Tema: kirisiw. Sintaksis hám onin` izertlew obyekti

Hal feyil toplamı
Hal feyiller hár túrli mánidegi tolıqlawısh hám pısıqlawısh mánidegi sózlerdi basqarıp hal feyil toplamın dúzedi.
Bunday toplamlar hal feyildiń barlıq formalarınan dúzile beriw múmkin. 1.Ol seni tún uyqısın tórt bólip, masaq terip asırap edi. 2. Jaǵımsız dawısın esite sala ol úyden juwıra shıqtı. 3. Balasın kórmegenine ana tınım tappadı. 4. Jumamurattıńúyine kelgeli ákesiniń qabaǵı ashılmadı.Bunday feyil toplamlar kóbinesi tolıqlawısh hám pı­sıqlawıshlar bolıp keledi (waqıt, sın, maqset, shárt, muǵdar).

Kelbetlik feyil toplamı

Kelbetlik feyiller hár túrli sózlerdi basqarıp kelip kel­betlik feyil toplamların dúzedi. Kelbetlik feyil jasawshı =ǵan//=gen, =qan// =ken, =tuǵın, =ar//=er,=r qosımtaları arqalı jasalǵan barlıq kelbetlik feyiller feyil toplamların dúziwi múmkin. Kelbetlik feyiller ataw formasında, seplik hám tartım jalǵawı jalǵanıw arqalı hám kómekshi sózler menen dizbeklesip kelbetlik feyil toplamların dúzedi. Bular hár qıylı keńeytilgen aǵzalar xızmeti atqarıp keledi.=ǵan//=gen formalı kelbetlik feyil feyil toplamın dúziwde keń túrde qollanıladı. Ol bul toplamda eń tiykarǵı basqarıwshı sóz bolıp xızmet etedi. Bul feyil toplamı baslawısh, bayanlawısh, anıqlawısh, tolıqlawısh, pısıqlawısh xızmetinde de qollanıladı. Mıs: Amannıń qay qıyalda baratırǵanı maǵan belgisiz. Jaqsı sóylegen as jer, Jaman sóylegen tas jer.
Tolıqlawısh xızmetinde: Meniń qayda ketkenimdi hesh kim bilmewi kerek. Seniń oqıwǵa kirgenińdi, oqıw pitkerip adam bolıp jumısqa aralasqanıńdı kóre almay ketti-á!
Anıqlawısh xızmetinde: Dáslebinde ortaq gúrriń tawıp otırǵan olar bara-bara ekew ara sóylesiwge kiristi. Klassqa kútilmegende qolına gúl kótergen muǵallim kirip keldi. Usı waqıtqa shekem birge islesip kiyatırǵanlardıń jaman­lıǵın kórgenim joq.
Pısıqlawısh xızmetinde: Onıń menen sóylesken sayın sóyleskim keledi. Maman hesh nárse bilmegensip sálemlesti. Otırıspa qızıńqıraǵınnan keyin hámmesi ekew ara sózge ótti. Kóp waqıttan beri kórmegenge tanımay qaldım.