Тема 3 когнитив жараёнлар. ДиқҚат ва унинг турлари

Тема 3   КОГНИТИВ ЖАРАЁНЛАР. ДИҚҚАТ ВА УНИНГ ТУРЛАРИ.

ҲИССИЙ БИЛИШ ЖАРАЁНЛАРИ:

• СЕЗГИ
• ДИҚҚАТ
• ИДРОК
• ХОТИРА
• ТАСАВВУР

АҚЛИЙ БИЛИШ ЖАРАЁНЛАРИ:

• ТАФАККУР
• НУТҚ

БИЛИШ ЖАРАЁНЛАРИНИНГ ТУРЛАРИ:
Диққат - инсон фаолиятининг барча турларини муваффақиятли амалга оширишнинг ва уларни самарадорлигини таъминловчи муҳим шартлардан биридир.

Диққат муайян шароитларда ва вазиятларда мўлжал олиш имконини беради. Бундай шароитларни ҳисобга олиш одам амалга ошираётган фаолиятнинг онгли равишда кечишини ва унинг сермаҳсул бўлишини таъминлайди. Ҳар қандай масаланинг ва ҳар қандай ҳаётий вазифанинг ҳал қилиниши одамдан ўз диққатини ана шу масаланинг мазмунига ҳамда уни бажариш учун қилинадиган ҳаракат усулларига қаратишни талаб қилади. Демак, диққат қолган барча психик жараёнлардан сезиларли даражада фарқ қилади. Унинг ўзига хослиги шундан иборатки, у акс эттириш формаси сингари психик фаолиятнинг мустақил тури эмас, балки бошқа психик жараёнларнинг уюшган фаоллигидир.
Идрок атрофдаги нарсаларнинг ҳажмини "ўзгартиради«. Диққат эса унга аниқлик беради.
Кўзлар кўпинча биз кўрган нарсаларнинг катталиги ҳақида бизни алдайди:
фотосуратдаги иккита қизил чизиқни кўриб чиқинг ва қайси бири узунроқ эканлигини аниқлашга ҳаракат қилинг.
Қайси билиш жараёни фаол бўлди?
ҚАҲВА ДОНАЛАРИ ОРАСИДА РАСМЛАРНИ ТОПИНГ
Попробуйте прочитать текст, называя не само слово, а цвет, которым это слово написано.
Диққат барча психик жараёнларда қатнашади, уларнинг маҳсулдорлигини оширишга таъсир этади.
ихтиёрий
ихтиёрсиз
Ихтиёрийдан сўнгги
ДИҚҚАТ ТУРЛАРИ

ДИҚҚАТ ХУСУСИЯТЛАРИ

Кўчиши
Тақсимланиши
Кўлами
Бузилиши

Диққатнинг кўчиши

ThemeGallery is a Design Digital Content & Contents mall developed by Guild Design Inc.
Фаолият жараёнида диққатни бир объектдан иккинчи объектга кўчиши

Диққатни тақсимланиши

икки ва ундан кўпроқ фаолият турларини айни бир вақтнинг ўзида бирга қўшиб бажарилиши

Диққатнинг кўлами

Бир даврнинг ўзида диққат томонидан қамраб олиниши мумкин бўлган объектларнинг миқдори

Диққатнинг бузилиши

ёки паришонлик – ихтиёрий диққатнинг сустлиги

Паришонлик – диққатни маълум бир объектга қарата олмаслик

«ШУЛЬТЕ ЖАДВАЛИ»

Диққат хусусиятларини ривожлантириш

• Диққат хусусиятларини ривожлантириш
• Кўриш майдонини, кўламини кенгайтириш
• Тез ўқишни ривожлантириш
• Образли тафаккур
• Фотоўқиш
• Вертикал ўқишни такомиллаштириш
• Диққатни жамлаш

Эътиборингиз учун рахмат!