Tcp/ip protokoli stek


Download 30.62 Kb.
Sana30.04.2023
Hajmi30.62 Kb.
#1405727
Bog'liq
1-amaliy mashg\'ulot


Amaliy ish raqami 1.
TCP/IP protokollari stekini tadqiq etish.
TCP/IP protokoli stekini o'rganish.
Ishning maqsadi: “TCP/IP protokoli stek” mavzusi bo'yicha bilimlarni tizimlashtirish.
Amaliy ish uchun quyidagi dasturiy ta'minotdan foydalaniladi: Windows o'rnatilgan kompyuter, virtual mashina, kompyuterning IP manzili, pastki tarmoq maskasi, standart shlyuz, afzal DNS.
Ishni bajarish tartibi Amaliy ish hisobotni o'z ichiga oladi.
Hisobotda quyidagilar bo'lishi kerak:
- ishning nomi va maqsadi;
– amaliy mashg‘ulotlarni shakllantirish;
- laboratoriya ishining skrinshotlari;
amaliy ish yuzasidan xulosa;
- nazorat savollariga javoblar.
Kompyuter tarmog'i - bu bir-biridan uzoqda joylashgan kompyuterlarda ishlaydigan jarayonlar o'rtasida raqamli ma'lumotlarni avtomatik ravishda uzatish uchun foydalaniladigan aloqa liniyalari, maxsus tarmoq uskunalari, kompyuterlar va dasturiy ta'minot to'plami.
O'rta va ma'lumot signallari

19-asrda fiziklar ma'lumot uzatishning bir qancha usullarini kashf etdilar va ularni kompyuter tarmog'i uchun ishlatilishi mumkin bo'lgan uzatish usullarini taklif qilishdi.


Signal - bu ma'lumotni tashuvchi jismoniy jarayon. Radio zanjirlarida signal tashuvchisi elektr toki, kosmik va uzatish liniyalarida esa - elektromagnit to'lqin.
Ma'lumot uzatish vositasi - bu ma'lumotni uzatish uchun ishlatiladigan elektr yoki elektromagnit signallarni uzatish amalga oshiriladigan jismoniy moddadir.
Simli tarmoqda vosita kabel hisoblanadi, simsiz tarmoqda esa to'lqinlarning tarqalishiga xalaqit bermaydigan har qanday vosita.
tarmoq protokoli. protokollar to'plami

Afsuski, vosita va ma'lumotlarni uzatish signali o'z-o'zidan ikkita ishlaydigan jarayon o'rtasida axborot almashinuvi muammosini hal qila olmaydi. Signalni uzatishdan boshlab, talabaga veb-serverdagi ma'lumotlarni o'qish imkonini beradigan kompyuter tarmog'ini yaratish uchun ko'p qadamlar qo'yilishi kerak. Olingan har bir kichik vazifa etarlicha cheklangan va kichik bo'lishi uchun bunday murakkab vazifani ajratish mantiqiy. Ma'lumotlarni uzatishning har bir kichik muammosini hal qilishning rasmiy tavsifi tarmoq protokolining tavsifi shaklida amalga oshiriladi.


Tarmoq protokoli - bu xabar formati va xabar almashish qoidalari haqidagi konventsiyalar to'plami.
Tarmoq protokoli xabari berilgan protokol uchun axborot almashishning eng kichik birligidir.
Ushbu ta'rif protokolda "yarim xabar olingan" holatlar hisobga olinmasligini anglatadi.
Ma'lumotlarni uzatishning butun jarayonini bir necha darajalarga bo'lish maqsadga muvofiqdir, ularning eng yuqori qismi ma'lumotlarni almashinadigan amaliy dastur tomonidan amalga oshiriladi, eng pastki qismi esa ma'lumotlarni uzatishning jismoniy vositasi bilan bog'liq. Keyin har bir qatlamning protokoli, "pastki" qatlamdan tashqari, bir yoki bir nechta "pastki" protokollardan foydalanadi.
Protokollar stegi - kompyuter tarmog'ida ma'lumotlarni uzatish muammosini hal qilishni ta'minlaydigan tegishli tarmoq protokollari to'plami.
Xalqaro tarqatilgan Internet tarmog'i butun sayyoramizning kompyuter resurslarini birlashtirish uchun TCP / IP protokoli stekidan foydalanadi. Ko'pincha ushbu protokollar xususiy va tijorat tarmoqlarida ham qo'llaniladi. TCP/IP stekiga quyidagi protokollar kiradi:

Belgilar:
NFS - Network File System - tarmoq fayl tizimi;
NNTP - Net-work News Transfer Protocol - tarmoq yangiliklarini uzatish protokoli;
POP - Post Office Protocol - pochta bo'limi protokoli;
TELNET - Terminal Networking - masofaviy mashinaga ulanish va u bilan emulyatsiya qilingan terminal orqali ishlash imkonini beruvchi protokol va dasturiy vositalar;
SMTP - Simple Mail Transfer Protocol - oddiy elektron pochta protokoli;
FTP - File Transfer Protocol - fayllarni uzatish protokoli;
RPC - Remote Procedure Call - masofaviy protseduralarni chaqirish;
DNS - Do-main Name Service - domen nomlash xizmati;
TFTP - Trivial File Transfer Protocol - eng oddiy fayl uzatish protokoli;
SNMP - Simple Network Management Protocol - oddiy tarmoqni boshqarish protokoli;
TCP - Transmission Control Protocol - ma'lumotlarni uzatishni boshqarish protokoli;
UDP - User Datagram Protocol - foydalanuvchi datagram protokoli;
EGP - Exterior Gateway Protocol - tashqi marshrutlash protokoli;
BGP - Border Gateway Protocol - chegara marshrutizatorlari uchun protokol;
IP - Internet Protocol - Internet Protocol;
ICMP - Internet Control Message Protocol - Internet Control Message Protocol;
IGP - Interior Gateway Protocol - ichki marshrutlash protokoli;
RIP - Routing Information Protocol - marshrutlash ma'lumotlarini uzatish protokoli;
"Salom" - ichki marshrutlash protokolini amalga oshirish;
OSPF - Open Shortest Path First - eng qisqa yo'lni afzal ko'rish protokolini ochish;
IS-IS - Intermediate System to Intermediate System Protocol - IP va MOC ma'lumotlarini marshrutlashni amalga oshiradigan marshrutlash protokoli;
ARP - Address Resolution Protocol - manzilni tarjima qilish protokoli;
RARP - Reverse Address Resolution Protocol - teskari manzilni tarjima qilish protokoli;
X.25/3 - ma'lumotlar tarmog'ining paketli qatlamining protokoli;
IEEE 802 - mahalliy tarmoqlar uchun IEEE 802 standarti;
SLIP - Serial Line Internet Protocol - ketma-ket kanal uchun Internet protokoli;
PPP - Point-to-Point Protocol - nuqtadan nuqtaga protokoli;
Frame Relay - kadrlarni tez yo'naltirish uchun tarmoq mexanizmi;
ATM - Asynchronous Transfer Mode - asinxron uzatish rejimi;
X.25 / 2 (LAP-B) - freymlarni uzatishni boshqarish protokoli (Link Access Procedures Balanced - balanslangan kanalga kirish protseduralari);
X.20; X.20 bis - asinxron modemlar bilan ma'lumotlarni qayta ishlash uskunalarini ulash;
X.21; X.21 bis - sinxron modemlar bilan ma'lumotlarni qayta ishlash uskunalarini ulash.
TCP / IP stekining barcha protokollarini (1-rasm) ikki guruhga bo'lish mumkin:
– ikki tomon o‘rtasida foydali yuk ma’lumotlarini uzatuvchi ma’lumotlarni uzatish protokollari;
- tarmoqning to'g'ri ishlashi uchun zarur bo'lgan xizmat protokollari.
Internet - bu TCP/IP stekining protokollaridan foydalangan holda bir-biriga bog'langan barcha kompyuter tarmoqlari to'plami.
Protokol spetsifikatsiyasi

Protokolni tashkil etuvchi konventsiyalar protokol spetsifikatsiyasi deb ataladigan hujjatda tasvirlangan. Spetsifikatsiyada dasturchi (yoki lehim temir) uchun protokolning dasturiy ta'minotini yaratish uchun etarli bo'lgan to'liq va izchil ko'rsatmalar to'plami mavjud. Protokol spetsifikatsiyasi odatda quyidagilarni o'z ichiga oladi:


1) ko'rsatiladigan xizmat: bayonnomaning maqsadi va uning doirasi;
2) ishlatiladigan quyi oqim protokollari yoki foydalaniladigan aloqa vositasi;
3) xabar formati: xabarning ikkilik ko'rinishi (baytdagi bitlar soni, so'zdagi baytlar ketma-ketligi) yoki ishlatiladigan belgilar kodlash yoki uning spetsifikatsiyasi haqidagi konventsiyalar;
4) mumkin bo'lgan protokol xabarlari lug'ati;
5) protokol xabarlarini yuborish qoidalari;
6) konventsiyalarga murojaat qilish: ko'plab protokollar tomonlarni aniqlash uchun to'plamdagi manzillardan foydalanadi.
Ishni bajarish tartibi Amaliy ish hisobotni o'z ichiga oladi. Hisobotda quyidagilar bo'lishi kerak:
- ishning nomi va maqsadi;
– amaliy mashg‘ulotlarni shakllantirish;
- laboratoriya ishining skrinshotlari;
– amaliy ish yuzasidan xulosa;
- nazorat savollariga javoblar.
Amaliy topshiriq 1. TCP/IP protokoli stekining ishlashini tekshiring.
1. Virtual mashinani ishga tushiring va Windows operatsion tizimini yuklang.
2. Konsolni ishga tushiring: "Ishga tushirish" → "Dasturlar" → "Aksessuarlar" → "Buyruqning satri".
3. Buyruqning satriga ipconfig /all / more ni kiriting.
4. Qabul qilingan ma'lumotlardan foydalanib, papkangizda quyidagi ma'lumotlardan iborat matnli hujjat yarating:
a) kompyuter nomi; b) asosiy DNS; v) qo‘shimcha;
d) ulanish uchun DNS qo'shimchasining tavsifi; e) jismoniy manzil;
f) DHCP yoqilgan;
g) avtomatik konfiguratsiya yoqilgan; h) avtomatik konfiguratsiyaning IP manzili; i) pastki tarmoq maskasi;
j) standart shlyuz
5. IP manzillarga ping yuborish orqali TCP/IP stek ishlayotganligini tekshiring. Buning uchun ping buyrug'idan foydalaning:
a) ping xxx.x.x.x (xxx.x.x.x xostidan olingan javob haqidagi xabarlar ekranda paydo bo'lishi kerak) kompyuterning mahalliy manziliga (qayta tiklash) aks-sado so'rovlarini yuborish;
b) boshqa IP manzilga echo so'rovini yuborish.
2-amaliy: Statik IP manzildan foydalanish uchun TCP/IP protokoli stekini sozlang.
1. Tarmoq ulanishlari oynasini oching: Boshlash → Boshqarish paneli → Tarmoq ulanishlari.
2. LAN ulanishining xususiyatlarini chaqiring.
Buning uchun siz kontekst menyusidan foydalanishingiz mumkin. Ko'rsatilgan dialog oynasida "Umumiy" yorlig'ida "Internet Protocol TCP/IP" xususiyatlarini oching. Kalitni bosing
“Quyidagi IP-manzildan foydalaning” va tegishli maydonlarga ma’lumotlarni kiriting: a) IP_manzil;
b) pastki tarmoq niqobi; c) asosiy shlyuz;
d) afzal qilingan DNS.
OK tugmasi bilan sozlamalarni qo'llang.
"OK" tugmasi bilan ulanish xususiyatlari oynasini yoping (agar kerak bo'lsa, kompyuterni qayta ishga tushirishga rozi bo'ling).
3. TCP/IP protokoli stekining funksionalligini tekshiring.
xulosalar
test savollari
1. TCP/IP protokollar stegi atamasini aniqlang.
2. TCP/IP protokoli stekidan foydalanishning qanday afzalliklari bor.
3. Statik TCP/IP manzilni o'rnatishda foydalaniladigan variantlarni tavsiflang.
Download 30.62 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling