Tayyorladi : Nurullayeva Shohida Tekshirdi: Asqarova Zulayho

Erkin vazn haqida umumiy ma’lumot

• Shu vaqtgacha biz bir band ichida qofiyalarning kelishi tarkibiga e'tibor berdik. Shoirlar bir bandni emas, ikki va undan ortiq bandlar ichidagi misralarni ham bir-biriga qofiyalaydilar. Bunday qofiyalanish tartibini shartli ravishda „erkin qofiya" deb atash mumkin. Masalan, Barot Boyqobilovning sonetlaridan birida ikki band ichidagi misralar bir-biriga qofiya orqali bogManib, qofiyalar biz hozirgacha ko‘rmagan yangi tartibda (ababab) keladi („chashm a" so‘zi „tashna" va ,,g‘am za'‘ bilan, ,,on“ so‘zi ,jo n “ va ,.suron“ bilan qofiyalanadi):

• Qalbingda mavj urgan sevgi chashmasi Jon qadar e 'zozlab bunday onlarni Vaslingga qonsin der, ко 'ngil tashnasi. Naylayin, o‘rtasa sevging jonlarni, Quralay ко‘zlaring о‘tli g‘amzasi Solsa yuraginga ne suronlarni!

So‘z (bo‘g‘in)larning qofiyadoshlik darajasi va misralardagi qofiya tartibi bo'yicha barmoq tizimida mavjud ushbu qonuniyatlar aruz tizimida (ayniqsa, hozirgi zamon o‘zbek she’riyatida aruz bilan yozilgan asarlarda) ham asosan saqlanadi.

• So‘z (bo‘g‘in)larning qofiyadoshlik darajasi va misralardagi qofiya tartibi bo'yicha barmoq tizimida mavjud ushbu qonuniyatlar aruz tizimida (ayniqsa, hozirgi zamon o‘zbek she’riyatida aruz bilan yozilgan asarlarda) ham asosan saqlanadi.

Foydalanilgan adabiyotlar :

• Izzat Sulton “Adabiyot nazariyasi” “O’qituvchi ” nashriyot matbaa ijodiy uyi Toshkent – 2005
• Ma’rifat.uz
• Wikipedia.uz

E’tiboringiz uchun rahmat