Tayyorlash va ularning malakasini oshirishni tashkil etish bosh ilmiy metodik markazi toshkent axborot texnologiyalari universiteti

Dasturiy ta’minot jarayoni 
Dasturiy ta’minot bu dasturiy mahsulotni tayyor holatga olib kelish 
faoliyatilari to’plamidir. Bu faoliyatlar Java yoki C kabi standart dasturlash tillarida 
dasturlarni ishlab chiqishni o’z ichiga olishi mumkin.
Dasturiy ta’minot jarayoni modeli bu dasturiy ta’minot jarayonining 
soddalashtirilgan ko’rinishidir.
Jarayon modellari: 
1. Sharshara modeli
2. Ortib borish modeli 
3. Qaytib foydalanishga mo’ljallangan dasturiy injiniringi 
Sharshara modeli 
Sharshara modeli birinchi bo’lib e’lon qilingan dasturiy ta’minotni ishlab 
chiqish jarayoni modelidir (Royce, 1970). 
Sharshara modeli asosiy bosqichlari bevosita dasturiy ta’minotni 
rivojlantirish bosqichini aks ettiradi: 

---

III. NAZARIY MATERIALLAR 
26 
1. Requirements analysis and definition Tizim foydalanuvchilari bilan 
maslahatlashib tizimning servislari, chegaraklari va maqsadlari 
belgilab olinadi 
2. System and software design Tizim dizayni jarayonida tizim 
arxitekturasini tashkil qilish orqali apparat yoki dasturiy tizimlarga 
talablar belgilanadi. Dasturiy ta’minot dizayni fundamental dasturiy 
ta’minot tizimlari mavhumliklari va ularning munosabatlarini 
identifikatsiyalash va tasvirlashni o’z ichiga oladi. 
3. Implementation and unit testing Bu bosqichda dasturiy ta’minot 
dizayni dasturlar to’plami yoki dastur bo’limlar ko’rinishda amalga 
oshiriladi. Bo’lim testlash jarayonida har bir bo’lim alohida testlanadi. 
4. Integration and system testing Individual dastur bo’limlari yoki 
dasturlar birlashtiriladi va to’liq tizim ko’rinishida testlanadi. 
Testlashdan keyin dasturiy ta’minot tizimi foydalanuvchiga 
yetkaziladi. 
5. Operation and maintenance Bu eng uzun hayot sikli fazasi 
hisoblanadi. Tizim o’rnatiladi va amaliy foydalanishga qo’yiladi. 
Maintance o’z ichiga hayot siklining oldingi bosqichlarida 
tuzaqtilmagan xatoliklarni tuzatish, tizim bo’limlarining amaliy 
ko’rinishlarini yaxshilash va tizim servislarini yangi talablarga mos 
ravishda yaxshilashni o’z ichiga oladi.