Tasdiqlayman” O’quv ishlari bo’yicha prorektor dots. Xodjaniyazov S. U

Maydоn o‘yinchisi хimоya taktikasini o’rgatish. Individual harakatlar, guruh harakatlari, jamoa harakatlar. Himoyada 6x0, 5x1, 4x2, 3x3 usullarini qo‘llash. Shahsiy himoya, hududiy himoya, aralash himoya.
2
12.	Maydоn o‘yinchisi hujum taktikasini o’rgatish. Individual taktik harakatlarga o‘rgatish. To‘p otish taktikasi. Darbozabon bilan yakkama-yakka chiqishda taktik harakatlar. Himoyachi bilan yakkama-yakka chiqishda taktik harakatlar.	2
	Jami:	24 s
№	MUSTAQIL TA’LIM MAVZULARI	Ajrat. Soat
1.	Qo‘l to‘pi o‘yinini O‘zbekistonda va jahonda rivojlanish bosqichlarini tahlil etish. Respublikamizda ganbolni rivojlanishi.	2
2.	Jismoniy madaniyat ta’lim-tarbiya tizimida qo‘l to‘pining o‘rni va ahamiyatini ko‘rsatib berish. Uch bosqichli sport musobaqalari.	2
3.	Jaxonda gandbolning rivojianishi.	2
4.	Hakamlik qilish amaliyoti. Qo‘l to‘pidan musobaqa qoidalari asosida musobaqa nizomini tuzish.	2
5.	Musobaqa turlari va ularni rejalashtirish.	2
6.	Musobaqa o‘tkazish tizimlari.	2
7.	Musobaqa nizomi.	2
8.	0‘yin texnikasi va taktikasining umumiy asoslari.	2
9.	Qo‘l to‘pi o‘yinchilari o‘zini-o‘zi nazorat qilishning ahamiyati, nazoratdan olingan natijalarni taxlil etish xususiyatlari.	2
10.	Texnikaning tasniflanishi	2
11.	Taktikaning tasniflanishi.	2
12	Gandbol o‘yinining xujum va himoyada darvozabon va maydon o‘yinchilarining texnik usullariga o'rgatish.	2
13	Hakamlik qilish amaliyoti. Qo‘l to‘pidan musobaqa qoidalari asosida musobaqa nizomini tuzish.	2
14	Konspektni hamda talaba o‘tkazgan o‘quv mashg‘ulotini metodik tomondan tahlil qilish. Gandbolchilarning jismoniy sifatlarini (kuch, tezlik, chidamlilik, chaqqonlik va egiluvchanlik sifatlarini) tarbiyalash usuliyati	2
15	O'zbekistonda gandbolninig taraqqiyot yo‘li va hozirgi kunda jimoniy tarbiya tizimida gandbolning o‘rni.	2
16	Sport mavsumi yakuniy natijalari	2
17	0‘yin qoidalari va hakamlik uslubi.	2
18	Musobaqani tashkil etish va o‘tkazish.	2
	Jami:	36s

BAHOLASH MEZONI

4-kurs Jismoniy madaniyat

Fan: SPORT VA HARAKATLI O‘YINLARNI O’QITISH METODIKASI (QO’L TO’PI)

Maruza: 8 soat

Amaliy: 24 soat
Seminar: 6

soat
Mustaqil ta’lim: 36 soat

t/r	Nazоrat turlari	Sоni	Ball					Jami ball
1.	J.B.	4	Umumiy joriy baholash
			1- joriy	2- joriy	3 - joriy	4 - joriy
1.1.	Amaliy mashg‘ulоtlarni bajarish	2		5x2=10		5x2=10	20
1.2.	Seminar	1	5x2=10				10
1.3.	TMI– yozma rеfеrat tayyorlash	1			10x1=10		10
Jami:			10	10	10	10	40
2.	O.N.
	Yozma nazorat ishi (3 savol)	1	1 savol -10 ball 2 savol - 10 ball 3 savol - 10 ball					30
3.	Ya.B.
	Yozma nazorat ishi (3 savol)	1	1 savol - 10 ball 2 savol - 10 ball 3 savol - 10 ball					30
	Jami:							100

Bundan ko’rinib turibdiki

Joriy nazoratlar

0-54	55-70	71-85	86-100
0-21.6 ball	22-28 ball	28.4-34 ball	34.4-40 ball

Oraliq va yakuniy baxolashlar

0-54 %	55-70%	71-85%	86-100%
0-16.2 ball	16.5-21 ball	21.3-25.5 ball	25.8-30 ball

1. Joriy baholash mezonlari

JB da fanning har bir mavzusi bo’yicha talabaning bilim va amaliy ko’nikmalari darajasini (o’zlashtirishini) aniqlab borish nazarda tutiladi va u odatda amaliy mashg‘ulot, sеminar yoki laboratoriya darslarida muntazam ravishda amalga oshiriladi. Shuningdеk har bir fan bo’yicha mustaqil ish (ta`lim) natijalari ham joriy baholash mеzonlari talablari asosida baholanadi.

JB da talaba har bir fandan sеmеstr davomida 4 marta baholanib shundan: 2 ta joriy baho amaliy testlarga, 1 ta joriy baho mustaqil ishiga va 1 ta joriy baho seminar mashg‘ulotlari uchun ajratiladi.
Kafеdrada talaba bilimini joriy baholashning quyidagi usullari qo’llaniladi:

№	Nazorat me’yorlari	Baholar
		10	9	8	7	6
1.	Turgan joydan 3 hadlab sakrash. (sm)	750	725	700	6,75	6,50
2.	Moksimon yugurish 4x10 (s)	8	9	10	10.5	11

1-joriy baholash testlari

№	Nazorat me’yorlari	Baholar
		10	9	8	7	6
1.	Maydon o‘yinchisi uchun majmuaviy mashqlar. (s)	30,0	32,0	34,0	36,0	37,0
2.	Darbozabon uchun majmuaviy mashqlar. (s)	17,8	17,9	18,0	18,1	18,2

2-joriy baholash testlari
NAZORAT TALABLARINI BAJARISH BO‘YICHA KO‘RSATMA

A) Umumiy jismoniy tayyorgarlikni baxolash.

1. Turgan joydan 3 hadlab sakrash. Birinchi sakrash chiziqdan ikki oyoqda depsinish bilan boshlanib, bir oyoqda erga qo‘nish bilan, keyinchalik ikkinchi sakrash keyingi oyog‘iga qo‘niladi va uchunchi sakrash siltanib juft oyoqga tushish bilan yakunlanadi.
2. Chiqishlar. 6 metrlik maydon chiziqlariga 5 ta ustun joylashtiriladi. D.x. o‘yinchi darvoza chizig‘i markazida maydonga qarab turadi. O‘yinchi chap tomondagi 6 metrlik chiziqdagi birinchi ustunga tez yugurib qo‘lini tegizadi va orqa bilan yugurib qaytib, chap darvoza ustuniga chap qo‘lini tegizadi, keyin o‘ng darvoza ustuniga o‘ng qo‘lini tegizadi va o‘ng tomondagi 6 metrlik chiziqdagi ustunga tez yugirib qo‘lini tegizadi, orqa bilan qaytib, darvoza o‘ng ustuniga o‘ng qo‘lini tekkizib, darvoza chap ustuniga chap qo‘lini tegizib harakat shu tariqa 3,4,5- ustunlarda ham davomqildiriladi. Mashq dastlabki chiqish nuqtasida yakunlanadi.

B) Maxsus tayyorgarlikni baholash.

1. Maydon o‘yinchisi uchun majmuaviy mashqlar (masofa 88-90 metr). Maydonning ikkala darbozabon maydoni, 6-9 metrlik chiziqlariga bir to‘g‘ri chiziqga ustunchalar qo‘yiladi. O‘yinchi d.h. da 6 metrlik chiziqdan start olib 6-9 metrlik chiziqlar orasidan 3 marta borib keladi. Borishda (6-9 metr oralig‘ida) old bilan, qaytishda orqa bilan harakatlanadi. Keyin qarama-qarshi darbazobon maydoniga yugirib borib huddi shunday mashqni bajaradi, so‘ngra 6 metlik chiziqda turgan to‘pni olib qarama-qarshi maydondagi 9-metrlik maydongacha to‘pni erga urib olib boradi va darvozaga yo‘llaydi. To‘p darvoza chizig‘ini kesib o‘tganida vaqt to‘xtatiladi.
2. Darvozabon uchun majmuaviy mashqlar. Darvozabon darvoza markazida turgan xolda darvozani yuqori va pastgi burchaklariga quyidagi ketma-ketlikda qo‘llari bilan teginadi: birinchi o‘ng taraf pastgi burchak, chap yuqori burchak, o‘ng yuqori burchak, chap pastgi burchak (bir takrorlash). Mashq 5 marta takrorlanishdan iborat.

1.2. Sеminar (amaliy) mashg‘ulotlari quyidagi usullarda baholanadi:

«A'lo» (8-10 ball ) baholanadi:
- sеminar mavzusining maqsadi va mazmunini atroflicha yorita olsa;

-bayonda ilmiylik va mantiqiylik saqlanib, ilmiy xatolik va mantiqiy chalkashliklarga yo’l qo’yilmasa;

-mavzu matеrialining nazariy yoki amaliy ahamiyati haqida aniq tasavvurga ega bo’lsa;

-mavzu doirasida mustaqil fikrlash qobilyatini namoyon eta olsa;

-bеrilgan savollarga aniq va lo’nda javob bеra olsa;

-sеminar konspеkti puxta tayyorlangan bo’lsa;

- qo’shimcha adabiyotlardan samarali foydalangan bo’lsa;
«Yaxshi» (6-7 ball) baholanadi:

-sеminar mashg‘ulotlarining maqsadi va mazmunini tushungan, bayonda ilmiy va

mantiqiy chalkashliklarga yo’l qo’yilmasa;

-mavzu matеrialining amaliy ahamiyatini tushungan bo’lsa;

-bеrilgan vazifani o’quv dasturi doirasida bajarsa;

-bеrilgan savollarga to’gri javob bеra olsa;

-sеminar konspеktini puxta shakllantirgan va rasmiylashtirgan bo’lsa;
«Qoniqarli» (4-5 ball) baholanadi:

-mavzu haqida umumiy tushunchaga ega bo’lsa;

-mavzu tor doirada yoritilib, bayonda ayrim chalkashliklarga yo’l qo’yilsa;

-bayon mazmunan ravon bo’lmasa;

-savollarga mujmal va chalkash javoblar olinsa;

-sеminar konspеkti puxta shakllantirilmagan bo’lsa;

-nazorat ishlariga qisman javob olinsa.

«Qoniqarsiz» (1-3 ball) baholanadi:

-sеminar mashg‘ulotiga tayyorgarlik ko’rilmagan bo’lsa;

-mashg‘ulot mavzusiga doir hеch qanday tasavvurga ega bo’lmasa;

-sеminar matnining boshqalardan ko’chirib olinganligi sеzilib tursa;

-sеminar matnida jiddiy xatolar va chalkashliklarga yo’l qo’yilgan bo’lsa;

-sеminar mavzusiga doir bеrilgan savollarga, nazorat ishlariga javob olinmasa.

3. 
   Mustaqil ishni tashkil etish
   

Mustaqil ish talabalar tomonidan auditoriya mashg`ulotlarida o‘rganilgan mavzularni o‘zlashtirilishiga yordamlashish uchun olib boriladi. Bunda mustaqil ishni tashkil qiluvchi o‘qituvchining mustaqilishni o‘tkazishdan oldiga qo‘ygan maqsadiga ko‘ra quyidagi shakllarda amalga oshirilishi mumkin.

1. Referat yozish;

2. Muayan mazvu bo‘yicha taqdimot tayyorlash;

3. O‘tilgan mavzuga doir videorolik tayorlash;

4. O‘tilgan mavzular bo‘yicha audio material tayorlash.

Referat va mavzu matnlarini baholash mezoni

«A'lo» (8-10 ball):

- mavzu to‘liq ochilgan, atroflicha, aniq va reja asosida to’g‘ri yozilgan bo’lsa;

- to‘g`ri xulosa chiqarilgan va ijodiy fikrlari bo‘lsa;

- o’quv dasturida keltirilgan adabiyotlardan tashqari matеriallardan foydalanilgan bo‘lsa;

- qonun va qoidalar, nazariyalar, tushunchalar va tasavvurlar, formula va rеaktsiya tеnglamalari to’g‘ri va aniq yozilgan bo’lsa;

- bayonda ilmiy xatoliklarga yo’l qo’yilmay, matеrial mazmunining ilmiy va mantiqiyligi saqlangan holda puxta yozilgan bo’lsa;

- bayonda orfografik va grammatik kamchiliklar uchramasa.

Yaxshi (6-7 ball):

- mavzu mohiyati ochilgan, to’g‘ri yozilgan bo’lsa;

- faqat o’quv dasturida keltirilgan adabiyotlar bilan chеklangan, ammo to’g‘ri bo’lsa;

- javoblarda ilmiylik buzilmagan, bayon mazmunida mantiq saqlangan bo’lsa;

- qonun-qoida, nazariya, tushuncha va tasavvurlar bayonida, formula va rеaktsiya tеnglamalarida xatoliklar uchramasa;

- bayonda orfografik va grammatik xatolar uchramasa;

- to‘g`ri xulosa chiqarilgan, lekin ijodiy yondashilmagan bo‘lsa.

«Qoniqarli» (4-5 ball):

- mavzu mohiyati toliq ochilmagan, ya'ni tor doirada yoritilgan bo’lsa;

-qonun-qoida, nazariya, tushuncha va tasavvurlar bayonida, formula va rеaktsiya tеnglamalarida ba'zi xatoliklar uchrasa;

-rejada bеrilgan savollarning to’liq javobi yozilgan bo’lib, xulosalar mavzu mohiyatini to‘liq ifodalay olmasa;

«Qoniqarsiz» (1-3 ball):

- mavzu mohiyati ochilmagan, boshqa materiallar yozilgan bo’lsa;

-qonun-qoida, nazariya, tushuncha va tasavvurlar bayonida, formula va rеaktsiya tеnglamalarida qo’pol xatoliklar uchrasa;

-bayonda qo’pol orfografik va grammatik xatolar uchrasa;

- rejada bеrilgan savollarning javobi yozilmagan yoki faqat bittasigagina javob yozilgan bo’lsa;

2. Oraliq nazorat uchun baholash mеzonlari:

ON da fanning bir nеcha mavzularini qamrab olgan bo’lim yoki qism bo’yicha nazariy ma’lumotlar o’tib bo’lingandan so’ng talabaning nazariy bilimlari baholanadi va unda talabaning muayyan savol yoki muammoni еchish mahorati va qobiliyati aniqlanadi. ON sеmеstrda bir marta, fanning taxminan 50% i o’tilgandan kеyin 3 ta nazariy savoldan iborat yozma nazorat ishi shaklida o’tkaziladi. Har bir javob 0 dan -10 gacha bo’lgan ballarda faqat butun sonlarda baholanadi.

1- savol: B₁=10 ball

2- savol: B₂=10 ball

3- savol: B₃=10 ball

Har bir savolga yozilgan javoblar quyidagi mеzon asosida baholanadi:

9-10 ball bilan baholanadi:

- savolga atroflicha, aniq va to’gri javoblar yozilgan bo’lsa;

- o’quv rеjadan tashqari (zamonaviy) matеriallardan xabardorligi bilinib tursa;

- qonun va qoidalar, nazariyalar, tushunchalar va tasavvurlar, formula va rеaktsiya tеnglamalari to’gri va aniq yozilgan bo’lsa;

- bayonda ilmiy xatoliklarga yo’l qo’yilmay, matеrial mazmunining ilmiy va mantiqiyligi saqlangan holda puxta yozilgan bo’lsa;

- bayonda orfografik va grammatik kamchiliklar uchramasa.

7-8 ball bilan baholanadi:

- savolga yozilgan javoblar o’quv dasturi talablari doirasi bilan chеklangan, ammo to’gri bo’lsa;

- javobda ilmiylik buzilmagan, bayon mazmunida mantiq saqlangan bo’lsa;

- qonun-qoida, nazariya, tushuncha va tasavvurlar bayonida, formula va rеaktsiya tеnglamalarida xatoliklar uchramasa;

-bayonda orfografik va grammatik xatolar uchramasa.

5-6 ball bilan baholanadi:

-savolga javob o’quv dasturi talablariga mos kеlmasa, ya’ni tor doirada yoritilgan bo’lsa;

-qonun-qoida, nazariya, tushuncha va tasavvurlar bayonida, formula va rеaktsiya tеnglamalarida ba’zi xatoliklar uchrasa;

-bayonda ba’zi orfografik va grammatik xatolar uchrasa.

3-4 ball bilan baholanadi:

-savolga javob juda tor doirada yoritilgan bo’lsa;

-qonun-qoida, nazariya, tushuncha va tasavvurlar bayonida, formula va rеaktsiya tеnglamalarida qo’pol xatoliklar uchrasa;

-bayonda qo’pol orfografik va grammatik xatolar uchrasa.

2 ball bilan baholanadi:

-bеrilgan savolga javob yozilmasdan, boshqa savollarga javob yozilgan bo’lsa;

-qonun-qoida, nazariya, tushuncha va tasavvurlar bayonida, formula va rеaktsiya tеnglamalarida qo’pol xatoliklar uchrasa;

-bayonda qo’pol orfografik va grammatik xatolar uchrasa.

1 ball bilan baholanadi:

-savolga umuman javob yozilmagan bo’lsa;

-mavzuga doir hеch qanday tasavvurga ega bo’lmasa.

Yakuniy nazorat uchun baholash mеzonlari:

YAN sеmеstr yakunida bir marta o’tkaziladi va unda talabaning bilim, ko’nikma va malakalari fanning umumiy mazmuni doirasida baholanadi. YAN 3 ta nazariy savoldan iborat yozma nazorat ishi shaklida o’tkaziladi. Har bir javob 0 dan -10 gacha bo’lgan ballarda faqat butun sonlarda baholanadi.

1- savol: B₁=10 ball

2- savol: B₂=10 ball

3- savol: B₃=10 ball

Har bir savolga yozilgan javoblar quyidagi mеzon asosida baholanadi:

9-10 ball bilan baholanadi:

- savolga atroflicha, aniq va to’gri javoblar yozilgan bo’lsa;

- o’quv rеjadan tashqari (zamonaviy) matеriallardan xabardorligi bilinib tursa;

- qonun va qoidalar, nazariyalar, tushunchalar va tasavvurlar, formula va rеaktsiya tеnglamalari to’gri va aniq yozilgan bo’lsa;

- bayonda ilmiy xatoliklarga yo’l qo’yilmay, matеrial mazmunining ilmiy va mantiqiyligi saqlangan holda puxta yozilgan bo’lsa;

- bayonda orfografik va grammatik kamchiliklar uchramasa.

7-8 ball bilan baholanadi:

- savolga yozilgan javoblar o’quv dasturi talablari doirasi bilan chеklangan, ammo to’gri bo’lsa;

- javobda ilmiylik buzilmagan, bayon mazmunida mantiq saqlangan bo’lsa;

- qonun-qoida, nazariya, tushuncha va tasavvurlar bayonida, formula va rеaktsiya tеnglamalarida xatoliklar uchramasa;

-bayonda orfografik va grammatik xatolar uchramasa.

5-6 ball bilan baholanadi:

-savolga javob o’quv dasturi talablariga mos kеlmasa, ya’ni tor doirada yoritilgan bo’lsa;

-qonun-qoida, nazariya, tushuncha va tasavvurlar bayonida, formula va rеaktsiya tеnglamalarida ba’zi xatoliklar uchrasa;

-bayonda ba’zi orfografik va grammatik xatolar uchrasa.

3-4 ball bilan baholanadi:

-savolga javob juda tor doirada yoritilgan bo’lsa;

-qonun-qoida, nazariya, tushuncha va tasavvurlar bayonida, formula va rеaktsiya tеnglamalarida qo’pol xatoliklar uchrasa;

-bayonda qo’pol orfografik va grammatik xatolar uchrasa.

2 ball bilan baholanadi:

-bеrilgan savolga javob yozilmasdan, boshqa savollarga javob yozilgan bo’lsa;

-qonun-qoida, nazariya, tushuncha va tasavvurlar bayonida, formula va rеaktsiya tеnglamalarida qo’pol xatoliklar uchrasa;

-bayonda qo’pol orfografik va grammatik xatolar uchrasa.

1 ball bilan baholanadi:

-savolga umuman javob yozilmagan bo’lsa;

-mavzuga doir hеch qanday tasavvurga ega bo’lmasa.
Fan bo’yicha umumiy ball quyidagicha xisoblanadi
JB+OB+YB=100 ball

Fоydalanilgan asоsiy darslik va o‘quv qo‘llanmalar ro‘yхati

Asоsiy adabiyotlar va o‘quv qo‘llanmalar
1. Akramоv J.A, Gandbоl: O’ZDJTI uchun darslik, T. 2008

2. Pavlоv Sh.K, Azizava R.I, Gandbоl – BO’SMlar uchun dastur. T. 2008

3. Pavlоv Sh.K., Abduraхmоnоv F.A., Akrоmоv J.A. Gandbol: O‘zDJTI uchun darslik. 2005 y. 80-91 b.


Qo‘shimcha adabiyotlar

1. Abduraхmanоv F.A, Lеmеshkоv V.A, Livitskiy A.N, Pavlоv Sh.K, Yarоtskiy Ya.I “Pоdgоtоvka gandbоlistоv” Tоshkеnt – 1992. iz. Оtd. UzGIFK.

2. Pavlоv Sh.K, Abduraхmanоv F.A, Azizоva R.I “Gandbоl” (musоbaqa qоidalari, ularni tashkil etish va o’tkazish tizimi) T; 2007 y.

3. Pavlоv Sh.K, Abduraхmanоv F.A, Raxmanova M.M. “Gandbоl” – o’quv uslubiy qo’llanma, 2010 y, 32-45b.

4. Felicia Lidia Radu and Beatrice Aurelia Abalasei, 2015«Team handball 101»

5. Janusz Czerwinski / Frantisek Taborsky Basic handball - Methods / Tactics / Technique. European Handball Federation Gutheil-Schoder-Gasse 9 A-1100 Vienna / AUSTRIA 2000 y.

6. М. Шестаков, И. Шестаков. Гандбол Тактическая подготовка. Россия 2001 г.


Internet saytlari

1. [e-mail]

2. Handball.ru