Termiz davlat universiteti

I.2. II GURUH ANIONLARINING ANALITIK REAKSIYALARI

(Cl^-, Br^-, J^-, CNS^-, S^-2)

Guruh reagenti AgNO₃ bo‘lib, suvda va suyultirilgan nitrat kislotada erimaydigan oq cho‘kmalarni hosil qiladi.

Cl^- XLORID IONINING ANALITIK REAKSIYALARI

Kumush nitrat bilan reaksiyasi. Kumush nitrat xlorid ioni bilan AgCl oq cho‘kmasini hosil qiladi. Bu cho‘kma konsentrlangan ammiak, ammoniy karbonat va natriy tiosulfatda eriydi:

Cl^- + Ag⁺ = AgCl ↓

AgCl↓ + 2NH₃ = [Ag(NH₃)₂]⁺ + Cl^-

AgCl↓ + 2NH₄⁺ + 2CO₃^2- = [Ag(NH₃)₂]⁺ + Cl^- + 2HCO₃^-

AgCl↓ + 2S₂O₃^2- = [Ag(S₂O₃)₂]^3- + Cl^-

Kumushning ammiakatli komplekslariga konsentrlangan nitrat kislotasi ta’sir ettirilsa, AgCl oq cho‘kmasining hosil bo‘lishi kuzatiladi:

[Ag(NH₃)₂]⁺ + Cl^- + 2H⁺ = AgCl ↓ + 2NH₄⁺

Kaliy yod ta’sirida esa bu eritmalarda AgJ sariq cho‘kmasining hosil bo‘lishi kuzatiladi:

[Ag(NH₃)₂]⁺ + J^- = AgJ ↓ + 2NH₃

Reaksiyani bajarish:

Probirkaga 2-3 tomchi natriy xlorid eritmasidan solib, ustiga 3-5 tomchi kumush nitratdan tomizing. Bunda oq cho‘kmaning hosil bo‘lishini kuzating. Cho‘kmaga 5-10 tomchi konsentrlangan ammiak eritmasi yoki ammoniy karbonatdan qo‘shing. Cho‘kmaning erishini kuzating. Keyin esa probirkadagi cho‘kmani 2 qimsga bo‘ling va birinchisiga 5 tomchi konsentrlangan nitrat kislotasi, ikkinchisiga esa 5 tomchi kaliy yod eritmasidan tomizing. Bunda ikkala probirkada cho‘kmalarning hosil bo‘lishini kuzating.