Tilshunoslik va tabiiy fanlar
Download 83.9 Kb.
|
1 2
Bog'liqtilshunoslik va tabiiy fanlar
Tilshunoslik va tabiiy fanlarning o`zaro ta`siri. Fanlarning o`zaro bog`liqligi.Reja1. Tilshunoslikni tabiiy fanlar bilan bog’liqligi.2. Tilshunoslik va antropologiya3. Fanlarning o`zaro bog`liqligi.4. XulosaTilshunoslik Biologiya Fizika Kimyo Geografiya Geologiya Tibbiyot Tilshunoslik tabiiy fanlardan biologiya, fizika, kimyo, geografiya, geologiya, tibbiyot kabilar bilan qaysidir jihatlari yuzasidan bog'langandir. Biz tilshunoslikni tabiiy faniar sirasiga kiruvchi inson fiziologiyasi va antropologiyasi fanlari bilan aloqalarini ko'rib o'tamiz. Tilshunoslik uchun eng muhim jihat reflektor holatdagi inson nutqi faoliyati nazariyasi bo'lib, uning asoschilari I.M.Sechenov hamda I.P.Pavlovdir. Inson ko'rish, eshitish, sezish orqali dunyoni idrok etadi, o'z hayotiy faoliyati davomida ana shu fiziologik holatlar - signallar sistemasi orqali voqeliklarni anglaydi, tafakkuri orqali ularning analiz sintezini amalga oshiradi. Bularning barchasida fiziologik asoslar yetakchilik qiladi. Fonetikaning anatomik-fiziologik aspekti fonetik birliklarning biologik asosini - inson organizmidagi ayrim a'zolarning nutq tovushlarini hosil qilishdagi rolini, ularning tuzilishi va faoliyatini o'rganadi. Nutq tovushlarining biologik asosini quyidagi turlari bo'lishi mumkin: 1) nutq a'zolarining anatomiyasi; 2) nutq a'zolarinim fiziologiyasi; 3) nutq a'zolarining ijro kechimiTilshunoslik tabiiy fanlardan biologiya, fizika, kimyo, geografiya, geologiya, tibbiyot kabilar bilan qaysidir jihatlari yuzasidan bog'langandir. Biz tilshunoslikni tabiiy faniar sirasiga kiruvchi inson fiziologiyasi va antropologiyasi fanlari bilan aloqalarini ko'rib o'tamiz. Tilshunoslik uchun eng muhim jihat reflektor holatdagi inson nutqi faoliyati nazariyasi bo'lib, uning asoschilari I.M.Sechenov hamda I.P.Pavlovdir. Inson ko'rish, eshitish, sezish orqali dunyoni idrok etadi, o'z hayotiy faoliyati davomida ana shu fiziologik holatlar - signallar sistemasi orqali voqeliklarni anglaydi, tafakkuri orqali ularning analiz sintezini amalga oshiradi. Bularning barchasida fiziologik asoslar yetakchilik qiladi. Fonetikaning anatomik-fiziologik aspekti fonetik birliklarning biologik asosini - inson organizmidagi ayrim a'zolarning nutq tovushlarini hosil qilishdagi rolini, ularning tuzilishi va faoliyatini o'rganadi. Nutq tovushlarining biologik asosini quyidagi turlari bo'lishi mumkin: 1) nutq a'zolarining anatomiyasi; 2) nutq a'zolarinim fiziologiyasi; 3) nutq a'zolarining ijro kechimiNutq tovushlarining biologik asosi Nutq a'zolarining anatomiyasi Nutq a'zolarinim fiziologiyasi Nutq a'zolarining ijro kechimi Tilshunoslar va antropologlarning o'zaro qiziqish xususiyayatlari ikki holatda to'qnashadi: birinchidan, tillarni tasniflashda, ikkinchidan, nutqning kelib chiqishi masalalarini o'rganishda. Qolaversa, inson nutqiga oid jihatlar bevosita fizikaning tadqiqot obyekti sanalgan akustikaga bog'lab o'rganiladi. Chunki fizikaning akustika bo'limi bilan tilshunoslikning fonetika bo'limi o'zaro bog'liqdir.
Download 83.9 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
1 2
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling