Termiz Davlat universuteti tarix fakulteti Mamlakatlar va Mintaqalar bo’yicha sirtqi ta’lim 1-kurs 122-guruh talabasi Ibragimova Lobarning Arxeologiya va Etnologiya fanidan tayyorlagan taqimoti


Download 16.92 Kb.
Pdf ko'rish
Sana15.06.2023
Hajmi16.92 Kb.
#1485487
Bog'liq
Ibragimova Lobar




MAVZU: Markaziy va Janubiy
Afrika xalqlari 

Markaziy Afrika Respublikasi (MAP) (Republigue Centrafricaine) — Markaziy 
Afrikada joylashgan davlat. Maydoni 623 ming km². Aholisi 3,5 mln. kishi (2001). 
Poytaxti — 
Bangi
shahri Maʼmuriy jihatdan 16 prefekturaga boʻlinadi. 

Davlat tuzumi[
tahrir

manbasini tahrirlash


Markaziy Afrika Respublikasi — respublika. Amaldagi konstitutsiyasi 1994-yil 28-
dekabrda umumxalq referendumida maʼqullangan va 1995-yil 7-yanvardan kuchga 
kirgan. Davlat boshligʻi — prezident. U umumiy toʻgʻri ovoz berish yoʻli bilan 6 yil 
muddatga saylanadi va yana bir marta qayta saylanishi mumkin. Qonun chiqaruvchi 
hokimiyat Milliy majlis (bir palatali parlament), ijroiya hokimiyatni prezident bilan 
hukumat amalga oshiradi. Vazirlar Kengashini boshqaruvchi bosh vazirni prezident 
tayinlaydi. 



Tabiati[
tahrir
 | 
manbasini tahrirlash


Mamlakat hududining katta qismini Azande qiri (balandligi 600–900 m) egallagan. Qirda keng vodiylar va 
balandligi 1300–1400 m li gumbazsimon togʻlar koʻp. Olmos, uran rudasi, lignit, temirli kvarsit konlari bor. 
Iklimi ekvatorial mussonli iqlim; issiq, yozi seryomgʻir. Eng issyak, oyi (mart)ning oʻrtacha temperaturasi 
26—ZG, eng salq-in oyi (shimolida dekabr yoki yanvar, janubida iyul yoki avgust)niki 21—25°. Yillik 
yogʻin shimolidan jan.ga tomon 1000–1200 mm dan 1600–1800 mm gacha ortib boradi. Mamlakat janubiy 
chegaralari boʻylab MARning asosiy daryosi — Ubangi (Kongo daryosining oʻng irmogi), shimoliy 
qismidan Chad koʻliga quyiluvchi Shari daryosi irmoqlari oqib oʻtadi. Daryolar toʻlib oqqan davrda kema 
qatnaydi. 

Oʻsimliklar qoplami, asosan, savanna, ayrim joylari esa yilning quruq faslida bargini toʻkuvchi siyrak 
daraxtli tropik oʻrmonlardan iborat. Mamlakatning janubiy qismida daryo sohillari boʻylab doim yashil 
oʻrmonlar, eng chekka janubidagi qizilsariq laterit tuproqlarda sernam ekvatorial oʻrmonlar oʻsadi. 
Hayvonot dunyosi boy va xilmaxil. Yirik hayvonlardan fil, karkidon, buyvol, kiyik, jirafa, yirtqichlardan 
arslon, qoplon, qashqir, sirtlon yashaydi. Oʻrmonlarda maymun koʻp. Daryolarda timsoh uchraydi. Har xil 
qushlar, ilonlar, kalta-kesaklar, hasharotlar, janubida setse pashshasi bor. Andre-Feliks, Bamingi-Bangoran, 
Sen-Floris milliy boglari barpo etilgan. 

Aholisi[
tahrir
 | 
manbasini tahrirlash


Aholisining aksari qismini sango tili shevalarida soʻzlashuvchi banda, gbayya, ngbandi, zande xalqlari 
tashkil etadi. Mamlakat janubida bantu tili oilasiga mansub xalqlar (azande, ngiri, maka va boshqalar) 
yashaydi. Pigmey kabilalari, shimolida Sudan arablari ham bor. Rasmiy tili — fransuz tili. Aholining 
aksariyati mahalliy anʼanaviy dinlarga eʼtiqod qiladi, xristianlar, musulmonlar ham bor. Aholining 47% 
shaharlarda yashaydi. Yirik shaharlari: Bangi, Berberati, Bosan-goa, Bambari. 


Afrika xalqlarining tarixiy etnologiyasi


Markaziy Afrika xalqlari orasida Bantu 
qabilasi











Download 16.92 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling