Texnika fakulteti 201-at guruh talabasi O’razmatov Eldorning Transport vositalarining avtomatlashtrilgan loyhalash tizimlari fanidan tayyorlagan Mustaqil ishi Mavzu: Turli transport vositalari tuzilmalarining tashqi ko’rinish va interyeri

Suv transportida tashish
Bir necha o'n yillar davomida dengiz va daryo transport turlari yuklarni tashish uchun ishlatilgan. Shuni ta'kidlash kerakki, bu ma'lum bo'lgan eng qadimgi transport turidir.

Deyarli barcha ma'lum yuk turlari dengiz transporti orqali tashilishi mumkin. Bular neft (shuningdek, uni qayta ishlash mahsulotlari) va quyma materiallar, yog'och va transport vositalari, oziq-ovqat va boshqa ko'p narsalar. Bundan tashqari, bunday xizmatlarning narxi nisbatan past. Shuni ta'kidlash kerakki, bir qator tovarlarni faqat dengiz orqali tashish mumkin (masalan, neft platformalari).

Agar dengiz transportining kamchiliklari haqida gapiradigan bo'lsak, unda quyidagi fikrlarni ta'kidlash kerak:

• 
  cheklangan geografiya (shuning uchun suv transporti mustaqil ravishda kamdan kam qo'llaniladi, lekin to'g'ridan-to'g'ri aralash transport vositalaridan biridir);
  
• 
  transport vositasining o'ziga xos xususiyatlari, geografik xususiyatlari va ob-havo-iqlim sharoitlari bilan bog'liq bo'lgan etkazib berishning uzoq muddati;
  
• 
  yuk kemalari boshqa transport turlari singari tez-tez ishlamaydi;
  
• 
  ko'plab tartibga soluvchi talablar va tovarlarni qadoqlash, mahkamlash va boshqa xususiyatlarini qat'iy standartlashtirish.
  

Dengiz orqali transportning eng keng tarqalgan turlari quyidagilar:

• 
  ommaviy - qadoqlash uchun yaroqsiz bo'lgan ommaviy organik yuklar uchun ishlatiladi (bu minerallar, mineral o'g'itlar, don, qora tuproq, shakar va boshqa quruq moddalar bo'lishi mumkin);
  
• 
  konteyner - tashqi ambalajlardan foydalangan holda yuklarni tashish, bu uning xavfsizligi va tashqi ta'sirlardan himoyalanishini ta'minlaydi (muhim afzallik - bu qadoqlashda tejash imkoniyati, shuningdek saqlash joylarini ijaraga olish, chunki konteyner vaqtincha saqlash vositasi sifatida faoliyat yuritishi mumkin);
  
• 
  dengiz yuklari xaridorga ma'lum turdagi yuklarni tashish uchun talablarga javob beradigan kemani tanlash imkoniyatini beradi;
  
• 
  RO-RO transporti kranlardan foydalanmasdan prokat yuklarni (avtoulovlar, treylerlar va boshqalarni) joylashtirishga imkon beradigan maxsus moyil panduslar bilan jihozlangan kemalarda amalga oshiriladi;
  
• 
  "Uyma-uy" transport turi deganda nafaqat yuklarni etkazib berish xizmatlari, balki yuk ortish va tushirish xizmatlari, eskort qilish va nazorat qilish, barcha kerakli hujjatlarni rasmiylashtirish tushuniladi.