Tema: Auditler sho’lkemi ha’m auditorliq g’aresizlik

Tema:
Auditler sho’lkemi ha’m auditorliq g’aresizlik
Reje:
1. Auditorliq shólkemi
2. Audittin’ maqseti
3. Ǵárezsizliktiń túrleri
4. Klient menen munasábetler
A’debiyatlar dizimi


Auditorliq shólkemi
— Auditorliq iskerligin ámelge asırıw litsenziyasına iye bolǵan yuridikalıq shaxs. Auditorliq shólkemi óz iskerligin ámelge asırıwda ǵárezsiz bolıp tabıladı. Auditorliq shólkemleri ministrlikler, mámleket komitetleri, keńseleri hám de taǵı basqa mámleket hám xojalıq basqarıw shólkemleri tárepinen dúzilisi múmkin emes.
Auditorliq shólkeminiń basshısı tek auditor bolıwı kerek. Onıń nızam hújjetlerde názerde tutılǵan ustav kapitalı ámeldegi bolıwı kerek. Auditorliq shólkemleri O'zR Ádillik ministrliginde mámleket diziminen ótkeriliwi kerek.
Ádillik ministrligi Auditorliq shólkemleriniń mámleket reestrini júrgizedi. Auditorliq shólkemlerin mámleket diziminen ótkeriw hám olardıń davlar reestrini júrgiziw tártibi nızam hújjetleri menen belgilenedi.
Auditordin’ ǵárezsizligi ge belgi etedi ǵárezsizlik dıń ishki auditor yamasa dıń sırtqı auditor tekserilip atırǵan biznesde finanslıq mápdar bolıwı múmkin bolǵan táreplerden. Ǵárezsizlik talap etedi pútinlik hám an ob'ektiv jantasıw audit procesine. Kontseptsiya auditor óz jumısın erkin hám qalıs orınlaw.
Ishki auditordin’ ǵárezsizligi auditorliq tekseriwi nátiyjesinde máplerine zálel etkazilishi múmkin bolǵan táreplerden ǵárezsizlikti ańlatadı. Ishki basqarıwdıń ayriqsha máseleleri etarli emes xaterlerdi basqarıw, jeterli emes ishki basqarıw hám jarlı basqarıw.
Audit tuwrısındaǵı qaǵıyda hám esabat beriw Baqlaw komiteti ulıwma ǵárezsizlikti támiyinleydi basqarıw, etika qaǵıydaları kompaniyanıń (hám ishki auditorliq kásipiniń) jetkizip beretuǵınları, klientleri, úshinshi shaxslar hám basqalar ǵárezsizligi tuwrısında kórsetpeler beriwge járdem beredi.
Sırtqı auditordin’ ǵárezsizligi baspa etilgen nátiyjelerden mápdar bolǵan partiyalardan ǵárezsizlikti ańlatadı finanslıq esabatlar subiekttiń. Qollap-quwatlaw hám Baqlaw komiteti klient kompaniyasınıń shártnaması hám mámleket buxgalteriya esabı standartları / kodekslarine shártnamalıq silteme ádetde ǵárezsizlikti támiyinleydi basqarıw, etika qaǵıydaları jámiyetlik buxgalteri kásipi) jetkizip beretuǵınlar, klientler, úshinshi adamlardıń ǵárezsizligi tuwrısında kórsetpeler beriwge járdem beredi... Ishki hám sırtqı máseleler firmanıń nominal túrde ǵárezsiz bólindileri auditorliq hám konsalting xızmetlerin usınıs etkende buz'ladı. The Sarbanes-Oksli nızamı 2002 jilg’i bunday máselelerge nızamlı munasábet.
Bul maqalada tiykarınan ǵárezsizlik dıń nızamlı auditor (ádetde sırtqı auditor dep ataladı). Bas audit atqarıwshısı, maqalalar " Ǵárezsiz munasábet" hám " shólkemlestirilgen ǵárezsizlik" yamasa IIA tárepinen analiz etilgen shólkemlestirilgen ǵárezsizlik.