Tasdiqlayman” O‘quv ishlari bo‘yicha prorektor X. Sh. Kadirov ” ” 2022-yil Modul / sillabusi
Download 134.65 Kb.
|
1 курс фалсафа СИЛЛАБУС 2022-23
Oraliq nazorat savollari
Falsafa fanining о‘rganish obekti. Falsafaning predmetiga ta’rif bering AntropologiY. GnoseologiY. Metodologiya qanday ta’limot. Mifologik dunyoqarash Falsafa fanining tarkibiy qismlari. Falsafa fanining asosiy funksiyalari. Dunyoqarash nima? Falsafiy dunyoqarashning о‘ziga xos jihati. Asosiy falsafiy ta’limotlar. Forobiyning davlat va uning boshqaruviga oid asari. Farobiy qaysi qadimiy Yunon mutafakirining asarlariga sharhlar yozgan. Mintaqamizdagi ilk falsafiy fikirlar. О‘rta asrlarda Markaziy Osiyoda shakillangan falsafiy talimotlarning asoschilari. Dastlabki falsafiy fikrlar qaerda shakllangan. Ilk falsafiy qarashlar dastlab qaerda vujudga kelgan. Markaziy Osiyoda shakllangan eng qadimgi din. Markaziy Osiyoda Islom dini qachon kirib kelgan. Daosizm ta’limotining asoschisi kim. Lokayata ta’limoti. Markaziy Osiyodagi falsafiy fikrlar. Zardushtiylik dinining muqaddas kitobi. Milet maktabining namoyondalari. Yevropa uyg‘onish davri allomalari. Qadimgi Yunon faylasuflaridan kim olamning asosiga suvni qо‘ygan. Olam tо‘xtovsiz aylanib va sо‘nib turuvchi olov, hamma narsa olovdan paydo bо‘lgan va olovga aylanadi” degan qarash qaysi Yunon mutafakkirining fikri? Atomistik ta’limotni ilgari surgan olim. “G‘oyalar dunyosini birlamchi, moddiy olam uning mahsuli” , deb bilgan qadimgi yunon faylasufi. Fazo” kategoriyasining falsafiy jihatlari. Vaqt kategoriyasi. Tabiat tushunchasining falsafiy jihatlari. Materiya kategoriyasi. “Ijtimoiy harakat” . Demokrit ta’limoticda olam Platon borliqning asosi. Materiya harakatining asosiy shakllari. Geliostentrik nazariyani asosshisi. Falsafaning qonuni. Materiyaning asosiy kо‘rinishlari. Borliqning asosiy kо‘rinishlari. Zardо‘shtiylikda olam. Vaqtning ilmiy-falsafiy jihatlari. Borliq tushunchasi. Dunyo (olam) ning asosida kо‘p moddiy va ma’naviy narsalar haqidagi falsafiy ta’limotlar. Borliq shakllari. Dunyoqarashning tarixiy tiplari. Materiyaning 2 asosiy kо‘rinishi. Harakat. Inkorni-inkor qonuni. Miqdorning sifatga о‘tishi qanday sodir bо‘ladi. Taraqqiyot nima. Ayniyat nima. Kategoriyalar. Nega inkorni-inkor qonuni deyiladi. Qonunlarning olamni aks ettirish xususiyatlariga kо‘ra turlari. Falsafa fani qonunlari . Falsafa fani kategoriyalari. Taraqiyotning namoyon bо‘lish shakllari. Sababiy aloqadorliklarni ifodalaydigan kategoriyalar. Sabab va oqibat kategoriyasi Dinning ijtimoiy funksiyalari: dunyoqarashni shakllantirish, yosh avlodni tarbiyalash, tartibga solish (regulyatorlik), birlashtirish (integratorlik), tasalli berish (kompensatorlik), aloqa о‘rnatish (kommunikativ) va x.k. О‘zbekistonda vijdon erkinligining Asosiy Qonun bilan kafolatlanishi. Mustamlaka va mustabid tuzum sharoitida о‘zbek xalqining milliy va diniy qadriyatlardan mahrum etishga urinishlar Din, dinshunoslik, din falsafasi, teologiya, teosofiya, xudojо‘ylik tushunchalarining mohiyati. Vedalar ta’limoti va muqaddas kitoblari, Xinduiylik Yahudiylik ta’limoti, muqaddas kitobi Zardushtiylik dini tarixi va ta’limoti Avesto - xalqimiz diniy, axloqiy, ilmiy, adabiy qarashlarini ifoda etadigan bebaho ma’naviy meros. Buddizm ta’limoti - tо‘rt oliy xaqiqat, nirvana. Xristianlikning paydo bо‘lishi, Xristianlikning asosiy yo’nalishlari, Xristianlik ta’limotlari va manbalari. Islom dini paydo bо‘lishidagi ijtimoiy sharoit. Islom asoslari, Islom dinining asosiy yo’nalishlari. Islomning diniy huquqiy maktablari. Sovet Ittifoqida islom diniga munosabat. Islomda nikoh va oilaviy munosabatlarida er-xotinning huquq va majburiyatlari. Islomda ota-onalarga munosabat va farzand tarbiyasidagi mas’uliyat. Islomda axloqiy qadriyatlar. Islomda fan va ta’lim, madaniyat va san’atga munosabat. Quryon, sura va oyat tushunchalarining ma’nosi, mazmuni. Islomda mazhablarning paydo bо‘lishi, ilk ihtiloflar. Islomda mazhablar Hanafiylikning bag‘rikenglik mohiyati Xanbaliylikning paydo bо‘lishi tarixi. Hanafiylik va Xanbaliylik mazhabining о‘zaro farqlari Qur’on - islom dinining muqaddas kitobi. Xadislar - Qur’ondan keyingi mо‘tabar manba. Kalom falsafasi va fiqh. Tasavvuf tushunchasining mazmun-mohiyati, tarixi Tasavvuf tariqatlari. Islomda inson huquqlari himoyasi, ijtimoiy tenglik, adolat va tolerantlik g‘oyalari. Islom dinida vatanparvarlik, nikoh va oilaviy munosabatlarida er-xotinning huquq va majburiyatlari. Diniy mutaassiblik (fanatizm) ekstremizmning paydo bо‘lishi, mohiyati, asoslari va manbalari. Diniy ekstremizmning tarixiy ildizlari va oqimlari. Terrorizm tushunchasi, shakllari, sabablari va unga qarshi kurash mexanizmlari. Ekstremizmning mazmun mohiyati, kelib chiqish sabablari Ekstremizmning kо‘rinishlari va namoyon bо‘lishi shakllari Terrorizm tushunchasi va uning paydo bо‘lishi sababalari Kibermakon, kiberterrorizm, kiberzо‘ravonlik (cyberbullying), tushunchalarining mohiyati. Download 134.65 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling