Tənzimləmə texnikası -qr 4118a


λt (λ>0, M0 olanda kəsilməzdir və Meλt


Download 0.54 Mb.
bet2/3
Sana27.08.2023
Hajmi0.54 Mb.
#1670564
1   2   3
Bog'liq
Tənzimləmə texnikası

λt (λ>0, M<0) funksiyasına nəzərən sürətlə azalır

  • f(t) funksiyası t>0 olanda kəsilməzdir və Meλt (λ<0, M<0) funksiyasına nəzərən sürətlə artırsa

  • f(t) funksiyası 0λt (λ>0, M>0) olanda sürətlə azalırsa

    78. Təsvirdən orjinala keçmək üçün ... istifadə edilir:



    1. f(t)=

    2. f(t)=

    3. f(t)=

    4. f(t)=

    5. f(t)=

    79. Sıfır başlanğıc şərtində çıxış koordinatının Laplas təsvirinin giriş koordinatının Laplas təsvirinə olan nisbətinə ... deyilir



    1. ötürmə funksiyası W(S)=

    2. tezlik funksiyası W(S)=

    3. Loqarifmik funksiyası W(S)=

    1. D) Amplitud tezlik xarakteristikası

    1. Çıxış sisteminin

    80. Dinamiki sistemin fiziki reallaşma şərti













    81.Sistemin ötürmə funksiyası məlumdursa, amplitud faza – tezlik xarakteristikasını necə almaq olar:



    1. S=jω əvəzləməsi ilə

    2. S=a+ jω əvəzləməsi ilə

    3. S=a - jω əvəzləməsi ilə

    4. S= əvəzləməsi ilə

    5. S= əvəzləməsi ilə

    82. Sistemin amplitud-faza-tezlik xarakteristikasını necə almaq olar



    1. onun girişinə U(t)= harmonik xarakterli periodik funksiya təsir etdikdə

    2. onun girişinə vahid funksiya təsir etdikdə

    3. onun girişinə funksiyası təsir etdikdə

    4. onun girişinə funksiyası təsir etdikdə

    5. onun girişinə funksiyası təsir etdikdə

    83. Amplitud – faza – tezlik xarakteristikasının modulu necə tapılır













    84.L(ω) loqoritmik amplitud tezlik funksiyasının – dan asılılıq qrafikinə ... deyilir



    1. Bod diaqramı

    1. B) Viner – Horf diaqramı

    2. Laplas diaqramı

    3. Fürye diaqramı

    4. Raus diaqramı

    85. ω – nın qiyməti - dan - a qədər dəyişdikdə W(jω) amplitud – faza – tezlik funksiyasına uyğun vektorun ucu kompleks müstəvidə trayektoriya cızır ki, buna ...... hodoqrafı deyilir



    1. amplitud – faza – tezlik xarakteristikasının

    2. ampitud xarakteristikasının

    3. amplitud – tezlik xarakteristikasının

    4. amplitud – faza xarakteristikasının

    5. keçid xarakteristikasının

    86. Laqarifmik amplitud tezlik funksiyasını göstərin.













    87. Zamanın istənilən anında çıxış kəmiyyətinin qiymətinin giriş kəmiyyətinin qiymətinə mütənasib olan ... bəndə deyilir



    1. Gücləndirici bənd

    2. inteqrallayıcı bənd

    3. diferensiallayıcı bənd

    4. konservativ bənd

    5. rəqsi manqa

    88. İnteqrallayıcı bəndin diferensial tənliyi













    89.Diferensiallayıcı bəndin diferensial tənliyi













    90.Keçid xarakteristikasının tərifi.



    1. heç biri

    2. bəndin girişinə sönən rəqslər verilərsə onun çıxış parametrinin dəyişməsi

    3. bəndin girişinə sinusoidal siqnal verilərsə onun çıxış paramterinin dəyişməsi

    4. bəndin girişinə sıçrayışla azalan siqnal verilərsə, onunçıxış parametrinin dəyişməsi

    5. bəndin girişinə sabit impuls verilərsə, onun çıxış parametrinin dəyişməsi

    91. Vahid impuls nə deməkdir?



    1. çox-çox qısa müddətli impuls siqnalının riyazi ideallaşdırılmasıdır

    2. hündürlüyü və müddəti sonsuzluğa bərabər impuls

    3. amplitudası modulyasiya olunmuş impulsların ideallaşdırılmasıdır

    4. amplitudası sinusoidal qanunla dəyişən impuls

    5. hündürlüyü sıfra, müddəti sonsuzluğa bərabər impuls

    92.Konservativ bəndin diferensial tənliyi













    93. İkinci tərtib aperiodik bəndin tənliyi













    94. Aperiodik (ətalətli) bəndin diferensial tənliyi













    95. Rəqsi bəndin diferensial tənliyi













    96. Gecikmə bəndinin diferensial tənliyi













    97. Tənzim sistemində elemenlərin dinamiki tənliyi qurulduqda birinci addım



    1. sistemdəki fiziki qanunları aydınlaşdırmaq

    2. sistemi ayrı – ayrı bəndlərə ayırmaq

    1. C) sistemin dayanıqlığının təyini

    1. sistemin elementlərinin sayının ixtisara salınması

    2. sistemin elementlərinin statik xarakteristikalarını qurmalı

    98.Tənzim sistemində elementlərin dinamiki tənliyi qurulduqda ikinci addım



    1. başlanğıc tənlikdəki dəyişənlərdən asılı olan faktorların təyin olunması

    2. başlanğıc şərtləri aydınlaşdırmaq

    3. başlanğıc tənlikdəki şərtləri azaltmaq

    1. D) başlanğıc tənlikdən birinci birinci dəyişəni təyin etmək

    2. E) başlanğıc tənliyin qütbləri və sıfırlarını təyin etməli

    99. Bir neçə dəyişənli qeyri – xətti funksiya , qərarlaşmış rejimə uyğun qiymətlərin yaxınlığında bu dəyişənlərin kiçik artımlarına görə hansı sıraya ayrılır?



    1. Teylor

    2. Furye

    3. Laplas

    4. Hurvist

    5. Mixaylov

    100. Sistemin qərarlaşmış (müvazinət) vəziyyətində halını göstərən tənliklər necə adlanır?



    1. statik tənlik

    2. dinamik tənlik

    3. stasionar tənlik

    4. qeyri-xətti tənlik

    5. eksponensial tənlik

    101. Texnoloji proseslərin idarə edilməsi üçün istifadə olunan vasitələri şərti olaraq necə adlandırırlar?



    1. texnoloji proseslərin avtomatlaşdırılmış idarəetmə sistemləri

    2. texnoloji proseslərin informasiya sistemləri

    3. texnoloji proseslərin alqoritmik sistemləri

    4. texnoloji proseslərin avtomatlaşdırılmış elementlər sistemi

    5. texnoloji proseslərin proqramlar sistemi

    102. AİS – lərin hazırlanması zamanı onların xarici layihələndirilməsi nədir?



    1. prosesin tədqiqatında və onun arzu olunan xarakteristikalarının formalaşmasından ibarətdir

    2. tətbiq olunan cihazların xarakteristikalarından ibarətdir

    3. avtomatlaşdırılmış elementlərin xarakteristikalarından ibarətdir

    4. alqoritmik sistemlərin xarakteristikalarından ibarətdir

    5. xarakteristikaların alınmasını təmin edən konstruktiv qərarların qəbuludur

    103. AİS – lərin hazırlanması zamanı onların daxili layihələndirilməsi nədir?



    1. xarakteristikaların alınmasını təmin edən konstruktiv qərarların qəbuludur

    2. prosesin tədqiqatından və onun arzu olunan xarakteristikalarının formalaşmasından ibarətdir

    3. alqoritmik sistemlərin xarakteristikalarından ibarətdir

    4. tətbiq olunan cihazların xarakteristikalarından ibarətdir

    5. avtomatlaşdırılmış elementlərin xarakteristikalarından ibarətdir

    104. TP AİS – in lokal avtomatik sistemlərinin effektivliyinin yüksəldilməsi necə əldə olunur?



    1. TP AİS – in avtomatlaşdırılmış layihələndirmə sistemlərinin tətbiqi nəticəsində

    2. seçilmiş alqoritmik sistemlərin tətbiqi nəticəsində

    3. xüsusi cihazların tətbiqi nəticəsində

    4. xarakteristikaların alınmasının təmin olunması nəticəsində

    5. alqoritmik sistemlərin cə dəqiq cihazların tətbiqi nəticəsində

    105. TP AİS – in avtomatlaşdırılmış layihələndirmə sisteminə daxil deyil:



    1. texnoloji avadanlığın xarakteristikaları ilə texnoloji sxemləri

    2. tədqiqat sistemi

    3. modelləşdirmə sistemi

    4. optimallaşdırma sistemi

    5. proqramlaşdırmanın avtomatlaşdırılmış sistemi

    106. TP AİS – nin və lokal avtomatik sistemlərin layihələndirilməsi vaxtı hansı sistemlərdən istifadə olunur?



    1. layihə - smeta sənədlərinin avtomatik hazırlanması sistemləri

    2. tədqiqat sistemləri

    3. modelləşdirmə sistemi

    4. optimallaşdırma sistemi

    5. proqramlaşdırmanın avtomatlaşdırılmış sistemləri

    107. Texniki və işçi layihələndirmənin riyazi və proqram təminatının yaradılmasının avtomatlaşdırılması üçün hansı sistem nəzərdə tutulmuşdur?



    1. proqramlaşdırmanın avtomatlaşdırılmış sistemi

    2. layihə - smeta sənədlərinin avtomatik hazırlanması sistemi

    3. optimallaşdırma sistemi

    4. modelləşdirmə sistemi

    5. tədqiqat sistemi

    108. Layihəöncəsi tədqiqatların və TP AİS – yaradılmasının sonrakı mərhələlərində tədqiqatların keçirilməsi vaxtı istifadə olunan sistemlərə aid deyil:



    1. latihə - smeta sənədlərinin avtomatik haxırlanması sistemi

    2. tədqiqat sistemləri

    3. modelləşdirmə sistemləri

    4. avtomatlaşdırma sistemi

    5. Tədqiqat və modelləşdirmə sistemlər

    109. Layihə - smeta sənədlərinin avtomatik hazırlanması sistemlərinə daxil deyil:



    1. tədqiqat və modelləşdirmə sistemi

    2. informasiya – axtarış altsistemi

    3. birləşdirmə sxemlərinin sintezi altsistemi

    4. mühəndis – hesablamalar altsistemi

    5. tipik layihə qərarlarının sintez və analiz altsistemi

    110. İnformasiya təminatı layihə - smeta sənədlərinin avtomatik hazırlanması sisteminin hansı altsisteminə aiddir?



    1. informasiya – axtarış altsisteminə

    2. birləşmə sxemlərinin sintezi altsisteminə

    3. tipik layihə qərarlarının sintez və analiz altsisteminə

    4. mühəndis – iqtisadi hesablamalar altsisteminə

    5. sifariş və smeta sənədləşməsinin generasiyası altsisteminə

    111. Təsnifatı və kodlaşdırma sistemi layihə - smeta sənədlərinin avtomatik hazırlanması sisteminin hansı altsisteminə daxildir?



    1. informasiya – axtarış altsisteminə

    2. sifariş və smeta sənədləşməsinin generasiyası altsisteminə

    3. birləşmə sxemlərinin sintezi altsisteminə

    4. mühəndis – iqtisadi hesablamalar altsisteminə

    5. tipik layihə qərarlarının sintez və analiz altsisteminə

    112. Layihə - smeta sənədlərinin avtomatik hazırlanması sisteminin sifariş və smeta sənədləşməsinin generasiyası altsistemi hansı funksiyanı yerinə yetirir?



    1. avadanlığın spesifikasiyalarının avtomatlaşdırılmış icrasını, smeta sənədləşməsini təmin edir

    2. təminat və kodlaşdırmanı təmin edir

    3. normativ – sorğu məlumatlarının toplanmasını təmin edir

    4. sorğu informasiyalarının toplanmasını təmin edir

    5. düzəliş və məlumat bazasının doldurulmasını və başqa altsistemlərə informasiyanın ötürülməsini təmin edir

    113. TP AİS – in layihələndirilməsi zamanı istifadə edilən hesablamalar proqramlarının komplekslərini layihə - smeta sənədlərinin avtomatik hazırlanması sisteminin hansı altsistemi özündə toplayır?



    1. mühəndis – iqtisadi altsistemi

    2. informasiya – axtarış altsistemi

    3. tipik layihə qərarlarının sintez və analiz altsistemi

    4. birləşmə sxemlərinin sintezi altsistemi

    5. sifariş və smeta sənədləşməsinin generasiyası altsistemi

    114. Layihə - smeta sənədlərinin avtomatik hazırlanması sisteminin tipik layihə qərarlarının sintez və analiz altsistemi hansı məqsəd üçün nəzərdə tutulmuşdur?



    1. layihələrin tipik həllərinin hazırlanması və yığılması, onların təkrar istifadəsi və layihələrinin inifikasiyası üçün

    2. TP AİS – in layihələndirilməsi zamanı istifadə edilən hesablamalar proqramlarının komplekslərini özündə toplamaq üçün

    3. prinsipial sxemlərin, birləşmə sxemlərinin hazırlanması üçün

    4. TP AİS – in yerinə yetirilmiş tipik layihə qərarlarına texniki vasitələr üzrə tələb edilən sorğu informasiyalarının verilməsi üçün

    5. avadanlığın spesifikasiyalarının avtomatlaşdırılmış icrasını, smeta sənədləşməsini təmin etmək üçün

    115. Layihə - smeta sənədlərinin avtomatik hazırlanması sisteminin sifariş və smeta sənədləşməsinin generasiyası altsistemi hansı funksiyanı yerinə yetirir?



    1. avadanlığın spesifikasiyalarının avtomatlaşdırılmış icrasını, smeta sənədləşməsini təmin edir

    2. tipik layihə qərarlarına texniki vasitələr üzrə tələb edilən sorğu informasiyasının verilməsini təmin edir

    3. normativ – sorğu məlumatlarının toplanmasını təmin edir

    4. istifadə edilən hesablamalar proqramlarının komplekslərinin toplanmasını təmin edir

    5. prinsipial və birləşmə sxemlərinin hazırlanmasını təmin edir

    116. TP AİS – in texniki layihələndirmə tapşırığına daxil deyil?



    1. texnoloji avadanlıqların istehsal sahələrinin çertyojları

    2. layihələndirmə üçün əsas

    3. avtomatlaşdırma layihəsi ilə əhatə edilən istehsalatların, aqreqatların adları və siyahısı

    4. avtomatlaşdırma məsələlərinin siyahısı

    5. layihələndirmə mərhələləri və texniki layihənin variantların hazırlanması tələbləri

    117. TP AİS – in konstruktor sənədlərinə daxil deyil:



    1. nəzarət edilən və tənzimlənən parametrlərin xarakteristikaları və siyahısı

    2. texnoloji avadanlığın və boru kəməri kommunikasiyalarının istehsal sahələrinin çertyojları

    3. əsas texnoloji avadanlıqla komplekt verilən cihazların, avtomatlaşdırma vasitələrinin xarakteristikaları

    4. avtomatlaşdırmanın texniki – iqtisadi effektivliyinin təyin edilməsi üçün məlumatlar

    5. tənzimləmə sistemlərinin hesabatı üçün zəruri məlumatlar

    118. Texnoloji proseslərin avtomatlaşdırılmış sistemlərinin layihələndirilməsi neçə mərhələdə yerinə yetirilir?



    1. 2

    2. 1

    3. 4

    4. 3

    5. 5

    119. Aşağıda göstərilənlərdən hansı layihə tapşırığının yerinə yetirilməsində heç bir rolu yoxdur?



    1. nəzarət edilən və tənzimlənən parametrlərin zəruri xarakteristikaları və siyahısı

    2. layihələndirilən obyektin tərkibi

    3. texnoloji qurğuların və avadanlıqların xarakteristikaları

    4. texnoloji qurğular, boru kəmərləri və s. göstərilməklə istehsalat binasinin çertyojları

    5. cihaz və avtomatlaşdırma quruluşları yerləşdiriləcək texnoloji qurğuların çertyojları

    120. Aşağıda göstərilənlərdən hansı layihə tapşırığı mərhələsinə aid deyil?



    1. avtomatik tənzimləmənin və nəzarət etmənin prinsipial sxemləri

    2. layihələndirilən obyektin tərkibi, texnoloji qurğuların əsas xarakteristikaları

    3. tənzimlənən və nəzarət edilən texnoloji parametrlərin aşağı və yuxarı ölçü hədləri

    4. avtomatlaşdırmanın texniki – iqtisadi effektivliyini hesablamaq üçün lazım olan məlumatlar

    5. cihazların və avtomatika vəsaitlərinin qidalandırılması üçün lazım olan sıxılmış hava, hidravlik və elektrik enerjisi haqqında məlumatlar

    121. Aşağıda göstərilənlərdən hansı işçi çertyojları mərhələsinə daxildir?



    1. avtomatik tənzimləmənin və nəzarət etmənin prinsipial sxemləri

    2. tənzimlənən və nəzarət edilən texnoloji parametrlərin aşağı və yuxarı hədləri

    3. tənzimləmənin keyfiyyətinə olan tələbat

    4. texnoloji qurğular, boru kəmərləri və s. göstərilməklə istehsalat binasının çertyojları

    5. lövhələri və pultları yerləşdirmək üçün binanın inşaat çertyojları

    122. Aşağıda göstərilənlərdən hansı layihə tapşırığı mərhələsinə aiddir?



    1. layihələndirilən obyektin tərkibi, texnoloji qurğuların və aqreqatların əsasxarakteristikaları

    2. avtomatik tənzimləmənin prinsipial sxemləri

    3. idarəetmə və nəzarət məntəqələri arasındakı əlaqə sxemləri

    4. lövhələrin və pultların quraşdırma çertyojları

    5. qeyri – standart avadanlıqların siyahısı

    123. Aşağıda göstərilənlərdən hansı işçi çertyojları mərhələsinə daxildir?



    1. avtomatik tənzimləmənin və nəzarət etmənin prinsipial sxemləri

    2. layihələndirilən obyektin tərkibi

    3. texnoloji qurğuların və aqreqatların əsas xarakteristikaları

    4. texnoloji qurğular, boru kəmərləri və s. gösterilməklə istehsalat binasının çertyojları

    5. avtomatlaşdırmanın texniki – iqtisadi effektivliyini hesablamaq üçün lazım olan məlumatlar

    124. TP AİS – nin layihələndirilməsinin təşkili prinsipləri neçə qrupa ayrılır?



    1. 2

    2. 3

    3. 4

    4. 5

    5. 7

    125. Aşağıda göstərilən prinsiplərdən hansı layihələndirmə obyektinin xüsusiyyətlərini təyin edən prinsiplərə aiddir?



    1. texnoloji prosesin iqtisadi effektivliyinin yüksəldilməsi

    2. TP AİS – in layihələndirilməsi prosesinin səmərəliliyinin yüksəldilməsi

    3. TP AİS – in layihələndirilməsi proseslərinin ümumi formada nizamlanması

    4. yaradılacaq TP AİS – in xüsusiyyətləri ilə layihələndirmə texnologiyası arasındalı uyğunluğu

    5. TP AİS – nin layihələndirmə texnologiyasının elementlərinin, layihənin məzmunu və həmçinin unifikasiyası

    126. Aşağıda göstərilən prinsiplərdən hansı layihələndirmə obyektinin xüsusiyyətlərini təyin edən prinsiplərə aid deyil?



    1. TP AİS – in layihələndirmə texnologiyasının elementlərinin, layihənin məzmunu və həcminin inifikasiyası

    2. TP AİS – in ayrı – ayrı elementlərinin standartlaşdırılması və unifikasiyası

    3. TP AİS və avtomatlaşdırılmış proses arasındakı tələbatların uyğunluğu

    4. Texnoloji proseslərin idarəedilməsi

    5. Texnoloji prosesin iqtisadi effektivliyinin yüksəldilməsi

    127. Aşağıdakı prinsiplərdən hansı layihələndirmə prosesinin xüsusiyyətlərini təyin edir?



    1. TP AİS – nin layihələndirilməsi proseslərinin ümumi formada nizamlanması

    2. Texnoloji prosesin iqtisadi effektivliyinin yüksəldilməsi

    3. TP AİS – in ayrı – ayrı elementlərinin standartlaşdırılması və unifikasiyası

    4. Texnoloji proseslərin idarəedilməsi proseslərinin ümumi formada nizamlanması

    5. TP AİS və avtomatlaşdırılmış proses arasındakı tələbatların uyğunluğu

    128. Aşağıdakı prinsiplərdən hansı layihələndirmə prosesinin xüsusiyyətlərini təyin edən prinsiplərə daxil deyil?



    1. Texnoloji proseslərin idarəedilməsi proseslərinin ümumi formada nizamlanması

    2. TP AİS – nin layihələndirilmə texnologiyasının elementlərinin, layihənin məzmunu və həcminin unifikasiyası

    3. Yaradılacaq TP AİS – nin xüsusiyyətləri ilə layihələndirmə texnologiyası arasındakı uyğunluğu

    4. TP AİS – nin layihələndirilməsi prosesinin ümumi formada nizamlanması

    5. TP AİS – nin layihələndirilməsi prosesinin səmərəliliyinin yüksəldilməsi

    129. Layihələndirmə obyektinin və layihələndirmə prosesinin xüsusiyyətlərini təyin edən neçə prinsip vardır?



    1. 4

    2. 2

    3. 3

    4. 5

    5. 10

    130. Layihələndirilən obyektin və layihələndirilən prosesin xüsusiyyətlərini təyin edən prinsiplərə aid deyil:



    1. məhdudlaşdırma prinsipi

    2. nizamasalma prinsipi

    3. uyğunluq prinsipi

    4. oxşarlıq prinsipi

    5. iqtisadi prinsip

    131. Aşağıda göstərilən prinsiplərdən hansı idarəetmənin avtomatlaşdırılması prinsiplərinin tərkibinə daxil deyil?



    1. TP AİS – in layihələndirilməsi proseslərinin ümumi formada nizamlanması

    2. Texnoloji proseslərin idarəedilməsi proseslərinin ümumi formada nizamlanması

    3. Texnoloji prosesin iqtisadi effektivliyinin yüksəldilməsi

    4. TP AİS və avtomatlaşdırılmış proses arasındakı tələbatların uyğunluğu

    5. TP AİS – in ayrı – ayrı elemntlərinin standartlaşdırılması və unifikasiyası

    132. Aşağıda göstərilən prinsiplərdən hansı idarəetmənin avtomatlaşdırılması prinsiplərinin tərkibinə daxildir?



    1. Texnoloji prosesin iqtisadi effektivliyinin yüksəldilməsi

    2. TP AİS – in layihələndirilməsi prosesinin ümumi formada nizamlanması

    3. TP AİS – in layihələndirilməsi proseslərinin ümumi formada nizamlanması

    4. Yaradılacaq TP AİS – in xüsusiyyətləri ilə layihələndirmə texnologiyası arasndakı uyğunluğu

    5. TP AİS – in layihələndirmə texnologiyasının elementlərinin, layihənin məzmunu və həcminin vahid şəkli salınması

    133. Aşağıda göstərilən prinsiplərdən hansı TP AİS – in layihələndirilməsinin təşkili prinsiplərinin tərkibinə daxil deyil?



    1. TP AİS – in ayrı – ayrı elementlərinin standartlaşdırılması və unifikasiyası

    2. TP AİS – in layihələndirmə texnologiyasının elementlərinin, layihənin məzmunu və həcminin unifikasiyası

    3. TP AİS – in xüsusiyyətləri ilə layihələndirmə texnologiyası arasındakı uyğunluğu

    4. TP AİS – in layihələndirilməsi proseslərinin ümumi formada nizamlanması

    5. TP AİS – in layihələndirilməsi prosesinin səmərəliliyinin yüksəldilməsi

    134. Aşağıda göstərilən prinsiplərdən hansı TP AİS – in layihələndirilməsinin təşkili prinsiplərinin tərkibinə daxildir?



    1. TP AİS – in layihələndirilməsi prosesinin səmərəliliyinin yüksəldilməsi

    2. Texnoloji prosesin iqtisadi effektivliyinin yüksəldilməsi

    3. Texnoloji proseslərin idarəedilməsi proseslərinin ümumi formada nizamlanması

    4. TP AİS və avtomatlaşdırılmış proses arasındakı tələbatların uyğunluğu

    5. TP AİS – in ayrı – ayrı elementlərinin standartlaşdırılması və unifikasiyası

    135. Avtomatlaşdırılmış idarəetmə sistemlərində əsas həlledici amil hansıdır?



    1. iqtisadi mahiyyət daşıması

    2. kibernetik prinsiplərin tətbiqi

    3. elektron – hesablama maşınların tətbiqi

    4. riyazi metodların tətbiqi

    5. obyektin idarəedilməsi metodologiyası

    136. AİS – lərin layihələndirilməsinin və yaradılmasının mahiyyətinə aid deyil:



    1. müasir EHM – nin tətbiq olunmasına şəraitin yaradılmasından ibarətdir

    2. planlaşdırma və idarəetmə məsələlərinin optimal həlli və təhlilinə nail olmaqdan ibarətdir

    3. hesabatların keyfiyyətinin yaxşılaşdırılmasından ibarətdir

    4. idarəetmə qərarlarının vaxtında verilməsinə nail olmaqdan ibarətdir

    5. idarəetmə qərarlarının vaxtında verilməsindən və idarəetmə obyektlərinə lazımi vaxtda təsir etmək imkanlarına şərait yaratmaqdan ibarətdir

    137. AİS – lərin layihələndirilməsində, tətbiqində və fəaliyyət göstərməsində həlledici yeri hansı amil tutur?



    1. insan

    2. müasir EHM – lər

    3. xüsusi planlaşdırma

    4. idarəetmə məsələlərinin optimal həlləri

    5. idarəetmə obyektlərinə tələb olunan vaxtda təsir etmək imkanlarına şərait yaradılması

    138. Avtomatlaşdırılmış idarəetmə sistemlərində təminat yarımsistemlərinə daxil deyil?



    1. funksional yarımsistemlər

    2. metodiki təminat

    3. informasiya təminatı

    4. hüquqi – təşkilati təminat

    5. texniki təminat

    139. TP AİS – nin layihələndirilməsi prosesinə daxil deyir?



    1. istehsal olunacaq məhsulların məcmusu

    2. TP AİS – nin yaradılması işlərinin təşkili

    3. hazırlıq işləri

    4. tədqiqat və konstruktor – sınaq işləri

    5. TP AİS – nin tətbiqi və istismarı

    140. TP AİS – nin layihələndirilməsi prosesində neçə funksional yarımsistemlərdən istifadə edilir?



    1. 5

    2. 3

    3. 2

    4. 4

    5. 6

    141. TP AİS – nin yaradılması işlərinin təşkili funksional altsistemi neçə təminat altsistemlərindən ibarətdir?



    1. 5

    2. 4

    3. 7

    4. 3

    5. 2

    142. TP AİS – nin layihələndirilməsində hazırlıq işləri funksional altsistemi neçə təminat altsistemindən ibarətdir?



    1. 4

    2. 5

    3. 3

    4. 2

    5. 6

    143. TP AİS – nin layihələndirilməsində tədqiqat və konstruktor – sınaq işləri funksional altsistemi neçə təminat altsistemlərindən ibarətdir?



    1. 5

    2. 3

    3. 2

    4. 4

    5. 7

    144. TP AİS – nin layihələndirilməsinin təşkili funksional altsistemi neçə təminat altsistemindən ibarətdir?



    1. 7

    2. 6

    3. 5

    4. 4

    5. 3

    145. TP AİS – nin tətbiqi və istismarı funksional altsistemi neçə təminat altsistemindən təşkil olunmuşdur?



    1. 4

    2. 3

    3. 5

    4. 2

    5. 6

    146. AİS – in layihələndirilməsi və yaradılmasını kompleks məqsədli proqramına daxil deyil?



    1. ölkənin AİS çərçivəsindən fərqli müxtəlif səviyyəli AİS – lərin yaradılması

    2. AİS – in yaradılma məqsədi

    3. AİS – in yaradılmasına nail olma baxışlarıvə yolların müəyyənləşdirilməsi

    4. ölkənin AİS çərçivəsində müxtəlif səviyyəli AİS – lərin layihələndirilməsi

    5. ölkənin AİS çərçivəsində müxtəlif səviyyəli AİS – lərin yaradılması

    147. AİS – in inkişafı və tətbiqi ilə əlaqədar olan bütün işlər necə yerinə yetirilməlidir?



    1. vahid dövlət planı əsasında

    2. AİS – in yaradılması məqsədi əsasında

    3. AİS – in yaradılması üçün müəyyən variantlar əsasında

    4. ölkənin AİS çərçivəsinə daxil olmayan müxtəlif səviyyəli AİS – lərin layihələndirilməsi əsasında

    5. ölkənin AİS çərçivəsinə uyğun olmayan müxtəlif səviyyəli AİS – lərin yaradılması əsasında

    148. Sistem baxımından xalq təsərrüfatı AİS – nin layihələndirilməsi prosesi dedikdə nə başa düşülür?



    1. idarəetmənin təşkili quruluşunun təkmilləşdirilməsi

    2. AİS – in yaradılması məqsədi

    3. AİS – in yaradılması üçün müxtəlif variantların istifadəsi

    4. ölkənin AİS çərçivəsində fərqli AİS – lərin yaradılması

    5. ölkənin AİS çərçivəsindəki sistemlərlə başqa tipli AİS – lərin qarşılıqlı istifadə

    149. Sistem baxımından xalq təsərrüfatı AİS – nin layihələndirilməsi prosesinə daxil deyil?



    1. böyük həcmdə əsaslı vəsaitin qoyuluşu

    2. mürəkkəb dinamik sistemlərin tədqiqat metodologiyasının yaradılması

    3. mürəkkəb elmi və praktiki məsələlərin həlli

    4. idarəetmənin təşkili quruluşunun təkmilləşdirilməsi

    5. AİS – nin inkişafı və tətbiqi ilə əlaqədar olan bütün işlər vahid dövlət planı əsasında yerinə yetirilməsi

    150. Aşağıda göstərilənlərdən hansı müxtəlif səviyyəli planlaşdırma və idarəetmə təşkilatlarının AİS – lərinin layihələndirilməsində və yaradılmasında, tətbiqində və fəaliyyətinin təşkilində əsas götürülən prinsiplərə aid deyil?



    1. TP AİS – nin layihələndirmənin nizamasalma prinsipləri

    2. ümumi qəbul edilmiş sistem baxımı prinsipi

    3. fasiləsiz inkişaf prinsipi

    4. birinci rəhbər prinsipi

    5. vahid metodiki, informasiya, texniki – texnoloji – riyazi uyğunlaşma prinsipi

    151. İqtisadi obyektlərin planlaşdırılması və idarə edilməsi sistemlərinin layihələndirilməsini prinsipcə hansı aspektdə aparmaq məqsədəuyğundur?



    1. vahid metodoloji aspektdə

    2. fasiləsiz inkişaf prinsipi aspektində

    3. birinci rəhbər prinsipi aspektində

    4. ümumi qəbul edilmiş sistem baxımı prinsipi aspektində

    5. vahid metodiki, informasiya, texniki – texnoloji – riyazi uyğunlaşma prinsipi aspektində

    152. AIS –nin layihələndirilməsi prosesində hansı amil AİS – in məqsədindən asılı olaraq ilk növbədə müəyyənləşdirilən amillərə daxil deyil?



    1. AİS – in layihələndirilməsinin smeta xərcləri

    2. AİS – in funksiyaları

    3. AİS – in quruluşu

    4. AİS – lər arasındakı qarşılıqlı əlaqələr

    5. AİS – lərin layihələndirilməsi, yaradılması yolları, metodları və vasitələri

    153. Xalq təsərrüfatı sferasında idarəetmə qərarlarının qəbulu metodologiyasına əsasən AİS – in yaradılması problemi hansı əsas məsələnin həlli ilə bağlıdır?



    1. AİS – in layihələndirilməsinin təşkili və idarəedilməsi

    2. AİS – in funksiyaları

    3. AİS – in quruluşu

    4. AİS – in layihələndirilməsi

    5. AİS – in yaradılması metodları

    154. AİS – in və onun ayrı – ayrı yarımsistemlərinin layihələndirilməsi və yaradılması mərhələlərinə aid deyil?



    1. AİS – in layihələndirilməsində nəzəri və praktiki məsələlərin həlli

    2. AİS – in yaradılmasının ümumi konsepsiyasının hazırlanması

    3. layihə tapşırıqlarının müəyyənləşdirilməsi

    4. texniki layihənin hazırlanması

    5. AİS – in tətbiqi və onun iqtisadi cəhətdən qiymətləndirilməsi

    155. AİS – in layihələndirilməsi və yaradılması üçün ilkin tədqiqat işlərinin aparılmasında məqsəd nədir?



    1. AİS – in yaradılmasının layihəqabağı təhlil və tətbiq edilməsinin aşkar edilib, elmi cəhətdən əsaslandırılmasıdır

    2. layihə tapşırıqlarının müəyyənləşdirilməsidir

    3. işçi layihələrin hazırlanmasıdır

    4. texniki layihələrin hazırlanmasıdır

    5. AİS – in tətbiqi və onun iqtisadi cəhətdən qiymətləndirilməsidir

    156. AİS – in layihələndirilməsi üçün ilkin tədqiqat işləri kim tərəfindən aparılır?



    1. sistemi layihələşdirəcək mütəxəssislər tərəfindən

    2. fəaliyyətdə olan müəssisə rəhbərliyi tərəfindən

    3. AİS – rinin cihaz və avadanlıqlarını istehsal edən müəssisə tərəfindən

    4. AİS – in tətbiqi nəzərdə tutulmuş müəssisənin texniki işçiləri tərəfindən

    5. sifarişçinin nümayəndələri tərəfindən

    157. AİS – in və onun ayrı – ayrı yarımsistemlərinin layihələndirilməsi və yaradılması neçə mərhələdə yerinə yetirilir?



    1. 4

    2. 3

    3. 2

    4. 5

    5. 6

    158. AİS – nin yaradılmasında ən vacib mərhələ hansıdır?



    1. AİS – in yaradılmasının ümumi konsepsiyasının hazırlanması mərhələsi

    2. layihə tapşırıqlarının müəyyənləşdirilməsi mərhələsi

    3. işçi və texniki layihələrin hazırlanması mərhələsi

    4. eskiz layihələndirilməsi mərhələsi

    5. AİS – in iqtisadi cəhətdən qiymətləndirilməsi mərhələsi

    159. Aşağıda göstərilənlərdən hansı AİS – in yaradılmasının ümumi konsepsiyasının hazırlanması mərhələsinə aiddir?



    1. sistemin ümumi və yığcam xarakteristikasının verilməsi

    2. layihə tapşırıqlarının müəyyənləşdirilməsi

    3. sistemin iqtisadi cəhətdən analizi

    4. sistemin eskiz layihələndirilməsi

    5. sistemin texniki layihələrinin hazırlanması

    160. AİS – in layihələndirilmə sənədlərinə aid deyil?



    1. sistemin təyinatı

    2. texniki tapşırıqlar

    3. eskiz layihələri

    4. texniki layihələr

    5. işçi layihələr

    161. AİS – in layihələndirilməsi prosesində bütövlükdə sistem və ayrı – ayrı yarımsistemlər üçün hansı layihə sənədi tərtib edilir?



    1. texniki tapşırıq

    2. işçi layihə

    3. texniki layihə

    4. eskiz layihə

    5. işçi və teniki layihələr

    162. AİS – in layihələndirilməsi prosesində bütövlükdə sistem üçün hansı layihə sənədi tərtib edilir?



    1. eskiz layihəsi

    2. texniki layihə

    3. texniki tapşırıq

    4. işçi layihə

    5. texniki tapşırıq və texniki layihə

    163. AİS – in layihələndirilməsi prosesində yalnız funksional yarımsistemlər üçün hansı layihə sənədi tərtib edilir?



    1. texniki və işçi layihələr

    2. eskiz layihəsi

    3. texniki tapşırıq

    4. texniki layihə

    5. işçi layihə

    164. TP AİS – ləri tərəfindən idarəedici və kənar təsirlərin təsiri nəticəsində texnoloji prosesin vəziyyətinin dəyişməsi necə bərpa olunur?



    1. əks əlaqənin köməyi ilə

    2. idarəedici təsirin köməyi ilə

    3. kənar təsirlərin köməyi ilə

    4. təsadüfi təsirlərin köməyi ilə

    5. təkrar idarəedici təsirin köməyi ilə

    165. Texnoloji prosesin idarəetmə sisteminin yerinə yetirdiyi funksiyalara daxil deyil?



    1. ilkin tədqiqatların aparılması

    2. məlumatın alınması, yığılması

    3. alınmış məlumatların emal sisteminə ötürülməsi

    4. informatik xəbərlərin emalı

    5. əmrlərin verilməsi

    166. Texnoloji prosesin vəziyyəti haqqında məlumatlar hansı sistem tərəfindən yerinə yetirilir?



    1. informasiyanın toplanması sistemi tərəfindən

    2. verilənlərin emalı sistemi tərəfindən

    3. idarəetmə orqanı tərəfindən

    4. verilənlərin ötürülmə sistemi tərəfindən

    5. verilənlərin emalı və ötürülmə sistemləri tərəfindən

    167. TP AİS – in yaradılma sisteminin əsas fəaliyyət etapına aid olan tətbiqetmə nədir?



    1. TP AİS – in layihə həllərinin praktiki olaraq istifadəçiyə keçid prosesidir

    2. TP AİS – in layihələndirilməsinin nəzərdə tutulmuş xərclərin, gəlirlərin hesablanmasıdır

    3. TP AİS – in xarakteristikalarının əsaslandırılmış seçimidir

    4. TP AİS – in sənədlərinin hazırlanmasıdır

    5. TP AİS – in avadanlıqlarının və materiallarının kompleksləşdirilməsidir

    168. Obyektin idarə edilməsi nədir?



    1. obyektin hər hansı bir başlanğıc vəziyyətdən digər vəziyyətə gətirilməsidir

    2. obyektin parametrlərinə nəzarətdir

    3. obyektin parametrlərinin tənzimlənməsidir

    4. obyektin səmərəli işinin təşkilidir

    5. obyektin normal işinə nəzarətdir

    169. Kibernetikada obyektlə təmasda olan sahəni necə adlandırırlar?



    1. mühit

    2. tədqiqata cəlb edilən proses

    3. tədqiqata cəlb edilən cisim

    4. tədqiqata cəlb edilən hadisə

    5. tədqiqata cəlb edilən qurğu

    170. Kibernetikada obyektlərin bir – birilə qarşılıqlı əlaqəsi dedikdə nə başa düşülür?



    1. obyektlərin informasiya mübadiləsi

    2. obyektlərin müxtəlif qarşılıqlı təsiri

    3. obyektlərin fiziki xarakterli təsiri

    4. obyektlərin kimyəvi xarakterli təsiri

    5. obyektlərin kimyəvi və fiziki xarakterli təsiri

    171. İdarəetmə prosesini müəyyən alqoritmlərlə həyata keçirərkən istifadə olunan kibernetika prinsiplərinə daxil deyil?



    1. nizamasalma prinsipi

    2. əks - əlaqə prinsipi

    3. zəruri müxtəliflik prinsipi

    4. xarici tamamlama prinsipi

    5. qapalı qutu prinsipi

    172. TP AİS – in yaradılması məqsədinə aid deyil?



    1. müəyyən alqoritmlərin yoxlanılması

    2. layihəçinin ideyalarının təcəssüm etdirilməsi

    3. ayrı – ayrı qurğuların quraşdırılması

    4. qurğuların quraşdırılması

    5. qurğuların fəaliyyət göstərən istehsalatda tətbiqi

    173. TP AİS – in layihələndirilməsində sistemin yaradılması üzrə işlərin bütün sonrakı gedişi nədən asılıdır?



    1. ardıcıl layihələndirilmə mərhələsindən

    2. layihəçinin ideyalarının təcəssüm etdirilməsindən

    3. ayrı – ayrı qurğuların hazırlanmasından

    4. hazırlanmış qurğuların quraşdırılmasından

    5. qurğuların fəaliyyət göstərən istehsalatda tətbiqindən

    174. TP AİS – in yaradılması prosesi zamanı ardıcıl layihələndirmə mərhələsinə daxil deyil?



    1. nasazlıqların axtarışı üzrə tədbirlər məcmusu

    2. layihəçinin ideyalarının təcəssüm etdirilməsi

    3. ayrı – ayrı qurğuların hazırlanması

    4. hazırlanmış qurğuların quraşdırılması

    5. qurğuların fəaliyyət göstərən istehsalatda tətbiqi ilə istehsal proseslərin texniki – iqtisadi göstəricilərinin yüksəldilməsinə imkan verən kompleks problemlərin həll edilməsi

    175. TP AİS – in layihələndirilməsinin başlanğıc mərhələsinə daxil deyil?



    1. texniki layihələndirmə

    2. sistemin funksiyalarının tətbiqi

    3. sistemin strukturunun dəqiqləşdirilməsi

    4. sistemin fəaliyyətinin ümumi alqoritmlərinin tərtib olunması

    5. sistemin funksiyalarının qarşılıqlı əlaqələrinin aydınlaşdırılması

    176. TP AİS – in layihələndirilməsi prosesində texniki layihələndirmə vaxtı hansı məsələlər həll edilir?



    1. layihələndirilən sistemin etibarlılığı kimi əhəmiyyətli məsələlər

    2. sistemin funksiyalarının tədqiqi məsələləri

    3. sistemin funksiyalarının qarşılıqlı əlaqələrinin aydınlaşdırılması məsələləri

    4. sistemin strukturunun dəqiqləşdirilməsi məsələləri

    5. sistemin fəaliyyətinin ümumi alqoritmlərinin tərtib olunması məsələləri

    177. TP AİS – in layihələndirilməsi prosesinin başlanğıc mərhələsində etibarlıq nəzəriyyəsinin tətbiqinin əsas məqsədi nədir?



    1. idarəetmənin seçilmiş strukturunun qəbul edilməsi

    2. sistemin fəaliyyətinin ümumi alqoritmlərinin tərtib olunması

    3. sistemin funksiyalarının tədqiqi

    4. sistemin funksiyalarının qarşılıqlı əlaqələrinin aydınlaşdırılması

    5. sistemin strukturunun dəqiqləşdirilməsi

    178. Layihələndirmə prosesi nədir?



    1. hər hansı bir obyekt üçün əsaslandırma, müzakirə, qiymətləndirmə, konkretləşdirmə, quraşdırma, tənzimləmə və tətbiq edilməyə xidmət edən texniki sənədlərin yaradılması

    2. idarəetmənin seçilmiş strukturunun qəbul edilməsi

    3. sistemin fəaliyyətinin ümumi alqoritmlərinin tərtib olunması

    4. sistemin funksiyalarının tədqiqi

    5. sistemin funksiyalarının qarşılıqlı əlaqələrinin aydınlaşdırılması

    179. Layihələndirmənin məhsulu nədir?



    1. layihə

    2. layihələndirilən sistemin etibarlılığı

    3. sistemin funksiyalarının tədqiqi

    4. sistemin strukturu

    5. sistemin fəaliyyətinin ümumi alqoritmləri

    180. Layihələndirmədən əvvəl hər hansı bir obyekt üçün hazırlanmış sənədlərdə hansı proseslər yerinə yetirilir?



    1. müayinə prosesləri

    2. sistemin funksiyalarının tədqiqi prosesləri

    3. sistemin funksiyalarının qarşılıqlı əlaqələrinin aydınlaşdırılması prosesləri

    4. sistemin struktirunun dəqiqləşdirilməsi prosesi

    5. sistemin fəaliyyətinin ümumi alqoritmlərinin təyini prosesi

    181. Avtomatlaşdırmaya aid olan obyektdə yoxlama işlərinin icra edilməsi prosesində hansı işlər yerinə yetirilir?



    1. yığılan ilkin məlumatların hazırlanması prosesi

    2. sistemin funksiyalarının tədqiqi prosesi

    3. sistemin strukturunun dəqiqləşdirilməsi prosesi

    4. sistemin fəaliyyətinin ümumi alqoritmlərinin tərtib olunması prosesi

    5. sistemin funksiyalarının qarşılıqlı əlaqələrinin aydınlaşdırılması prosesi

    182. Avtomatlaşdırma obyektinin giriş və çıxış parametrləri arasında zəruri asılılıq olmadıqda hansı işlər yerinə yetirilir?



    1. elmi – tədqiqat işləri

    2. müayinə işləri

    3. sistemin funksiyalarının tədqiqi işləri

    4. sistemin funksiyalarının qarşılıqlı əlaqələrinin aydınlaşdırılması işləri

    5. sistemin strukturunun dəqiqləşdirilməsi içləri

    183. Avtomatik idarəetmə sistemlərinin layihəsi tərtib edildikdə sistem hansı xüsusiyyətləri təmin etməlidir?



    1. sistem kifayət dərəcədə dayanıqlıq ehtiyatını və tələb olunan başqa keyfiyyət göstəricilərini təmin etməlidir

    2. müayinə proseslərin baş tutmasını təmin etməlidir

    3. sistemin funksiyalarının tədqiqi proseslərinin yerinə yetirilməsini təmin etməlidir

    4. sistemin funksiyalarının qarşılıqlı əlaqələrinin aydınlaşdırılmasını təmin etməlidir

    5. sistemin fəaliyyətinin ümumi alqoritmlərinin təyin olunması prosesini təmin etməlidir

    184. Avtomatik idarəetmə sisteminin layihəsi tərtib edildikdə hesablayıcı maşınların vasitəsilə əsas hansı əməliyyat yerinə yetirilir?



    1. real sistemin modeli yaradılır

    2. sistemin struktur quruluşu seçilir

    3. sistemin elementlərinin parametrləri seçilir

    4. keçid prosesinə göstərilən təsirin qiymətləndirilməsi

    5. keçid prosesinə göstərilən təsirin qiymətləndirilməməsi

    185. AİS – in layihəsi tərtib edildikdə yerinə yetirilən funksiyalara aid deyil?



    1. statik iş rejimində normal rejimin təmin edilməsi yoxlanılmır

    2. sistemin struktur quruluşu seçilir

    3. real sistemin modeli yaradılır

    4. sistemin elementlərinin parametrləri seçilir

    5. keçid prosesinə göstərilən təsirin öyrənilməsi və qiymətləndirilməsi

    186. İdarəetmə obyektinin giriş və çıxışındakı informasiyadan istifadə edilmə dərəcəsindən asılı olaraq idarəetmə sistemlərinin neçə qurulma prinsipi mövcuddur?



    1. 3 B) 2 C) 4 D) 1 E) 5

    187. İdarəetmə sistemlərinin qurulması prinsipləri nədən asılıdır?



    1. idarəetmə obyektinin giriş və çıxışındakı informasiyadan istifadə edilmə dərəcəsindən

    2. sistemin struktur quruluşunun seçilməsindən

    3. real sistemin modelinin yaradılmasından

    4. sistemin elementlərinin parametrlərinin seçilməsindən

    5. keçid prosesinə göstərilən təsirin öyrənilməsindən və qiymətləndirilməsindən

    188. Həyəcanlandırıcı qüvvələrə görə idarəetmə prinsipi əsasında qurulan AİS – lərdə idarəetmədə hansı əməliyyat yerinə yetirilir?



    1. həyəcanlandırıcı təsirin qabaqlanması

    2. keçid prosesinə göstərilən təsirin öyrənilməsi

    3. sistemin struktur quruluşunun seçilməsi

    4. real sistemin modelinin yaradılması

    5. sistemin elementlərinin parametrlərinin seçilməsi

    189. Həyəcanlandırıcı qüvvələrə görə idarəetmə prinsipi əsasında qurulan AİS – lərdən hansı işin yerinə yetirilməsi səmərəlidir?



    1. tənzimlənən parametrin verilmiş qiymətdən meyl etməsini gözləmədən xarici təsirin aradan götürülməsi

    2. sistemin elementlərinin parametrlərinin seçilməsi

    3. real sistemin modelinin yaradılması

    4. keçid prosesinə göstərilən təsirin qiymətləndirilməsi

    5. sistemin struktur quruluşunun seçimi

    190. Həyəcanlandırıcı qüvvələrə görə idarəetmə prinsipi əsasında qurulan AİS – də hansı kəmiyyətin nəzərə alınması ilə həyata keçirilir?



    1. yalnız giriş kəmiyyətinin dəyişməsini nəzərə almaqla

    2. idarəedici qurğunun obyektin çıxış informasiyasından istifadə etməklə

    3. keçid prosesinə göstərilən təsirin tənzimlənməsi ilə

    4. avtomatik tənzimləyicinin növünün seçilməsi ilə

    5. sistemin elementlərinin parametrlərinin seçilməsi ilə

    191. Həyəcanlandırıcı qüvvələrə görə idarəetmə prinsipində idarəetmə zamanı həyəcanlandırıcı qüvvənin təsiri necə aradan qaldırılır?



    1. birbaşa kompensasiya yolu ilə

    2. əks - əlaqə vasitəsi ilə

    3. çıxış informasiyadan istifadə etməklə

    4. həm giriş, həm də çıxış siqnalından istifadə etməklə

    5. sistemin elementlərinin parametrlərinin köməyi ilə

    192. Meyletməyə görə idarəetmə prinsipi əsasında qurulan AİS – lərdə hansı kəmiyyətdən istifadə edilir?



    1. idarəetmə obyektinin yalnız çıxışındakı informasiyadan

    2. idarəetmə obyektinin yalnız girişindəki informasiyadan

    3. həm giriş, həm də çıxış siqnallarından

    4. sistemin elementlərinin parametrlərindən

    5. keçid prosesinə göstərilən təsirlərdən

    193. Meyletməyə görə idarəetmə prinsipi əsasında qurulan AİS – lərdə idarəetmə zamanı həyəcanlandırıcı qüvvənin təsiri necə aradan qaldırılır?



    1. əks - əlaqə vasitəsilə

    2. birbaşa kompensasiya yolu ilə

    3. çıxış informasiyadan istifadə etməklə

    4. giriş siqnalından istifadə etməklə

    5. keçid prosesinə göstərilən təsirlərdən

    194. Meyletməyə görə idarəetmə prinsipi əsasında qurulan AİS – lərdə tənzimlənən kəmiyyətin arzu olunan qiyməti necə bərpa edilir?



    1. çıxış və tapşırıq siqnallarının fərqinə görə işləyən avtomatik tənzimləyicinin obyektin girişinə təsir göstərməsi ilə

    2. birbaşa kompensasiya yolu ilə

    3. çıxış informasiyasından istifadə etməklə

    4. giriş siqnallarından istifadə etməklə

    5. keçid prosesinə göstərilən təsirlərlə

    195. Praktikada ən geniş tətbiq olunan AİS – lər hansılardır?



    1. meyletməyə görə idarəetmə prinsipinə əsasən qurulan AİS – lər

    2. həyəcanlandırıcı qüvvələrə görə idarəetmə prinsipinə əsasən qurulan AİS – lər

    3. kombinəli idarəetmə prinsipi əsasında qurulan AİS – lər

    4. meyletməyə görə və həyəcanlandırıcı qüvvələrə görə idarəetmə prinsipinə əsasən qurulan AİS – lər

    5. kombinəli və həyəcanlandırıcı qüvvələrə görə idarəetmə prinsipinə əsasən qurulan AİS– lər

    196. Kombinəli idarəetmə prinsipi əsasında qurulan AİS – lərdə nədən istifadə edilir?


    A) həyəcana və meyletməyə görə idarəetmə prinsiplərinin kombinasiyasından
    B) əks - əlaqə prisipindən
    C) çıxış və tapşırıq siqnallarının fərqinə görə işləyən idarəedici qurğulardan
    D) obyektin çıxış informasiyasından
    E) giriş kəmiyyətinin dəyişməsindən

    197. Kombinəli idarəetmə prinsipi əsasında qurulan AİS – lərdə hansı informasiyalardan istifadə olunur?



    1. idarəetmə obyektinin həm çıxış, həm də girişindəki informasiyadan

    2. çıxış və tapşırıq siqnallarının fərqindən

    3. giriş kəmiyyətlərin dəyişməsindən

    4. obyektin çıxış informasiyasından

    5. həm giriş, həm də çıxış siqnallarından

    198. Hansı AİS – lərin layihələndirilməsi, qurulması və tətbiqi məhduddur?



    1. həyəcanlandırıcı qüvvələrə görə idarəetmə prinsipinə əsaslanan AİS – lər

    2. meyletməyə görə idarəetmə prinsipinə əsaslanan AİS – lər

    3. kombinəli idarəetmə prinsipinə əsaslanan AİS – lər

    4. kombinəli və həyəcanlandırıcı qüvvələrə görə idarəetmə prinsipinə əsaslanan AİS – lər

    5. meyletməyə görə və həyəcanlandırıcı qüvvələrə görə idarəetmə prinsipinə əsaslanan AİS – lər

    199. Hansı AİS – lər yüksək dəqiqlik tələb edilən hallarda tətbiq edilirlər?



    1. kombinəli idarəetmə prinsipinə əsaslanan AİS – lər

    2. həyəcanlandırıcı qüvvələrə görə idarəetmə prinsipinə əsaslanan AİS – lər

    3. meyletməyə görə idarəetmə prinsipinə əsaslanan AİS – lər

    4. hər üç prinsipə əsaslanan AİS – lər

    5. yalnız həyəcanlandırıcı qüvvələrə görə və meyletməyə görə idarəetmə prinsipinə əsaslanan AİS–lər

    200. Avtomatik idarəetmə sistemləri tapşırıq siqnalının xarakterinə görə neçə əsas sinfə ayrılır?


    A) 3 B) 2 C) 4 D) 5 E) 8
    201.Ardıcıl birləşmiş bəndlərdən ibarət sistemin ümumi ötürmə funksiyası











    202.Paralel bəndələrin təşkil edilmiş sistemin ümumi ötürmə funksiyası













    203. Ardıcıl birləşmə zamanı ayrı – ayrı bəndlərin loqoritmik amplitud tezlik və faza – tezlik xarakteristikası



    1. cəmlənir

    2. çıxılır

    3. vurulur

    4. bölünür

    5. bu xarakteristikalar ardıcıl birləşmədə olmur

    204. Paralel birləşmədə bəndlərin güclənmə əmsalları kompleks şəkildə verilirsə sistemin ümumi güclənmə əmsalı



    1. onun həqiqi və xəyali hissələrinin cəmlənməsinə bərabərdir

    2. modullarının cəmlənməsinə bərabərdir

    3. arqumentlərinin cəmlənməsinə bərabərdir

    4. onun həqiqi hissələrinin cəmlənməsinə bərabərdir

    5. onun xəyali hissələrinin cəmlənməsinə bərabərdir

    205. Bənddə siqnalın istiqaməti ümumi giriş siqnalı ilə eyni olmazsa, bu bəndə ..... deyilir



    1. əks - əlaqə

    2. dolayı əlaqə

    3. birbaşa əlaqə

    4. ardıcıl əlaqə

    5. konservativ əlaqə

    206. Əgər əks əlaqə siqnalı ümumi giriş siqnalı ilə cəmlənirsə, onda belə əks əlaqəyə .....deyilir



    1. müsbət əlaqə

    2. mənfi əlaqə

    3. tərs əks əlaqə

    4. birbaşa əks əlaqə

    5. dolayı əks əlaqə

    207. Əgər əks əlaqə siqnalı ümumi giriş siqnalından çıxılırsa, onda belə əks əlaqəyə .....deyilir



    1. mənfi əks əlaqə

    2. tərs əks əlaqə

    3. birbaşa əks əlaqə

    4. dolayı əks əlaqə

    5. müsbət əks əlaqə

    208. Əks əlaqənin sərt və mütənasib olması üçün hansı tənlikli bənddən istifadə etmək məqsədəuyğundur?













    209. Əks əlaqə diferensiallayıcı olması üçün hansı tənlikli bənddən istifadə etmək lazımdır?













    210. Əks əlaqə inteqrallayıcı olması üçün hansı tənlikli bənddən istifadə edilir?













    211. İxtiyari anda sistemin vəziyyətini tam müəyyən edən müstəqil kəmiyyətlərin minimal sayına avtomatik tənzimləmə sisteminin .... deyilir?



    1. sərbəstlik dərəcəsi

    2. dayanıqlıq dərəcəsi

    3. neytral dərəcəsi

    4. məcburi dərəcəsi

    5. tam nəzarətsiz dərəcəsi

    212. Vəziyyət koordinatları hansı halda ixtiyari seçilə bilməz?



    1. sistemin vəziyyət koordinatları real elementlərinin fiziki dəyişəninə uyğun gəlmədiyindən

    1. B) sistemin vəziyyət koordinatları sürətlə dəyişdiyindən

    2. vəziyyət koordinatları ixtiyari seçildiyindən

    3. sistemin vəziyyət koordinatları inteqrallama qanunu üzrə dəyişdiyindən

    4. Vəziyyət koordiantları ilə fiziki dəyişənlər arasında sərt əlaqə olduğundan

    213. Sistemin fəza koordinatları (vəziyyət) tənliyi göstərməli













    214. keçid matrisinin hesablanması hansı metodlarla yerinə yetirilir?



    1. sıraya ayrılma metodu

    2. matrisin məcburi ədədlərinin tapılmasına əsaslanan

    3. aproksimasiya metodu

    4. toxunanlar metodu

    5. vektor matris metodu

    215. Giriş U(t) –ni seçməklə idarə obyektini bir istənilən x(t0) vəziyyətindən digər ixtiyari x(t1) vəziyyətinə keçirilməsi nə deməkdir?



    1. idarəolunma

    2. tənzim olunma

    3. idarəolunması mümkün olan

    4. idarəolunması mümkün olmayan

    5. dekompozisiya

    216. Kifayət qədər zaman aralığında y(t) çıxış vektorunu müşahidə etməklə obyektin başlanğıc vəziyyətinin x(t0) təyin olunması necə adlanır?



    1. müşahidə olunma

    2. idarəolunma

    3. nəzarət qaytarma

    4. yenidən qaytarma

    1. E) dayanıqlığın bərpası

    217. Tənzimləmə prossesi qurtardıqdan sonra tənzimlənən parametrin tapşırıq qiymətindən fərqlənməsinə .... deyilir?



    1. Tənzimləmənin statik dəqiqliyi

    2. Tənzimləmənin dinamiki dəqiqliyi

    1. C) Tənzimləmənin astatik dəqiqliyi

    2. D) Asimptotik dəqiqliyi

    3. Tənzimləmənin nisbi xətası

    218.Astatik sistemlər üçün tənzimləmənin statik dəqiqliyi



    1. Xçıx.qər=0

    2. Xçıx.qər>0

    3. Xçıx.qər<0

    4. Xçıx.qər>2,5

    5. Xçıx.qər<2,5

    219. Tənzimləmə prossesində tənzimlənən parametrin tapşırıqda verilmiş qiymətindən maksimum fərqinə .... tənzimləmə deyilir



    1. ifrat

    2. buraxıla bilən

    3. xətti

    4. qeyri – xətti

    5. diskret

    220. Tənzimləmə müddəti ərzinə tənzimlənən parametrinə rəqslərinin sayı ...



    1. prossesin rəqsliliyi

    1. B) prossesin xəttili

    2. C) prossesin sıçrayışla artması

    3. prossesin sıçrayışla sıfıra düşməsi

    4. prossesin keyfiyyət göstəricisi

    221. Gec ikmə bəndinin ötürmə funksiyasını göstərin.



    1. W(S)=

    2. W(S)=

    3. W(S)=

    4. W(S)=

    5. W(S)=

    222. Verilmiş ifadələrdən mütənasib tənzimləmə qanununu göstərin











    1. E)

    223. P–tənzimləmə qanunu ilə işləyən tənzimləyici qərarlaşmış xətanı və tənzimləmə qanunu ..... qədər azaldır













    224. Tənzimləmənin inteqral qanunu göstərin.













    225. İnteqrallama qanunu ilə işləyən tənzimləyicidə sönmə əmsalını azaltmaq üçün ......



    1. inteqrallama müddətini azaltmaq

    2. girişinə təsir etmək

    3. güclənmə əmsalını artırmaq

    4. güclənmə əmsalını artırmaq

    5. Eqərar – xətanın azaltmaq

    226.Tənzimləmənin mütənasib inteqrallama qanunu göstərin.













    227. Ətalətli obyekt və mütənasib inteqrallama qanunu ilə işləyən astatik ATS–nin ötürmə funksiyası













    228. Mütənasib – inteqral–diferensial tənzim qanunu ilə işləyən tənzimləyicinin ötürmə funksiyası













    229. Üç və daha çoxtutumlu obyektlərdə sistemin tənzimləmə qanununda - nin daxil edilməsi nəyə təsir göstərir.



    1. sistemin dayanıqlılığını artırır

    2. sistemin sərtliyini artırır

    3. sistemi dayanıqsız edir

    4. sistemdə rəqsliliyi artırır

    5. sistemin sönmə əmsalını artırır

    230. İzodram tənzimləyicinin sönmə əmsalını göstərin.













    231. Fasiləsiz siqnalın diskret siqnala çevrilməsi nə adlanır?



    1. kvantlama

    2. hamarlama

    3. fərqin tapılması

    4. stabilləşdirmə

    5. düzləndirici

    232. Əgər inteqrallayıcı bəndin girişinə siqnalı verilərsə, onun çıxış tənliyi













    233. İnteqrallayıcı bəndin kompleks güclənmə əmsalı













    234. Aperiodik bəndin keçid funksiyası













    235. Kvantlamanın əsas növünü göstərməli...



    1. səviyyə və zamana görə

    2. optimallaşdırma, minimumun tapılması

    3. diskreditsizləşdirmə

    4. makisimumun və minimumun tapılması

    5. impuls ardıcıllığı

    236. Sönmə dərəcəsi 0<ξ<1 intervalında dəyişdikdə bəndin çıxış koordinatının dəyişməsi hansı xarakter daşıyır?



    1. rəqsi

    2. sinusoidal

    3. konservativ

    4. aperiodik

    5. 2 – tərtibli aperiodik

    237. Diskret siqnal nəyə deyilir?



    1. əgər qeyri-asılı t zamanı sonlu qiymətlər çoxluğu tk (k=0,±1; ±2,...)

    2. funksiyanın kəsilməz t zamanında qiyməti

    3. kəsilməz t zamanında funksiyanın qiyməti

    4. giriş və çıxış siqnallarının fasiləsiz qiymətlərinə

    5. zamanın istənilən anında funksiya kəsilmirsə alınan siqnala

    238. Konservativ bəndin keçid xarakteristikası













    239. Bir neçə rejimlərdən fərqli olaraq ən yaxşı rejimi seçmək, müxtəlif şəraitlərdə sistemin optimal funksiyalaşdırılmasını təmin edən nədir?



    1. Avtomatik idarəetmə

    2. Avtomatik tənzimləmə

    3. Avtomatik adaptasiya

    4. Avtomatik siqnalizasiya

    5. Biokibernetika

    240. Verilmiş ötürmə funksiyalarından hansı real diferensiallayıcı dinamik bəndə uyğundur?













    241. Vişneqradiski meyarına görə tənliyi ilə ifadə edilən keçid prossesin sönən və sistemin dayanıqlıq şərtini göstərin.



    1. x>0; y>0; xy>1

    2. x<0; y>0; xy>1

    3. x<0; y<0; xy<1

    4. x>0; y<0; xy<1

    5. x>0; y>0; xy=1

    242. Vişneqradiski dayanıqlıq meyarına görə 3 tərtibli tənlikli sistemin dayanıqlıq şərtini göstərin



    1. a0>0; a1>0; a2>0; a3>0; a1a2>a0a3

    2. a0>0; a1<0; a2<0; a3>0; a1a20a3

    3. a0>0; a1>0; a2<0; a3<0; a1a2>a0a3

    4. a0<0; a1<0; a2>0; a3>0; a1a2>a0a3

    5. a0<0; a1>0; a2>0; a3>0; a1a2>a0a3

    243.AİS – nin keyfiyyətini qiymətləndirmək üçün hansı üsullardan istifadə edilir



    1. keyfiyyətin inteqral qiymətləndirilməsi

    2. sistemin ötürmə funksiyası əsasında

    3. sistemin qiymət meyarı əsasında

    4. sistemin sərt meyarı əsasında

    5. sistemin sönmə dərəcəsi əsasında

    244. Sistemin tənzimlənməsi prossesinin keyfiyyəti nə ilə təyin olunur?



    1. onun keçid funksiyası ilə

    2. onun ötürmə funksiyası ilə

    3. onun sturuktur sxemi ilə

    4. mənfi əks əlaqənin dərinliyi ilə

    5. keçid prossesinin müddəti ilə

    245. Keçid funksiyası nəyə deyilir?



    1. sıfır başlanğıc şərtləri daxilində sistemin vahid impulsa reaksiyasına

    2. sistemin kənar təsirlərə reaksiyasına

    3. sistemin temperaturunun dəyişməsinə reaksiyasına

    4. sistemin harmonik siqnal reaksiyasına

    5. sistemin mexaniki titrəyişlərə reaksiyasına

    246.Tənzimləmə prossesinin əsas keyfiyyət göstəriciləri hansı parametrlərdir?



    1. Tənzimləmə müddəti, ifrattənzimləmə, rəqslilik və qərarlaşmış xəta

    2. Tənzimləmə müddəti, gecikmə, rəqslilik və qərarlaşmış xəta

    3. İfrattənzimləmə və qərarlaşmış xəta

    4. Tənzimləmə müddəti və dəqiqlik

    5. İfrattənzimləmə, qeyri – xəttilik gecikmə

    247. Statik AİS-i üçün daha xarakterik olan xüsussiyyəti göstərin.



    1. statik xətanın olması

    2. dinamiki xətanın olması

    1. C) astatik bəndin olması

    1. rəqsliliyin olmaması

    2. dinamiki xətanın sıfır olması

    248. Ümumi halda keyfiyyət meyarının ifadəsini göstərin.













    249. Dayanıqlıq ehtiyyatı təyin olunduqda keyfiyyətin qiymətləndirilməsində birinci yanaşma...



    1. Sistemin keçid prossesinə qapalı sistemin çəki və keçid funksiyalarına, ötürməfunksiyalarının qütblərinin və sıfırlarının yerləşməsinə əsaslanır

    2. Tezlik xarakteristikası

    3. Faza xarakteristikası

    4. Tezlik – faza xarakeristikası

    5. Belə yanaşma yoxdur

    250. Dayanıqlıq ehtiyyatı təyin olunduqda keyfiyyətin qiymətləndirilməsində ikinci yanaşma...



    1. Sistemin tezlik və rezonans xassələrinin öyrənilməsinə tezlik xarakteristikalarının xarakterinə əsaslanır

    2. Faza xarakteristikası

    3. Tezlik – faza xarakeristikası

    4. Belə yanaşma yoxdur

    5. Tezlik xarakteristikası

    251.Avtomatik idarəetmə nədir?



    1. İnsanın iştirakı olmadan prosesin idarə edilməsi üçün mümkün olan məliyyatlar məcmusudur

    2. Prosesin proqram vasitəsilə idarə edilməsidir

    3. Prosesin yalnız operatorun iştirakı ilə idarə edilməsidir

    4. Prosesin məsafədən idarə edilməsidir

    5. Texnika və insanın iştirakı ilə idarə etməkdir

    252.Avtomatik idarəedici qurğu nəyə deyilir?



    1. Avtomatik nəzarət məsələsinin həllini həyata keçirən qurğuya

    2. Minimallaşdırma məsələsinin həllini həyata keçirən qurğuya

    3. Bilavasitə idarəetmə məsələsinin həllini həyata keçirən qurğuya

    4. Avtomatik idarəetmə məsələsinin həllini həyata keçirən qurğuya

    5. Optimallaşdırma məsələsinin həllini həyata keçirən qurğuya

    253. Tənzimlənən parametrin meyl etməsi nədir?



    1. Həyacanlandırıcı və çıxış parametrlırinin qiymətlərinin fərqidir

    2. Tənzimlənmə parametrinin minimal və maksimal qiymətləri arasındakı fərqdir

    3. Çıxış və giriş parametrlərinin optimal qiymətlərinin fərqidir

    4. Tənzimlənmə parametrlərinin faktiki və verilmiş qiymətləri arasındakı fərqdir

    5. Çıxış və giriş parametrlərinin fərqidir

    254.İdarəetmə obyekti nəyə deyilir?



    1. Minimizasiya məsələsini realizə edən obyektə

    2. Adaptasiyanı realizə edən obyektə

    3. Optimallaşdırma məsələsini realizə edən obyektə

    4. İdarəetmə prosesi gedən obyektə

    5. Lazım olan vericilər qoşulmuş obyektə

    255. Həyacalandırıcı təsir nəyə deyilir?



    1. Obyektə əks əlaqə dövrəsi ilə edilən təsirə

    2. Obyektə müqayisəedici qurğu tərəfindən təsirə

    3. Obyektə rabitə kanalı ilə edilən təsirə

    4. Obyektə kənardan edilən təsirə

    5. Obyektə icra mexanizmi tərəfindən edilən qurğuya

    256. İdarəetmə obyektinin statik xarakteristikası nə ilə təsvir olunur?



    1. Qərarlaşmış rejimdə giriş və idarəedici kəmiyyətlər arasındakı asılılıqla

    2. Qərarlaşmış rejimdə çıxış və idarəedici kəmiyyətlər arasındakı asılılıqla

    3. Qərarlaşmış rejimdə çıxış və giriş kəmiyyətinin sıfra bərabər olduğu halda

    4. Qərarlaşmış rejimdə giriş və idarəedici kəmiyyətləri arasındakı asılılıqla

    5. Qərarlaşmış rejimdə çıxış və həyacalandırıcı kəmiyyətlər arasındakı asılılıqla

    257. Sistemin tənzimlənməsi keyfiyyəti nə ilə təyin olunur?



    1. Mənfi əks əlaqənin dərinliyi ilə

    2. Onun struktur sxemi ilə

    3. Keçid prosesinin müddəti ilə

    4. Onun keçid funksiyası ilə

    5. Onun ötürmə funksiyası ilə

    258. Keçid funksiyası nəyə deyilir?



    1. Sistemin sinusoidal siqnala təsirinə reaksiyasına

    2. Sistemin ətrafdakı temperaturunun dəyişməsinə reaksiyasına

    3. Sistemin qida gərginliyinin dəyişməsinə reaksiyasına

    4. Sıfır başlanğıc şəratində vahid pilləvari təsirə reaksiyasına

    5. Sistemin kənar təsirlərə rekasiyasına

    259. Tənzimləmə prosesinin əsas keyfiyyət göstəriciləri hansı parametrləridir?



    1. Qərarlaşmış və gətirilmiş xəta

    2. Qərarlaşmış xəta

    3. Rəqslilik

    4. Tənzimləmə müddəti, ifrattənzimləmə, rəqslilik və qərarlaşmış xəta

    5. Tənzimləmə müddəti

    260. Tənzimləmə müddəti nəyə deyilir?



    1. Bu muddətdən sonra tənzimlənən kəmiyyətin meyl etməsi 15% - dən çox deyil

    2. Bu müddətdən sonra giriş parametri dəyişmir

    3. Bu müddət bitəndən sonra tənzimlənən kəmiyyətin meyl etməsi qərarlaşmış qiymətə 10% - dən çox deyil

    4. Bu müddət bitəndən sonra tənzimlənən kəmiyyətin meyl etməsi qərarlaşmış qiymətinin 5% - dən çox deyil

    5. Bu müddətdən çıxış parametri dəyişmir

    261. Tapşırıq siqnalının xarakterinə görə AİS – lərinə aid deyil?



    1. standart idarəetmə sistemləri

    2. sabitləşdirici idarəetmə sistemləri

    3. proqram idarəetmə sistemləri

    4. izləyici idarəetmə sistemləri

    5. sabitləşdirici və izləyici idarəetmə sistemləri

    262. Hansı idarəetmə sistemlərində tapşırıq siqnalı sabit kəmiyyət olur?



    1. sabitləşdirici idarəetmə sistemlərində

    2. proqram idarəetmə sistemlərində

    3. izləyici idarəetmə sistemlərində

    4. standart idarəetmə sistemlərində

    5. bütün idarəetmə sistemlərində

    263. Hansı idarəetmə sistemlərində sabit tapşırıq siqnalı yalnız müəyyən hallarda yuxarı səviyyənin idarəetmə sistemi tərəfindən dəyişdirilə bilər?



    1. stabilləşdirici idarəetmə sistemlərində

    2. proqram idarəetmə sistemlərində

    3. standart idarəetmə sistemlərində

    4. bütün idarəetmə sistemlərində

    5. izləyici idarəetmə sistemlərində

    264. Hansı idarəetmə sistemlərində tapşırıq siqnalı zamandan asılı olaraq müəyyən qanun üzrə dəyişir?



    1. proqram idarəetmə sistemlərində

    2. stabilləşdirici idarəetmə sistemlərində

    3. bütün idarəetmə sistemlərində

    4. standart idarəetmə sistemlərində

    5. izləyici idarəetmə sistemlərində

    265. Hansı idarəetmə sistemlərində tapşırıq siqnalının qiyməti məlum qanun üzrə dəyişdikcə, idarə olunan kəmiyyətin qiyməti avtomatik olaraq elə dəyişilir ki, ε meyletməsi minimal olur?



    1. proqram idarəetmə sistemlərində

    2. statik tənzimləmə sistemlərində

    3. stabilləşdirici idarəetmə sistemlərində

    4. izləyici idarəetmə sistemlərində

    5. astatik sistemlərdə

    266. Hansı idarəetmə sistemlərdə tapşırıq siqnalı zamanın ixtiyari funksiyası olub, dəyişmə qanunu əvvəlcədən məlum olmur?



    1. izləyici idarəetmə sistemlərində

    2. proqram idarəetmə sistemlərində

    3. astatik sistemlərdə

    4. stabilləşdirici idarəetmə sistemlərində

    5. statik tənzimləmə sistemlərində

    267. Hansı idarəetmə sistemlərinin vəzifəsi tapşırıq siqnalının dəyişməsini müşahidə etmək və onu eyniliklə avtomatik sistemin çıxışına ötürməkdir?



    1. izləyici idarəetmə sistemlərinin

    2. proqram idarəetmə sistemlərinin

    3. astatik sistemlərin

    4. statik tənzimləmə sistemlərinin

    5. stabilləşdirici idarəetmə sistemlərinin

    268. Hansı səbəbə əsasən avtomatik tənzimləmə sistemləri statik və astatik sistemlərə ayrılırlar?



    1. müvazinət halında tənzimlənən kəmiyyətin qiymətilə tənzimləyici orqaninvəziyyəti arasındakı asılılığın xarakterindən asılı olması səbəbinə əsasən

    2. tapşırıq siqnalının zamanın ixtiyari funksiyası olması səbəbinə əsasən

    3. tapşırıq siqnalının dəyişməsini müşahidə etmək və onu eyniliklə avtomatik sistemin çıxışına ötürülməsi səbəbinə əsasən

    4. tapşırıq siqnalının zamana görə xətti və yaxud başqa şəkilli funksiyası kimi verilməsi səbəbinə əsasən

    5. tapşırıq siqnalının sabit kəmiyyət olması səbəbinə əsasən

    269. Statik tənzimləmə sistemlərində müvazinət halında tənzimlənən kəmiyyətin hər bir qiymətinə tənzimləyici orqanın neçə vəziyyəti uyğun gəlir?


    A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) istənilən sayda

    270. Müvazinət halında tənzimlənən kəmiyyətin hər bir qiymətinə tənzimləyici orqanın yalnız bir vəziyyəti uyğun gələrsə, belə sistemlər necə adlanır?



    1. statik tənzimləmə sistemi

    2. izləyici idarəetmə sistemi

    3. kombinəli idarəetmə prinsipi əsasında qurulan AİS – lər

    4. meyletməyə görə idarəetmə prinsipi əsasında qurulan AİS – lər

    5. astatik sistemlər

    271. Hansı sistemlərdə tənzimlənən kəmiyyətin müxtəlif qiymətləri yarana bilər?



    1. statik tənzimləmə sistemlərində

    2. astatik tənzimləmə sistemlərində

    3. izləyici idarəetmə sistemlərində

    4. proqram idarəetmə sistemlərində

    5. həyəcanlandırıcı qüvvələrə görə idarəetmə prinsipi əsasında yaradılan AİS – də

    272. Tənzimlənən kəmiyyətin müvazinət halında hər bir qiymətinə tənzimləyici orqanın müxtəlif vəziyyətləri uyğun gələn sistemlər necə adlanır?



    1. astatik sistemlər

    2. statik tənzimləmə sistemləri

    3. izləyici idarəetmə sistemi

    4. kombinəli idarəetmə prinsipi əsasında qurulan AİS

    5. meyletməyə görə idarəetmə prinsipi əsasında qurulan AİS

    273. Hansı sistemlərdə obyektə təsir edən həyəcanlandırıcı qüvvənin müxtəlif qiymətlər almasına baxmayaraq qərarlaşmış rejimdə tənzimləmə kəmiyyəti öz verilmiş qiymətinə qayıdır?



    1. astatik sistemlərdə

    2. statik tənzimləmə sistemlərində

    3. izləyici idarəetmə sistemlərində

    4. proqram idarəetmə sistemlərində

    5. meyletməyə görə idarəetmə prinsipi əsasında qurulan AİS – lərdə

    274. Obyektin vəziyyətinə nəzarət edən sistemin işi onu idarə edən sistemin işi ilə əlaqələndirilən sistem necə adlanır?



    1. açıq avtomatik sistemlər

    2. qapalı avtomatik sistemlər

    3. sadə tənzimlənən sistemlər

    4. izləyici idarəetmə sistemləri

    5. proqram idarəetmə sistemləri

    275. Açıq avtomatik sistemlərin neçə növü vardır?



    1. 3

    2. 4

    3. 2

    4. 5

    5. 6

    276. Avtomatik nəzarət idarəetmə sistemləri hansı avtomatik sistemlərə aiddir?



    1. açıq avtomatik sistemlərə

    2. qapalı avtomatik sistemlərə

    3. mühafizə avtomatik sistemlərə

    4. astatik sistemlərə

    5. statik tənzimləmə sistemlərinə

    277. Müxtəlif maşın, mexanizm və qurğuları işəsalma əməliyyatını yerinə yetirən sistem necə adlanır?



    1. açıq avtomatik idarəetmə sistemləri

    2. qapalı avtomatik idarəetmə sistemləri

    3. izləyici idarəetmə sistemləri

    4. statik tənzimləmə sistemləri

    5. proqram idarəetmə sistemləri

    278. Hansı sistemlərdə obyekt idarəetmə orqanına tapşırıq verməklə idarə olunur?



    1. açıq avtomatik idarəetmə sistemi

    2. qapalı avtomatik idarəetmə sistemi

    3. proqram idarəetmə sistemi

    4. avtomatik tənzimləmə sistemi

    5. statik tənzimləmə sistemi

    279. Hansı sistemlərdə sistemin idarə edilməsi reostatın sürüşkən kontaktının yerdəyişməsi ilə başa çatır?



    1. açıq avtomatik idarəetmə sistemlərində

    2. qapalı avtomatik idarəetmə sistemlərində

    3. avtomatik tənzimləmə sistemlərində

    4. izləyici idarəetmə sistemlərində

    5. astatik tənzimləmə sistemlərində

    280. Sistemə xarici təsir olduqda idarəetmə təsirini dəyişməklə qarşıya qoyulmuş məqsədə nail olmaq hansı sistemlərdə mümkün olur?



    1. qapalı avtomatik idarəetmə sistemlərində

    2. açıq avtomatik idarəetmə sistemlərində

    3. astatik tənzimləmə sistemlərində

    4. proqram idarəetmə sistemlərində

    5. izləyici idarəetmə sistemlərində

    281. Obyektin riyazi ifadəsinə əsasən əvvəlcədən hesablama aparmaqla idarəedici təsirləri təyin edən qabaqlama sistemləri hansı avtomatik idarəetmə sistemlərinə aiddir?



    1. qapalı avtomatik idarəetmə sistemlərinə

    2. açıq avtomatik idarəetmə sistemlərinə

    3. giriş və çıxış arasında heç bir əlaqə olmayan avtomatik idarəetmə sistemlərinə

    4. sistemin idarə edilməsi reostatın sürüşkən kontaktının yerdəyişməsi ilə başa çatan açıq avtomatik idarəetmə sistemlərinə

    5. astatik tənzimləmə sistemlərinə

    282. Hansı sistemlərdə obyektə verilən parametrin qiymətini sabit saxlayan və ya onu hər hansı qanun üzrə dəyişir?



    1. avtomatik tənzimləmə sistemləri

    2. astatik tənzimləmə sistemləri

    3. qapalı avtomatik idarəetmə sistemləri

    4. sistemin idarə edilməsi reostatın sürüşkən kontaktının yerdəyişməsi ilə başa çatan açıq avtomatik idarəetmə sistemləri

    5. izləyici idarəetmə sistemləri

    283. Obyektə verilən parametrin qiymətini sabit saxlayan və ya onu hər hansı qanun üzrə dəyişən qapalı dinamik sistemlər necə adlanır?



    1. avtomatik tənzimləmə sistemləri

    2. qapalı avtomatik idarəetmə sistemləri

    3. izləyici idarəetmə sistemləri

    4. proqram idarəetmə sistemləri

    5. meyletməyə görə idarəetmə prinsipi əsasında qurulan avtomatik idarəetmə sistemləri

    284. Avtomatik tənzimləyici ilə tənzimləmə obyektinin vəhdəti necə adlanır?



    1. avtomatik tənzimləmə sistemi

    2. izləyici idarəetmə sistemi

    3. proqram idarəetmə sistemi

    4. həyəcanlandırıcı qüvvələrə görə idarəetmə prinsipi əsasında qurulan avtomatik idarəetmə sistemləri

    5. meyletməyə görə idarəetmə prinsipi əsasında qurulan avtomatik idarəetmə sistemləri

    285. ATS – lərini qurarkən və onları sonradan sintez edərkən sistemin dayanıqlıq ehtiyatının və dəqiqliyinin dəyişdirilməsi nə ilə bağlıdır?



    1. tənzimləmə prosesinə qoyulan texnoloji tələbat ilə

    2. sistemin açıq idarəetmə sistemi olması ilə

    3. sistemin qapalı idarəetmə sistemi olması ilə

    4. obyektin xüsusiyyəti ilə

    5. sistemin astatik olması ilə

    286. Ayrı – ayrı parametrlərin avtomatik tənzimlənməsi nə zaman məqsədəuyğundur?



    1. parametrlərin qiymətlərinin sabit saxlanılması tələb edildikdə

    2. açıq idarəetmə sisteminin tətbiqi zamanı

    3. qapalı idarəetmə sistemlərinin tətbiqi tələb edildikdə

    4. avtomatik tənzimləmənin layihələndirilməsi həyata keçirilən zaman

    5. statik tənzimləmə sistemlərindən istifadə zamanı

    287. Obyektə nə zaman idarə təsiri göstərmək mümkündür?



    1. obyektin konstruksiyasından icra mexanizmi nəzərdə tutulanda

    2. obyektə hər zaman idarə təsiri göstərmək mümkündür

    3. avtomatik tənzimləmə sistemi qapalı olduqda

    4. avtomatik tənzimləmə sistemi açıq olduqda

    5. avtomatik tənzimləmənin layihələndirilməsi vaxtı

    288. Tənzimləyicidə hasil olan idarə siqnalı hansı sistemin hansı orqanına təsir göstərir?



    1. idarə orqanına

    2. tənzimləmə obyektinə

    3. tənzimləyicinin həssas elementinə

    4. müqayisə elementinə

    5. aralıq əlaqə yaradan elementlərə

    289. Vəziyyəti zamana görə dəyişən dinamik obyektlərin girişinə hansı siqnal verilir?



    1. pilləvari siqnal

    2. sabit siqnal

    3. dəyişən siqnal

    4. impuls

    5. elektrik enerjisi

    290. Həyəcanlandırıcı qüvvələrin mövcud olduğu şəraitdə çıxış kəmiyyətinin tapşırıq siqnalına mümkün qədər yaxın olmasını təmin edir?



    1. tənzimləyici

    2. tənzimləmə obyekti

    3. həssas element

    4. müqayisə elementi

    5. aralıq əlaqə yaradan elementlər

    291. Avtomatik tənzimləmə nəyə deyilir?



    1. Obyektdə gedən prosesin hər hansı bir parametrinin tapşırıq qiymətində sabit saxlamaq və ya onu verilmiş qanunu üzrə dəyişməsi

    2. Obyektdə gedən texnoloji prosesin parametrlərindən birinin (U,L,t,H,G və s.) ölçülməsi

    3. Obyektin giriş parametrlərinin tənzimləməsi

    4. Obyektin çıxış parametrlərinin tənzimləməsi

    5. Obyektdə gedən prosesin hər hansı bir parametrinin ölçülməsi

    292. Ən sadə avtomatik idarəetmə?



    1. avtomatik tənzimləmə

    2. avtomatik siqnalizasiya

    3. avtomatik mühafizə

    4. avtomatik stabilləşmə

    5. avtomatik mühafizə və siqnalizasiya

    293. Avtomatik idarəetmə siztemləri hansı hissələrdən ibarətdir?



    1. idarəedici qurğu və idarəolunan obyekt

    2. idarəedici qurğu və icra mexanizmi

    3. idarəolunan qurğu və qida boku

    4. idarəetmə sistemi və vericilər

    5. vericilərin müxtəlif növlərindən

    294.Həyacanlandırıcının hansı növü göstərilir?



    1. heç bir növü

    2. giriş siqnalının dəyişməsi

    3. çıxış parametrinin sabitliyi

    4. idarəedici qurğunun giriş və çıxış yükü

    5. idarəedici qurğunun sabit və dəyişən cərəyanla işləməsi

    295. Xətti obyekt nəyə deyilir?



    1. obyektin diferensial tənliyi xətti olduqda

    2. obyektin tənliyi adi cəbri tənlik olduqda

    3. obyektin tənliklər sistemi triqonometrik tənlikləri olduqda

    4. obyektin tənliklər sistemi sıfıra bərabər olduqda

    5. obyektin diferensial tənlikləri vahidə bərabər olduqda

    296. Obyektə xarici təsir qurtardıqdan bir az sonra o başlanğıc vəziyyətə qayıdırsa



    1. dayanıqlı

    2. neytral

    3. dayanıqsız

    4. qeyri-dayanıqlı

    5. orta vəziyyət

    297. Obyektə xarici təsir qurtarır və onun ən kiçik qiymətlərində belə idarəolunan parametrin dəyişməsi davam edirsə obyekt



    1. dayanıqsız

    2. dayanıqlı

    3. neytral

    4. stabilləşən

    5. izləyici

    298. Statik tənzim sistemində



    1. müvəzinət halında tənzim olunan parametrin hər bir qiymətinə tənzimləyici orqanınyalnız bir vəziyyəti uyğun gəlir

    2. müvəzinət halında tənzim olunan parametrin hər bir qiymətinə tənzimləyicinin orqanın bir neçə vəziyyəti uyğun gəlir.

    3. tənzim olunan parametrin bir neçə qiymətinə tənzimləyici orqanın bir neçə vəziyyəti uyğun gəlir.

    4. müvazinət halı tənzimləyici orqanın müxtəlif vəziyyətlərində baş verir

    5. müvazinət halı tənzimləyici orqanın iştirakı da olmadan baş verir

    299. Astatik tənzim sistemlərində



    1. müvazinət halında tənzim olunan kəmiyyətin bir qiymətinə tənzimləyici orqanın müxtəlif vəziyyətləri uyğun gəlir.

    2. müvazinət halında tənzim olunan parametrin bir qiymətinə tənzimləyici orqanın yalnız bir vəziyyəti uyğun gəlir.

    3. müvazinət halı yaratmaq mümkün deyil

    4. müvazinət halında tənzimləyici orqan iştirak etmir

    5. müvazinət halı əks əlaqə dövrəsindəki tənzimləyici ilə baş verir

    300. Astatik sistem qurulur



    1. onun tərkibinə astatik element daxil edilməlidir

    2. onun tərkibinə statik element daxil edilməlidir

    3. onun tərkibinə astatik və statik element daxil edilməlidir

    4. onun tərkibinə dinamik element daxil edilməlidir

    5. onun tərkibinə heç bir əlavə element daxil edilmir

    301. Kəsilməz təsirli tənzim sistemi



    1. sistemin bütün elementlərinin giriş və çıxış kəmiyyətləri arasında zamana görə kəsilməz funksional əlaqə olur

    2. sistemin giriş kəmiyyəti impuls siqnalı, çıxış kəmiyyəti fasiləsiz siqnalla ifadə olunur

    3. sistemin giriş və çıxış kəmiyyətləri arasında əlaqə qeyri - xəttidir

    4. sistemin çıxış kəmiyyəti impuls siqnalı, çıxış kəmiyyəti isə fasiləsiz siqnallarla verilir

    5. sistemin giriş və çıxış kəmiyyətləri arasında əlaqə rele xarakterlidir.

    302. Diskret təsirli tənzim sistemi



    1. tənzimləyici parametrin fasiləsiz dəyişməsi zamanı tənzimləyici təsir fasiləsizdeyil, zaman kəsiyində verilir

    2. tənzimlənən parametr fasiləsiz dəyişməsi tənzimləyici təsirin fasiləsiz verilməsi ilə baş verir

    3. tənzimlənən və tənzimləyici parametrlər fasiləsiz dəyişir

    4. tənzimlənən parametrin qiyməti tənzimləyici təsirdən asılı olmur

    5. tənzimlənən və tənzimləyici təsirlər impuls siqnalları ilə baş verir

    303. Bilavasitə tənzimləmə sistemi nəyə deyilir?



    1. xarici enerji mənbəyindən istifadə etmədən tənzimləyici orqanı hərəkətə gətirən

    2. tənzimləyici orqanı hərəkətə gətirən

    3. xarici enerji mənbəyindən istifadə hesabına tənzimləyici orqanı hərəkətə gətirən

    4. tənzimləyici orqanı xarici ilə hərəkətə gətirən

    5. tənzimləyici orqanı gücləndirici vasitəsilə hərəkətə gətirən

    304. Dolayı tənzimləmə sistemi nəyə deyilir?



    1. kənar enerji mənbəyindən istifadə etməklə tənzimləyici orqanı hərəkətə gətirilir

    2. kənar enerji mənbəyi olmadan tənzimləyici orqanı hərəkətə gətirilmir

    3. bunun üçün heç bir enerji mənbəyinə ehtiyac yoxdur

    4. tənzimləyici orqana rele xarakterli siqnallar təsir edir

    5. tənzimləyici orqana kəsilməz təsirli siqnallar təsir edir

    305. Dolayı tənzimləmə sisteminə nə aid ola bilər?



    1. astatik sistem

    2. izləyici sistem

    3. stabilləşdirici sistem

    4. statik sistem

    5. proqram idarə sistemi

    306. Avtomatik idarəetmə sisteminin analiz məsələsində



    1. sistem və onun parametrləri verilərək, onun xassələrinin təyini tələb olunur

    2. sistem və onun parametrlərini təyin etmək üçün onun xasələri verilir

    3. sistem və onun elementlərinin diferensial tənliyi verilir

    4. sistemin xassələri verilir, onun dayanıqlığı təyin olunur

    5. sistem və onun parametrlərini dayanıqlıq meyarına görə təyini

    307. Avtomatik idarəetmə sisteminin sintez məsələsində



    1. sistemin xassəsi və ona qoyulan tələblər məlum olduqda bu tələbləri ödəyənsistemin yaradılması

    2. sistemin diferensial tənliyinin çıxarılması

    3. Sistemin xassəsi və ona qoyulan tələblər məlum olmadıqda sistemin yaradılması

    4. sistemin xassəsinə görə ona qoyulan tələblər

    5. sistemin hansı tələblərə görə qurulması

    308. Sistemin struktur sxemi nəyin əsasında qurulur?



    1. avtomatik idarə sistemlərinin istiqamətli təsirli bəndlərə bölünməsi və onların riyazi yazılışı

    2. avtomatik idarə sistemlərinin istiqaməti olmayan təsirli bəndlərə bölünməsi və riyazi yazılışı

    3. avtomatik idarə sisteminin dayanıqlılıq meyarlarına görə bəndlərə bölünməsi

    4. bəndlərin riyazi yazılışı olmadan sistemin keyfiyyət göstəricilərini almaqla

    5. avtomatik idarə sistemlərinin astatik və ya statik olmasına görə

    309. Avtomatik idarəetmə sistemləri bir-birindən nə ilə fərqlənir?



    1. obyektlərinə, tənzimlənən və idarəedici kəmiyyətlərinə, idarəedici qurğularınınkonstruksiyalarına

    2. obyektlərinə, dayanıqlıq şərtlərinə

    3. tənzimlənməyən və həyacanlandırıcı qüvvələrinə, idarəedici qurğularının konstruksiyalarına

    4. idarəedici qurğularının iş prinsipi, onların dayanıqlıq şərtləri, həyacanlandırıcı qüvvələrin növünə

    5. avtomatik idarəetmə sistemləri bir-birindən fərqlənmir

    310. İcra mexanizmi hansı funksiyanı yerinə yetirir?



    1. idarə obyektinin idarə orqanına təsirini yerinə yetirir

    2. obyektin dayanıqlılığını idarə edir

    3. obyektin keçid prosesinin müddətini azaldır

    4. obyektin keçid prosesinin müddətini artırır

    5. idarə obyektinin strukturunu təmin edir

    311. Avtomatik idarəetmə sistemləri nə üçündür?



    1. hər hansı texniki qurğuların və yaxud prosseslərin insan iştirakı olmadan idarə edilməsi

    1. B) personalı texniki qurğunun və yaxud prossesin vəziyyəti barədə məlumatlandırmaq üçün

    2. personalın iştirakı olmadan texniki qurğunun və ya prossesin vəziyyətinə nəzarət etmək

    3. texniki qurğularda baş verə biləcək qəza hallarının qarşısını almaq üçün

    4. əvvəlcədən verilmiş proqram əsasında qurğuları işə salıb – dayandırmaq üçündür

    312. Sistem avtomatlaşdırılmış idarəetmə sistemi adlandırılır, əgər o əsas funksiyasını...



    1. A) insan, texniki qurğular və kompüter vasitəsi ilə yerinə yetirirsə

    2. insanın iştirakı olmadan yerinə yetirirsə

    3. yalnız komüter vasitəsi ilə yerinə yetirirsə

    4. yalnız texniki qurğular vasitəsilə yerinə yetirirsə

    5. yalnız insanın iştirakı ilə yerinə yetirirsə

    313. Ardıcıl birləşmə zamanı ayrı – ayrı bəndlərin loqoritmik amplitud tezlik və faza – tezlik xarakteristikası



    1. cəmlənir

    2. çıxılır

    3. vurulur

    4. bölünür

    5. bu xarakteristikalar ardıcıl birləşmədə olmur

    314. Ölçünün nominal qiyməti nədir?



    1. üstündə göstərilən qiymət

    2. ölçünün başlanğıc qiyməti

    3. ölçüdə istifadə olunan qiymət vahidi

    4. ölçüdə göstərilən minimal qiymət

    5. ölçünün həqiqi qiyməti

    315. Ölçünün həqiqi qiyməti hansıdır?



    1. ölçünün nümunəvi cihazın göstərişi

    2. ölçünün texniki cihazın göstərişi

    3. dolayı metodda müəyyəm olunan qiymət

    4. diferensial metodda müəyyəm olunan qiymət

    5. sıfır metodda müəyyəm olunan qiymət

    316. Mütləq xəta nəyə deyilir?



    1. ölçünün nominal qiyməti ilə həqiqi qiymət arasındakı fərq

    2. nominal qiymət ilə dolayı qiymətləndirmə fərqi

    3. sıfır metodla diferensial metodla müəyyən olunan qiymət

    4. inteqral metodla müəyyən olunan qiymət

    5. diferensial metodla müəyyən olunan qiymət



    317. Ölçü cihazının nisbi xətasının vahidi

    1. faiz

    2. Om

    3. amper

    4. volt

    5. hs

    318. Təzyiqin vahidi



    1. paskal

    2. henri

    3. hers

    4. farada

    5. Om

    319. Manometr nəyi ölçür?



    1. təziqləri

    2. qüvvəni

    3. müqaviməti

    4. tutumu

    5. təziqlər fərqini

    320. Barometrlər nəyi ölçür?



    1. barometrik təziqləri

    2. izafi təziqləri

    3. seyrəklikləri

    4. təziqlər fərqini

    5. vakumları

    321. Yaylı təziq ölçənlərdə həsas element nədir?



    1. elastik element

    2. təziq fərqi

    3. müqavimət

    4. təziq

    5. maye

    322. Loqometrin şkalası nə ilə işarələnir?



    1. temperaturla

    2. müqavimətlə

    3. cəryanla

    4. təzyiqlə

    5. nəmliklə

    323. Termoelektrik pirometr nədir?



    1. temperatur çevricisi

    2. müqavimət çevricisi

    3. gərginlik çevricisi

    4. müqavimət ölçüsü

    5. təzyiq ölçüs cihazı

    324. Termocütlər nədir?



    1. temperatur çevricisi

    2. müqavimət çevricisi

    3. gərginlik çevricisi

    4. müqavimət çevricisi

    5. nəmlik çevricisi

    325. Termocütlərin çıxışında nə yaranır?



    1. t.e.h.q.

    2. müqavimət

    3. tutum

    4. təzyiq

    5. induktivlik

    326. Elektrik potensiometrinə çevrici kimi nə qoşulur?



    1. termocüt

    2. termomüqavimət

    3. dəyişən müqavimət

    4. sabit müqavimət

    5. tutum

    327. Termocütlərin mühafizə borusunun materialı nədəndir?



    1. farfor

    2. platin

    3. mis

    4. latun

    5. çuqun

    328. Bir dəfə istifadə olunan çevrici hansıdır?



    1. tenzorezistor

    2. tutum

    3. termomüqavimət

    4. termohəssas

    5. təcil

    329. W(S)=?










    1. D)



    330. Hansı xarakteristika 4-cü tərtibli dayanıqlı sistemə uyğundur? (Mixaylov meyarına əsasən)




    1. 2

    2. 3

    3. 4

    4. 1

    5. 5

    331. İfrat tənzimləmə σ1, σ2, keçid prosesi müddəti τ12 olan sistemləri müqayisə edin?




    1. σ12; τ12

    2. σ12; τ12

    3. σ12; τ12

    4. σ12; τ12

    5. σ12; τ12

    332. Ardıcıl birləşmiş bəndli (i=1,n) sistemin ötürmə funksiyası necə təyin olunur?



    1. A, B

    2. W(S)=

    3. W(S)=

    4. W(S)=

    5. W (S)=

    333. Paralel birləşmiş bəndli (i=1,n) sistemin ötürmə funksiyası necə təyin olunur?



    1. B, C

    2. W(S)=

    3. W(S)=

    4. W (S)=

    5. W(S)=

    334. Ətalətli manqanın deferensial tənliyi hansıdır?



    1. x2=kpx1

    2. (i2p2+2ip+1)x2=kx1

    3. x2= x1

    4. x2=kx1

    5. (ip+1)x2=kx1

    335. 2-ci tərtib aperodik bəndin diferensial tənliyi hansıdır?



    1. x2=kpx1

    2. (Tp+1)x2=kx1

    3. x2= x1

    4. (T2p2+2Tp+1)x2=kx1

    5. x2=kx1

    336. 1-ci tərtib aperiodik bəndin diferensial tənliyi hansıdır?



    1. x2=kpx1

    2. (T2p2+2Tp+1)x2=kx1

    3. x2= x1

    4. (Tp+1)x2=kx1

    5. x2=kx1

    337. İnteqrallayıcı bəndin diferensial tənliyi hansıdır?



    1. (T2p2+2Tp+1)x2=kx1

    2. x2=kpx1

    3. (Tp+1)x2=kx1

    4. x2= x1

    5. x2= x1

    338. AİS-in amplitud-tezlik xarakteristikasına verilən təriflərdən hansı doğrudur?



    1. Çıxış harmonik rəqslərinin amplitudasının onun tezliyindən asılılığı

    2. Çıxış harmonik rəqslərin tezliyinin giriş rəqsələrinin amplitudasından asılılığı

    3. Giriş harmonik rəqslərinin amplitudasının onun tezliyindən asılılığı

    4. Harmonik rəqslərin çıxış amplitudasının giriş amplitudasına nisbətinin rəqslərin tezliyindən asılılığı

    5. Harmonik rəqslərin giriş tezliyinin çıxış rəqslərinin amplitudasının asılılığı

    339. AİS-nin faza-tezlik xarakteristikasına verilən ifadələrdən hansı doğrudur?



    1. Çıxış harmonik rəqslərinin tezliyinin onların fazasından asılılığı

    2. Çıxış harmonik rəqslərin fazasının onların tezliyindən asılılığı

    3. Giriş harmonik rəqslərinin tezliyinin onların fazasından asılılığı

    4. Harmonik rəqslərin çıxış və giriş faza fərqlərinin onların tezliyindən asılılığı

    5. Girişdəki harmonik rəqslərin fazasının onların tezliyindən asılılığı

    340. Statik AİS-i üçün daha xarakterik olan xüsusiyyəti göstərin.



    1. Rəqslilik yoxdur

    2. Statik səhv yoxdur

    3. Dinamiki səhv mövcuddur

    4. Statik səhv mövcuddur

    5. Dinamiki səhv yoxdur

    341. Astatik AİS-i üçün daha xarakterik olan xüsusiyyəti göstərin.



    1. Rəqslilik yoxdur

    2. Statik səhv vardır

    3. Dinamiki səhv vardır

    4. Statik səhv yoxdur

    5. Dinamiki səhv yoxdur

    342. Diferensial tənliklərin xəttiləşdirilməsi zamanı hansı düsturdan istifadə edilir?



    1. Laplas düsturundan

    2. Coul-Lens düsturundan

    3. Polzunov düsturundan

    4. Teylor düsturundan

    5. Furye düsturundan

    343. Polyar koordinat sistemində tezlik xarakteristikasını göstərin.



    1. W(jω)=A(ω)

    2. W(p)=A(ω01)

    3. W(jω)=argtgω

    4. W(jω)=A(ω)ejφ(ω)

    5. W(jω)=A(ω)

    344. Tezlik xarakteristikasının modulunun ifadəsini göstərin.



    1. |W(jω)|=

    2. |W(jω)|=

    3. |W(jω)|=P2(ω)+Q2(ω)

    4. |W(jω)|=

    5. |W(jω)|=

    345. İmpuls-keçid(zaman) xarakteristikası...



    1. Sistemin dayanıqlığını göstərir

    2. Bəndin harmonik siqnala təsirini göstərir

    3. Bəndin düzbucaqlı siqnala təsirini göstərir

    4. Bəndin vahid impulsa təsirini göstərir

    5. Bəndin sinusiodial siqnala təsirini göstərir

    346. Delta funksiya ilə sıçrayışla artan vahid funksiya arasında əlaqə düsturunu göstərin.



    1. δ(t)= (t)+ δ0(t)

    2. δ(t)= δ0-1(t)

    3. δ(t)=

    4. yoxdur

    5. δ(t)= δ0+1(t)

    347. AİS-nin keyfiyyətini qiymətləndirmək üçün hansı üsullardan istifadə edilir?



    1. Sistemin çəki meyarı əsasında

    2. Sistemin qiymət meyarı əsasında

    3. Sistemin qabarit ölçü meyarı əsasında

    4. Keyfiyyətin inteqral qiymətləndirilməsi əsasında

    5. Sistemin ötürmə funksiyası əasaında

    348. Xətti bəndləri üçün keçid və çəki funksiyalar arasında əlaqə düsturunu göstərin.



    1. δ(t)=

    2. δ(t)=

    3. δ(t)=h(t)

    4. yoxdur

    5. δ(t)= (t)

    349. Xaricdən edilən təsirlər qurtardıqdan sonra obyekt yeni müvazinət vəziyyətinə gəlirsə,ona nə deyilir?



    1. Monoton

    2. Astatik

    3. Statik

    4. Neytral

    5. Dayanıqsız

    350.Çıxış koordinatının Laplas təsviri ifadəsini göstərin.



    1. V(S)=

    2. W(S)=

    3. W(S)=

    4. Y(S)= W(S)-V(S)

    5. W(S)=

    351. Verilmiş ötürmə funksiyalarından hansı birinci tərtib aperodik bəndə uyğundur?







    1. C)

    2. D)



    352.AİS-də istifadə olunan idarəetmə prinsipləri



    1. A, B, C və D

    2. Yalnız qapalı-xətaya görə idarəetmə

    3. Yalnız kompensasiya-həyəcanlandırıcı təsirə görə idarəetmə prinsipi

    4. B və C

    5. Yalnız açıq idarəetməli

    353. Aşağıda göstərilənlərdə avtomatik tənzimləmə



    1. heç biri

    2. obyektdəki texnoloji proseslərin parametrlərindən birinin ölçülməsi

    3. obyektin giriş parametrinin tənzimləməsi

    4. obyektin çıxış parametrlərinin tənzimlənməsi

    5. hər hansı bir parametrin qiymətinin ölçülmələri

    354. Ən sadə avtomatik idarəetməni göstərin.



    1. heç biri

    2. avtomatik nəzarət

    3. avtomatik mühafizə

    4. avtomatik işə salma

    5. avtomatik siqnalizasiya

    355. Sistem hansı əlamətlərə malik ola bilər?



    1. heç biri

    2. əks-əlaqəyə malik olmalıdır

    3. quruluşu və ierarxiyaya malikdir

    4. A, b əlamətlərinə

    5. elementlərə malik olmalıdır

    354. Struktur sxemi aşağıdakı verilmiş sistemin ümumi ötürmə funksiyasını təyin edin.






    1. W1(S) W2(S)



    1. D)

    1. W1(S)+W2(S)+W3(S)+W4(S)

    355. Obyektə xaricdən təsir edən qüvvələri göstərin



    1. heç biri

    2. idarəetdici

    3. işə salma

    4. stabilləşdirici

    5. mexaniki qüvvə

    356. X və Y vektorları bir koordinata malikdirsə, onda obyekt



    1. bir rabitəli

    2. iki rabitəli

    3. mürəkkəb

    4. çox rabitəli

    5. neytral

    357.Obyektə xarici təsir qurtardıqdan sonra o başlanğıc vəziyyətə qayıtmırsa ona



    1. dayanıqsız

    2. neytral

    3. monoton

    4. orta vəziyyətli

    5. dayanıqlı

    358. Obyektə xarici təsir qurtardıqdan sonra, idarəolunan parametrin dəyişməsi davam edirsə obyekt



    1. dayanıqsız

    2. neytral

    3. stabilləşən

    4. adaptiv

    5. dayanıqlı

    359. Aşağıda göstərilənlərdə həyacana görə idarəetmə varmı?



    1. heç biri

    2. təhriflərin idarəedilməsinə əsaslanan

    3. giriş kəmiyyətinin sabit saxlanması

    4. B və C

    5. təhriflərə görə idarəetmə

    360. Xətti avtomatik tənzim sistemlərinin işləmə qabiliyyətinin birinci şərti



    1. sistem dayanıqlı olmalıdır

    2. sistem xarici təsirlərdən tam mühafizə olunmalıdır

    3. sistem geniş diapazonda neytral olmalıdır

    4. heç biri

    5. sistem təhriflərdən qorunmalıdır

    361. Bəndin ötürmə funksiyasının dayanıqlı olmasının zəruri və kafi şərti



    1. həqiqi hissəsinin bütün qütblərinin mənfi qiymətə malik olması

    2. xəyali hissəsinin köklərinin sıfra bərabər olması

    3. həqiqi hissəsinin sıfra bərabər olması

    4. həqiqi hissəsinin bütün qütblərinin müsbət işarəyə malik olması

    5. xəyali hissəsinin bütün qütblərinin müsbət olması

    362. Açıq sistemin dayanıqlıq şərti



    1. həqiqi köklərin mənfi ötürmə funksiyası

    2. xarakteristik tənliyin xəttiliyi

    3. xarakteristik tənliyin xəyali köklərinin k(p) müsbət olması

    4. k(p)<0

    5. xarakteristik tənliyin Laplas çevirməsinə çevrilməsi

    363. Qapalı sistemin ötürmə funksiyası:







    1. C)

    2. D)



    364. Qapalı sistemin ötürmə funksiyası







    1. C)

    2. D)

    3. E)

    365. Qapalı sistemlərin dayanıqlığı haqqında fikir sürərkən həqiqi hissəsinin köklərinin qiyməti və işarəsi



    1. həqiqi hissəsinin köklərinin qiyməti qeyri əsas, işarəsi əsas rol oynayır

    2. köklərinin işarəsinin heç bir rolu yoxdur

    3. köklərin həqiqi və xəyali hissələrinin kökləri müsbət işarəli olması əsasdır

    4. A və B

    5. köklərinin qiyməti əsas rol oynayır

    366. Dayanıqlıq meyarı nəyə deyilir?



    1. xəyali oxa nəzərən köklərin yerləşməsini təyin edən qaydaya

    2. xəyalı oxa nəzərən qütblərin yerləşməsini təyin edən qaydaya

    3. həqiqi oxa nəzərən köklərin müsbət kvadrantda yerləşməsinə əsaslanan

    4. köklərin həqiqi ox üzərində yerləşməsinə əsaslanan qaydaya

    5. həqiqi oxa nəzərən köklərin yerləşməsini təyin edən qaydaya

    367. Qapalı sistemin dayanılıq qrafikini (əyrisini) göstərin.




    1. 4

    2. 2

    3. 1

    4. 5

    5. 3

    368. Aşağıdakılardan hansıları tezlik meyarına aiddir?

    1. Heç biri

    2. Furye

    3. Teylor

    4. Hurvist

    5. Raus

    369. Qapalı sistemin dayanıqlığı açıq sistemin hansı xarakteristikası ilə təyin olunur?



    1. amplitud-faza xarakteristikası

    2. amplitud-tezlik xarakteristikası

    3. astatik xarakteristikası

    4. amplitud-astatik

    5. statik xarakteristikası

    370. Naykvist meyarına görə açıq sistemin hodoqrafı (-1;j0) koordinatlı nöqtəni əhatə etmirsə, onda qapalı sistem



    1. dayanıqlı

    2. dayanıqlılıq sərhəddində

    3. dayanıqsız

    4. birtərəf

    5. neytral

    371. Dayanıqlığın cəbri meyarlar



    1. Raus, Hurvist

    2. Furye, Teylor

    3. Laplas, Teylor

    4. Furye, Laplas

    5. Laplas

    372.Amplitud xarakteristikasında qapalı sistemin dayanıqlıq sərhəddindəki əyrisini göstərin.




    1. 2

    2. 1

    3. 4

    4. 5

    5. 3

    373. inteqrallayıcı və ətalətli bəndlərinin ardıcıl birləşməsi zamanı ümumi ötürmə funksiyasını tapmalı










    1. E)

    374. Ötürmə funksiyası və olan bəndlərin ardıcıl birləşməsindən alınan sistemin ümumi ötürmə funksiyasını göstərməli













    375.İnteqrallayıcı bəndin ötürmə funksiyasını göstərin (ideal).













    376. Ətalətli inteqrallayıcı bəndin ötürmə funksiyası













    377.İdeal diferensiallayıcı bəndin ötürmə funksiyasını göstərməli













    378. a0s3+a1s2+a2s1+a3=0 tənliyi ilə ifadə olan sistemin Raus-Hurvits meyarı ilə dayanıqlıq şərtini göstərin.



    1. a0>0; a3<0



    2. a0>0;

    1. D)

    1. a0>0; a3<0

    379. 5s3+6s2+3s+4=0 tənliyi ilə ifadə olan sistemin dayanıqlıq şərtini göstərin.



    1. dayanıqsızdır

    2. sərhəddə yerləşir

    3. təyin olunmur

    4. neytraldır

    5. dayanıqlıdır

    380. Ətalətsiz gücləndirici bəndin çəki(impuls) funksiyasını göstərin.




    1. 5

    2. 3

    3. 2

    4. 4

    5. 1

    381. İki tərtibli tənliklər üçün sistemin dayanıqlılıq şərtini göstərin.



    1. a0>0; a1>0; a2>0

    2. a0<0; a1>0; a2>0

    3. a1>0; a2<0

    4. a0<0; a1>0; a2>0

    5. a0<0; a1<0; a2<0

    382. 10s2-6s+2=0 tənliyi ilə ifadə olan sistem dayanıqlıdırmı?



    1. dayanıqsızdır

    2. neytraldır

    3. təyin olunmur

    4. dayanıqlılıq sərhəddindədir

    5. dayanıqlı sərhəddindədir

    383. Ətalətli (aperiodik) bəndin çəki funksiyasını(impuls) göstərin.




    1. 5

    2. 4

    3. 2

    4. 3

    5. 1

    384. Xarakteristik tənliyi 5p3+2p2-3p+1=0 olan sistemin dayanıqlığını təyin etməli



    1. dayanıqsızdır

    2. dayanıqlılıq sərhəddindədir

    3. təyin olunmur

    4. neytraldır

    5. dayanıqlıdır

    385. Açıq sistemin ötürmə funksiyası olduğu halda, dayanıqlılıq şərtini tapmalı



    1. k>0; T>0

    2. T<0; k<0

    3. k>0; T<0

    4. k>0; T=0

    5. k>0; k T<0

    386. Ətalətli inteqrallayıcı bəndin çəki( impuls) xarakteristikasını göstərin.




    1. 5

    2. 2

    3. 3

    4. 1

    5. 4

    387. Avtomatik idarəetmə sisteminin xarakteristik tənliyi 4-tərtiblidir və Mixaylov əyrisi aşağıda göstərilir. AİS-nin dayanıqlığını təyin etməlidir.



    1. dayanıqlıdır

    2. sistem dayanıqlılıq sərhəddindədir

    3. neytral zonadır

    4. təyin olunmur

    5. sistem dayanıqsızdır

    388. Rəqsi bəndin impuls (çəki funksiyası) xarakteristikasını göstərin.




    1. 5

    2. 4

    3. 1

    4. 3

    5. 2

    389. 4-tərtibli sistemin dayanıqlılıq şərtini göstərin.



    1. A) a0>0; a1>0; a2>0; a3>0; a4>0 ; a1a2a3≥a0 +a4

    2. B) a0>0; a1>0; a2<0; a3<0 ; a1a2a3≥a0 +a4

    3. a1a2a3≤a0 +a4

    4. D) a0<0; a1<0; a2<0; a3<0; a4<0 ; a1a2a3≥a0 +a4

    5. E) a0>0; a1>0; a2>0; a3>0; a4>0 ; a1a2a3≤a0 +a4

    390. 4p4+2p3+5p2+4p+6=0 tənliyi olan sistemin Raus-Hurvits meyarına görə dayanıqlığını təyin edin.



    1. sistem dayanıqsızdır

    2. dayanıqlılıq təyin olunmur

    3. sistem dayanıqlıdır

    4. sistem sərhəddə yerləşir

    5. Raus-Hurvits meyarı tətbiq oluna bilməz

    391. Diferensiallayıcı (ətalətli) bəndin impuls xarakteristikasını (çəki funksiyası) göstərin.




    1. 5

    2. 4

    3. 1

    4. 3

    5. 2

    392. 4p4+2p3+p2+p+3=0 tənliyi olan sistemin Raus-Hurvits meyarına görə dayanıqlılığını təyin edin.



    1. dayanıqsızdır

    2. neytaraldır

    3. dayanıqlılıq sərhəddində yerləşir

    4. təyin olunmur

    5. dayanıqlıdır

    393. I tərtibli bəndin ötürmə funksiyasını göstərin.



    1. W(S)=

    2. W(S)=

    3. W(S)=

    4. W(S)=

    5. W(S)=

    394. I tərtibli aperodik bəndin loqarifmik amplitud-tezlik funksiyası hansıdır?



    1. heç biri

    2. L(ω)=20lg

    3. L(ω)=20lg

    4. L(ω)=20lg

    5. L(ω)=20lgk

    395. I tərtibli aperiodik bəndin amplitud-faza-tezlik funksiyasının qrafiki hansıdır?




    1. 1

    2. 4

    3. 3

    4. 5

    5. 2

    396.Qeyri-stasionar xassə nə deməkdir?



    1. obyekt və qurğuların dinamik cə statik xarakteristikanın müəyyən zaman keçdikcə geniş diapozonda dəyişməsi

    2. statik xarakteristikanın çox kiçik müddətində obyektə uyğunlaşması

    3. dinamik xarakteristikanın idarəetmədə rolunu azaltmaq

    4. obyekt və idarəetmə qurğularının keçid prosesində sərbəst işləməsi

    5. astatik xarakteristikanın geniş diapozonda dəyişməsi

    397. Sistemin adaptasiya xassəsini göstərməli .



    1. idarəetmə sistemi iş prosesində öz strukturunu və parametrlərini dəyişir

    2. diskret siqnalların vasitəsilə sistemin dayanıqlılığı təmin edilməsi

    3. sistemin dəqiqliyini artırmaq üçün korreksiyaedici bəndlərdən imtina edilməsi

    4. idarəetmənin keyfiyyətinin yox, dəqiqliyin təyin olunması

    5. insanın iştirakı olmadan idarəetmə prosesinin yerinə yetirilməsi

    398. Özünü sazlayan sistemlər hansı hissələrdən ibarətdir?



    1. stabilləşdirici, özünü sazlayan

    2. özünü sazlayan, tənzimləyən

    3. icra müxanizmindən, göstərici cihazlardan

    4. proqramlayan, özünü sazlayan

    5. proqramlaşdırıcı, məntiq elementi

    399. Özünü sazlayan hissə hansı funksiyaları yerinə yetirir?



    1. xarici təsirləri və prosesin gedişini təhlil edərək, verilmiş kriterini məntiqi quruluşla təmin etmək

    2. verilmiş keyfiyyət meyarları nəzərə almadan prosesi idarəedir

    3. həyacanlandırıcı qüvvəni nəzərə alaraq, bir-başa oyektə təsir göstərir

    4. prosesin gedişini təhlil edərək operatora siqnal göndərən

    5. xarici təsirlərin və proseslərin gedişinə məhəl qoymadan idarəetməni yerinə yetirir

    400. Prosesin gedişini təhlil edən qurğuların vəzifəsi...



    1. prosesi xarakterizə edən göstəricilərin etalon göstəricisindən fərqlənməsini təyin edilməsi

    2. astatik xətanı sıfra endirilməsi

    3. keçid prosesini sürətləndirmək

    4. prosesi xarakterizə edən etalonlardan yalnız birini seçmək

    5. statik xətanı sıfra endirilməsi

    401. Özünü sazlayan sistemdə məntiqi quruluşların vəzifəsi...



    1. sərfəli kriterini almaq üçün lazımı idarəetmə qanunlarını hazırlamaq

    2. sistemin icra orqanını xarici təsirlərdən qorumaq

    3. sistemin dayanıqlılığının təyini

    4. sistemin cəldişləmə qabiliyyətinin təyini

    5. sistemin keçid xarakteristikasının qurulması

    402. Diskret avtomatik tənzim sistemi anlayışı ...



    1. sistemin hər hansı bir elementinin çıxış parametrinin diskret xarakterli olması

    2. xətaların zamana görə fasiləsiz ölçülməsi

    3. təsir və əks əlaqə siqnalı fasiləsizdir

    4. keçid xarakteristikasının fasiləsiz miqyasda qurulması

    5. sistemin bütün elementlərinin giriş və çıxış parametrləri arasında fasizləsiz funksional əlaqə olması

    403. Gecikmə bəndinin amplitud-faza xarakteristikası




    1. 5

    2. 1

    3. 2

    4. 3

    5. 4

    404. Ən sadə avtomatik idarəetmə?



    1. avtomatik tənzimləmə

    2. avtomatik siqnalizasiya

    3. avtomatik mühafizə

    4. avtomatik stabilləşmə

    5. avtomatik mühafizə və siqnalizasiya

    405. Obyektə xaricdən təsir edən qüvvələrə



    1. həyacanlandırıcı

    2. idarəedici

    3. işə salma

    4. stabilləşdirici

    5. mexaniki-idarəedici

    406. X və Y vektorları bir koordinata malikdirsə, onda obyekt



    1. birrabitəli

    2. ikirabitəli

    3. mürəkkəb

    4. çoxrabitəli

    5. üçrabitəli

    407. Xətti obyekt nəyə deyilir?



    1. obyektin diferensial tənliyi xətti olduqda

    2. obyektin tənliyi adi cəbri tənlik olduqda

    3. obyektin tənliklər sistemi triqonometrik tənlikləri olduqda

    4. obyektin tənliklər sistemi sıfıra bərabər olduqda

    5. obyektin diferensial tənlikləri vahidə bərabər olduqda

    408. Obyektin statik xarakteristikası



    1. X idarəedici təsirlə Y idarəolunan parametr arasındakı asılılıq

    2. X idarəedici təsirlə Y idarəedən parametr arasındakı asılılıq

    3. X idarəolunan parametrlə Y idarəedən parametr arasındakı asılılıq

    4. X xəta siqnalı ilə Y idarəolunan parametr arasındakı asılılıq

    5. X giriş siqnalı ilə həyacanlndırıcı arasındakı asılılıq

    409. Qapalı AİS aşağıdakılardan hansı ilə təyin olunur?



    1. ötürmə, zaman, tezlik funksiyası

    2. volt-amper, statik, keçid xarakteristikası

    3. astatik, faza xarakteristikası

    4. volt-amper, faza, astatik funksiya

    5. loqarifmik, statik, volt-amper xarakteristikası

    410. Obyektə xarici təsir qurtardıqdan bir az sonra o başlanğıc vəziyyətə qayıdırsa



    1. dayanıqlı

    2. neytral

    3. dayanıqsız

    4. qeyri-dayanıqlı

    5. orta vəziyyət

    411. Həyacana görə idarəetmə



    1. ölçülən həyacanlandırıcı qüvvənin obyektə təsirini kompensasiya etməyə əsaslanan

    2. Təhriflərin idarəedilməsinə əsaslanan

    3. giriş kəmiyyətinin sabit saxlanmasına əsaslanan

    4. çıxış kəmiyyətinin sabit saxlanmasına əsaslanan

    5. həyacanlandırıcı qüvvənin əks əlaqə vasitəsilə kompensasiya edilməsinə əsaslanan

    412. Kombinəli idarəetmə prinsipində



    1. qurulan sistemlərdə həyacan və meyletməyə görə idarəetmə prinsiplərinin kombinasiyasından istifadə edilir

    2. qurulan sistemlərdə kombinəli icra mexanizmlərindən istifadə etməklə

    3. həyacanlandırıcı təsirləri xarici təsirlərlə kombinasiya etməklə

    4. meyletmə prinsipinin daha mükəmməl işləməsi

    4134. Proqram idarəetmə sistemlərində



    1. idarə sistemində tapşırıq siqnalları zamana görə müəyyən qanunla dəyişdirilir

    2. tapşırıq siqnalı sabit olaraq qalır

    3. tapşırıq siqnalı giriş parametrindən asılı olaraq dəyişdirilir

    4. idarəetmə sistemində tapşırıq qiymətinin iştirakı vacib deyil

    5. idarə sistemində yalnız çıxış siqnalının kompensasiyasından istifadə edilir.

    414. Astatik tənzim sistemlərində



    1. müvazinət halında tənzim olunan kəmiyyətin bir qiymətinə tənzimləyici orqanın müxtəlif vəziyyətləri uyğun gəlir.

    2. müvazinət halında tənzim olunan parametrin bir qiymətinə tənzimləyici orqanın yalnız bir vəziyyəti uyğun gəlir.

    3. müvazinət halı yaratmaq mümkün deyil

    4. müvazinət halında tənzimləyici orqan iştirak etmir

    5. müvazinət halı əks əlaqə dövrəsindəki tənzimləyici ilə baş verir

    415. 4p4+7p3+4p2+1p+2=0 xarakteristik tənliyi ilə ifadə olunan sistemin dayanıqlığını Raus-Hurvits meyarı vasitəsilə təyin etməli



    1. dayanıqlı

    2. dayanıqsız

    3. neytral

    4. dayanıqlılıq sərhəddində

    5. stabilləşdirici

    416. Raus-Hurvits meyarından istifadə etməklə 5p4+10p3+6p2+5p+1=0 xarakteristik tənliyi olan sistemin dayanıqlılığını təyin edin.



    1. dayanıqlı

    2. neytral

    3. dayanıqsız

    4. dayanıqlılığı təyin etmək mümkün deyil

    5. dayanıqlılıq sərhəddindədir

    417. Raus-Hurvits meyarına görə 4p4+7p3+3p2+10p+5=0 tənliyi olan sistemin dayanıqlılığını təyin etməli.



    1. dayanıqlı

    2. dayanıqsız

    3. dayanıqlılıq sərhəddində

    4. təyin olunmur

    5. neytral

    418. a0p4+a1p3+a2p2+a3p=0 tənlikli sistemin dayanıqlılığını təyin etməli.


    a0=10san; a1=5san; a2=san; a3=10san

    1. dayanıqsızdır

    2. neytral

    3. dayanıqlı

    1. D)kəsilməz funksiya

    1. dayanıqlıq sərhəddində

    419. Diskret təsirli tənzim sistemi



    1. tənzimləyici parametrin fasiləsiz dəyişməsi zamanı tənzimləyici təsir fasiləsiz deyil, zaman kəsiyində verilir

    2. tənzimlənən parametr fasiləsiz dəyişməsi tənzimləyici təsirin fasiləsiz verilməsi ilə baş verir

    3. tənzimlənən və tənzimləyici parametrlər fasiləsiz dəyişir

    4. tənzimlənən parametrin qiyməti tənzimləyici təsirdən asılı olmur

    5. tənzimlənən və tənzimləyici təsirlər impuls siqnalları ilə baş verir

    420. Dolayı tənzimləmə sistemi nəyə deyilir?



    1. kənar enerji mənbəyindən istifadə etməklə tənzimləyici orqanı hərəkətə gətirilir

    2. kənar enerji mənbəyi olmadan tənzimləyici orqanı hərəkətə gətirilmir

    3. bunun üçün heç bir enerji mənbəyinə ehtiyac yoxdur

    4. tənzimləyici orqana rele xarakterli siqnallar təsir edir

    5. tənzimləyici orqana kəsilməz təsirli siqnallar təsir edir

    421. Dolayı tənzimləmə sisteminə nə aid ola bilər?



    1. astatik sistem

    2. izləyici sistem

    3. stabilləşdirici sistem

    4. statik sistem

    5. proqram idarə sistemi

    422. Avtomatik idarəetmə sisteminin analiz məsələsində



    1. sistem və onun parametrləri verilərək, onun xassələrinin təyini tələb olunur

    2. sistem və onun parametrlərini təyin etmək üçün onun xasələri verilir

    3. sistem və onun elementlərinin diferensial tənliyi verilir

    4. sistemin xassələri verilir, onun dayanıqlığı təyin olunur

    5. sistem və onun parametrlərini dayanıqlıq meyarına görə təyini

    423. Sistemin struktur sxemi nəyin əsasında qurulur?



    1. avtomatik idarə sistemlərinin istiqamətli təsirli bəndlərə bölünməsi və onlarınriyazi yazılışı

    2. avtomatik idarə sistemlərinin istiqaməti olmayan təsirli bəndlərə bölünməsi və riyazi yazılışı

    3. avtomatik idarə sisteminin dayanıqlılıq meyarlarına görə bəndlərə bölünməsi

    4. bəndlərin riyazi yazılışı olmadan sistemin keyfiyyət göstəricilərini almaqla

    5. avtomatik idarə sistemlərinin astatik və ya statik olmasına görə

    424. Korreksiya qurğusunun vəzifəsi



    1. avtomatik sistemin lazım olan istiqamətdə xassəsini dəyişmək

    2. avtomatik sistemin dayanıqlılığını yaratmaq

    3. avtomatik sistemin strukturunu dəyişmək

    4. avtomatik sistemin keyfiyyətini dəyişmək

    5. obyektlə icra mexanizmi arasında əlaqə yaratmaq

    425. Avtomatik idarəetmə sistemləri bir-birindən nə ilə fərqlənir?



    1. obyektlərinə, tənzimlənən və idarəedici kəmiyyətlərinə, idarəedici qurğularının konstruksiyalarına

    2. obyektlərinə, dayanıqlıq şərtlərinə

    3. tənzimlənməyən və həyacanlandırıcı qüvvələrinə, idarəedici qurğularının konstruksiyalarına

    4. idarəedici qurğularının iş prinsipi, onların dayanıqlıq şərtləri, həyacanlandırıcı qüvvələrin növünə

    5. avtomatik idarəetmə sistemləri bir-birindən fərqlənmir

    426. Keçid xarakteristikası nəyə deyilir?



    1. bəndin girişinə sıçrayışla dəyişən vahid impulsun təsirindən sonra çıxış parametrinin zamana görə dəyişmə qrafiki

    2. bəndin girişinə sinusoidal siqnal təsir edərsə çıxış parametrinin zamana görə dəyişmə əyrisi

    3. bəndin girişinə vahid impuls verilərsə, onun çıxış parametrinin zamana görə dəyişmə qrafiki

    4. bəndin girişi qısa qapandıqda, çıxış parametrinin zamana görə dəyişmə qrafiki

    5. bəndin girişinə pilləvarı impuls verildikdə onun çıxış parametrinin zamana görə dəyişmə qrafiki

    427. Tezlik xarakteristikasının tərifi varmı?



    1. yox

    2. bəndin girişinə düzbucaqlı impulslar təsir edir

    3. bəndin girişinə fazası dəyişən ipmulslar verilir

    4. bəndin girişinə tezliyi sıfra bərabər ipmulslar təsir edir

    5. bəndin girişinə vahid impuls təsir edir

    428. Amplitud faz-tezlik xarakteristikası adi koordinatda qurula bilərmi?





    1. bənd dayanıqsız olduqda qurula bilər

    2. bənd neytral olduqda qurula bilər

    3. bənd dayanıqlılıq sərhəddində olduqda qurulur

    4. qurula bilməz

    429. Verilmiş ötürmə funksiyalarından hansı real diferensiallayıcı dinamik bəndə uyğundur?













    430.Verilmiş ötürmə funksiyalarından hansı real inteqrallayıcı dinamik bəndə uyğundur?













    431. Xətti element və ya AİS-nin amplitud–tezlik xarakteristikasına verilən təriflərdən hansı doğrudur?



    1. harmonik rəqslərin çıxış amplitudasının giriş amplitudasına nisbətinin rəqslərintezliyindən asılılığı

    2. çıxış harmonik rəqslərinin amplitudasının onun tezliyindən asılılığı

    3. giriş harmonik rəqslərinin onun tezliyindən asılılığı

    4. çıxış harmonik rəqslərinin tezliyinin çıxış rəqslərinin amplitudasından asılılığı

    5. harmonik rəqslərin giriş tezliyinin çıxış rəqslərinin amplitudasından asılılığı

    432. Statik AİS üçün daha xarakterik olan xüsusiyyəti göstərin.



    1. statik xəta vardır

    2. dinamiki xəta var

    3. rəqslilik yoxdur

    4. statik səhv yoxdur

    5. dinamiki xəta yoxdur

    433.AİS–nin keyfiyyətini dəqiqlik meyarına əsasən qiymətləndirmək üçün hansı tipik təsirlərdən istifadə edilir?



    1. sinusoidal təsirdən

    2. uzun müddətli təsirdən

    3. qısa müddətli təsirdən

    4. trapesial təsirdən

    5. müntəzəm təsirdən

    434. Avtomatik idarəetmə sistemləri nə üçündür?



    1. hər hansı texniki qurğuların və yaxud prosseslərin insan iştirakı olmadan idarəedilməsi

    2. personalı texniki qurğunun və yaxud prossesin vəziyyəti barədə məlumatlandırmaq üçün

    3. personalın iştirakı olmadan texniki qurğunun və ya prossesin vəziyyətinə nəzarət etmək

    4. texniki qurğularda baş verə biləcək qəza hallarının qarşısını almaq üçün

    5. əvvəlcədən verilmiş proqram əsasında qurğuları işə salıb – dayandırmaq üçündür

    435.Riyazi şəkildə delta funksiya













    436. Delta funksiya sıçrayışla artan vahid funksiya arasında əlaqə













    437.Giriş siqnalının amplitudunun dəyişməz bir qiymətində çıxışlıq qərarlaşmış rəqslərin..



    1. amplitudu və fazası rəqslərin tezliyindən asılı olacaqdır

    2. amplitudu rəqslərin tezliyindən asılı deyil

    1. C) tezliyi rəqslərin amplitudundan asılı olacaqdır

    1. tezliyi rəqslərin amplitudu və fazasından asılı olacaqdır

    2. amplitudu və fazası rəqslərin tezliyindən asılı olmayacaqdır

    438. Tezliyin sıfırdan sonsuzluğa qədər dəyişdiyi halda bəndin kompleks güclənmə əmsalının vektorunun hodoqrafına ... deyilir



    1. Amplitud – faz xarakteristikası

    2. Amplitud xarakteristikası

    3. faz xarakteristikası

    4. tezlik xarakteistikası

    5. laqarifmik xarakteristika

    439. Xətti bəndlər üçün keçid və çəki funksiyaları arasında əlaqə düsturu.



    1. heç biri

    2. δ(t)=1-h(t)eτs

    3. δ(t)=1+h(t)eτs

    4. δ(t)=1/1+h'(t)eτs

    5. δ(t)=h'(t)eτs

    440. Faz - tezlik xarakteristikasının ifadəsini göstərməli













    441. Ötürmə funksiyasının kəsr ifadəsinin məxrəcindəki çox hədlinin köklərinə ötürmə funksiyası ....... deyilir.



    1. qütbləri

    2. dayanıqlıq şərti

    3. keyfiyyət göstəriciləri

    4. sıfırları

    5. amplitud xarakteristikası

    442. Laplas çevirməsi nə zaman tətbiq edilir?



    1. sistemin diferensial tənliyinin tərtibi üçdən böyük və sol tərəfi sadə funksiyalardan ibarətdirsə

    2. sistemin diferensial tənliyinin sol tərəfi sıfıra bərabər və tərtibi bir tərtiblidirsə

    3. sistemin tənliyi adi cəbri tənliklərdən təşkil olunmuşdur

    4. sistemin diferensial tənliyinin çıxarılışı mümkün deyilsə

    5. sistemin tənliyi adi cəbri tənliklərdən təşkil olunmuşdur

    443. f(t) orjinalının təsvir F(S) .... bərabərdir



    1. L =F(S)=

    2. L =F(S)=

    3. L =F(S)=

    4. L =F(S)=

    5. L =F(S)=

    444. Laplas inteqralının yığılması şərti



    1. f(t) funksiyası t>0 olduqda kəsilməzdirsə və hər hansı Meλtfunksiyasına (λ>0, M>0) nəzərən sürətlə artırsa və eləcədə t<0 olanda sıfıra bərabərdirsə

    2. f(t) funksiyası t>0 olduqda kəsilməzdirsə və Meλt funksiyasına nəzərən (λ>0, M>0) sürətlə artırsa və eləcədə t>0 olanda sonsuzluğa yaxınlaşırsa

    3. f(t) funksiyası t>0 olanda kəsiləndirsə, Me
      Download 0.54 Mb.

      Do'stlaringiz bilan baham:
  • 1   2   3




    Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
    ma'muriyatiga murojaat qiling