The future of global English Vocabulary Code-switching Other domains

Iqtisodiy о‘sish tо‘liq bandlilik sharoitiga mos keluvchi potensial ishlab chiqarish plaridarajasini uzoq muddatli kо‘payishi tendensiyasini anglatadi. Iqtisodiy о‘sish jami taklifning о‘sishini yoki boshqacha aytganimizda, haqiqiy va potensial YAIM hajmining oshishini bildiradi. Iqtisodiy о‘sish muammosini о‘rganish natijasida real ishlab chiqarish tizimi duch keluvchi – cheklangan resurslardan samarali foydalanish muammosiga yechim topiladi. Demak, iqtisodiy о‘sish omillari va ular samaradorligini о‘rganish hamda tahlil qilish jamiyat oldidagi eng dolzarb muammolardan biridir. Iqtisodiy о‘sish nafaqat mamlakat real daromadlarining о‘sishi, shuningdek, jon boshiga tо‘g‘ri keladigan real daromadlarning о‘sishini ham anglatadi. Shu sababli ham iqtisodiy о‘sish ikki xil usul bilan о‘lchanadi.

Iqtisodiy о‘sish tо‘liq bandlilik sharoitiga mos keluvchi potensial ishlab chiqarish plaridarajasini uzoq muddatli kо‘payishi tendensiyasini anglatadi. Iqtisodiy о‘sish jami taklifning о‘sishini yoki boshqacha aytganimizda, haqiqiy va potensial YAIM hajmining oshishini bildiradi. Iqtisodiy о‘sish muammosini о‘rganish natijasida real ishlab chiqarish tizimi duch keluvchi – cheklangan resurslardan samarali foydalanish muammosiga yechim topiladi. Demak, iqtisodiy о‘sish omillari va ular samaradorligini о‘rganish hamda tahlil qilish jamiyat oldidagi eng dolzarb muammolardan biridir. Iqtisodiy о‘sish nafaqat mamlakat real daromadlarining о‘sishi, shuningdek, jon boshiga tо‘g‘ri keladigan real daromadlarning о‘sishini ham anglatadi. Shu sababli ham iqtisodiy о‘sish ikki xil usul bilan о‘lchanadi.

3. Iqtisodiy o'sish tushunchasi va uni o'lchash usullarini izohlab bering.

Real ishlab chiqarish hajmlarining uzoq muddatli о‘sishi sur’atlarini, kо‘lamlarini, samaradorligi va sifati oshishini belgilovchi hodisa va jarayonlar iqtisodiy о‘sish omillari deyiladi. Iqtisodiy о‘sish omillari ikki guruhga ajratiladi: Birinchi guruh omillari iqtisodiy о‘sishni fizik (ashyoviy) jihatdan ta’minlaydi. Bu guruh ishlab chiqarish omillariga quyidagilar kiritiladi: tabiiy resurslar soni va sifati; -mehnat resurslari soni va sifati; -asosiy kapital hajmi; -texnologiyalar va ishlab chiqarishning tashkil etilganlik darajasi; -jamiyatda tadbirkorlik malakalarining rivojlanish darajasi. Agar iqtisodiyotning qisqa muddatli holati kо‘proq yalpi talab bilan belgilansa, uzoq davrga iqtisodiyotning rivojlanishi kо‘proq ishlab chiqarish imkoniyatlari bilan belgilanadi. Shu sababli iqtisodiy о‘sishni modellashtirishda diqqat markazida real sektor turadi. Ikkinchi guruhga omillari jamiyatdagi iqtisodiy о‘sish potensialini yuzaga chiqarish imkonini beruvchi omillar – talab va taqsimot omillari (bilvosita omillari) kiritiladi: -bozorning monopollashuvi darajasining pasayishi; -iqtisodiyotdagi soliq muhiti; -kredit-bank tizimi samaradorligi; -iste’mol, investitsiya va davlat xarajatlarining о‘sishi; -eksport hajmining о‘sishi; -iqtisodiyotda ishlab chiqarish resurslarini qayta taqsimlash imkoniyatlari; daromadlarni taqsimlashning shakllangan tizimi.

4. Iqtisodiy o'sish omillari qaysi tamoyillarga asoslanib ishlab chiqarishning talab va taklif omillariga bo'linadi?