Telekommunikatsiya tarmoqlariga texnik xizmat

Ochiqlik. Internet tarmog‘i ochiq tizim prinsipiga asoslangan.  
ATM texnologiyasi ma’lumotlar uzatishni turli texnologiyalari 
qo‘llanilgan tuzilishli tarmoqlarni birlashtirish masalasini yetarli darajada 
samarali yechish imkoniga ega. Telekommunikatsiyaning barcha 

---

223 
operatorlari bu texnologiyani qo‘llaydi va multiservisli tarmoqni 
yaratishda asosiy raqobat ATM va MPLS texnologiyalari orasidadir.
ATM texnologiyasida qayd etilgan o‘lchamdagi (53 bayt) paketlar 
qo‘llaniladi. Xatoliklarni aniqlash va to‘g‘rilash faqat sarlavhada amalga 
oshiriladi. Axborotli yacheyka ichidagi uchun xech qanday tekshirish va 
qayta tiklash bajarilmaydi va ulanishga mo‘ljallangan axborot uzatish 
qo‘llaniladi. ATMni amalga oshirish odatda qurilmali ta’minot yordamida 
amalga oshiriladi. Buning hammasi multipleksorlash bilan birgalikda 
kechikish vaqtini kamaytiradi, bu esa real vaqtdagi trafikni uzatishda 
zarurdir.
ATM texnologiyasi, trafikni boshqarish usullarini va xizmat 
ko‘rsatish sifati mexanizmlarini taqdim etadi. Bu shuni bildiradiki, ATM 
tarmoqlarida o‘tkazish qobiliyatini talab etilgan qiymatini kafolatlaydigan 
resurslarni, uzatishni kechikishi va yacheykalar yo‘qolish sathini 
zahiralashi mumkin.
Yacheykaning standart tuzilishi 2.13-rasmda keltirilgan. ITU 
standartiga binoan ATM yacheykasining uzunligi 53 baytni tashkil etadi. 
Yacheykaning sarlavhasi va foydali yuklama maydoni mos holda 5 va 48 
baytdan iborat. Bundan tashqari foydali yuklama maydonida birdan ikki 
baytgacha uzunlikdagi katta bo‘lmagan sarlavha bo‘lishi mumkin. Foydali 
yuklama blokidagi foydalanuvchining ma’lumoti segmentatsiya deyiladi. 
Foydali yuklama blokiga sarlavhani qo‘shilishi inkapsulyatsiya jarayoni 
sifatida aniqlangan. 
2.12-rasm. ATM yacheykasining tuzilishi