T uproqshunoslik va dehqonchilik kafedrasi

tog‘lik hududlarida agar har yili o‘rtacha 221 km
3
atmosfera 
yog‘inlari tushsa uning tarkibida 7 mln. t dan ortiq turli-
tuman tuzlar bo‘ladi. Tekislik va tog‘ oldi hududlarida esa 
bundan 8-9 marta ko‘proqdir. 

---

Landshaftlardagi namlikning yillik yig‘indisi asosan atmosferadan 
tushadigan yog‘in-sochin hisobiga hosil bo‘ladi. Landshaftga kirib kelgan 
yog‘inning ayrim qismini o‘simlik qoplami ushlab qoladi. O‘simliklarning 
tanasi va bargida ushlanib qolgan namlik yana atmosferaga bug‘lanib 
ketadi (3-rasm).

 
3 - 
rasm. Landshaftlarda namlik aylanishining umumiy ko‘rinishi 
. ............
.
.......
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
......
.
- - -
- -
qor qoplamidagi suvlar
tuproqdagi namlik zahirasi
1
2
3
4
5
6
7
1
8
1-yog’inlar bilan kirib keladigan namlik
2-namlikning o’simliklar bilan tutilib 
qolishi va o’simlik tanasidagi namlik;
3- o’simliklar tagidagi namlik;
4-namlikning oqar suvlar bilan kirib kelishi;
5-oqar suvlar bilan chiqib ketishi;
6-grunt suvlari oqimi;
7-tabiiy bug’lanish;
8-namlik transpiratsuyasi.

---

Namlikning katta qismi tuproq yuzasiga yetib keladi, 
uning bir qismi tuproqqa singadi va qolgan qismi esa 
yer yuzasidagi oqar suvlarni hosil qiladi. Masalan, (
O‘rta 
Osiyo) 
tog‘lariga har yili o‘rtacha 575 mm yog‘in