Tashqi reklama

Namangan muhandislik-texnologiya instituti “DIZAYN” kafedrasi 2u-16 guruh talabasi Xurshida Xudoynazarovaning “Reklama va dizayn” fanidan “TASHQI REKLAMA” mavzusida tayyorlagan mustaqil ishi.

Bajardi: X. Xudoynazarova

Qabul qildi: G. Soliyeva

Tashqi reklama -tashuvchilar binodan tashqarida joylashadi- gan reklamaning asosiy vositalaridan biridir.

20-modda. Tashqi reklama Tashqi reklamaga alohida maxsus konstruktsiyalarda, taxtalavhalarda, ekranlarda, binolarda, inshootlarda, yo’l chekkalarida, ko’cha yoritgichlarining tayanchlari va hokazolarda joylashtiriladigan reklama kiradi. (O’zR 30.08.2002 y. Qonuni tahriridagi qism) Tashqi reklamani joylashtirish tartibi mahalliy davlat hokimiyati organlari tomonidan o’z vakolatlari doirasida belgilanadi.

Muayyan shaxs egallab turgan binoning tashqi tomonida, binoga kirish joyida shu shaxs to’g’risida joylashtirilgan yoki mazkur shaxsning mahsuloti haqida shu bino vitrinasidagi axborot (peshlavha) reklama deb hisoblanmaydi va buning uchun mahalliy davlat hokimiyati organlarining ruxsatini olish talab etilmaydi. Tashqi reklamani ko’cha yoritgichlarining tayanchlarida hamda ko’cha va yo’llar qatnov qismi uzra joylashtirish xavfsizlik texnikasi talablariga rioya qilgan holda va yo’l belgilari, svetoforlar, chorrahalar, piyodalarning o’tish joylari, umum foydalanishdagi transport vositalari bekatlarini to’sib qo’ymagan holda, shuningdek bunday reklama yo’l belgilari va tasvirini takrorlamagan (yoki aynan taqlid qilmagan) taqdirda amalga oshiriladi. (O’zR 30.08.2002 y. Qonuni tahriridagi qism)

Muayyan shaxs egallab turgan binoning tashqi tomonida, binoga kirish joyida shu shaxs to’g’risida joylashtirilgan yoki mazkur shaxsning mahsuloti haqida shu bino vitrinasidagi axborot (peshlavha) reklama deb hisoblanmaydi va buning uchun mahalliy davlat hokimiyati organlarining ruxsatini olish talab etilmaydi. Tashqi reklamani ko’cha yoritgichlarining tayanchlarida hamda ko’cha va yo’llar qatnov qismi uzra joylashtirish xavfsizlik texnikasi talablariga rioya qilgan holda va yo’l belgilari, svetoforlar, chorrahalar, piyodalarning o’tish joylari, umum foydalanishdagi transport vositalari bekatlarini to’sib qo’ymagan holda, shuningdek bunday reklama yo’l belgilari va tasvirini takrorlamagan (yoki aynan taqlid qilmagan) taqdirda amalga oshiriladi. (O’zR 30.08.2002 y. Qonuni tahriridagi qism)

Tabiatni muhofaza qilish ob’ektlari doirasida tashqi reklamani joylashtirishga mahalliy davlat hokimiyati organlari yoki tegishli davlat boshqaruvi organlarining vakolat doirasida ular bilan kelishilgan holda ruxsat beriladi.

Tabiatni muhofaza qilish ob’ektlari doirasida tashqi reklamani joylashtirishga mahalliy davlat hokimiyati organlari yoki tegishli davlat boshqaruvi organlarining vakolat doirasida ular bilan kelishilgan holda ruxsat beriladi.

Tashqi reklamani madaniy meros ob’ektlarida, yo’l belgilarida va svetoforlarda, ularning tirgaklarida yoki harakatni tartibga solib turuvchi boshqa har qanday qurilmalarda, shuningdek dov-daraxtlarni payhon qilish va tutash hududdagi obodonlashtirish vositalarini buzish yo’li bilan joylashtirish taqiqlanadi. (O’zR 30.08.2002 y. Qonuni tahriridagi qism)

Tashqi reklama sirasiga quyidagilar kiradi:

• Viveskalar
• Yorug`lik qutilari(layt-bokslar)
• Hajmli yozuvlar(harflar)
• Reklama shitlari(billbordlar)
• Shitlardagi reklama
• Tomga o`rnatiladigan tuzilmalar(tomdagi qurilmalar)
• Videoekranlar
• Tashqi viveska
• Prizmatron
• Skoller

Peretyajkalar(tortqich)

• Peretyajkalar(tortqich)
• Shevron
• Shtender
• Vitrinalarni bezatish
• Fasadlarni bezatish
• Bayroqli kompozitsiya
• Brendmauer
• Elektron tablo (o`tuvchi satr)
• Markiza (reklamali yoki manzarali ayvoncha)
• Yorug`lik (chiroq) qutisi
• Reklama pnevmofiguralari, multisferalar
• Yo`l ko`rsatkichi

Siti-formatlar – pilonlar, bekat pavilonlari, HoReCa

• Siti-formatlar – pilonlar, bekat pavilonlari, HoReCa
• Pillar
• Hajmli-makonli konstruksiyalar (odamlar, hayvonlar, buyumlar tasvirlarining sun`iy kattalashtirilishi)
• Tranzit reklama – jamoat transporti tashqarisidagi va ichkarisidagi reklama
• Avtomobillardagi reklama
• Liftlardagi reklama
• Jonli reklama
• Avtomobil qo`yish joylaridagi reklama.

Viveskalar. Do`konlardagi yoki savdo markazidagi oddiy viveska tashqi reklamaning kengroq tarqalgan turi hisoblanadi.

Viveskalar:

• Viveskalar har qanday mulkchilik shaklidagi barcha korxonalar uchun ham zarur;
• Viveskani joylashtirilishiga katta ahamiyat berish kerak;
• Zamonaviy viveska , odatda, bir-biridan ajratish mumkin bo`lmagan ikki vazifani bajaradi: bu ahborot berish va reklama qilish;
• Mohiyatan viveska binoning yoki imoratning tashrif qog`ozi hisoblanib, tashrifchilarga ichkariga kirmasdan turib, uning ichida nima borligini anglashga yordam beradi.

Hajmli yozuvlar(harflar)

Hajmli yozuvlar(harflar):

• Hajmli yozuvlar tashqi reklamada paydo bo`la boshlaganiga ko`p vaqt bo`lgani yo`q
• Hajmli yozuvlar, tashqi reklamaning mustaqil vositasi sifatida har qanday boshqa turdagi tashkillashtirishda ham qo`llanilishi mumkin
• Hajmli harflar asosan maxsus materiallardan tayyorlanadi, kompozit oyna (shisha) ular orasida eng ko`p tarqalgani hisoblanadi. Shakl tayyorlab olinganidan so`ng, tashqi yuzaga maxsus plyonka yelimlanadi, u loyihada ko`zda tutilgan dizaynni o`zida aks ettiradi.

Yorug`lik (chiroq) qutilari.

Yorug`lik (chiroq) qutilari:

• Yorug`lik (chiroq) qutilari sutkaning har qanday vaqtida reklama ahborotining a`lo darajadagi uzatuvchilari hisoblanadi. Bu, ayniqsa, kechki soat beshdayoq shaharlarda qorong`u tushib, reklama shitlarini va tomlarda joylashgan qurilmalarni ko`rish hamda kuzatish qiyin bo`lgan , kun qisqa bo`lgan davrlar uchun dolzarbdir. Aynan yorug`lik qutilari bunday vaziyatda tovarlar va brendlarni harakatlantirishni samaraliroq vositalari hisoblanadi.
• Yorug`lik qutilari yorug`lik nurlarini o`tkazish qobiliyatiga ega bo`lgan maxsus materiallardan tayyorlanadi.

Siti – formatlar:

• Siti-formatlar – bu tashqi reklamaning alohida turuvchi konstruksiyalari, transport kutish pavilonlaridir. Ular ikkita reklama yuzasiga va ichki yoritish moslamasiga ega bo`lgan yorug`lik qutilaridir.
• Siti-format qurilmalarining quyidagi turlari bir qadar keng tarqalgan: pilon - alohida turuvchi yoritish qutisi; bekatlardagi pavilon – bu holatda yoritish (yorug`lik) qutisi jamoat transportini kutish paviloniga o`rnatiladi.
• HoReKa - bunday yorug`lik qutisi tayanch ustunlarga mahkamlanadi.

Pillar tashqi reklamada keng tarqalgan reklama qurilmasining yana bir turi bo`lib (balandligi 3m, kengligi 1.4m), ikki yoki uchta reklama tasvirlari tushirilgan tumbani o`zida ifodalaydi. Ichki yoritgichga ega.

Transparant – peretyajka (tortqich). Ko`cha reklamasining tashuvchilaridan biri. Bu qurilma uylarga mahkamlanadi, agar uylarga mahkamlashni iloji bo`lmasa , ustun (simyog`och)larga tortib qo`yiladigan troslardan tarkib topadi.

Transparant – peretyajka.

Reklama shiti, Billbord (ingl. Billboard) – bu atama trassalar (yo`llar), ko`chalar bo`ylab o`rnatiladigan tashqi reklama turini ta`riflash uchun ishlatiladi.

Tomlarga o`rnatiladigan tuzilmalar (qurilmalar) – tashqi reklamaning texnologik jihatdan ancha murakkab turidir.

Videoekranlar – tashqi reklamaning eng yangi va jadal rivojlanayotgan yo`nalishlaridan biri.

Supersayt (superbord) bu – tashqi reklamaning tashqi yoritgichli yirik o`lchamli (hajmli) qurilmasidir.

Mediafasad binoning me`moriy sathiga uyg`un ravishda joylashtirilgan cheklanmagan o`lchamdagi va shakldagi ekran yoki display (mediama`lumotlarni – matnli habarlar , garafika, animatsiya va videoni uzatish imkoniyatiga ega bo`lgan).

Skoller. Tashqi reklamaning eng qiziqarli turlaridan biri bu – skoller (rollerli displey) , ya`ni ichki yoritgichli va reklama habarlari dinamik tarzda o`zgarib turadigan (10 ta va ba`zan, hatto 15ta posterli) qurilmadir. Uning afzalligi, aynan tasvirning harakatchanligidadir.

Layt-boks bu – reklama viveskasi sifatida qo`llanadigan yorug`lik qutisidir. Uni ko`pincha qahvaxona, restoran, savdo pavilonlarining interyerlarida uchratish mumkin. Layt-boks bu – e`tiborni jalb etuvchi, lekin arzon ko`cha viveskasi hamdir.

Shevron – reklamaning alohida bir turidir. Bu firma stilining elementi bo`lib, kompaniyaning logotipi yoki shunga o`xshash ramzlarning turli kiyimlarga tikib qo`yilishini ko`zda tutadi.

Bayroqli kompozitsiya. Bayroq – tog`ri diametrik shakldagi (odatda, to`g`ri to`rtburchak) mato bo`lib, qandaydir maxsus ranglarga ega bo`ladi. Odatda, bayroq maxsus ustunga (flagshtok) ko`tarib qo`yiladi. Veksillologiya (lot. vexillum – tug`, bayroq) sohasi bayroqlarni o`rganish bilan shug`ullanadi.

Markiza – ko`cha tijorati obyektlari, derazalar, vitrinalar, terrasa (ayvon)larni soya qilish uchun maxsus matodan tayyorlangan quyoshdan himoyalovchi tent; shuningdek, reklama viveskalarining turlaridan biri.

Pnevmofiguralar – pishiq (ko`pincha armaturali) matodan ishlangan puflab shishiriluvchi buyumlar bo`lib, ko`rgazmalar, konsertlar, taqdimotlarni bezash yoki bezak elementlari sifatida reklamalar uchun, shuningdek, bolalarning va kattalarning ko`ngil ochishlari maqsadlarida foydalaniladi.

Avtomobillardagi reklama yoki avtoreklama – avtomobillarning tashqi yuzasida joylashtirish vositasida tarqatiladigan reklama.

Avtomobil qo`yish joylaridagi reklama, Parking-reklama – yirik savdo va mehmonxona majmualarining parking (avtomobil qo`yish joyi)larida joylashtiriladigan har qanday reklama axboroti.

Shtender (nem. Stander – ustuncha, tayanch (shtativ) – tashqi reklamaning mobil ko`chma qurilmasi bo`lib, ko`chada, reklama beruvchining kompaniyasiga bevosita yaqin joyga o`rnatiladi.

Vitrinalari bezash. Vitrinalarning qurilmasi tashqi reklamaning alohida turi hisoblanadi. Bu shunchaki do`kon nufuzining ko`rsatkichi va tovarni harakatlantirish vositasigina emas. Qiziqarli va o`ziga xos qurilgan vitrina, bu – qaysidir ma`noda shaharning me`moriy ziynati va hatto, ba`zan ziyoratgohi hisoblanib, sayyohlar uning manzarasida suratga tushadilar.

Fasadlarni bezash. Fasadlarni reklamali bezash, brendni ilgari surishning samarali, ommaviy va universal usulidir. Bunda ko`plab vositalar – viveskalar, tablichkalar, ko`rsatkichlardan foydalanish, yoritish qutilari va shu kabilarni qo`llash mumkin.

Jonli reklama – odamlar ustidagi reklama. Yevropada XIX asr oxiridan boshlab qo`llanib kelinmoqda. Jonli reklamaning quyidagi turlari mavjud: - Sendvich-odamlar. Badanning turli a`zolaridagi (ko`krak, qorin, bosh, oyoq-qo`llar) reklama tatuirovkalari. Reklama qilinayotgan muassasaning maxsus kiyimdagi yo`naltiruvchi odamlari (restoran, klub), ko`chalarda tashkilot tomon yo`l ko`rsatuvchilar. Tashqi reklama uchun quyidagi beshta eng muhim talab qo`yiladi: 1. Ko`zga tez-tez tashlanib turish; 2. E`tiborni o`ziga tortish; 3. Axborotning lo`nda bo`lishi; 4. Yo`l-yo`lakay oson o`qilishi; 5. Tushunarli bo`lishi.

E`TIBORINGIZ UCHUN RAXMAT.