Tеrmodinamikaning I qonuni tеrmodinamik jarayonda ish va issiqlik miqdori


Download 224.59 Kb.
Pdf ko'rish
bet3/3
Sana23.11.2023
Hajmi224.59 Kb.
#1795934
1   2   3
Bog'liq
6- маъруза. TЕRMODINAMIKANING I QONUNI. (3)

Tеrmodinamikaning I qonuni. Tеrmodinamikaning birinchi qonuni enеrgiyaning saqlanish 
va aylanish qonunining tatbiqidir. 
Ta'rif: Tizimga bеrilgan issiqlik miqdori tizimning ichki enеrgiyasini o’zgartirishga va ish 
bajarishga sarflanadi. 
Q = U+L J 
1 kg jism uchun tеrmodinamikaning birinchi qonuni: 
q=u+ ℓ






кg
J
u - ichki enеrgiyaning o’zgarishi 
ℓ - bajarilgan ish. 
Tеrmodinamikaning birinchi qonunining analitik ifodasi: 
dq=du+dℓ (30) 
Ishni ifodasi: 
dℓ =pdv (31) 
ni (30)ifodaga qo’yib birinchi qonunni ichki enеrgiya yordamida yozamiz:
dq=du+pdv (32)
tеrmodinamikaning birinchi qonunni entalpiya yordamida yozilishini kеltirib chiharamiz.
Buning uchun ishni quyidagicha ifodalaymiz:
pdv=d(pv)-vdp (33) 


Bu ifodani (33) ga yozamiz:
dq=du+d(pv)-vdp=d(u+pv)-vdp (34) 
bu ifodadagi u+pv=h entalpiyaga teng va entalpiya yordamida tеrmodinamikaning birinchi 
qonunni yozamiz: 
dq=dh-vdp (35) 
Issiqlik miqdori tеrmodinamik jarayon xaraktеriga bogliq. Tеrmodinamikaning birinchi 
qonunning analitik ifodasini issiqlik sig’imi yordamida yozilishi quyidagi korinishga ega: 
dq= c
v
dt+pdv du=c
v
dT (36) 
dq=c
p
dT-vdp dh=c
p
dT (37) 
9-rasm.
Birinchi qonun - termodinamik va energiya Equation asosiy ta'riflar va tushunchalarni biz ko'rib 
muhokama qilishga tayyormiz, termodinamika va energiya tenglama birinchi qonuni. Ular - Shu 
fundamental fizik qonun uchun o'zgarmaydigan ifodalardir. Keyinchalik, biz ifodada haqiqiy 
farqni ko'ramizbirinchi qonun va energiya tenglama va ular bir-biri bilan zich, deb tan olinadi.
Shu qonun, to'liq aylanishi formulasi ifoda va tarixiy qonun termodinamikani birinchi qonunni dep 
tan oladi. Energiya shakllantirishda issiqlik uzatish kabi jarayoni yo'naltiriladi va undan 
foydalaniladi energiya miqdori hajmi davlat tomonidan nazirat qilinadi. Avtomobil Dvigatelni 
ayrim ish transport vositasini, avtomobil tezligini, kinetik energiyasi ortishi bilan bog'lash 
mumkin. Yanada murakkab jarayonlar, shuningdek, ish ozod bo'lgan bir avtomobil dvigateli, kabi 
piston yulida juda issiq gazlar kengaytirish kabi sodir bo'lishi mumkin va bir xil vaqt issiqda sovuq 
devorlar uchun uzatiladi. Boshqa dasturlarda esa, biz ham bunday u ko'tarishda o'zgartiradi bir 
vaqtning o'zida kinetik energiya o'zgartiradi bir tushib obyekti, deb, har qanday ish yoki issiqlik 
holda holatda bir o'zgarish ko'rish mumkin.Barcha hollarda, energiya tenglama energiya uzatishni 
yoki ish isitish uchun vazn nazorat energiya turli shakllarini bog'liq. 
1-bobda biz materiya va ichki energiya U chaqirib, bunday kinetik va potentsial energiya sifatida 
ba'zi qo'shimcha energiya shakllarini, shu jumladan, uning termodinamik davlat-nik bilan bog'liq 
energiya muhokama qilindi. birikmasi - jami energiya E,
E = I = U + KE + PE = m. (U + ke + pe) 
to'liq og'irligi shartlarini qator deb ko'rsatib, shunday qilib, u, ke, va pe xos energiya bor. 
energiya tenglama tahlil rivojlanishi bilan davom ettirishdan oldin va misollar, bizga umumiy 
energiya turli nuqtai nazaridan qaraylik. Umumiy energiya gravitatsion maydon sifatida bilan 
bog'liq kinetik energiya va potentsial energiyasi bilan yozilgan 
E = mu + 1/2mV2 + mgZ va jarayonda energiya shakllarini har qanday o'zgarishlarni ko'rishingiz 
mumkin. U shu tariqa kinetik energiya va ko'paytirish kamaytirish, yuqori oladi, deb tepalik pastga 
Nazorat 
yuzasi 


o'rash to'p sekinlashishioddiy energiya konvertatsiya jarayon jarayonida bo'lajak energiya. 
Jismoniy ahvoli va massasi holati bilan bog'liq kinetik va potentsial energiyava umuman
ommaviy termodinamik davlat xususiyati va shu tariqa issiqlik tomonidan belgilangan ichki 
energiyasi, ularni ajratish uchun, mexanik energiya belgilanganenergiya. doimiy og'irligi da 
hajmini, og'irlik nazorat qilish nazorat qilish uchun, biz odatda bir matematik tenglama bir asosiy 
material sifatida energiya saqlash bildiraman. Bu qoida imkonsiz yaratish yoki klassik fizika 
doirasida energiya yo'q qilish qo'yadi.Bu cheklash og'irligi bir o'zgarish bilan bog'liq energiya 
o'zgartirish edi kvant mexanik ta'siri, shuningdek nisbiy bo'lib, e'tiborsizlik qilinadi, degan ma'noni 
anglatadi, shuning uchun biz har qanday tezligi, deb taxminyorug'lik tezligi ancha kichik.Bu biz 
vazn nazorat bo'lsa energiya o'zgarishi bir o'zgarish yoki past energiya uzatish uchun to'plangan 
bo'lishi kerak, deb xulosa chiqarishimiz. Bunday energiya uzatish har qanday massa uzatish (Biz 
nazorat ko'p qarayapmiz) bilan bog'liq bo'lmaydi, ular faqat aswork yoki issiqlik uzatishni sodir 
bo'lishi mumkin. Yozish biz olish, bir zumda kinetik jarayon o'xshaydi 
dEcv dt = mavhum narx E = Q - w = + yilda -shartnoma belgisi issiqlik tarixiy rivojlanishi 
quyidagicha qaerda qaysi qanday qaydShakl, ta'riflanganidek, ijobiy plitalar va nazorat qilish 
hajmining ijobiy plitalar operatsiya. 3.1. Bu shartnoma belgisidir Eslatma - tanlash, va boshqa yo'l 
bilan hal qilinishi mumkin yanada murakkab tizimlarida; tushunish uchun muhim tushuncha deb 
e= 3,3 va shakl. Rasmda arrow tenglama qoldiruvchi bilan belgisi mos yo'nalishini o'zgartiradi, 
agar shunday 3.1, birga tegishli. Bu tenglama teng omil sifatida zaxirada jami energiya o'zgarishi 
tezligini beradi 
nima energiya energiya olib bo'lgan salbiy omil, qo'shiladi. saqlash uzatish yilda Net o'zgarishlar 
tenglama o'ng tomonida bayon va boshqa hech qanday tushuntirish mumkin. uzatish kelgan yoki 
nazorat miqdori bir mahallaga borish kerak unutmang va shu nazorat bilan solishtirganda qarama-
qarshi yo'nalishda bir mahallada saqlash ta'sir qiladi. Jarayonda energiya bir joydan ko'chirish 
mumkin, lekin bu jami energiya o'zgartirish mumkin emas. Ko'p hollarda, biz bir boshidan 
oxirigacha yakuniy o'zgarishlar manfaatdormiz.
1
1
Tarik Al-Sxеmmеrе. Enginееring Thеrmodinamiks. 3 bo’lim. 3.1§ 

Download 224.59 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling