Tashkil etish va boshqarish

Oddiy so’rovlarni amalga oshirish 

---

17. 

Ma’lumotlar  bazasidagi  telefon  raqamlari  ma’lumotnomalari  bilan 

ishlashda  har  doim  ham  barcha  axborotlardan  foydalanish  talab  etilmaydi,  deb 

faraz  qilaylik.  Xususan,  “TELEFONLAR”  jadvalidan  uch  “Ismi-sharifi”, 

“Raqami” va “Toifasi” maydonini ko’rsatilishi jadval bilan ishlashda qulay variant 

hisoblanadi.  Foydalanuvchiga  bunday  jadval  bilan  ishlash  imkoniyati  so’rovlar 

yordamida taqdim etilishini ko’rib chiqamiz.  

"Baza dannix"

 ma’lumot bazasini oching va ob’ektlar tahlamasida so’rovlar 

("Zaprosi")

ga o’ting. So’rovlarni konstruktor 

(“Konstruktor zaprosov”)

 yordamida 

yaratish tartibini tanlang, natijada yangi jadval qo’shish taklif etiladi va namunaviy 

shakl bo’yicha ochish taklifi beriladi (9- rasmga qarang). 

 

9- rasm. So’rovlar namunaviy shakli 

So’rovlar namunaviy shakli ikki qismdan tashkil topgan bo’lib, uning yuqori 

qismida  so’rovlar  asoslanadigan  jadval  maydonlari  ro’yxati  joylashadi,  pastki 

qismida so’rovlar tarkibini, ya’ni so’rovlar natijasida olinadigan ma’lumotlarni o’z 

ichiga  olgan  natijaviy  jadval  tuzilishini  aniqlab  beradigan  jadval  joylashgan 

bo’ladi.  

Maydon 

("Pole")

 satri,  odatda,  namunaviy  shakl  yuqori qismida  joylashgan 

jadval maydon nomlarini sichqoncha yordamida siljitish orqali to’ldiriladi, boshqa 

maydonlar avtomat yoki ro’yxatdan zarur qiymatlarni tanlash bilan to’ldiriladi.  

Yuqoridagi  usul  bilan  “Ismi-sharifi”,  “Raqami”  va  “Toifasi”  maydonini 

shakllantirilayotgan jadvalga o’tkazing va “Toifalar kodi” maydoni uchun saralash 

(

"Sortirovka"

)  parametrini  ko’rsating.  Bu  aks  ettirilayotgan  yozuvlarni  toifalar 

bo’yicha  guruhlashtirishni  ta’minlab  beradi.  Tarkib  toptirilgan  so’rovlarni  saqlab 

qo’ying (masalan, "Manzillarsiz telefon") va so’rovlar namunaviy shaklini yoping. 

So’rov  natijalarini  ko’rish  uchun  ma’lumotlar  bazasi 

("Baza  dannix")

  oynasida 

mos yozuvlarda sichqoncha tugmasini ikki marta bosish bilan amalga oshiriladi.  

18. 

Endi,  barcha  telefon  raqamlari  ro’yxatidan  faqat  hamkasblar  telefon 

raqamlarini  ko’rsatuvchi  sqrovlarni  tuzamiz.  So’rovlarni  yaratish  konstruktor 

tartibini  ishga  tushiring  va  10-  rasmda  keltirilgan  misolga  mos  so’rovlar 

namunaviy shaklini to’ldiring:  

 

10- rasm. “Hamkasblar telefoni” so’rovini tuzish   

Oldingi  jadvalda  bo’lgani  kabi,  shaklga  “Ismi-sharifi”,  “Raqami”  va 

“Toifasi”  maydonlarini  kiritish  lozim.  Biroq,  “Toifalar  kodi”  maydoni 

xususiyatlarini  sozlash  endi  o’zgacha  bo’ladi.  Birinchidan,  saralash  shartini 

qo’shing  (bu  erda    "Hamkasblar”  toifa  kodiga–"XK"),  ikkinchidan, 

"Vivod  na 

ekran"

dagi buyrug’idan belgini olib tashlang.  

So’rovni  “Hamkasblar  telefoni”  nomi  bilan  saqlab  qo’ying,  so’rovlar 

namunaviy shaklini yoping va so’rov natijalarini ko’rib chiqing.  

So’rovlar yaratish konstruktor tartibiga qayting va “Toifalan kodi” maydoni 

uchun 

"Vivod na ekran"

dagi belgini qayta o’rnatishga harakat qilib ko’ring, so’rov 

natijalarini o’zgarishiga e’tibor bering. 

    Yuqorida  ko’rib  chiqilgan  so’rov  parametrlarga  ozgina  o’zgartirish 

kiritish  bilan  ixtiyoriy  toifadagi  telefon  raqamlarini  ko’rib  chiqish  mumkin. 

---

"Uslovie  otbora"

  maydonida  "XK"  qiymati  o’rniga  (aynan  ortiqcha  belgilarsiz): 

[Toifa kodini kiriting]. So’rovni ishga tushiring va tahlil qiling.