Tasvirlarni bajarishda konventsiyalar va soddalashtirishlar Tasvirlarning kerakli sonini tanlash

Kurs ishining maqsadi: Mashinasozlik chizmachiligidagi chizmalarni, o’tish va kesishish chiziqlari qo’llangan texnik detani chizish hamda ularning amaliy ahamiyati va shu kabi ko’plab muhim ma’lumotni o’quvchilarga o’rgatish.
Kurs ishining dolzarbligi: О‘zbekistonda ishlab chiqarish kuchlarining rivojlana borishi bilan grafik tasvirlar mazmuni va bajarish qoidalari uzluksiz o‘zgara bordi. Chizma bajarish shunday mukammal darajaga yetdiki, undan butun dunyo muhandis- texnik xodimlari foydalanishi mumkin bo’ldi. Shu bois chizma xalqaro “texnika tili” deb yuritiladi.Bugungi mavzuni chuqur o’rganish yangicha tahlil qilish va uni amaliyotda qo‘llash mavzuning dolzarbligini tashkil qiladi.
Kurs ishining vazifalari: Biz o’tish va kesishish chiziqlari qo’llangan texnik detal chizmasini chizish bajarish tartibi va ularning amaliy ahamiyati mukammal o’zlashtirish, ushbu kurs ishini bajarish davomida o‘z oldimizga qo’ygan vazifamizdir.
Kurs ishining hajmi:kurs ishi mundarija, kirish , to‘rt bo‘lim, xulosa va foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxatidan iborat bo‘lib jami 23 betni tashkil qiladi.


1. Tasvirlarni bajarishda konventsiyalar va soddalashtirishlar
Agar ob'ektda bir xil, bir xil masofada joylashgan bir nechta elementlar bo'lsa, u holda bir yoki ikkita bunday element ushbu ob'ekt tasvirida to'liq, qolgan elementlar esa soddalashtirilgan yoki an'anaviy tarzda ko'rsatiladi.
Bunday hollarda bunday ob'ektning faqat bir qismini elementlarning soni, ularning joylashuvi va boshqalarni ko'rsatgan holda tasvirlashga ruxsat beriladi.
Ko'rinishlar va kesimlarda, agar ularning aniq qurilishi talab etilmasa, sirtlarning kesishish chiziqlari proyeksiyalarini soddalashtirilgan tarzda tasvirlashga ruxsat beriladi. Masalan, egri chiziqlar o'rniga aylana yoylari va to'g'ri chiziqlar chiziladi.
Bir sirtdan ikkinchisiga silliq o'tish shartli ravishda qattiq nozik chiziq sifatida ko'rsatiladi yoki umuman ko'rsatilmaydi.
Boltlar, vintlardek, tirgaklar, perchinlar, kalitlar, ichi bo'sh bo'lmagan vallar va shpindellar, biriktiruvchi novdalar, tutqichlar va boshqa shunga o'xshash qismlar uzunlamasına kesilganda ajratilmagan holda ko'rsatiladi.
To'plar har doim kesilmagan holda ko'rsatiladi. Qoida tariqasida, yig'ish chizmalarida yong'oq va yuvish vositalari ham kesilmagan holda ko'rsatilgan.
Chizmaning aniqroq bo'lishi uchun, agar kesish tekisligi bunday elementning o'qi yoki uzun tomoni bo'ylab yo'naltirilgan bo'lsa, volan, tishli g'ildiraklar, qattiqlashtiruvchi kabi nozik devorlar kabi elementlar soyasiz ko'rsatiladi. Agar qismning bunday elementlarida mahalliy burg'ulash yoki chuqurchaga ega bo'lsa, u nda elementning qo'shimcha mahalliy qismi amalga oshiriladi.
Kichkina konusning yoki nishabning kattalashtirish bilan tasvirlanishiga ruxsat beriladi. Nishab yoki konusning aniq aniqlanmagan tasvirlarida elementning qiyalik yoki konusning kichikroq asosi bilan kichikroq o'lchamiga mos keladigan faqat bitta chiziq chiziladi.
Agar ob'ektning tasviri simmetrik shakl bo'lsa, unda tasvirning yarmini yoki yarmidan bir oz ko'proq chizishga ruxsat beriladi. Ikkinchi holda, uzilish chizig'i chiziladi.
Agar chizmada ob'ektning tekis yuzalarini ajratib ko'rsatish zarur bo'lsa, ularga diagonallar qattiq ingichka chiziqlar bilan chiziladi.
Doimiy yoki muntazam ravishda o'zgarib turadigan kesimga ega bo'lgan uzun ob'ektlar (yoki ularning elementlari) (rodlar, shaftalar, quvur liniyalari, ulash novlari, prokat mahsulotlari va boshqalar) tanaffuslar bilan tasvirlangan bo'lishi mumkin.
Bo'limda dumaloq gardishda joylashgan teshiklarni kesish tekisligiga tushmagan holda tasvirlashga ruxsat beriladi. Sirtlarning kesishish chiziqlarini qurishning umumiy qoidalari
Egri chiziq - kesishish chizig'ining proyeksiyasini qurishda birinchi navbatda grafik konstruktsiyalarsiz aniqlangan aniq nuqtalarni toping. Prizmaning konus bilan kesishish chiziqlari ko'rsatilgan 3-rasmda bu nuqtalar A va B nuqtalari bo'ladi. Keyin aylanish yuzalarining (silindrsimon, konussimon va boshqalar) kontur generatrisida joylashgan xarakterli nuqtalar aniqlanadi. yoki o'tish chiziqlarining ko'rinadigan qismini ko'rinmasdan ajratib turadigan o'ta qirralar.
Bular prizmaning yuqori gorizontal yuzining chekka chekkalarida joylashgan C va D nuqtalari. Xarakterli nuqtalar, shuningdek, kesishish chizig'ining o'ta nuqtalarini o'z ichiga oladi - yuqori, pastki, o'ng, chap va boshqalar.
Ushbu misolda bu nuqtalar bo'ladi: o'ta o'ng nuqta C va D, chap nuqta B, eng yuqori nuqta A, C, D va eng past B nuqtalari va boshqalar.

Kesishish chizig'ining barcha boshqa nuqtalari oraliq deb ataladi. Bularga E va F nuqtalari kiradi.

2. Yordamchi sekant konsentrik sharlar usuli bilan sirtlarning kesishish chizig'ini qurish.
Sirtlarning kesishish chiziqlarini qurishning quyidagi misollarini ko'rib chiqing. 4-rasmda silindr va konus bilan kesishgan silindr ko'rsatilgan, uning o'qlari bir tekislikda, frontal proyeksiya tekisligiga parallel va asosiy silindrning o'qini 90 graduslik burchak ostida kesishadi.
Bunday hollarda vositachi sifatida konsentrik sferik sirtlarni olish oqilona. Bu erda daraja tekisliklarini qo'llash mumkin emas, chunki rasm bitta proyeksiya bilan berilgan.
Keling, ikkala ishni bir vaqtning o'zida ko'rib chiqaylik. Shu munosabat bilan, o'tish chiziqlari nuqtalari uchun bir xil belgini qabul qilish tavsiya etiladi.
Biz 12 va 52 nuqtalarni kontur generatorlarining kesishish nuqtalari sifatida belgilaymiz. Uchinchi xarakteristik nuqtani topamiz 3 . Buning uchun O2 markazidan silindrlar va konusning generatriksigacha chizilgan ikkita normalning eng kattasiga teng O2 A2 radiusi bilan chizmada tasvirlangan sharni aylana shaklida tasvirlaymiz. Bu sfera chizmada A2 B2 va C2 ​​E2 to'g'ri chiziqlar bilan tasvirlangan proyeksiya doiralari bo'ylab berilgan sirtlarni kesib o'tadi. Bu chiziqlarning kesishish nuqtasi kerakli nuqtadir 32. Oraliq nuqtalar 22 va 42 oldingi shardan bir oz kattaroq radiusli konsentrik shar yordamida topiladi. Bu shar berilgan yuzalarni aylanalar bo‘ylab kesib o‘tadi, ularning proyeksiyalari H2 P2, K2 22, M2 42. Bu chiziqlarning kesishish nuqtalari oraliq nuqtalar 22 va 42. Silliq egri chiziqning topilgan nuqtalarini tutashtirib, o'tish chizig'ining proyeksiyalari. Bunda giperbola chiziqlari olinadi.
2.1 Yordamchi sharlar usuli bilan sirtlarning kesishish chizig'ini qurishning alohida holatlari

Sirtlarning kesishish chizig'ini qurishda inqilobning koaksiyal yuzalarining kesishish xususiyatlari yordamchi vosita sirtlari sifatida ushbu sirtlar bilan koaksiyal sharlardan foydalanishga imkon beradi.

Revolyutsiyaning koaksiyal sirtlari umumiy aylanish o'qiga ega bo'lgan sirtlardir. Shaklda. 5-rasmda koaksiyal silindr va shar , koaksiyal konus va shar va koaksiyal silindr va konus ko'rsatilgan.
Revolyutsiyaning koaksiyal sirtlari har doim tekisliklari aylanish o'qiga perpendikulyar bo'lgan doiralarda kesishadi. Sirtlarning kontur chiziqlarining kesishish nuqtalari bo'lganidek, ikkala sirt uchun ham umumiy bo'lgan bu doiralar soni shuncha ko'p. Suratdagi yuzalar. 5 asosiy meridianlari kesishuvining 1 va 2 nuqtalari tomonidan yaratilgan doiralar bo'ylab kesishadi.
Yordamchi vositachi shar berilgan sirtlarning har birini aylana bo'ylab kesib o'tadi, ularning kesishmasida boshqa sirtga tegishli nuqtalar va demak, kesishish chizig'i olinadi.
Agar sirtlarning o'qlari kesishsa, u holda yordamchi sharlar bir markazdan - o'qlarning kesishish nuqtasidan tortiladi. Bunday holda, sirtlarning kesishish chizig'i yordamchi konsentrik sharlar usuli yordamida quriladi.
Yordamchi konsentrik sharlar usulidan foydalanish uchun sirtlarning kesishish chizig'ini qurishda quyidagi shartlarga rioya qilish kerak:
inqilob sirtlarining kesishishi;
sirtlarning o'qlari - kesishgan to'g'ri chiziqlar - proyeksiya tekisliklaridan biriga parallel, ya'ni umumiy simmetriya tekisligi mavjud;
siz yordamchi kesish tekisliklari usulidan foydalana olmaysiz, chunki ular sirtlarda grafik jihatdan oddiy chiziqlarni bermaydi.
Odatda yordamchi sharlar usuli yordamchi kesish tekisliklari usuli bilan birgalikda qo'llaniladi. Shaklda. 6, F (F1) sathning frontal tekisligida kesishuvchi aylanish o'qlari bilan ikki konusli aylanish sirtining kesishish chizig'i chizilgan. Bu shuni anglatadiki, bu sirtlarning asosiy meridianlari kesishadi va ularning kesishishida kesishish chizig'ining P2 tekisligiga yoki eng yuqori A nuqtasiga va eng past B nuqtasiga nisbatan ko'rinish nuqtalarini beradi. Xuddi shu yordamchi sekant tekisligida yotuvchi h gorizontal meridian h va parallel h' kesishmasida P1 tekislikka nisbatan kesishish chizig'ining C va D ko'rinish nuqtalari aniqlanadi. Kesish chizig‘ining qo‘shimcha nuqtalarini qurishda yordamchi kesuvchi tekisliklardan foydalanish maqsadga muvofiq emas, chunki F ga parallel tekisliklar ikkala sirtni giperbolalar bo‘ylab, G ga parallel bo‘lgan tekisliklar esa kesishuvda aylana va giperbola yuzalarini beradi. Sirtlardan birining ustki qismi orqali chizilgan yordamchi gorizontal yoki frontal proyeksiyalovchi tekisliklar ularni generatorlar va ellipslar bo'ylab kesib o'tadi. Ushbu misolda kesishish chizig'ining nuqtalarini qurish uchun yordamchi sohalardan foydalanishga imkon beruvchi shartlar bajariladi. Revolyutsiya yuzalarining o'qlari yordamchi sharlarning markazi bo'lgan O (O1; O2) nuqtada kesishadi, sharning radiusi Rmin < R < Rmax oralig'ida o'zgaradi.Maksimal shar radiusi bilan aniqlanadi. eng uzoqdagi B nuqtasining O markazidan masofa (Rmax = O2B2) va radius Minimal sfera bir sirtga tegib (h2 doira bo'ylab) va boshqasini kesib o'tuvchi (h3 doira bo'ylab) sharning radiusi sifatida aniqlanadi. .