Telekommunikatsiya tarmoqlariga texnik xizmat

Tarmoq interfeysi protokollari X.25, Fram Relay 
X.25 
protokoli. 
X.25 
protokoli 
asosidagi 
paketlarni 
kommutatsiyalash tarmog‘i – 1970 yillar oxirlarida, analog uzatish muhiti 
orqali ikkita uzoqdagi punktlar orasida ma’lumotlar uzatishni ta’minlash 
maqsadida ishlab chiqilgan. Ularni qo‘llanilishining asosiy muhiti 

---

295 
terminallar va ishchi kompyuterlar orasidagi aloqa bo‘lgan. ITU-T da 
ishlab chiqilgan X.25 protokoli OTO‘B modelining uchinchi sathining 
protokoli hisoblanib, tarmoq orqali paketlarni uzatishni ta’minlaydi. X.25 
protokolda axborotni butunligini saqlash masalasi tarmoqga qo‘yilgan, 
ya’ni halaqitlarga chidamli kodlarni qo‘llash, so‘rash va tarmoq uzellari 
orasida paketlarni takrorlash yo‘llari orqali erishilgan. 
Qisqa masofali telefon tarmoqlari uchun ishlab chiqilgan X.25 
protokollarida xatolik ehtimolligi (10
-3
- 10
-4
) katta (ma’lumotlar uzatish 
uchun), bu esa paketlarni yo‘qolishiga va ularni takror uzatish zaruratiga 
olib keladi. Yuqorida sanab o‘tilgan muammolarni yechimini Fram Relay 
texnologiyasi ta’minlaydi, ya’ni o‘zida X.25 protokolini soddalashtirilgan 
turini ifodalaydi. 
Fram 
Relay 
protokoli. 
Fram 
Relay 
protokoli 
(kadrlarni 
kommutatsiyalash/retranslyatsiyalash) 
90-yillar 
boshida 
standartlashtirilgan, kanalda xatolik ehtimolligi 10
-6 
tartibda. X.25 
texnologiyasi singari Fram Relay protokoli ulanishni o‘rnatish uchun 
mo‘ljallangan. Fram Relay protokoli OTO‘B modelining birinchi ikkita 
sathida amalga oshiriladi. Fram Relay texnologiyasida protokolli bloklar 
sifatida kadrlar qo‘llaniladi. Fram Relay texnologiyasi kadrlarida foydali 
yuklama maydonining uzunligi 4096 baytgacha oshirilgan, X.25 
protokolida esa 256 bayt.