Telekommunikatsiya tarmoqlariga texnik xizmat
Download 6.66 Mb. Pdf ko'rish
|
T
|
(application)
– tarmoqda uzatiladigan axborot manbalari va foydalanuvchilari hisoblanuvchi amaliy jarayonlar va tarmoq terminallarini boshqaradi. Bu sathning vazifasi foydalanuvchining dasturini ishga tushirish, ularni bajarishni, ma’lumotlarni kiritish- chiqarishni, terminallarni boshqarish va tarmoqni ma’muriy boshqarishdir. Bu sathda foydalanuvchilarga turli xizmatlarni taqdim etish ta’minlanadi. Bu sathda ma’lumotlar uzatish infratuzilmasini sozlash hisoblanuvchi texnologiyalar ishlaydi: elektron pochta, tele va videokonferensiya, resurslarga ulanish, internetda ishlash va b.q. Taqdim etish sathi (presentation) – tarmoqda uzatiladigan ma’lumotlarni amaliy jarayonlar uchun qulay bo‘lgan ko‘rinishga o‘zgartirish va izohlash. Ma’lumotlarni moslashtirilgan formatda va tuzilishda taqdim etish, turli tillardan izohlash dasturi, translyatsiyalash, ma’lumotlarni shifrlashni ta’minlaydi. 213 Seans sathi (session) – amaliy jarayonlar orasidagi aloqa seanslarini o‘tkazish va tashkil qilish (tarmoq abonentlari orasidagi seanslarni ta’minlash, ma’lumotlar uzatish rejimini va navbatini boshqarish: simpleks, yarimdupleks, dupleks). Bu sathning ko‘pgina funksiyalari, ulanishni o‘rnatish va amaliyotda ma’lumotlar almashish tartibini ta’minlash transport sathda amalga oshiriladi, shuning uchun seansli sath protokollarini qo‘llash chegaralanishga ega. Transport sathi (transport) – ma’lumotlarni segmentlashtirishni boshqarish (segment – transport sathni ma’lumotlar bloki) va manbadan foydalanuvchiga (abonentlar orasidagi logik kanalni o‘rnatish va axborotni boshqarishni almashtirish, ma’lumotlar uzatish sifatini ta’minlash) ma’lumotlarni ikki tomonlama uzatish. Bu sathda tarmoq sathga taqdim etiladigan xizmatlar qo‘llanilishi optimallashtiriladi, ya’ni kam xarajatlarda maksimal o‘tkazish qobiliyati ta’minlanadi. Transport sath protokollari juda keng rivojlangan va amaliyotda jadal qo‘llaniladi. Bu sathda uzatilayotgan axborotning ishonchliligini nazoratiga katta ahamiyat berilgan. Tarmoq sathi (network) – tarmoqda ma’lumotlar uzatishni logik kanalini boshqarish (ma’lumotlarni marshrutlash va adreslash, kommutatsiyalash: kanallar, xabarlar, paketlar va multipleksorlash). Bu sathda tarmoqning bosh telekommunikatsiya vazifasi – foydalanuvchilarning aloqasini ta’minlash amalga oshiriladi. Tarmoqning har bir foydalanuvchisi albatta bu sathning protokollarini qo‘llaydi va tarmoq sathi protokollari qo‘llaniladigan o‘zining yagona tarmoq adresiga ega. Bu sathda ma’lumotlarni strukturalash bajariladi – ma’lumotlarni paketlarga joylashtirish va paketlarga tarmoq adreslarini berish (paket– tarmoq sathini ma’lumotlar bloki). Kanal sathi (data-link) – tarmoq sathi obyektlari orasida ma’lumotlar uzatishni fizik kanalini boshqarish va shakllantirish, fizik ulanishlarni shaffofligini ta’minlash, uzatishdagi xatoliklarni to‘g‘rilash va nazorat qilish. Bu sathning protokollari ko‘p sonli va o‘zining funksional imkoniyatlari bilan bir-biridan farqlanadi. Bu sathda ko‘p kanalga ulanish protokollari mavjud. Boshqarish kadrlar sathida bajariladi (kadr–kanal sathidagi ma’lumotlar bloki). Fizik sath (physical) – tarmoqni fizik kanal bilan ulanishini uzish va ushlab turish, o‘rnatish. Boshqarish raqamli bitlar sathida (impulslar, uning amplitudasi, formasi) va analog (uzluksiz signalni fazasi, amplitudasi va chastotasi) sathda bajariladi. Sathlar orasida uzatiladigan axborot bloklari standart formatga ega: sarlavha, xizmat axboroti, ma’lumotlar va oxir. Har 214 bir sath axborot blokini quyida turuvchi sathga uzatishda, uni o‘zining sarlavhasi bilan ta’minlaydi. Yuqori turuvchi sathni sarlavhasi quyi turuvchi uzatiluvchi ma’lumotlar singari qabul qilinadi. Axborotni uzatish muhiti sifatida mis kabellar, tolali optik kabellar va atrof fazo (simsiz aloqa) bo‘lishi mumkin. Magistral aloqa uchastkalarida asosan optik kabellar keng qo‘llaniladi. Keng polosali ulanish tarmog‘ida asosan mis kabellar qo‘llaniladi. Shuning uchun asosan ulanish tarmoqlarida qo‘llaniladigan misli kabellar turini ko‘rib chiqamiz. Download 6.66 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|