Tema: Balıqshılıq xojalıǵında gidrotexnik qurılıs jumısları

Tema: Balıqshılıq xojalıǵında gidrotexnik qurılıs jumısları
Gidrotexnikalıqa imaratları — suw resurslarınan paydalanıw yamasa suwdiń buzıw tásirine qarsı gúres ushın qurılatuǵın imaratlar. Gidrotexnikalıqa imaratları wazıypası boyınsha 2 gruppaǵa —ulıwmalıq áhmiyetke iye bolǵan hám arnawlı imaratlarǵa bólinedi. Ulıwma áhmiyetke iye bolǵan Gidrotexnikalıqa imaratları quramınasuv damlagich, suw alǵısh, suw taslama hám suw retlegish imaratları kiredi. Suw dambılagishlar (bóget, qashı ) qurılıstıń aldı hám arqasında suw basımı yamasa suw júzesinde ayırmashılıqlar payda etedi.
Suw olgich (suw qabıllaǵısh ) imaratlar suwdı derek (dárya, kól, suw bazası hám b.) den kanallarǵa aǵızıw ushın xızmet etedi. Suw ótkizgish (vodovod) suwdı tiyisli jaylar (kanal, nawa, akveduk, dyuker, trubalar, gidrotexnikalıqa tunelleri) ga jóneltiriw maqsetinde qurıladı ; tutastiruvchi imaratlar (suw túsirgish, tezoqar, sarqırama, kanal retlegishleri) Gidrotexnikalıqa imaratları túrli bólimleriniń tuwri qosılıwın támiyinleydi. Suw taslama imaratlar suw bazaları, kanallar, basımlı háwizlerden artıqsha suwdı shıǵarıp jiberiwge xızmet etedi. Shıǵarıp (tastap ) jiberiletuǵın suw muǵdarın retlew ushın suw taslama imaratlarǵa támbiler ornatıladı.
Retlegish (jóneltirgish) imaratlar suw aǵımı tábiyiy sharayatların ózgertiw hám jaqsılawǵa, ózen hám qıraqlardı juwılıp ketiwden, oqiziqlarning toplanıp qalıwınan, muz tásiri hám basqalardan qorǵawǵa mólsherlengen. Arnawlı Gidrotexnikalıqa imaratları gidroenergetika (gidroelektr stansiya ımaratları, basımlı háwizler hám b.), suw transportı (keme kótergish shlyuzlar, pristanlar hám b.) imaratları, meliorativ (magistral hám bóliwleytuǵın kanallar, suwdı kerekli biyiklikke kóteriw ushın nasos stansiyası, kollektor -drenaj tarmagi, tındırǵısh, suw bóliwlegishler, suw ólshew qurılmaları hám b.) imaratlar, suw támiynatı hám de kanalizaciya imaratları hám b. kiredi.
Gidrotexnikalıqa imaratları wazıypasına kóre tiykarǵı (bógetler, basımlı diywallar, suw taslama, retlew imaratları, tunnellar hám b.) hám járdemshi imaratlar (muzdan qorǵaw imaratları, ajıratıw diywalları hám b.) ga bólinedi. Gidrotexnikalıqa imaratları kapitallıǵı boyınsha 4 dárejege (4 darajaga járdemshi imaratlar kiredi) bólinedi.
Qabıl etilgen kapitallıq dárejesine muwapıq Gidrotexnikalıqa imaratları dıń bekkemlik dárejesi, yaǵnıy shıdamlılıq hám turaqlılılıq dárejesi anıqpanadi, esaplıq maksimal suw sarpı (l/s yamasa m'/s), qurılıs materiallarına talaplar belgilenedi. Gidrotexnikalıqa imaratları basqa injenerlik imaratlardan turaqlı túrde aǵıp yamasa tınısh turǵan suw tásiri astında bolıwı menen parıq etedi. Suw Gidrotexnikalıqa imaratları ga mexanik (statistikalıq hám dinamikalıq júk, suwdiń jer silkiniw waqtı daǵı basımı, filtratsiya basımı, muz basımı, oqiziqlarning buzıw tásiri hám b.), fizikalıq hám ximiyalıq (materiallardıń tat basıwı, grunt daǵı duzlar eriwi, úlken tezlik hám vakuum payda bolatuǵın kvitatsiya hám b.), biologiyalıq (ot ósiwi hám b.) tásir ótkeredi. Usınıń sebepinen Gidrotexnikalıqa imaratları qurıwda arnawlı gidrotexnikalıq beton, temir-beton hám b. miytin materiallar qollanıladı. Gidrotexnikalıqa imaratlarıdan paydalanıwda zamanagóy avtomatıka hám telemexanika quralları qollanıladı.