliq,  foyda  va 

kapitalga, solinadigan soliq, tomoshaga solinadigan soliq.

b)  Qo'shilgan  qiymat  solig'i,  disterlangan  spirtga  solinadigan  soliq, 

kapital о  sishiga solinadigan soliq, boshqa soliqlar.

c)Tamaki  mahsulotlariga  solinadigan  soliq,  bojxona  boji,  itlarga 

solinadigan 

soliq, 

ko'chm as 



mulkka 

solinadigan  soliq, 

savdoga 

solinadigan soliq.

d) a,  b, с


e) 

Itlarga  solinadigan  soliq,  tomoshaga  solinadigan  soliq,  boshqa 

soliqlar.

12. Qo‘shilgan qiymat soligM bo‘yicha qaysi turdagi stavkalar qoManiladi?

a) Standart (6,5%)

b) Maxsus (3%)

c) Pasaytirilgan (2%)

d) a,b,c


e) Hammasi noto‘g‘ri

13.  Boshqa  mamlakatlarga  nisbatan  qanday  qo‘shilgan  qiymat  soligM 

stavkalari qoMlaniladi?

a) Yuqori

b) Tenglashtirilgan

c) 0 ‘rtacha

d) Past

e) Nisbatan past



14. Qaysi milliy cherkov organlarida cherkov soligM toManadi?

a) Reformatik cherkovlar

b) Rimcha-katolik cherkovlar

c) Eski katolik cherkovlar

d) a,b,c

e) Hammasi to‘g‘ri

15. Meros va hadyaga beriladigan mulk qaysi bahoda hisoblanadi?

a) Qoldiq qiymati

b) Hadya qiluvchi belgilagan baho

c) Bozorda belgilangan qiymat

d) Sug‘urta qilishda o‘matilgan baho

e) Hammasi noto‘g ‘ri



XI BOB.  GERMANIYA FEDERATIV RESPUBLIKASIDA 

SOLIQQA TORTISH

11.1. 

Germaniyada soliqqa  tortish va soliqlarni  boshqarish asoslari

11.2. 

Germaniyada soliqlar tasnifi

11.3.1. Germaniyada soliq  tizimi

11.3.2. Daromad solig‘i

11.3.3. Hunarmandchilik soligM

11.3.4.  Y erso lig ‘i.

11.3.5.  Korporatsiya solig‘i.

11.3.6.  Kapitaldan olinadigan daromadga solinadigan soliq.

11.3.7.  Mol-mulk soligM.

11.3.8.  Yer maydonlarini sotib olish soligM.

11.3.9.  Q o‘shilgan qiymat soligM.

11.3.10.Sug‘urta  faoliyati daromadlarini soliqqa  tortish

11.4. 

Iste’mol soliqlari

11.5. 

Cherkov soligM

11.6. 

Qishloq xo‘jaligi sektorida soliq solish xususiyatlari

11.7. 

Fan-texnika 

taraqqiyotini 

rag‘batlantirishga 

qaratilgan 

imtiyozlar

11.1. Germaniyada soliqqa  tortish va soliqlarni  boshqarish asoslari

Germaniya  —   sanoati  rivojlangan  davlatlardan  biri,  jahonda  yalpi 

ichki  mahsulot bo‘yicha  uchinchi o ‘rinda turadi.  Jahon savdosidagi  ulushi 

bo‘yicha  xatto  ikkinchi  o ‘rindadir.  Masalan,  1995  yilda 

yalpi  ichki 

m ahsulot  AQShda 6982  mlrd.  dollami,  Yaponiyada 4961  mlrd.dollami  ni 

tashkil  etgan  boMsa,  Germaniyada 2421  mlrd.  dollami  tashkil  etdi.  Aholi 

jo n   boshiga  yalpi  ichki  mahsulot  tegishli  ravishda  26500,  39600,  29700 

dollarga teng bo‘ldi.

Germaniya  -  Federativ  Respublika.  U  9  ta  federatsiya  (BUND),  ep 

(LanDERN) va jam oa (Gemeinden) dan iborat.

Germaniyada 

soliqlaming 

ustuvor 


tizimi 

(huqiqiy 

asosi) 

quyidagicha:



1.  Qonuniy  vakolati  —  tegishli  soliq turlari  uchun  soliq  qonunlarini 

nashr etish huquqi;

2. Daromad vakolati  - soliqlardan tushadigan daromadga da’vogarlik 

xuquqi;


3.  Ma’muriy  vakolat  —  soliqlarni  boshqarish  huquqi.  Asosiy 

qonunning  105-moddasiga  muvofiq  qo‘yidagilar  qonuniy  vakolatga 

egadir:

a) federatsiyalar:



1)  faqat  federatsiyalargina  bojxona  to'lovlari  va  moliyaviy 

monopoliyalarga nisbatan qonuniy vakolatga egalar;

2) boshqa soliqlarga nisbatan ular ulushli vakolatga ega, agap:

- to'liq, yoki qisman federatsiyaga tegishli bo‘lsa;

-  ularda 

qonun 


qabul 

qilish 


zarurati 

federatsiya darajasida 

boMsa;

b) federal yerlar:



-  qonunchilik  vakolatlarida  federatsiya  ulushli  ishtirok  etish  uchun 

sabab boMmasa;

-  qonunchilik 

vakolatlarida 

federatsiya o 'z  huquqidan  foydalana 

olmasa;


-  iste’mol 

tovarlari  va  hashamatdorlik  buyumlariga  solinadigan 

mahalliy soliqlar to‘g‘risida.

Federal  qonunlar  bilan  federatsiyaga  tegishli  soliqlar  taptibida 

solinadigan  Soliqlar  toManishi  bo'yicha  ma’lum  vaqt  va  miqdori 

belgilanadi.

Soliq  qonunlarining  qoMlanishi,  jumladan,  undirish,  shikoyatli  va 

mas’uliyat  masalalari  soliqlar va toMovlar Nizom  bilan  tartibga  solinadiki, 

u  soliq  siyosati  sub’ektlari  va  ob’ektlari,  soliqlarni  undirishning  umumiy 

tartibi  va  ulami  o'zgartirish  asoslari, jismoniy  va yuridik  shaxslaming  o ‘z 

soliq,  majburiyatlarini,  soliq toMovchilar daromadi  haqidagi  m a’lumotlarni 

tekshirish  jarayonlarini  bajarmasliklaridan  kelib  chiqadigan  huquqiy 

choralarni belgilaydi.

Germaniya  Federativ  Respublikasidagi  mavjud  soliq  turlarining  har 

biri  (daromad, hunarmandchilik,  korporatsiya va qo'shilgan qiymat solig'i) 

bo'yicha maxsus qonunlar bo'lib,  ular soliq bilan bog'lik,  barcha  muayyan 

masalalami tartibga soladi (mayda bosma shriftda 2652 betdan iboratdir).

Shuningdek,  Germaniya  Federativ  Respublikasi  soliq  tizimini 

xalqaro  hujjatlar  ham  boshqaradi.  Bu  hujjatlarga  ikki  yoqlama  soliqqa 

tortish  to'g'risidagi  shartnomalar,  tashqi  iqtisodiy  aloqalar  to'g'risidagi



huquqiy  mzom  Va  boshqa  soliqqa  oid,  ayniqsa  Yevropa  iqtisodiy 

amdo  stlik  tizimini  yaratish  haqidagi  masalalami  o‘z  ichiga  oladigan 

halqaro-xuquqiy  xujjatlar  kiradi.  Tashqi  iqtisodiy  aloqalarda  soliq  teng 

xuquqhligiga  rioya  qilish  va  xorijiy  sarmoyalarda  soliq  raqobatbar- 

doshligim  oshinsh  shunday  huquqiy  bazaki,  uning  asosida  xamjamiyat- 

lkning  birgalikda  agrar  siyosatini  o ‘tkazish  uchun  maxsus  yig‘imlar 

amalga  oshiriladi.  GFRda  soliq  siyosati  masalalarini  boshqarish  uchun 

erlar miqyosida maxsus moliyaviy idoralar mavjud.  Bojxona bosh idoralari 

bojxona  ciyosatini  va  bilvosita  iste’mol  soliqlarini  boshqaradi  Buni 

quyidagi chizmadan ko‘rish mumkin:

11.1-chizma

Moliyaviy boshqaruv tuzilmasi

и 

, ° ^

Пё  asosiy.  4onunida  soliqlar  sohasida  ma’muriy  vakolatlar 

belgilab berilgan. Buni quyidagi chizmadan ko‘rish mumkin:



Ma’muriy vakolatlar

A s o siy   q o n u n n i n g   1 0 8 - m o d d a s ig a   a s o s a n   m a 'm u r iy   v a z if a la r   q u y id a  

s a n a b   o ‘ti l g a n   s o liq   v a   y i g 'i m   tu r la r ig a   n is b a ta n   b a ja r ila d i

Boshqa 


mamlakatlarda 

boMgani 


kabi 

Germaniyada  ham 

majburiy  va  ihtiyoriy  yig‘im,  to‘lovlardan 

foydalaniladi.  Soliqlar, 

tabiiyki majburiy yig‘imlarga kiradi.

11,3-chizma

Soliqlar -  bir martalik yoki joriy  pul  toMovlaridir (maMum  xizmatlar 

uchun to‘lov hisoblanmaydigan va mavjud yagona-huquqiy tizim doirasida 

daromad  olish  maqsadida  qonunga  muvofiq  ushbu  toMovlami  toMashga 

majbur boMgan barcha shaxclarga solinadigan toMovlar).



YigMm  (poshlina)lar  -  qonun  bilan  belgilab  qo‘yilgan  tovon 

(kompensatsiya),  boshqaruv  tartibiga  murojaat  qilganligi  (foydalanish) 

uchun toMov. Masalan,  imzoni notarial tasdiqlash.

Badallar 

pul 


summalari 

(maMum 


davlat 

muassasalari, 

tashkilotlardan  foydalanganlik  uchun  toMovlar).  Masalan, 

ijtimoiy 

cyg‘yPta.

Germaniyada  40  tadan  (1994y.)  50tagacha  (1989y.),  soliq  turlari 

mavjud boMgan.

GFRda soliqlaming yalpi milliy mahsulotga nisbati quyidagicha:

1970y.  -   22,8%;  1980y.  -  24,6%;  1985y.  -  23,7%;  1988y.  -  22,9%; 

1989y,  -  23,6%  (loyiha);  1994  y.  —  22,0%.  Qator  rivojlangan 

mamlakatlarga  nisbatan  Germaniyada  yalpi  ichki  mahsulotda  soliqlarga 

tortish ylushi ancha past.

Germaniyada  davlat  byudjetida,  boshqa  barcha  mamlakatlarda 

boMgani kabi soliqlar yetakchi o ‘rinni egallaydi.

1 l.l.-jadval

1970


1985

1988


kutiladigan

1994


sum m a

m lrd,


m arka

% %


sum m a

m lrd,


m arka

% %


sum m a

m lrd,


m arka

% %


sum m a

m lrd,


m arka

% %


l.Ja m i 

soliqlar, 

sh.j.:

154,1


100,0

437,2


100,0

480,6


100,0

786,63


100

D arom ad so lig 'i

54,5

35,04


182,04

41,07


207,4

43,02


320,3

40,7


Q o 'sh ilg a n  

q iy m at so lig 'i

38,01

24,7


109,08

25,01


123,2

25,06


264,04

33,6


H unarm andchilik

so lig 'i

10,07

6,09


30,8

7,0


32,4

607


37,0

4,7


K orporpatsiya- 

dan 


olinadigan 

soliq


8,7

5,6


31,8

7,3


29,0

6,0


32,2

4,1


A ktsizlar

22,6


14,7

46,1


10,5

48,2


10,0

74,2


9,4

B o sh q a har-xil 

tu lo v lar

19,05


12,7

36,3


8,4

40,4


8,5

58,21


7,4

2 .B yudjet

d arom adlari

188,2


-

565,1


-

606,0


-

-

-



3 .B yudjet 

darom adlari-da 

so liq lam in g  

n isbiy m iqdori

81,8

-

77,3



-

70,34


-

-

-



Shunday qilib, byudjet daromad 

hisobiga shakllanadi.

arining 4/5 qismi soliq tushumlari


Germaniyada soliqlar tasnifi quyidagicha amalga oshiriladi:

1.Soliq tushumlaridan foydalanish huquqi bo‘yicha;

2.Mulkiy soliqlar va bitimlarga solinadigan soliq;

3.Bojxona bojlari va aktsizlar;

4.Tasnifming boshqa har xil  usullari.

Soliqlar,  eng  avvalo,  soliq  tushumlaridan 

foydalanish  huquqi 

alomatlariga qarab tasniflanadi.  Soliq tushumlaridan foydalanish  huquqiga 

qarab  ylar:  federal  soliqlar,  yerlar  soliqlari,  qo‘shma  soliqlar,  mahalliy 

soliqlar  va  cherkov  soliqlariga  bo‘linadi.Mulkiy  soliqlar  va  bitimlarga 

solinadigan  soliqlar  alohida  guruhlanadi.  Mulkiy  soliqlar  daromaddan  va 

mulkdan  undiriladigan  soliqlarga  ajratiladi.  Daromaddan  undiriladigan 

mulkiy  soliqlarga  quyidagilar  kiradi:  daromad  solig'i  (jumladan,  ish 

haqidan olinadigan soliq va kapital daromadga solinadigan coliq)

Foydaga solinadigan soliq

Qisman  ч-----   Tadbirkorlik faoliyati  bilan shug‘ullanish

huquqiga solinadigan soliq 

Cherkov solig‘i 

Mulkdan undiriladigan mulkiy soliqlar quyidagilardir:

• Mol-mulk soligM

Meros soligM

i Yer soligM

Qisman

Tadbirkorlik faoliyati bilan shug‘ullanish 



huquqiga solinadigan soliq 

Cherkov soligM

0 ‘z navbatida bitimga solinadigan soliqlarga quyidagilar kiradi:

-  Qo‘shilgan  qiymat  soligM  (keltiriladigan  tovarlar  aylanishidan 

olinadigan soliqlar);

-  Yer maydonlari olishga solinadigan soliq;

-  Avtotransport vositalari egalariga solinadigan soliq;

-  Totalizator va lotoreyalar soligM,

-  Qimorxonalardan tushadigan kirimdan olinadigan soliq;

-  Kapital  aylanmadan olinadigan soliq;



-  Sug  urta faoliyatidan  tushadigan daromaddan  olinadigan  soliq-

-  Veksel yigMmi;

Yon8  inga qarshi, soqchilikka solinadigan soliq.

Federatsiya 

bojxona 

yig‘imlari 

va 

spirt-aroq 



mahsulotlari 

monopohyasi bo‘yicha, shuningdek,  boshqa soliqlar bo‘yicha, agar ulardan 

olinadigan  yig  imlar  qisman  yoki  to‘liq  federatsiyaga  taa’lluqli  boMsa  va

v ak o h tg aeg aarajaS,da  huquqiy  cheklovga  taiab  boMsa,  butkul  qonuniy

Yerlar  qonuniy  vakolatga  ega  (agar  federatsiya  qonunlariga  raqobat 

L UVV -   0  zga  narsa  bo‘lmasa  va  bunday  raqobat  boMgan  taqdirda 

fed e ra ts^ a   °   z  huquqlandan  foydalanmaydi),  shuningdek,  daromadlardan 

fJ da'an,  n'" g . 0  Zlga  ,xos  shakllariga  solinadigan  soliqlar  xususida 

federatsiya  soliqlarni  yerlar  va  federatsiya  o‘rtasida  taqsimlash,  daromad

qiladi 


mUnitS'Pal  ° rganlarning  ulushi  ha

4

idagi  va  boshqa masalarni  hal



Soliqlar  haqidagi  federal  qonunlar  (ularning  bir  qismi  yerlarga  va 

munitsipalitetlarga 

taa’lluqli) 

bundesrat* 

roziligini 

talab 


qiladi 

German,yadag1  soliqlar  byudjet  tiziminining  tegishli  eplarga  biriktirilgan 

Ьо‘Й

! аП8аП  ^   У°  



bo‘yicha  ular  ° ‘rtasida  taqsimlanadigan  turlarga

^  Asosiy  qonunnmg  106-moddasiga  muvofiq  soliqlar  federal  soliqlar 

qo  shma  soliqlar,  oMka  coliqlari,  mahalliy  soliqlarga  ajratiladi.  Shu 

m unosabat 

bilan 

soliqlar: 



a)  federatsiyaga  b)  federatsiya  va  yerlar 

bilan qo  shma; v) yerlar; g) obshchinalarga taa’lluqli boMadi.

ederatsiyaga quyidagi soliqlardan tushadigan tushumlar taalluqlidir:

4  a'   tede*'al  coliqJar —   bojlar,  kapital  aylanmasiga  solinadigan  soliq 

sug  urta  faoliyatidan  olinadigan  daromadga  solinadigan  soliq,  veksel

s

o



t  .mllk  f h.gM’  Yevr°Pa  Ittifoqi  bo‘yicha  soliqlar,  pivo 

g  idan  tashqari  aktsizlar  (spirt-aroq  mahsulotlari,  tuz,  vinolar,  yarim

3 f a ° ^ m M SU °   u Г’ qah? ’ t3maki’ mineral y ° nilg ‘ilarga solinadigan aktsiz 

g  ),  b)  qo  shma  soliqlardagi  ulush:  ish  haqiga  solinadigan  soliq  va

h k n h ang3n  1ar? mad  S° Hg4  (hozirda  —   42,5%).  Korporatsiyadan 

soblangan soliqlar (50%), aylanma soliq: jumladan keltiriladigan tovarlar 

aylanmasidan olinadigan soliq.

ta a ’ 11 u ^ lid irtSiy 3 

^  

° ‘lkalaming 



har 

ikkisi§a 

quyidagi 

soliqlar


B u n d esrat -  G FR da yerlar bosliqaruvi organi

a)  Q o‘shma(birlashtirilgan  yoki  umulashtirilgan)  soliqlar:  ish  haqiga 

solinadigan  soliq,  korporatsiyalardan  olinadigan  soliq,  aylanma  solig1 i 

(jumldan, keltiriladigan tovarlar aylanmasidan olinadigan soliq):

b) Hunarmandchilik soligMni taqsimlash.

OMkalar byudjetiga quyidagi soliqlar kelib tushishi kerak:

a)  o‘lka  soliqlari:  mulkiy  soliq,  meros  soligM,  yer  maydonlari  olish 

uchun  solinadigan  soliq,  transport  vositalari  egalariga  solinadigan  soliq, 

pivo  soligM,  totalizator va  lotoreya  o ‘yinlari  utkazishdan  olinadigan  soliq, 

yongMnga  qarshi  soqchilik  soligM,  qimorxonalar  tushumidan  olinadigan 

yigMmlar;

b)  qo‘shma  soliqlardagi  ulush:  ish  haqiga  solinadigan  soliq  va 

hisoblangan daromad soligM  (hozirda 42,5%),  daromaddan  hisoblanmagan 

soliq  va  korporatsiyalarga  solinadigan  soliq  (50%),  aylanma  soligM, 

jumladan, keltiriladigan tovarlar aylanmasidan olinadigan soliq:

v) hunarmandchilik soligMni taqsimlashdagi ulush (50%).

Obshinalarga quyidagi soliqlar taa’lluqlidir:

a)  mahalliy  soliqlar:  hunarmandchilik  soligM,  yer  soligM,  mahalliy 

aktsizlar  va  daromadlardan  foydalanishning 

o'ziga  xos  shakllariga 

solinadigan  soliq  (it  egalariga solinadigan  soliq,  ko‘ngilochar  muassasalar 

daromadiga solinadigan soliq);

b)  ish  haqi  soligM  tushumlaridan  va  hisoblanadigan  daromad  soligM 

tushumlaridan ulush (95%);

v) oMka qonun xujjatlari doirasida soliq badallari.

Bojxona  bojlari  va  aktsizlar  soliqlaming  alohida  guruhini  tashkil 

qiladi.  Bojxona  bojlari  chetdan  keltiriladigan  va  chetga  chiqariladigan 

tovarlarga  boMinadi.  Aktsizlar  quyidagi  gypyhlarga  boMinadi:  oziq-ovqat 

mahsulotlari,  ovqatga  ta’m  beruvchi  tovarlarga,  boshqa  har-xil  iste’mol 

tovarlari  va  keltiriladigan  tovarlarga.  Oziq-ovqat  mahsulotlari  bo‘yicha 

shakarga,  tuzga  solinadigan  soliq  va  boshqalar  boMadi.  Ovqatga  ta’m 

beruvchi 

tovarlarga 

solinadigan 

aktsiz 


soligM 

gypyhiga 

tamaki 

mahsulotlari'ga  solinadigan  soliq,  kofe  soligM,  choy  soligM,  vinolarga 



solinadigan  soliq,  pivo  soligM,  alkogolli  ichimliklarga solinadigan  soliqlar 

kiradi.


Boshqa  har-xil  iste’mol  tovarlarga  solinadigan  aktsiz  soligMga  neft 

mahsulotlari, yoritish vositalariga solinadigan soliqlar kiradi.

Chetdan keltiriladigan tovarlarga qo‘shilgan qiymat soligM solinadi.

Tasnifning  boshqa  har  xil  usullari  turli  alomatlarga  qarab  amalga 

oshiriladi.


1.  Eng  avvalo  soliqlar  to‘g ‘ri  soliqlarga  va  egri  soliqlarga  boMinadi 

(ish haqiga solinadigan soliq, tuz solig‘i).

2.  Shaxsiy (sub’ektiv) soliqlar, real (ob’ektiv) soliqlar.

3.  Foydadan  toManadigan  soliklar  (sarf-harajatlarga  qo'shiladigan 

soliqlar). 

Misollar: 

daromad 

soligM 


(tadbirkorlik 

faoliyati 

bilan 

shug‘ullanishga colinadigan soliq).



4.Umumiy 

(maqsadga 

qaratilgan 

soliqlar). 

Misollar: 

Neft 


mahsulotlariga (qisman) solinadigan daromad soligM.

5.  Joriy  soliqlar  (bir  marta  tulanadigan  soliqlar).  Misollar:  daromad 

solig  i (yer maydonlari olish uchun solinadigan soliq).

6.  0 ‘z-o‘zini  soliqqa  tortish  tartibida  toManadigan  soliqlar  (maMum 

muddatga  to  lanadigan  soliqlar).  Misollar:  daromad  soligM,  sug‘urta 

faoliyatidan tushadigan daromadlarga solinadigan soliq.

Germaniya  Federativ  Respublikasida  soliqlaming  toMiq  tafsiloti 

quyidagi jadvalda berildi.

11.4.-chizma

SO LIO LA R

N om i

T ushuntirishlar



Q ish lo q  x o 'ja lik  soliqlari

qishloq x o 'jalik  m ahsulotlari  narxlanni 

tenglashtirish

K u zatu v  kengashiari  a ’zolaridan o linadigan 

soliq

ushlab qolishga belgilangan soliq



P ivo soligM

darom adning soliqqa tortiladigan qism idan

B irja b itim la ri  b o 'y ic h a  aylanm a olinadigan 

soliq


kapital  aylanm asidan olinadigan soliq

Spirtli  ich im lik arg a solinadigan soliq

aktsiz soligM

Im p o rt u ch u n  q o 'sh ilg a n  qiym at soligM

q o ‘shilgan qiym at soligMning undirish shakli

D arom ad soligM

darom ad va m ol-m ulkka solinadigan  soliq

M eros v a  so v g ‘a qilish soligM

darom ad va m ol-m ulkka solinadigan soliq

Y onginga qarshi  soqchilik soligM

su g 'u rtag a solinadigan alohida soliq

S avdo- ish lab  chiqarish ja m iy atlarig a 

so lin ad ig an   soliq

kapital  aylanm asidan olinadigan soliq

Ic h im lik larg a solinadigan soliq

m ahalliy soliq

T ad b irk o rlik  faoliyati  bilan sh u g ‘u llanishga 

so lin ad ig an  soliq

darom ad va m ol-m ulkka solinadigan soliq

K o ‘ch m as  m u lk  o lish g a solinadigan soliq

q o ‘shilgan qivm at soligMning  alohida turi

Y er soligM

m ahalliy soliq

It eg alarid an  olinadigan soliq

m ahalliy soliq

O v ch ilik  v a  baliq  ovlash  huquqiga 

so lin ad ig an  soliq

mahalliy soliq

K ofe soligM

aktsiz soligM

k apitaldan  o linadigan darom ad soligM

darom ad soligM  undirishning bir shakli

K apital  ay lan m asid an  olinadigan soliq

qo'sh ilg an   qiym at soligMning undirish shakli

F oyda soligM

darom ad soligMning alohida turi



Avtotransport vositalariga solinadigan soliq

Ish  haqidan olinadigan darom ad solig*

N eft m ahsulotlariga solinadigan soliq

O t poygasi  lotoreya v a  totalizator soligM

Spirtli  ichim liklar sotish uchun solinadigan 

soliq


Sham pan vinosi soligM

Oim orxonalarga solinadigan  soliq

bitim larga solinadigan s o l i q ________ _

darom ad soligM  undirishning bir shakli

aktsiz soligM

q o ‘shilgan  qiym at soligMning  alohida turi

m ahalliy soliq

aktsiz soligM

T am aki m ahsulotlariga solinadigan soliq

C hoy soligM

Q o ‘shilgan  qiym at soligM

T om osha v a ko‘ng  lochar korxonalar 

darom adiga solinadigan soliq________

M ol-m ulk  soligM

Suft'urta soligM

V eksel yigim i

m ol-m ulk va b itim ga solinadigan soliq

aktsiz soligM

aktsiz soligM

bitim larga solinadigan soliq

m alialliy soliq

darom ad v a  m ulkdan olinadigan soliq 

q o ‘shilgan  qiym at soligMning bir turi

qo’shilgan  qiym at soligMning bir turi

Shunday  qilib, 

GFRdagi  soliqlar  davlatning  jamiyat 

0 ‘sib 

borayotgan  ehiyojlarini  mablag‘  bilan  ta’minlab  qondirish  maqsadlarida 



foydalanadigan  eng  muhim  iqtisodiy  dastagi  hisoblanadi.  Yuqorida 

ko‘rsatib  o'tilgan 

materiallar, 

shuningdek  Germaniyadagi 

soliqlar 

davlatning  siyosiy,  iqtisodiy  va  ijtimoiy  shart-sharoitlari  bilan  bog‘liq 

o‘ziga xos xususiyatlarga ega ekanligidan dalolat beradi.


Download 4.32 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   44




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling