Tafakkur psixologiyasi predmeti


Download 115.94 Kb.
bet2/3
Sana01.04.2023
Hajmi115.94 Kb.
#1318271
1   2   3
Bog'liq
Mamirov Sh

TAFAKKUR SHAKLLARI


Psixologiyada nutq fikr yuritish faoliyatining vositasi deb yuritiladi. Odatda nutq tafakkur jarayonida hukumlar, hulosa chiqarish va tushunchalar tafakkurning spetsifik shakllari deb ataladi.
TAFAKKUR SHAKLLARI
xukm
tushuncha
Xulosa chiqarish
Juz’iy, tahminiy, shartli, tasdiqlovchi
Yakka, konkret, umumiy, abstrakt, xususiy, to’planma
Induktiv, deduktiv, analogik

TAFAKKUR SIFATLARI


TAFAKKUR boshqa bilish jarayonlari kabi o’zining individual xususiyatlariga ega bo’lib, fikr yuritish faoliyatining shakllari, vositalari va operatsiyalarining munosabatlari kishilarda turlicha namoyon bo’lishida o’z ifodasini topadi.
mazmundorlik
epchillik
samaradorlik
Fikrning kengligi
mustaqillik
tezligi
chuqurligi

TAFAKKUR TURLARI


Formulasiga ko’ra
Topshiriq harakteriga ko’ra
Fikr yoyiqligiga ko’ra
Fikrning originallik darajasiga ko’ra
Ko’rgazmali-xarakatli ko’rgazmali-obrazli
Amaliy nazariy ixtiyorsiz ixtiyoriy
Konkret abstrakt realistik autistik intuntiv diskursiv diealiktik
Reproduktiv produktiv ijodiy vizual fazoviy
Ko’rgazmali-harakatli tafakkur
Bola to’g’lishidan tortib, to uning bog’cha yoshigacha davrni amaliy faoliyatda ko’rgazmali-harakatli tafakkur o’sishining asosiy pallasi deb ataladi.
Ko’rgazmali-obrazli tafakkur
Inson tomonidan bevosita idrok qilinayotgan predmetlar esa, balki faqat tasavvur qilinayotgan narsa va hodisalar haqida fikrlashdan iborat tafakkur turi ko’rgazmali-obrazli tafakkur deb ataladi.
Intuitiv va analitik tafakkur
Tafakkur aktivligiga qarab ixtiyorsiz va ixtiyoriy tafakkur turlariga ajrtiladi. Intuitsiya deb, mantiqiy tafakkur yordamida ko’p vaqtlar davomida hal qilinmagan aqliy vazifalarning to’satdan, kutilmaganda hal qilinib qolishi jarayoni ataladi.
Ijodiy tafakkur
Ijodiy tafakkur murakkab bilish faoliyatidan biri bo’lib , tadrijiy ravishda, izchil o’zaro bog’langan jarayonlardan tashkil topadi: dastavval savollar tug’iladi, vazifa aniqlanadi, masalani yechish yoki savollarga javob qidirish jarayoni vujudga keladi.

Download 115.94 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling