Ta’limiy maqsad: O’quvchilarga algoritm turlari haqida malumot berish. Masalalar yechish uchun algoritm tuzushda ulardan foydalanishni o’rgatish. Algoritmni so’zlar orqali va blok-sxema ko’rinishida tasvirlashni ko’rsatish

Chiziqli algoritmlar. Bu turdagi algoritmlarda hech qanday shart tekshirilmaydi. Shu sababli barcha ko'rsatmalar ketma-ket bajarib boriladi. «G'ishtlar sonini hisoblash*, «Doira yuzini hisob­lash* algoritmlari chiziqli algoritmlarga misol bo'ladi. Lekin hayotimizdagi juda ko'p jarayonlar shartlar asosida boshqariladi.

Tarmoqlanuvchi algoritmlar. Shartga muvofiq bajariladigan ko'rsatmalar ishtirok etgan algoritmlar tarmoqlanuvchi algoritmlar deb ataladi. Algoritmlarning bu turi hayotimizda har kuni va har qadamda uchraydi. Eshikdan chiqishimiz eshik ochiq yoki yopiqligiga, ovqatlanishimiz qornimiz och yoki to'qligiga yoki taomning turiga, ko'chaga kiyinib chiqishimiz ob-havoga, biror joyga borish uchun transport vositasini tanlashimiz to'lash imkoniyatimiz bo'lgan pulga bog'liqdir. Demak, tarmoqlanuvchi algoritmlar chiziqli algoritmlardan tanlash imkoniyati bilan farqlanar ekan.

Avval yoritilgan «Ko'chadan o'tish, «Kvadrat tenglamani yechish algoritmlari ham tarmoqlanuvchi algoritmlarga misol bo'ladi.

1-misol

Algoritm formula yordamida berilgan

funksiyaning qiymatini hisoblashga doir tarmoqlanuvchi algoritmni blok-sxema yordamida tasvirlaymiz:

2-misol Berilgan ikkita A va B sonlardan kattasini topish (IKT nomi bilan ataluvchi) algoritmini so'zlar va blok-sxema yordamida tuzing.


1) Boshlanish;

2) A va B kiritilsin;

3) agar A > B bo'lsa 4-bandga o'tilsin;

aks holda 5-bandga o'tilsin;

4) natija A deb

olinsin va 6-bandga o'tilsin;

5) natija B deb

olinsin;

6) tugallansin.
Bu misoldan quyidagicha xulosa chiqarish mumkin: agar A > B shart bajarilsa 5-banddagi ko'rsatma bajarilmaydi, aks holda, ya'ni A < B bo'lsa, 4-banddagi ko'rsatma bajarilmaydi. IKT algoritmi tarmoqlanishni yaqqol tasavvur qilish imkoniyatini beradi.