Texnika universiteti olmaliq filiali

HISOB QISMI.

Ektraksiya usulida fosfot kislota olish sxemasi
1 — bumker 2 — Aralashtirgich ; 3 — halqali ta’minlagich; 4 — shixta saqlovchi bunker. 5 — эelektropech; 6 — Shlak yuklagich ; 7 — ferrofosfor yuklagich; 8 — elektrofitr; 9 — kondensator;
10 — suyuq fosfor yig’uvchi idish; 11 — tindirgich
Hisob qismi uchun quyidagi reaksiyalar kerak: 2Ca5(PO4)3F + 15C + 6SiO2 → 3P2 + 15CO + 3(3CaO·2SiO2) + CaF2
P4 + 5O2 → P4O10
P4H10 + 2H2O → 4HPO3
4HPO3 + 4H2O → 4H3PO4
Hosil bo’ladi: 2Ca5(PO4)3F + 15C + 6SiO2 + P4 + 5O2 + 6H2O → 3P2 + 15CO +
3(3CaO·2SiO2) + CaF2 + 4H3PO4

1. H3PO4- miqdorini aniqlaymiz:

1 т – 100%
х - 96%

Izm
varoq

Hujjat №
Imzo
Sana
TDTU Olmaliq filiali.
varoq
11a-19 KT Ikromova Nilufar
1 96  96
,
0
х = 100
т

2. Apatit konsentratini miqdorini hisoblaymiz.

М(4H3PO4) = 392
М (2Ca5(PO4)3F) = 1008
х - 1008
0,96 т – 392

1008  96

,
0
х =
392
= 2,468 т

3. Transformatsiya darajasini hisobga olgan holda:

,
2 468 100
х =
86
= 2,869 т

4. Chiqindi jinslarni hisobga olgan holda apatit kontsentratining miqdorini hisoblab chiqamiz

: 2,869 т – 62%
х - 100%

869
,

2
100
х =
62
= 4,627 т

Fosfor kislotasi fosforit bilan o'zaro ta'sirlashganda 1,7 kg H2O bug'lanadi va barcha CO2

ajralib chiqadi, ya'ni 4,25 kg. Shuningdek, reaktivlarni aralashtirish natijasida olingan va qayta ishlash bilan aralashtirish uchun ta'minlangan pulpa miqdori: 335 71
,
 7
,
1  ,
4 25  329 76
,
кг

Pulpani qayta ishlash va quritish.

Izm
varoq
Hujjat №
Imzo
Sana
TDTU Olmaliq filiali.
varoq
11a-19 KT Ikromova Nilufar
Quritish jarayonida pulpadan ftor ajralib chiqadi:


38

,
234
 0
,
0 192 100 0
,
0 21 
5  22
,
0

кг
46
,
1

SiF4 miqdori:

104
,
1 46 
 0
,
2 кг
76

Kislota tarkibidagi gipsni hisobga olgan holda, tayyor mahsulot rentabelligi: 210  33

,
1

кг
33
,
211

210 va 1,33 – Superfosfat va gips iqdori, (Fosfor kislotasi bilan) Quritish jarayonidan ajralgan suv miqdori:

329 76
,
 211 33
,
 0
,
2
11 ,
6
кг
43

Suv bug’larining umumiy hajmi - 144,9 м3.

Aralashtirish uchun yetkazib berilgan umumiy pulpa miqdori: 33
,
211
 4 
32
,
845
кг

Aralashtirgichga yetkazib berilgan umumiy massa: 76

,
329

32
,
845

кг
08
,
1175

Quritish jarayonida ajralgan namlik miqdori:

,
116 43 100 
%
91
,
9
08
,
1175

Hisob. Aralashgan pulpa hisobi

(32% Р2О5):

Izm
varoq

Hujjat №
Imzo
Sana
TDTU Olmaliq filiali.
varoq
11a-19 KT Ikromova Nilufar
75 
кг
38
,
234
32
,
0

Pulpadagi gips miqdori:

38
,
234
 5
,
7

кг
33
,
1
1320

1320 – kislota zichligi, кг/м3

Bizga zarur bo’lgan kislota miqdori:

234 38
,

 33
,
1
 235 кг
71
,

Aralashtirish uchun yetkazib berilgan umumiy massa: 71

,
235
100 
кг
71
,
335

Izm
varoq

Hujjat №
Imzo
Sana
TDTU Olmaliq filiali.
varoq
11a-19 KT Ikromova Nilufar
Barabanli quritgichga kelgan maxsulot miqdori: 33
,
211

32
,
845

кг
65
,
1056

Maydalangan va saralangan maxsulot:

211 33
,
 59
,
2
 845 32
,
105 ,
9 24 кг

Tayyor mahsulot miqdori (1 % yo’qotish miqdori) 218 65

,
 21 ,
6
кг
48
01
,
1

Moddiy balansni 1000kg modda uchun hisoblab chiqganda Superfosfat miqdori: 1000100  46194

,
кг
21 ,
6 48

Р2О5, - sarfi

94
,
461
 75  ,
346 45 кг
100

Kislota sarfi

,
346 45 
66
,
1082
кг
32
,
0

Izm
varoq

Hujjat №
Imzo
Sana
TDTU Olmaliq filiali.
varoq
11a-19 KT Ikromova Nilufar