Taʼsirida tolasi (simi) choʻgʻlanib nur sochadigan yorugʻlik manbai. Ichidan havosi soʻrilib, choʻgʻlanish jismi (sim) joylangan kolba (lampochka)dan iborat

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT TEXNOLOGIYALARI VA KOMMUNIKATSIYALARINI RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI

“Telekommunikatsiya texnologiyalari” fakulteti
FAN:O’rnatilgan tizimlar
Laboratoriya ishi 3

Bajardi: 410-20 guruh talabasi
Abdurahmonov Jasurbek

Tekshirdi: Qo'chqarov Muslimjon

Toshkent 2023

Choʻgʻlanma lampa — elektr toki taʼsirida tolasi (simi) choʻgʻlanib nur sochadigan yorugʻlik manbai. Ichidan havosi soʻrilib, choʻgʻlanish jismi (sim) joylangan kolba (lampochka)dan iborat. Baʼzi choʻgʻlanma lampalarning kolbasi tolaning trasi, yaʼni nur sochishini yaxshilash uchun inert gaz bilan toʻldiriladi. Choʻgʻlanma lampaning tolasi spiral, bispiral (ikki spiral) yoki trispiral (uch spiral) tarzida oʻralgan volfram simdan qilinadi. Choʻgʻlanma lampa yonganda tolasi 2500—3300 K gacha qiziydi; nur sochish quvvati 10—35 lm/Vt; xizmat muddati 1000 soatgacha. Dastlabki choʻgʻlanma lampani 1872-yilda Aleksandr Lodigin ixtiro qilgan. 1879-yilda Thomas Edison uni takomillashtirgan. Choʻgʻlanma lampalar xonalar va maydonlarni yoritishda, kinoproyeksion apparatlarda, konlarda, avtomobillarda ishlatiladi.


Rezistor (lotincha: resisto —qarshilik koʻrsataman) — radio va elektrtexnika qurilmalari elektr zanjirining strukturaviy (tugal buyum koʻrinishidagi) elementi; asosiy vazifasi — elektr toki ga faol qarshilik koʻrsatish. Qarshilikning nominal qiymati (bir necha Omdan 1000 GOm gacha), undan ogʻish qiymati (0,001—20%) va maksimal sochish quvvati (Vt ning yuz larcha ulushlaridan bir necha MVt gacha) bn tavsiflanadi. Tayyorlanadigan materialiga qarab, Rezistor metall, uglerodli, suyuklikli va yarimoʻtkazgichli; qarshilik turiga qarab, oʻzgarmas va oʻzgaruvchan xillarga boʻlinadi. Bulardan tashqari, qarshiligi kuchlanishga (maxsus; varistorlar), temperaturaga (termorezistorlar), yoritilganlikka (fotorezistorlar) va deformatsiyaga (tenzodatchik) bogʻliq boʻlgan xillari bor. Rezistor yordamida radioelektron qurilmalarda tok kuchi va kuchlanish rostlanadi, temperatura, yorugʻlik kuchi oʻlchanadi va boshqa Termobardosh materiallardan tayyorlangan baʼzi Rezistor qizdirish elementi sifatida ishlatiladi

Batareya — bir xil turdagi elektr akkumulyatorlari, kondensatorlari yoki isitish radiatori, isitish asboblari hamda apparatlari va boshqalarning birgalikda ishlashi uchun maʼlum tizim asosida birlashtirilgan qurilma. Jumladan, akkumulyator elementlarini oʻzaro ketma-ket, parallel yoki aralash sxemalarda ulab, akkumulyatorlar batareyasi hosil qilinadi. Ketma-ket ulashda uning elektr yurituvchi kuchi (EYUK) barcha elementlarining EYUK yigʻindisiga, zaryadsizlanish toki esa bir elementnikiga teng boʻladi. Parallel ulashda uning oʻtkazuvchanligi va, demak, zaryadsizlanish toki ham oshadi. Aralash ulashda B.dan olinadigan quvvatni oshirish mumkin. Umuman, B. tuzishda ichki qarshiligi kichik boʻlgan elementlardan foydalanish maqsadga muvofiq. 1997-yil AQShda yaratilgan elektromobilda qoʻllanilgan. B. uning 1500 km masofani oʻtishiga imkon beradi.

Arduino UNO R3 - bu elektronika va kodlashni boshlash uchun eng yaxshi taxtali. Agar bu sizning platforma bilan ishlashda birinchi tajribangiz bo'lsa, UNO siz o'ynashni boshlashingiz mumkin bo'lgan eng mustahkam taxtadir. UNO butun Arduino oilasining eng ko'p ishlatiladigan va hujjatlashtirilgan kengashidir.
Arduino UNO - bu ATmega328P asosidagi mikrokontroller platasi. Unda 14 ta raqamli kirish/chiqish pinlari (shundan 6 tasi PWM chiqishi sifatida ishlatilishi mumkin), 6 ta analog kirish, 16 MGts chastotali keramik rezonator, USB ulanishi, quvvat ulagichi, ICSP sarlavhasi va tiklash tugmasi mavjud. U mikrokontrollerni qo'llab-quvvatlash uchun zarur bo'lgan hamma narsani o'z ichiga oladi; boshlash uchun uni USB kabeli bilan kompyuterga ulang yoki AC-to-DC adapteri yoki batareya bilan quvvatlang. Siz noto'g'ri ish qilish haqida juda ko'p tashvishlanmasdan UNO bilan shug'ullanishingiz mumkin, eng yomoni, chipni bir necha dollarga almashtirib, qaytadan boshlashingiz mumkin.


1-rasm.



2-rasm.


3-rasm

4-rasm.


Xulosa:
Ushbu labaratoriya ishi davomida biz delay(), digitalWrite(), pinMode() singari arduinoning klasslari bilan tanishib o’tdik. Ushbu laboratoriya ishi Tinkercard muhitida hosil qilindi. Dastur natijasida, 5 marta svetodiodda yonib o’chish jarayoni hosil bo’ldi. Bunda 200 va 300 ms lar davomida svetodiod almashib o’chib yondi.