Tabiiy gazni nordon komponentlardan tozalashda absorber qurilmasi hisobi. 1 Ishlab chiqarish obyektining tavsifi

Absorsiya jarayonining asosiy tenglamasi absorsiya jarayoni ikki fazali 
sistemalar-ning massa о‘tkazish tenglamasi bilan ifodalanishi mumkin: 




yp
y
y
F
K
M
yoki 




yp
x
x
F
K
M
Kо‘pincha, absorbsiya jarayonining massa о‘tkazish tenglamasida, harakatga 
keltiruvchi kuch u-u
m
bosimlar farqi bilan ifodalanadi: 



F
p
p
K
M
м
м



yoki 

F
p
K
M
yp
м




(7) 
bu yerda r - gaz aralashmasida tarqalayotgan gazning ishchi parsial bosimi; r
m
- 
absorbent ustidagi gazning muvozanat bosimi; K
m
– massa о‘tkazish 
koeffitsiyenti; M – gaz fazasidan suyuq fazaga о‘tgan massa miqdori;

r
ur
– 
jarayonni harakatga keltiruvchi kuchi. 
Agar, muvozanat chizig‘i tо‘g‘ri bо‘lsa, jarayonning о‘rtacha harakatga 
keltiruvchi kuchi ushbu formuladan topiladi: 
ки
ка
ки
ка
yp
р
р
р
р
p







lg
3
,
2

---

31 
*
ох
б
ка
р
р
р



va
*
б
ох
ки
р
р
р



absorberning oxirgi qismlaridagi harakatga 
keltiruvchi kuchlar r
b
va r
ox
- absorberga kirayotgan va chiqayotgan gazning 
parsial bosimi; r
ox
*, r
b
* - absorberga kirayotgan va chiqayotgan gazning 
muvozanat parsial bosimi. 
Absorbsiya jarayonida massa almashinish mexanizmi quyidagicha: har bir 
faza asosiy massa va chegaraviy yupqa qatlamdan iborat bо‘ladi. Asosiy massaga 
yutiluvchi komponent konvektiv diffuziya yо‘li bilan о‘tadi. 
Ikkala chegaraviy yupqa qatlamda esa, yutiluvchi komponentning о‘tishi 
molekulyar diffuziya usulida boradi. Shuning uchun, absorbsiya jarayonida massa 
о‘tkazishga bо‘lgan qarshilik chegaraviy yupqa qatlamlar yig‘indisidan iborat 
bо‘ladi. Suyuq, yupqa qatlamdagi massa о‘tkazishga bо‘lgan qarshilik 1/

u
, 
gazdagi esa - m/

x
bо‘lsa, massa о‘tkazish koeffitsiyenti ushbu tenglamadan 
hisoblanadi. 
у
х
у
m
К




1
1
(8) 
m
К
y
x
х


1
1
1


(9) 
bu yerda 

u 
- gaz oqimidan fazalarni ajratuvchi yuzasiga massa berish 
koeffitsiyenti; 

x
- fazalarni ajratuvchi yuzadan suyuqlik oqimiga massa berish 
koeffitsiyenti; m – proporsionallik koeffitsiyenti, absorbtiv va absorbent
xossalariga va temperaturaga bog‘liq. 
Koeffitsiyent m ning kattaligi massa о‘tkazish tenglamasining tuzilishiga 
ham tasir etadi. Yaxshi eriydigan gazlar uchun m ning qiymati juda kichik bо‘ladi. 
Shuning uchun, suyuqlik fazasidagi diffuzion qarshilik ham kichikdir.