U holda (LI) ifoda quyidagi sodda ko frinishga ega bo'ladi: Stator chulgfamlarida induksiyalangan EYUK ning vaqt bo ryicha o fzgarish xarakteri magnit oqimining stator doirasidagi have) tirqishlarida taqsimlanishiga bog'liq, u esa, o'z navbatida rotor ofzagi uchlikianing shakliga bogliq. Ofzgaruvchan tok generatorlarda asosan, shakli trapetsiyasimon bolgan tumshuqsimon uchlik rotor o fzaklari qo llaniladu Rotor o 9zagining bunday tuzilishi induksiyalangan EYUK ning sinusoidagayaqin kofrinishda ofzgarishini ta9minlaydi Generatorningstator chulgfamlarida hosilbolgan o9zgaruvchan tokni o9zgarmas tokka aylantirish uchun uch fazali, ikki yarimdavrli, ko9priklito9g9rilash sxemasi ishlatiladiBu sxemayordamida to9g9rilangan kuchlanishningpulsatsiyasi nisbatan katta bo9lmaydi va hozirgi vaqtda avtomobillarda juda keng ko9lamda qollanilayotgan elektronjihozlari me9yorida ishlashinita9minlaydLGenerator chulg9amlari "yulduz" sxemasi (1.20-rasm) - bo'yicha ulanganda, to9g9rilagich quyidagicha ishlaydi To'g'rilagichdagi diodlar ikki guruhga bolinib, birinchi guruhdagi diodlaning (VDl, VD2, VD3) anodlari generatoning musbat qutbiga, ikkinchi guruhdagi diodlaning (VD4, VD5, VD6) katodlari manfly qutbga, ya9ni "massa"ga ulanadiHar qaysi berilgan daqiqada to 9g 9rilagichda bir vaqtda ikkita diod ishlaydi (ya9ni ochiq boladi) - birinchiguruhdan anodining musbatpotensialistator chulg9amlari ulangan tugun 0 nuqtaga nisbatan eng katta bolgan diod va ikkinchi guruhdan katodining manfly potensiali shu 0 nuqtaga nisbatan eng katta bo9lgan diod.
- Masalan, 1.20-a rasmda ko9rsatilgan to9g9rilagich ishining dastlabki daqiqalarini tahlil qilaylikTokning 0 tugun tomon harakatini musbat, teskari tomonga harakatini manfly yo9nalish, deb qabul qilingan. Generator ishining dastlabki daqiqalarida statorningL3 chulg9amidagi kuchlanish musbat, L2 chulg9amidagi manfly qiymatga ega bo9ladl LI chulg9amda tokyo9q. Bu holda chulg9amlardagi tok rasmdagi ko9rsatkichlaryo9nalishi bo9yicha "+" dan 99-99ga harakat qiladi: 0 tugun -L2 chulg9am - VD3 diod-yukiama qarshiligi R - "massa" - D4 diod - L3 chulg9am - 0 tugun. Ya9ni bu daqiqada, to9g9rilagichning VD3 va D4 diodlari ochiq boladi Boshqa, masalan t daqiqada, LI chulg9amdagikuchlanish musbat, L3 chulg9amdagi- manfly qiymatga ega boladi L2
- chulg'amda esa tokyo'q. Bu holda tok, iste'molchilarga, ochiq bolgan VDJ, VD5 diodlari orqali to'g'rilanib boradi Harjuft diodlar kuchlanishdagi tebranish davrining taxminan 1/3 qismiga teng vaqt davomida ishlaydi To'g'rilangan kuchlanishning pulsatsiyalanish chastotasi generator fazalar sonining ikkilangamga teng bo ’lib, bir davr davomida oldpulsatsiyadan iboratO'zgaruvchan tokgeneratorlarining afzallik tomonlaridan bin, to9g9rilagich diodlari akkumulatorlar batareyasini stator chulg9amlari orqali razryadbo’lishigayo9l qo9ymaydL Bu generator bilan teskari tok relesini ishlatish zaruratiyo9qoladi va rostlagich tuzilishi ancha soddalashadi
- Ofzgaruvchan tokgeneratorlari uyg9otilish usiubiga qarab tashqaridan uyg9otiladigan va o9z-o9zini uyg9otuvchi turlargabolinadu Avtomobillarda aksariyat holda tashqaridan uyg9otiladigan generatorlar ishlatiladi Bu usulda (1.21-rasm) tok uyg9otish chulg9ami UCh ga o 9t oldirish kaliti O9 OK va kuchlanish rostlagichi KR orqali, generator va akkumulatorlar batareyasi AB ning umumiy musbat qutbidan keladL Natijada dvigatel ishga tushishi bilanoq uyg9otish chulg9amidagi tok o9zining maksimal qiymatiga ega bo9ladi vageneratoning kuchlanishi tezlik bilan unumli qiymatiga erishadu Bu sxemada akkumulatorning zaryadlanishi vayukiama tokining qiymati ampermetr A yordamida nazomti qilinadi
- Generatorlari tashqaridan uyg'otish usuli oflining soddaligi vayuqori ishonchliligi bilan manba’tiingzarurligi va avtomobilnisbatan o'zoq turib qolganda akkumulatorni uyg'otish chulg'ami orqali zaryadszizianish xavfl - bu usulning kamchiliklari hisoblanadl
Do'stlaringiz bilan baham: |
