Test topshiriqlari, masalalar to’plami va nazariy ma’lumotlar. Genetika

P ♂ Aa X ♀ Aa gen: 2:1
G A a A a fen: 2:1

AA Aa Aa aa

P LEYOTROPIYA

1. Qoramollarda D gen tana qismlari o’zaro nisbatini nomutanosiblikka olib keladi (oyoqlarining kalta bo’lishi, bosh suyagi, mushak sistemasiga ta’sir etib, qoramol vaznining oshishiga). D gen letal xususiyatga ega. Uning retsessiv allali d gen esa tana qismlarining normal nisbatta bo’lishi va hayotga layoqatligini ta’minlaydi. Geterozigota genotipli qoramollardan hosil bo’lgan 200 ta avloddan nechtasi o’lib ketadi?

A) 100 B) 50 C) 150 D) 0

2. Odamda talassemiya (A) chala dominant holda irsiylanadi Dominant gomozigotalar erta halok bo’ladi, geterozigotalar yashaydi O’roqsimon anemiya (b) retsessiv gomozigota holatda o’limga olib keladi, geterozigotalar yashaydi va kasallikning yengil formasi bilan kasallangan bo’ladi. Digeterozigota ota-onalardan tug’ilgan farzandlaming necha foizi halok bo’ladi?

A) 43,75 B) 25 C) 50 D) 75

3. Odamda talassemiya (A) chala dominant holda irsiylanadi Dominant gomozigotalar erta halok bo’ladi, geterozigotalar yashaydi. O’roqsimon anemiya (b) retsessiv gomozigota holatda o’limga olib keladi, geterozigotalar yashaydi va kasallikning yengil formasi bilan kasallangan bo’ladi. Digeterozigota ota-onalardan tug’ilgan farzandlarning necha foizi talassemiyaning yengil formasi bilan kasallangan bo’ladi?

A) 25 B) 31,25 C) 50 D) 75

4. Odamda talassemiya (A) chala dominant holda irsiylanadi. Dominant gomozigotalar erta halok bo’ladi, geterozigotalar yashaydi. O’roqsimon anemiya (b) retsessiv gomozigota holatda o’limga olib keladi, geterozigotalar yashaydi va kasallikning yengil formasi bilan kasallangan bo’ladi. Digeterozigota ota-onalardan tug’ilgan farzandlaming necha foizi o’roqsimon anemiyaning yengil formasi bilan kasallangan bo’ladi?

A) 25 В) 31,25 С) 50 D) 75

5. Odamda talassemiya (A) chala dominant holda irsiylanadi. Dominant gomozigotalar erta halok bo’ladi, geterozigotalar yashaydi. O’roqsimon anemiya (b) retsessiv gomozigota holatda o’limga olib keladi, geterozigotalar yashaydi va kasallikning yengil formasi bilan kasallangan bo’ladi. Digeterozigota ota-onalardan tug’ilgan farzandlarning necha foizi ikkala kasallik bo’yicha sog’lom bo’ladi?

A) 6,25 B) 25 C) 31,25 D) 50

6. Qorako’l qo’ylari junining sheroziy rangda

bo’lishini ta’minlovchi gen dominant bo’lib,
pleyotrop ta’sirga ega. Sheroziy rangdagi erkak
va urg’ochi qo’ylar chatishtirilganda 82 ta
sheroziy rangli va 41 ta qora rangli qo’zichoq
olingan. Ota-ona genotipi va nobud bo’lgan
sichqonlar sonini toping.
A) Kk x kk; 123 ta Kk
В) Kk x Kk; 41 ta KK
C) KK x kk; 41 ta Kk
D) KK x KK; 82 ta KK

7. Qorako’l qo’ylari junining sheroziy rangda

bo’lishini ta’minlovchi gen dominant bo’lib,
pleyotrop ta’sirga ega. Sheroziy qo’ylarni
o’zaro chatishtirilganda, jami 750 ta
qo’zichoqlar olinib, sheroziy va qora rangli
qo’zichoqlar 490:260 nisbatda bo’lgan. Ushbu
avlodda qo’zichoqlardagi fenotipik nisbat
nechaga teng ekanligini toping.
A) 1:2:1 B) 1:1 C) 3:1 D) 2:1

8. Qorako’l qo’ylarida sheroziy rang Aa genotip,

qora ranglilik esa aa genotip ta’sirida yuzaga
chiqadi AA genotip esa qo’ylarni embrional
rivojlanish davrida nobud bo’lishiga sabab
bo’ladi. Qo’ychilik xo’jaliklari naslda sheroziy
qo’ylar olish va iqtisodiy zarar ko’rmaslik
uchun quyidagi qaysi genotipli ota-onani
chatishtirishni qo’llash maqsadga muvofiq
hisoblanadi?
A) Aa x Aa B) AA x aa
C) aa x aa D) Aa x aa

9. Tovuqlarda bir juft gen (A-a) o’z ta’sirini har

tomonlama namoyon qiladi AA- letal, Aa-kalta
oyoqlilik, aa-esa odatdagi oyoqlilikni namoyon
qiladi. Tajribalardan birida kalta oyoqli tovuqlar
o’zaro chatishtirilganda jami 600 ta jo’jalar
olinib, ulardan 400 tasi kalta oyoqli, 200 tasi uzun oyoqli bo’lgan. Ota-ona genotipini
aniqlang.
A) Aa x Aa B) AA x aa
C) aa x aa D) Aa x aa

10. Tovuqlarda bir juft gen (A-a) o’z ta’sirini har

tomonlama namoyon qiladi. AA- letal, Aa-kalta
oyoqlilik, aa-esa odatdagi oyoqlilikni namoyon
qiladi. Agar tajribada odatdagi oyoqlik tovuq va
xo’rozlar chatishtirilsa F₂ da necha foiz jo’jalar
kalta oyoqlik tug’iladi?
A) 25 В) 0 C) 50 D) 75

11. Sichqonlarda jun rangini sariq va qora bo’lishi bir juft allel (Ss) genlariga bog’liq. Bu genni ss holati sichqonlarda qora rangni, Ss genotip esa sariq rangni nazorat qilsa, SS genotip esa sichqonlarni embrional rivojlanish davrida nobud bo’lishiga sababchi bo’ladi. Sariq

sichqonlar o’zaro chatishtirilsa nazariy jihatdan
kutilgan 3:1 nisbat o’rniga sariq va qora rangli
sichqonlar 2:1 nisbatda paydo bo’lgan. Ota-ona
genotipini aniqlang
A) Ss x Ss B) SS x ss
C) ss x ss D) Ss x ss

12. Sichqonlarda jun rangini sariq va qora bo’lishi bir juft allel (Ss) genlariga bog’liq. Bu genni ss holati sichqonlarda qora rangni, Ss genotip esa sariq rangni nazorat qilsa, SS genotip esa sichqonlarni enibrional rivojlanish davrida nobud bo’lishiga sababchi bo’ladi. Sariq rangli sichqonlar o’zaro chatishtirilganda sariq va qora sichqonlar 200:102 nisbatda bo’lgan. Ota-ona genotipi va nobud bo’lgan sichqonlar sonini toping.

A) Ss x ss; 102 ta SS B) Ss x Ss; 101 ta SS
C) SS x ss; 102 ta Ss D) SS x SS; 198 ta SS

13. Sichqonning junining sariq rangda bo’lishini

ta’minlovchi gen dominant bo’lib, pleyotrop
ta’sirga ega. Sariq rangdagi erkak va urg’ochi
sichqonlar chatishtirilganda 124 ta sariq va 62 ta kulrang sichqon olingan. Ota-ona genotipi va
nobud bo’lgan sichqonlar sonini toping.
A) Aa x aa; 186 ta Aa
B) Aa x Aa; 62 ta AA
C) AA x aa; 62 ta Aa
D) AA x AA; 124 ta AA

14. Sichqonlarda jun rangi sariq va qora bo’lishi bir juft allel genlarga (A-a) bog’liq. Ma’lum

bo’lishicha sariq rangli sichqonlar faqat
geterozigotali holatda bo’ladi. Agar sariq rangli
sichqonlar qora rangli sichqonlar bilan
chatishtirilsa nisbat qanday bo’ladi?
A) 3 :1 В) 1:1 С) 1:2:1 D) 2:1

15. Odamda talassemiya (A) chala dominant holda irsiylanadi. Dominant gomozigotalar erta halok bo’ladi, geterozigotalar yashaydi. O’roqsimon anemiya (b) retsessiv gomozigota holatda o’limga olib keladi, geterozigotalar yashaydi va kasallikning yengil formasi bilan kasallangan bo’ladi. Digeterozigota ota-onalardan tug’ilgan farzandlarning necha foizi genotip jihatdan ota-onaga o’xshaydi?

A) 12,5 % B) 25 % C) 50 % D) 75 %