Telekommunikatsiya tarmoqlariga texnik xizmat

 
Zamonaviy optik abonenet ulanish tarmoqlari 
Barchamizga 
ma’lumki 
bugungi 
kunda 
telekommunikatsiya 
tarmoqlarining muammoli qismi abonent kirish tarmoqlari xisoblanadi. Bu 
asosan mavjud o‘rama juft mis simli aloqa kabellari asosida qurilgan 
abonent kirish tarmoqlarining o‘tkazish qobiliyatining pastligi, signallarni 
uzoq masofaga sifatli yetkazishda muammolar mavjudligi bilan 
xarakterlanadi. 
Xozirda rivojlangan axborotlashgan jamiyatda abonentlarning 
axborotga 
bo‘lgan 
extiyojlari 
tobora 
ortib 
bormoqda. 
Yangi 
telekommunikatsiya xizmatlarini taqdim etish jarayonida bu muammolar 
ayniqsa cheklanishlarni yuzaga keltiradi. Xususan bugungi kunda 
telekommunikatsiya xizmatlaridan biri sifatida keng rivojlanib borayotgan 
HDTV (high definition TV) - yuqori aniqlikdagi televizion xizmatini misol 
keltirish mumkin. Chunki axolining(abonentlaring) aksariyat qismi bunday 
xizmatlarni taqdim etishga tayyor bo‘lmoqda ya’ni, ular ENT(elektron-nur 
trubkali) televizion qabul qilgichlarini (televizorlarini) suyuq kristalli yoki 
plazmali tevizion qabul qilgichlarga almashtirmoqdalir. Bu esa ularga 
HDTV televizion xizmatidan foydalanish imkoniyatini beradi. 
Ushbu xizmatni amalga oshirish uchun tashkil qilingan tarmoqga 
o‘tkazish qobiliyati va paketlarning o‘z vaqtida yetkazib berilishi bo‘yicha 
yuqori talablar qo‘yiladi. Chunki bu xizmatni taqdim qilish internet va 
telefoniya xizmatlariga nisbatan ancha murakkab va nisbatan katta 
o‘tkazish qobiliyatini talab qiladi.
Masalan rivojlangan mamlakatlarda (AQSh, Osiyo-Tinch okeani 
regioni mamlakatlari, Yevropa) keng polosali abonent tarmoqlarini 
qurishda opperatordan abonentga 25/50 Mbit/s, abonentdan operatorga esa 
10 Mbit/s dan kam bo‘lmagan tezliklarni ta’minlash ko‘zda tutilgan. 
Ommaviy ravishda axolini bunday tezlik bilan ta’minlashda optik tolali 
texnologiyalardan foydalanish eng samarali usul xisobdlanadi. Ya’ni, keng 
polosali abonent kirish tarmoqlarini qurishni FTTX (Fiber to the X) 
konsepsiyasi asosida amalga oshirish. FTTX konsepsiyasini amalga 
oshirishda 
asosan 
PON 
texnologiyasidan 
foydalaniladi. 
FTTX 
konsepsiyasining bir qancha variantlari bor: 

---

130 
 
FTTHome –xonadongacha (kvartiragacha) optik tolali abonent 
tarmog‘ini qurish; 
 
FTTPremises –xususiy binogacha optik tolali tarmoq qurish; 
 
FTTBuilding – ko‘p qavatli axoli turar joyigacha optik tolali 
tarmoq qurish (taunxaus); 
 
FTTCurb – taqsimlash shkafigacha optik tolali tarmoq qurish 
(pod'ezdlarda).