Tilshunoslik va psixologiyaning aloqasini qaysi yo‘nalish o‘rganadi?
Download 67.5 Kb.
|
Tilshunoslik test
|
Tilshunoslik Tilshunoslik va psixologiyaning aloqasini qaysi yo‘nalish o‘rganadi? psixolingvistika neyrolingvistika metalingvistika komparativistika Til va jamiyatning aloqashini qaysi yo‘nalish o‘rganadi? sotsiolingvistika neyrolingvistika metalingvistika komparativistika Tilshunoslik va etnografiyaning aloqasini qaysi yo‘nalish o‘rganadi? etnolingvistika pragmalingvistika paralingvistika psixolingvistika Tilshunoslik va adabiyotning aloqasini qaysi yo‘nalish o‘rganadi? lingvopoetika pragmalingvistika paralingvistika psixolingvistika 4 ming qoidadan iborat klassik sanskrit grammatikasini yaratgan qadimgi davr hind olimi qaysi qatorda berilgan? Panini Vararuchi Katyana Patanjali Amara
Sanskrit tili lug‘ati «Amarakosha»ni yaratgan qadimgi davr hind olim bu … ? Amara Panini
Vararuchi Katyana Patanjali Xitoy tilshunosligida yaratilgan birinchi lug‘atni toping. «Guan yun» «Yun lyue i tun» «U fan yuan in» «Pey ven yun fu» Qadimgi davr tilshunoslik maktablaridan qay birida til muammolari falsafiy nuqtai nazardan o‘rganilgan? Gretsiya Rim
Vizantiya Vavilon
“Har bir nom predmet bilan bevosita aloqador. Biz oynadan qanday ko‘rinsak, narsalar ham so‘zda shunday ko‘rinadi”, fikrlari muallifi kim? Geraklit Demokrit
Platon Aristarx
«Lotin grammatikasi haqida», «Lotin tili haqida», «So‘zlarning o‘xshashligi haqida», «Lotin tilining kelib chiqishi haqida» asarlarining muallifi kim? Mark Terrinsiy Varron Eliy Stilo Eliya Donata Mark Fabiy Kvintilian Lotin tiliga bag‘ishlangan 18 kitobdan iborat «Grammatik ta’limot» asarining muallifi kim? Prussian Kvintilian Eliya Donata Varron
Klassik til me’yorlarini, «Qur’on» va she’riyat tilini saqlashga intilgan arab tilshunoslik maktabi bu …? Basra Kufa
Damashq Bog‘dod
Arab adabiy tili me’yoriga erkin yondoshish, so‘zlashuv tilini adabiy tilga asos qilib olishni tavsiya etgan arab tilshunoslik maktabi… Kufa Basra
Damashq Bog‘dod
«Ustozularab valajam», «Jorulloh» kabi unvonlar olgan qomusiy olim… Mahmud Zamaxshariy Abu Nasr Forobiy M.Koshg’ariy Abu Rayhon Beruniy «Asosulbalog‘a», «Asosulbalog‘a» asarlarining muallifi kim? Mahmud Zamaxshariy Abu Nasr Forobiy M.Koshg’ariy Abu Rayhon Beruniy «Muqaddimat ul adab» («Nafis so‘zlarga muqaddima») «Al mustasno fi amsolal arab» «Navobig‘ ul kalim» asarlarining muallifi kim? Mahmud Zamaxshariy Abu Nasr Forobiy M.Koshg’ariy Abu Rayhon Beruniy «Sharh kitobalXitoba li Aristutilos» («Aristotelning «Ritorika» asariga yozilgan sharh kitobi»), «Kitob alalfoz va alxuruf» («Lafzso‘zlar va harflar haqida kitob») asarlarining muallifi kim? Abu Nasr Forobiy Mahmud Zamaxshariy Abu Rayhon Beruniy Abu Ali ibn Sino Forobiy so‘z ma’nosini necha turga bo‘ladi? ikki turga: sodda va murakkab ikki turga: lugaviy va ko‘rsatish ikki turga: atash va ko‘rsatish Ikki turga: atash va ma’no Hindlarning tillari arab va fors harflariga tegishli tovushlarga to‘g‘ri kelmaydi va o‘xshamaydi, hatto, tilimiz u tovushlarni o‘z joyidan chiqarib aytolmaydi, quloqlarimiz ularning nutq tovushlarini ajratib eshita olmaydi. Nutq tovushlarini ifodalovchi harflarni hind kabi yoza olmaymiz. Natijada ularning lug‘aviy birliklarini xatimiz bilan ifodalash qiyinlashadi. Ushbu fikrlar muallifi kim? Abu Rayhon Beruniy Mahmud Zamaxshariy Abu Nasr Forobiy Abu Ali ibn Sino Forobiy tilshunoslikning mundarijasini necha bo’limdan iborat deb belgilaydi? olti bo‘lim besh bo‘lim yetti bo‘lim sakkiz bo‘lim Fonetikaga oid «Asbobi xudud alxuruf» asarining muallifi kim? Abu Ali ibn Sino Abu Rayhon Beruniy Mahmud Zamaxshariy Abu Nasr Forobiy Abu Ali Ibn Sinoning «Asbobi hudud al-xuruf» asari necha bo’limdan iborat? olti bo‘lim besh bo‘lim yetti bo‘lim sakkiz bo‘lim Abu Ali Ibn Sino o’z asarida undoshlarni nima deb atagan? samita musannita maghura mufrada
Abu Ali Ibn Sino o’z asarida unlilarni nima deb atagan? musannita samita
maghura mufrada
«Tafakkur va nutq haqida» asarining muallifi kim? Vilgelm fon Gumboldt Ferdinand de Sossyur Sharl Balli Roman Yakobson Til va nutqni farqlagan olim…? Ferdinand de Sossyur Vilgelm fon Gumboldt Sharl Balli Roman Yakobson Semiotika matematikaga o‘xshaydi, degan olim…? Ferdinand de Sossyur Vilgelm fon Gumboldt Sharl Balli Roman Yakobson Qozon lingvistik maktabining asoschisi kim? Boduen de Kurtene A.A.Shaxmatov F.F.Fortunatov V.Bogoroditskiy Tilshunoslikda fonema, morfema, sintagma, leksema atamalari birinchi bor kim tomonidan qo‘llangan? Boduen de Kurtene A.A.Shaxmatov F.F.Fortunatov V.Bogoroditskiy Fonema nazariyasini yaratgan olim… Boduen de Kurtene A.A.Shaxmatov F.F.Fortunatov V.Bogoroditskiy Morfema nazariyasini yaratgan olim… Boduen de Kurtene A.A.Shaxmatov F.F.Fortunatov V.Bogoroditskiy Tilning eng kichik ma’no anglatmaydigan birligi nima deyiladi? fonema orfoepiya etimologiya leksikologiya Tafakkur shakllari, usullari va qonunlarini qaysi fan o‘rganadi? mantiq psixologoya lingvistika falsafa
Tilning ichki tuzilishiga ko’ra sof belgiishoralar tizimi ekanligini ilgari surgan olim qaysi? F.De Ssosyur A.Shleyxer G.Paul M.Myuller Alomatlardan farqli muayyan xabarni to’plash, saqlash, yetkazish uchun xizmat qiluvchi vositalar nima? sun’iy belgilar tabiiy belgilar priznaklar znaklar
Semiotika so’zi qaysi tildan olingan? grekcha yunoncha
lotincha fransuzcha Ular aslida belgi hisoblanmaydi. Ular u yoki bu narsa, predmet va hodisalarning muayyan bo’lagi bo’lib hisoblanadi. Gap nima haqida? tabiiy belgilar sun’iy belgilar priznaklar znaklar
Tilshunoslikka doir asosiy qarashlari, g’oyalar, nazariyalar haqidagi tizim nima deb yuritiladi? nazariy tilshunoslik amaliy tilshunoslik umumiy tilshunoslik qiyosiy tilshunoslik Morfemika bo’limi nimani o'rganadi? so’zning eng kichik ma’no qismlarini so’zning vazifaviy, funksional tomonlarini so’z turkumlari haqidagi qarashlarni so’z va leksema o’rtasidagi farqni Frazalar nimalardan tashkil topadi? taktlardan bo’g’inlardan so’zlardan gaplardan Leksikologiyaning qaysi bo’limi qo’shma va xorijiy tillardan o’zlashtirilgan so’zlar ma’nolarini o’rganadi? etimologiya frazeologiya onomastika semasiologiya Tipologik tasniflashda tilning qaysi xususiyati e’tiborga olinadi? morfologik sintaktik areal funksional Tilning sistemasini tashkil etgan asosiy sathlar qaysilar ? fonetikfonologik, leksik, grammatik sath fonetik, morfologik lug‘at, so‘z, gap bo‘laklari fonetik, Grammatik Ikki yoki undan ortiq so’zlarni birbiriga qo’shish yo’li bilan yangi so’z yasash qanday nomlanadi? sintaktak usul fonetik usul leksik usul semantik usul Hozirgi zamon tilshunosligida so’zning bosh ma’nosi qaysi atama bilan izohlanadi? denotativ signifikat hosila ma’no konnotativ Tilning grammatik strukturasini qaysi bo’limlar o’rganadi? morfologiya, sintaksis morfologiya sintaksis morfemika, sintaksis Quyidagilardan qaysi biri o’zbek tili boyishining ichki manbasiga kirmaydi? chetdan so’z olish so’z yasash shevalardan so’z olish ma’no taraqqiyotining uzilishi Suprasegment birliklarni ayting? bo’g’in, urg’u, ohang bo’g’in, gap, so’z birikmasi gap, urg’u, tovush urg’u, melodika So‘z turkumlari, grammatik ma’no va grammatik shakllar, so‘z birikmalari va gap, ularning turlari va konstruksiya modellarini o‘rganadigan sath Grammatik sath Morfologik sath Sintaktik sath Leksik sath Ferdinand de Sossyurning “Umumiy tilshunoslik kursi” asarini 2019 yilda kim o‘zbek tiliga tarjima qilgan. Ibodulla Mirzayev R.Rasulov H.Dadaboyev S.Karimov Tilni uch tarkibiy qismga: til, nutq, nutqiy faoliyatga ajratgan olim kim? Ferdinand de Sossyur Sharl Balli Roman Yakobson Vilgelm fon Gumboldt Qiymat tushunchasini birinchi bo’lib fanga olib kirgan olim… Ferdinand de Sossyur Sharl Balli Roman Yakobson Vilgelm fon Gumboldt Ferdinand de Sossyur fikricha til birliklari orasidagi munosabat qanday munosabat sanaladi? Paradigmatik munosabat Sintagmatik munosabat Iyerarxik munosabat Mazmuniy sintagmatik munosabat Ferdinand de Sossyur fikricha nutq birliklari orasidagi munosabat qanday munosabat sanaladi? Sintagmatik munosabat Paradigmatik munosabat Iyerarxik munosabat Mazmuniy sintagmatik munosabat Tilni o‘rganish sintaksisga asoslanib olib borilishi kerak,degan olim… A.A.Shaxmatov V.Bogoroditskiy N.Krushevskiy Boduen de Kurtene SanktPeterburg fonologik maktabining asoschisi kim? L.V.Shcherba A.A.Reformatskiy R.A.Avanesov N.S.Trubetskoy Psixologiya, nevrologiya va tilshunoslik fanlarining oralig‘ida vujudga kelgan tilshunoslik sohasini toping. Neyrolingvistika Psixolingvistika Logopediya Afaziya
Ko‘ngil mahzanining qulfi til va mahzanning kalitin so‘z bil, degan hikmatli so‘z muallifi kim? A.Navoiy Abu Rayhon Beruniy M.Koshg‘ariy Abu Nasr Forobiy «Grammatika san’ati» nomli sistemalashtirilgan dastlabki yunon grammatikasi kim tomonidan yaratilgan? Dionisiy Zenodot
Aristarx Apolloniy Diskol Arab tilshunoslik maktablarida (o’rta asrlarda) qaysi sohaga jiddiy ahamiyat berilgan? Leksikografiya Sintaksis Fonetika Morfologiya Tilga falsafaning bir qismi sifatida qarash, til hodisalarining mohiyatini falsafiy jihatdan ochish va tushuntirish, taxminlar, xulosalar chiqarish, g‘oyalar yaratish qadimgi davr tilshunosligidan qay biriga tegishli? qadimgi yunon tilshunosligiga qadimgi hind tilshunosligiga qadimgi rim tilshunosligiga qadimgi xitoy tilshunosligiga O‘rta asrlarda Xitoy tilshunosligining asosiy o‘rganish sohasi qaysi soha bo‘lgan? fonetika grammatika etimologiya leksikologiya Qiyosiy–tarixiy metod yordamida german tillarini tadqiq etgan olim… Yakob Grimm V.Gumbolt Avgust Shleyxer Frans Bopp Amerika strukturalizmining asoschisi kim? F.Boas L.Blumfild Rasmus Rask A.A. Potebnya Xind Vedalari necha kitobdan iborat? yigirmata kitob qirqta kitob toʻrtta kitob beshta kitob. Sanskrit qanday til? qadimgi hind adabiy tili qadimgi xitoy adabiy tili qadimgi irland adabiy tili qadimgi fors adabiy tili Hind tilshunosligining mashhur vakili kim? Panini Zamahshariy Sibaveyhi Alisher Navoiy Hind tilshunosligida so‘zlar nechta turkumga ajratiladi? to’rt turkumga; sakkiz turkumga; olti turkumga; besh turkumga; Hind tilshunosligida nechta kelishik qayd etilgan? yettita beshta;
o‘n bitta; sakkizta. Qadimgi hind tilshunosligida prakritlar kimnign asarida yoritilgan? Vararuchi Katyana; Patanjali; Bxartrixari; Guru;
Qadimgi hind tilshunosi Guru morfologiyani necha bo‘limdan iborat deb hisoblangan? uch bo’limdan; besh bo’limdan ; olti bo’limdan; yetti bo’limdan; Qadimgi hindlarda tilshunoslikning qaysi sohasi kam o‘rganilgan? sintaksis; fonetika; morfologiya; leksikografiya. Xitoy tilshunosligida ierogliflarni necha guruhga bo‘lib o‘rganganlar? olti guruh; to‘rt guruh; besh guruh; yetti guruh. Xitoy tilshunosligining asosiy sohasi qaysi? fonetika; morfologiya; leksikologiya; sintaksis; Analogiya nima? o‘xshashlik; noo‘xshashlik; farqlilik; umumiylik; Anomaliya nima? noo‘xshashlik; farqlilik; o‘xshashlik; xususiylik; Qadimgi Rim tilshunosligi qaysi tilshunoslik maktabining shohobchasi sifatida paydo bo’lgan? grek; xitoy;
ispan; arab.
Arab tilshunosligi maktablari qaysilar? Kufa va Basra; Kufa;
Bog‘dod; Madina.
Arab tilshunosligining mashhur namoyandasi kim? ibn Usmon Sibavayhiy; Abu Rayhon Beruniy; Alisher Navoiy; Mahmud Qoshg‘ariy.
Arab tilshunosligida so‘z o‘zagi nechta undoshdan tashkil topadi? uch; to‘rt;
ikki ; besh.
Arab tilshunosligida so‘z turkumlari soni nechta? uch; to‘rt;
ikki ; besh.
Abu Nasr Forobiyning tilshunoslikka bag‘ishlangan asari qaysi? “Fanlar tasnifi haqida so‘z” “Kitob ul ayn” “To’lqinlar toshqini” “Devon uttamoyil” Abu Rayxon Beruniyning tilshunoslik qarashlari qaysi asarida aksini topgap? “Saydana” “Sangloh” “To‘lqinlar toshqini” “Geodeziya” “Kitob ulSaydana fittib” asari necha bob va maqoladan iborat? yigirma to‘qqiz bob va 1116 maqola; yetti bob va 1000 maqola; sakkiz bob va 2500 maqola; besh bob va 2000 maqola. “Fonologiya asoslari” asarining muallifi kim? N.S.Trubeskoy Boduen de Kurtene L.Novikov A.Martine A.Navoiy qaysi asarida tillarning paydo bo’lishi haqida o‘z fikrlarini aytadi? “Muhokamat ul lug‘atayn” “Munshaot” “Mahbub ulqulub” “Tarixi muluki Ajam” So’z birikmalari va gaplarda so'zlarni o'zaro bog'lash uchun xizmat qiluvchi aloqa nima deyiladi? Sintaktik aloqa Ergashtiruvchi aloqa Tobe aloqa Teng aloqa Gap semantikasini tadqiq etish tilshunoslikda qachondan boshlandi? XX asrning 60yillaridan XX asrning 70yillaridan XX asrning 80yillaridan XX asrning 90yillaridan Quyi sath birligini toping. fonema morfema
leksema so’z shakl Tilshunoslikda eng qadimiy va eng keng tarqalgan metodni toping. tavsifiy metod qiyosiy metod statistik metod distributiv metod Qardosh tillardan bittasini boshqasiga qiyoslash yo‘li bilan ularning tarixiy taraqqiyoti, ular o‘rtasidagi farqlanish jarayoni ochib berish metodi… qiyosiytarixiy metod statistik metod distributiv metod transformatsion metod Jumla qanday gapning transformatsion qayta shakllanishidan hosil bo‘lgan, degan savolga javob berishga harakat qilgan metod bu ? Transformatsiya (aylantirish) metodi distributiv tahlil metodi tavsifiy metod komponent tahlil metodi Yadro gap, operand, hosila gap tushunchalari qaysi metodda asosiy tushunchalar sanaladi? Transformatsiya (aylantirish) metodi distributiv tahlil metodi tavsifiy metod komponent tahlil metodi 93 Transformatsiya metodida yadro gap deganda qanday gaplar tushuniladi? sodda, yig’iq, darak gaplar sodda va qo’shma gaplar har qanday gap ikki tarkibli gaplar E.Sepirning “Til”, O.Yespersinning “Til” asarlari qaysi asar ta’sirida yozilgan? “Umumiy tilshunoslik kursi” “Umumiy tilshunoslik elementlari” “Umumiy tilshunoslik va fransuz tilshunosligi” “Tarixiy va umumiy tilshunoslik” Distrubutiv tahlil metodi qaysi tilshunoslik maktabida shakllandi? Amerika tilshunoslik maktabi Qozon tilshunoslik maktabi Moskva tilshunoslik maktabi SanktPeterburg tilshunoslik maktabi96 Differensial tahlil metodi qaysi tilshunoslik maktabida shakllandi? Praga tilshunoslik maktabi Amerika tilshunoslik maktabi Qozon tilshunoslik maktabi Moskva tilshunoslik maktabi Tranformatsion tahlil metodi qayerlik tilshunoslar tomonidan shakllantirilgan va rivojlantirilgan? Amerika tilshunoslari Qozon tilshunoslari Moskva tilshunoslari Praga tilshunoslari “Til qurilishining asosiy birliklari” asarining muallifi kim? Sh. Rahmatullayev Sh. Safarov A.Nurmonov N.Mahmudov “Struktur tilshunoslik: ildizlari va yo‘nalishlari” monografiyasining muallifi kim? A.Nurmonov Sh. Safarov Sh. Rahmatullayev N.Mahmudov 1.O‘rganish sohasiga ko‘ra tilshunoslik qanday turlarga ajraladi? mikrlingivistika va makrolingvistika mikrolingivistika va morfologiya makrolingvistika va sintaksis makrolingivistika va sintaksis 2.Fonetik jihatdan nutq qanday qismlarga ajraladi? jumla, takt, bo‘g‘in, tovushga takt, harf, tovush, matnga matn, bo‘g‘in, yozuv, fonema, fonema, bo‘g‘in, matn, tovush 3.Qaysi birlik nutqning eng katta fonetik birligi bo‘lib, ikki tomondan pauza bilan chegaralanib, o‘ziga xos ohanga ega bo‘ladi? fraza ibora
fonema gap
4.Sotsiolingivistika nimani o‘rganadi? tilning jamiyatdagi o‘rni, jamiyat bilan munosabatini tilning tarkibiy taraqqiyotini tilning kelib chiqishini til ramzlarini 5.Quyidagilardan qaysilari o‘lik tilga mansub? lotin, sanskrit kreol, pijin ispan, lotin arab, tojik 6.«Esperanto» tili kim tomonidan yaratilgan? Zamengov Sossyur Sepir Fortunatov 7.Esperanto qanday til? o‘lik til sun’iy til aralash til qadimgi tillardan biri
fransuz, arab, ispan, xitoy chuvash, boshqird, hom-som tillari ozarbayjon, rus, ingliz, hindu 9.Dunyo tillari necha til oilasiga bo‘linadi? 20 ga yaqin 35 atrofida 50 ga yaqin 38 ga yaqin 10.Tipologik-morfologik tasniflashda tilning qaysi xususiyati e’tiborga olinadi? morfologik sintaktik tipologik tipologik-sintaktik 11.Morfologik tasnifga ko‘ra dunyo tillari nechta va ular qaysilar? 4 xil agglyutinativ, flektiv, amorf, polisintetik 2 xil, polisintetik, morfologik 1 xil agglyutinativ 3 xil, agglyutinativ, amorf, fonetik 12.Tillar qarindoshligini qaysi tasnif o‘rganadi? geneologik tipologik morfologik tipologik-morfologik 13.Xalqaro bitimlar va shartnomalar o‘zaro davlatlar o‘rtasida 6 tilda imzolanadi, ular qaysilar? arab, fransuz, ispan, ingliz, rus, xitoy arab, lotin, rus, ozarbayjon, nemis, fransuz xitoy, nemis, turk, rus, o‘zbek, ispan turk, rus, ispan, ingliz, nemis, fransuz 14.Agglyutinativ tillarga qaysi tillar kiradi? turkiy, fin-ugor, yapon, dravid, bantu fors, yapon, sanskrit nemis, rus, azarbayjon tojik, turk, forscha 15.Ieroglifik so‘zidagi ieroglif qanday ma’noni anglatadi? muqaddas yozuv sirli yozuv tekis yozuv yaxshi va tushunarli yozuv 16.Fraza nima? nutqning eng katta fonetik birligi. nutqning eng kichik birligi. leksik atama morfologik birlik 17.Takt nimadan tashkil topadi? bo‘g‘inlardan tovushlardan. unlilardan. gapdan 18.Til va jamiyatning o‘zaro uzviy munosabatini o‘rganadigan fan qaysi? sotsiolingvistika mikpolingvistika orfoepiya orfografiya 19.Fonema terminining tilga kiritgan olim qaysi javobda to‘g‘ri ko‘rsatilgan javobni toping? Boduen de Kurtene Peshkovskiy Obnorskiy Shaxmatov 20.Tilning eng kichik ma’no anglatmaydigan birligi nima deyiladi? fonema orfoepiya etimologiya leksikologiya 21.Flektiv tillar turiga qaysi tillar oilasiga mansub bo‘lgan tillar kiradi? hind-evropa tillari xitoy-tibet tillari. fin ugor tillari. xom-som tillari. 22.Assimilatsiya so‘zining ma’nosi nima? o‘xshashlik moslashuv o‘xshamaslik metonimiya 23.Til sathlari ichida doim o‘zgarib turadigan sath qaysi? lug‘at sath fonetik filologik sath grammatik sath leksik sath 24.Atoqli otlarni o‘rganadigan soha qaysi? onomastika frazelogiya etimologiya leksikologiya 25.Ikki yoki undan ortiq so‘zlarni bir-biriga qo‘shish yo‘li bilan yangi so‘z yasash o‘zbek tilshunosligida bu yo‘l qanday nomlanadi? sintaktak usul fonetik usul leksik usul uslubiylik 26.Hozirgi vaqtga kelib tilshunoslik fanida til eng katta birligi qaysi javobda to‘g‘ri ko‘rsatilgan? matn morfema leksema xat 27.Hozirgi zamon tilshunosligida so‘zning bosh ma’nosi qaysi atama bilan izohlanadi? denotativ signifikat logografik konnotativ 28.Morfologiyaning birligi qaysi javobda to‘g‘ri ko‘rsatilgan? so‘zshakl gap leksema fonema
29.Leksikologiyaning birligi qaysi javobda to‘g‘ri ko‘rsatilgan? leksema morfema
so‘zshakl matn
30.Affiksal morfemalarning asosga qo‘shilish tartibi qaysi qatorda to‘g‘ri berilgan? asos+so‘z yasovchi+lug‘aviy shakl hosil qiluvchi+sintaktik munosabat hosil qiluvchi asos+so‘z yasovchi+sintaktik munosabat hosil qiluvchi+lug‘aviy shakl hosil qiluvchi asos+sintaktik munosabat hosil qiluvchi +so‘z yasovchi+lug‘aviy shakl hosil qiluvchi asos+so‘z yasovchi+lug‘aviy shakl hosil qiluvchi+sintaktik munosabat hosil qiluvchi+lug‘aviy shakl hosil qiluvchi 31.Fonologiyaning birligi qaysi javobda to‘g‘ri ko‘rsatilgan? fonema morfema leksema so‘zshakl 32.Tilshunoslikda shevalar va lahjalarni o‘rganadigan bo‘lim qaysi? dialektologiya neologizm etimologiya stilistika 33.Tilshunoslikda so‘zlarning kelib chiqish tarixini o‘rganadigan bo‘lim qaysi? etimologiya neologizm dialektologiya stilistika 34.O‘zbek tilida undosh fonemalar tizimini tekshiradigan fonetikaning bir qismi nima deb ataladi? konsonantizm vokalizm
sillabima neologizm. 35.Unli fonemalar tizimini tekshiradigan fonetikaning bir qismi nima deb ataladi? vokalizm konsonantizm. frazeologizm sillabima 36.Barqaror birikmalarni o‘rganadigan bo‘lim nima deb ataladi? paremiologiya frazeologiya etimologiya aforizmlar 37.O‘zbek tilida iboralarni o‘rganadigan bo‘lim nima deb ataladi? frazeologiya neologizm onomastika morfonologiya 38.So‘zning nutq tarkibidagi boshqa so‘zlar yordamida ifodalagan ma’nosi? konnotativ ma’no grammatik ma’no denotativ ma’no lug‘aviy ma’no 39.Leksemaning ma’no taraqqiyoti, ma’no xususiyatlarini o‘rganuvchi soha? semasiologiya morfologiya onomastika orfoepiya 40.Tilshunoslik va psixologiyaning aloqasini qaysi yo‘nalish o‘rganadi? psixolingvistika neyrolingvistika metalingvistika komparativistika 41.Tilshunoslik va etnografiyaning aloqasini qaysi yo‘nalish o‘rganadi? etnolingvistika pragmalingvistika paralingvistika psixolingvistika 42.Tilshunoslik va adabiyotning aloqasini qaysi yo‘nalish o‘rganadi? lingvopoetika pragmalingvistika paralingvistika psixolingvistika 43. 4 ming qoidadan iborat klassik sanskrit grammatikasini yaratgan qadimgi davr hind olimi qaysi qatorda berilgan? Panini Vararuchi Katyana Patanjali Amara
44.Sanskrit tili lug‘ati - «Amarakosha»ni yaratgan qadimgi davr hind olim bu kim? Amara Panini
Vararuchi Katyana Patanjali 45.Xitoy tilshunosligida yaratilgan birinchi lug‘atni toping. «Guan yun» «Yun lyue i tun» «U fan yuan in» «Pey ven yun fu» 46.Qadimgi davr tilshunoslik maktablaridan qay birida til muammolari falsafiy nuqtai nazardan o‘rganilgan? Gretsiya Rim
Vizantiya Vavilon
47.“Har bir nom predmet bilan bevosita aloqador. Biz oynadan qanday ko‘rinsak, narsalar ham so‘zda shunday ko‘rinadi”, fikrlari muallifi kim? Geraklit Demokrit
Platon Aristarx
48.«Lotin grammatikasi haqida», «Lotin tili haqida», «So‘zlarning o‘xshashligi haqida», «Lotin tilining kelib chiqishi haqida» asarlarining muallifi kim? Mark Terrinsiy Varron Eliy Stilo Eliya Donata Mark Fabiy Kvintilian 49.Lotin tiliga bag‘ishlangan 18 kitobdan iborat «Grammatik ta’limot» asarining muallifi kim? Prussian Kvintilian Eliya Donata Varron
50.Klassik til me’yorlarini, «Qur’on» va she’riyat tilini saqlashga intilgan arab tilshunoslik maktabi bu- …? Basra Kufa
Damashq Bog‘dod
51.Arab adabiy tili me’yoriga erkin yondoshish, so‘zlashuv tilini adabiy tilga asos qilib olishni tavsiya etgan arab tilshunoslik maktabi… Kufa Basra
Damashq Bog‘dod
52.«Ustoz-ul-arab va-l-ajam», «Jorulloh» kabi unvonlar olgan qomusiy olim… Mahmud Zamaxshariy Abu Nasr Forobiy M.Koshg’ariy Abu Rayhon Beruniy 53.«Asos-ul-balog‘a», «Asos-ul-balog‘a» asarlarining muallifi kim? Mahmud Zamaxshariy Abu Nasr Forobiy M.Koshg’ariy Abu Rayhon Beruniy 54.«Muqaddimat-ul-adab» («Nafis so‘zlarga muqaddima») «Al-mustasno-fi-amsol-al-arab» «Navobig‘ ul-kalim» asarlarining muallifi kim? Mahmud Zamaxshariy Abu Nasr Forobiy M.Koshg’ariy Abu Rayhon Beruniy 55.«Sharh kitob-al-Xitoba li Aristutilos» («Aristotelning «Ritorika» asariga yozilgan sharh kitobi»), «Kitob al-alfoz va al-xuruf» («Lafz-so‘zlar va harflar haqida kitob») asarlarining muallifi kim? Abu Nasr Forobiy Mahmud Zamaxshariy Abu Rayhon Beruniy Abu Ali ibn Sino 56.Forobiy so‘z ma’nosini necha turga bo‘ladi? ikki turga: sodda va murakkab ikki turga: lugaviy va ko‘rsatish ikki turga: atash va ko‘rsatish Ikki turga: atash va ma’no 57.Hindlarning tillari arab va fors harflariga tegishli tovushlarga to‘g‘ri kelmaydi va o‘xshamaydi, hatto, tilimiz u tovushlarni o‘z joyidan chiqarib aytolmaydi, quloqlarimiz ularning nutq tovushlarini ajratib eshita olmaydi. Nutq tovushlarini ifodalovchi harflarni hind kabi yoza olmaymiz. Natijada ularning lug‘aviy birliklarini xatimiz bilan ifodalash qiyinlashadi. Ushbu fikrlar muallifi kim? Abu Rayhon Beruniy Mahmud Zamaxshariy Abu Nasr Forobiy Abu Ali ibn Sino 58.Forobiy tilshunoslikning mundarijasini necha bo’limdan iborat deb belgilaydi? olti bo‘lim besh bo‘lim yetti bo‘lim sakkiz bo‘lim 59.Fonetikaga oid «Asbobi xudud al-xuruf» asarining muallifi kim? Abu Ali ibn Sino Abu Rayhon Beruniy Mahmud Zamaxshariy Abu Nasr Forobiy 60.Abu Ali Ibn Sinoning «Asbobi xudud al-xuruf» asari necha bo’limdan iborat?
besh bo‘lim yetti bo‘lim sakkiz bo‘lim Download 67.5 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|