Tayyorladi: Rahimova Manzuraxon Qabul qildi: Reja: I. Kirish

2.5. Tabiatda muhofaza qilish holati

Imperial burgut Yevropa mamlakatlarida xavf ostida bo‘lgan va global darajada zaif deb tasniflanadi. Uning yashashi uchun bir nechta tahdidlar mavjud va yashash joylarini o‘zgartirish, ehtimol, eng muhim hisoblanadi. O‘zlarining naslchilik hududlarida bir necha turdagi o‘rmon xo‘jaligi operatsiyalari uning yashash va ko‘payish qobiliyatiga jiddiy zarar yetkazishi mumkin. Ushbu operatsiyalarga, shu bilan cheklanmasdan, begona turlar bilan qayta tiklash uchun o‘rmonlarni kesish, o‘rmonlarda va o‘rmon qirg‘oqlari bo‘ylab katta, keksa daraxtlarni kesish va daraxtzorlarning buzilishi kiradi. Odamlarning bezovtalanishining yana bir necha turlari ham asosiy cheklovchi omillar bo‘lishi mumkin. Imperial burgutlar juda sezgir turga kiradi va qasddan va bexosdan aralashish tufayli osonlikcha zarar ko‘rishi mumkin. Qasddan aralashishga misol ov qilishdir. Imperial burgutlar ko‘pincha ko‘chish paytida otib tashlanadi. Tasodifiy aralashuvga boshqa turlarni boshqarish uchun zaharli moddalarni yutayotgan burgutlar va elektr uzatish liniyalariga uchib, o‘zlarini elektr bilan urish kiradi. Aquilua heliaca butun Janubiy Yevropada, Gretsiyadan Rossiyaning janubigacha bo‘lgan hududlarda joylashgan. Bu yerda janubiy janubda, Kiprdan Hindistonning shimoli-g‘arbiy qismigacha bo‘lgan chiziq kabi, sharqda esa Markaziy Sibirgacha joylashgan. Ispaniyada ham uni kamdan-kam uchratish mumkin. Qishda u shimoli-sharqiy Afrikaga (Misrdan Keniyaga), Hindistonga va janubi-sharqiy Xitoyga ko‘chib o‘tadi. Hozirgi kunda bu turni saqlab qolish maqsadida hayvonot bog‘lari va qo‘riqxonalarda maxsus ko‘paytiriladi. Imperial Burgutni himoya qilish bo‘yicha jamoatchilik xabardorligini oshirish va qo‘llab-quvvatlash, ayniqsa, uning saqlanishi manfaatlariga zid keladigan joylarda saqlamaslik, sun’iy uyalar inshootlari bilan ta’minlash va inkubatsiya paytida inson faoliyati oldini olish va naslga o‘tishga urinayotgan juftliklar ko‘maklashish, elektr tokining ta’siri va yashash joylari talablari bo‘yicha tadqiqotlar olib borish, Imperial burgutlarni monitoring qilish, tur populyatsiyasining dinamikasini o‘rnatish va noqonuniy savdoni oldini olish ushbu tur vakillarini saqlab qolishga imkon yaratadi. Insonlar yovvoyi tabiatga zarar yetkazmasligi lozim. Antropogen ta’sirlar noyob va kamyob turlarni yo‘qolishiga sabab bo‘lishi mumkin.